درباره حرفه خدمات برق خودرو، شغلی که استادکاری ندارد

نجمه موسوی کاهانی | شهرآرانیوز؛ شاخه‌های خدمات خودرو به‌قدری متنوع است که برای خیلی‌ها سخت است متوجه شوند چه موقع باید به کدام‌یک از تعمیرگاه‌های خدمات خودرویی مراجعه کنند. به همین دلیل معمولا به سرویس‌کار‌هایی مراجعه می‌کنیم که انواع خدمات را در یک بسته کامل ارائه می‌دهند. این‌بار به یک تعمیرگاه خودرو در محله هنرستان رفتیم که چندین برادر در کنار هم شاخه‌های مختلف تعمیر خودرو را انجام می‌دهند. اما قسمت جذاب برای ما بخش خدمات برق بود تا بدانیم سیستم برق خودرو چطور کار می‌کند و چه وقت باید به این تعمیرگاه مراجعه کنیم.

 

حمید خلیلی که متخصص تعمیر برق خودرو است می‌گوید: بیش از ۱۰ شاخه تعمیر خودرو وجود دارد، اما وقتی به برق‌کار مراجعه می‌کنیم که در سیستم برق رسانی خودرو مشکلی به وجود آمده باشد. مشکلی مثل بد کار کردن سیستم برق و بالابر شیشه، قفل اتومات در، یا بوی سیم که از داخل کاپوت یا داخل خودرو بیاید، برق دزدی و یا مسائلی که موقع رانندگی متوجه آن می‌شویم.

وقتی از خلیلی می‌خواهم توضیح دهد که در فرآیند برق‌رسانی خودرو کدام قطعات درگیر هستند یا به زبان ساده‌تر کدام قطعات خودرو در هنگام مراجعه به برق‌کار احتمال تعویض یا تعمیر را دارند می‌گوید: تعویض و تعمیر شمع، باتری، کوئل، وایر، سوزن، دریچه، دینام، تسمه دینام، تسمه کوئل و شارژ کولر همگی با برق‌کار است. این تشخیص هم برعهده برق‌کار است تا بگوید تعمیر جواب می‌دهد یا کار از کار گذشته و قطعه باید تعویض شود.

 

بخش اصلی سرویس برق خودرو مربوط به شمع‌هاست. معمولا می‌گویند شمع با ۴۰ هزار کیلومتر بر ساعت کارکرد باید عوض شود، ولی ما در این شماره کارکرد، شمع‌ها را سرویس می‌کنیم تا ۴۰ هزار تای دیگر کار کند که به این‌کار سرویس دوره‌ای می‌گویند. روال معمول این است که با سرویس می‌توان یک دور دیگر از شمع کار کشید، اما برخی همکاران ما بدون توجه به درصد سالم بودن شمع‌ها و میزان پلاتین، آن‌ها را تعویض می‌کنند. مشتری‌ها باید دقت کنند که برق‌کاری خودرو معمولا زمان طولانی نمی‌برد و بهتر است کناردست تعمیرکار بایستند یا حتما خودرو را پیش سرویس‌کار آشنا ببرند.

 

خلیلی از کاپوت خودرو در حال تعمیر یک شمع باز می‌کند و با نشان دادن چند خط روی آن می‌گوید: گاهی شمع برق‌دزدی دارد و باید عوض شود. این شمع را ببینید با اینکه هنوز پلاتین سالم دارد، اما مشکل پیدا کرده است. دلیل اینکه می‌گویم مشتری کنار دست تعمیرکار بایستد، چون اگر فردی متخلف و بی‌انصاف باشد می‌تواند همان شمع‌های خراب را دوباره استفاده کند و مشتری هم متوجه نمی‌شود.

بعد هم انواع شمع را به من نشان داده و ادامه می‌دهد: شمع ۲ نوع سوزنی و ساده دارد. تعداد شمع‌ها هم به سیلندر خودرو بستگی دارد. نکته‌ای که مردم باید موقع تعویض شمع بدانند و از برق‌کار توقع بیجا نداشته باشند این است که شمع دانه‌ای نیست و اگر یکی خراب باشد باید ۴ تای آن باهم عوض شود. ولی ما شمع‌های قبلی را به مشتری تحویل می‌دهیم، مشتری می‌تواند شمع‌ها را نگه دارد و دفعه‌های بعد برای سرویس آن‌ها را با خود بیاورد تا اگر نیاز بود از همان‌ها استفاده شود.

 

خلیلی هر نکته‌ای را که توضیح می‌دهد باز تأکید می‌کند که حتما زمان بگذارید و برای سرویس دوره‌ای مراجعه کنید. او می‌گوید: برای بررسی دوره‌ای هزینه‌ای دریافت نمی‌شود پس حتما برای خودرو خود زمان بگذارید. گاهی مردم سرویس دوره‌ای را با تعویض روغن اشتباه می‌گیرند درحالی‌که سرویس مربوط به برق و شمع خودرو است که خیلی جدی گرفته نمی‌شود. متأسفانه ما ایرانی‌ها صبر می‌کنیم تا خودرو خراب شود بعد به فکر تعمیر می‌افتیم، درصورتی‌که سرویس دوره‌ای باعث می‌شود با خرابی خودرو روبه‌رو نشویم.

 

یکی دیگر از وظایف برق‌کار خودرو بررسی‌کردن عمر باتری است. خلیلی با روشن کردن دستگاه بررسی باتری توضیح می‌دهد: معمولا عمر باتری ۲ سال است، اما استفاده بهینه باعث افزایش عمر باتری می‌شود. ماندگاری باتری هم با دستگاه بررسی می‌شود، دستگاه امتحان باتری که ولتاژ و آمپر را به ما نشان می‌دهد. طبق آنچه دستگاه نشان می‌دهد معمولا ۹ ولت یعنی باتری هنوز کار می‌کند، به ۸ که می‌رسد باید بررسی کنیم و تا ۷ و نیم ولت هم می‌توان از باتری کار کشید، اما از ۷ ولت پایین‌تر که بیاید باید باتری عوض شود.

 

تاریخ حک شده روی باتری خودرویی را که در حال تعمیر است نشان می‌دهد و می‌گوید: همه باتری‌ها تاریخ دارند. استفاده خوب از باتری یعنی حواسمان باشد که خودرو خوش‌روشن باشد و با نیش استارت روشن شود، در این صورت تا ۴ یا ۵ سال باتری سالم می‌ماند.

 

خلیلی که از ۱۰ سالگی به مدت ۸ سال در این حرفه شاگردی کرده است می‌گوید: شغل ما استادکاری ندارد، زیرا همیشه خودرو‌های جدید با ایراد‌های جدید وجود دارد. به همین دلیل همیشه در حال یادگیری هستیم. اما اگر کسی بخواهد در این شغل شاگردی کند می‌تواند ظرف ۲ تا ۳ سال برای خودش کسب و کاری را راه بیندازد. مهم‌ترین چیز برای یک برق‌کار داشتن مغازه مناسب با متراژ بالای ۱۸ متر است. سرمایه اولیه را هم می‌توان با حدود ۷۰ یا ۸۰ میلیون تومان تهیه کرد. البته برای وسایلی مانند دستگاه دیاگ و انژکتور و انواع آچار با این اوضاع تورم، کمترین قیمت را برای شروع کسب و کار در نظر گرفتم.