زبان بصری یک طراح

افخمی| نگارخانه رادین چند روزی است میزبان نمایشگاه طراحی‌های جعفر پاکروان است؛ نمایشگاهی با عنوان «شغاد» که با بیش از 500اثر منتخبی از 10سال طراحی‌های این هنرمند را به نمایش گذاشته‌ است. برای بازدید از این نمایشگاه و آشنایی با فضای آثار پاکروان، به نگارخانه رادین می‌روم. اولین طرحی که در نمایشگاه با آن روبه‌رو می‌شوم، طرحی است با چهره و بالاتنه پاکروان و نیم‌تنه حیوان که درکنار نام نمایشگاه قرار گرفته‌ است؛ طرحی که پاکروان آن را جایگزین نوشتن بیانیه‌ای برای نمایشگاه کرده‌ است. بعد از این طرح، اولین چیزی که به چشمم می‌خورد، طرح‌هایی است سلسله‌وار که روایت‌کننده داستانی هستند؛ آثاری که با زغال کشیده شده‌‌اند و بیشتر آن‌ها تصاویری از چند مرد را که شطرنج بازی می‌کنند، نشان می‌دهند. خودش می‌گوید این طرح‌ها را سال1387 و در زمان دانشجویی کشیده‌ است: «این طرح‌ها را با رویکرد اجتماعی از آدم‌هایی کشیدیم که آن زمان در پارک ملت، وقت می‌گذراندند و شطرنج بازی می‌کردند. درواقع واکنشی بود به محیط
زندگی‌ام.» باقی آثار نمایشگاه «شغاد» اما تم کارها و سبک کاری شناخته‌شده از پاکروان را نشان می‌دهد؛ تلفیق انسان و حیوان که به‌نوعی زبان بصری و فرهنگ لغت تصویری پاکروان شده‌. او این ترکیب را در پرتره‌هایی که کشیده‌، نیز به‌کار برده‌ است. پاکروان بر روی یکی از دیوارهای نگارخانه رادین، تصویر 12پرتره از دوستانش و کسانی را که با آن‌ها در ارتباط است، نصب کرده‌ است؛ تصاویری که با موجودات مختلفی ترکیب شده‌اند. درکنار این آثار نیز طرح‌هایی با رنگ‌های گرم قرمز و نارنجی از داستان گذر سیاوش قرار گرفته‌اند. این آثار که با خودکار و اسپری رنگ کشیده شده‌اند، سال گذشته نیز به نمایش درآمده بودند. به پارچه‌ای طراحی‌شده در ابعاد 150 در 300 سانتی‌متر می‌رسم. این اثر که با تکنیک اکرولیک کشیده شده‌ است، تصاویری درهم با چند بیت شعر را نشان می‌دهد؛ تصاویری الهام‌گرفته‌شده از شاهنامه، چاپ سنگی و داستان‌های خسرو و شیرین که با ذهنیت خود پاکروان ترکیب شده‌ و به وحدتی رسیده‌اند که ساده نمی‌توان از آن گذشت. پاکروان درباره این طرح توضیح می‌دهد: «پارچه‌ای در کارگاهم بود که همیشه دوست داشتم روی آن طرحی بکشم. درنهایت کار را شروع کردم و دیدم این خاصیت پارچه و برخوردش با اکرولیک و پخش‌شدگی‌اش خیلی جذاب است، بنابراین کار را ادامه دادم.» نمایشگاه، پنج اثر از ترکیب مواد بر روی چوب که پاکروان، نامش را عبور گذاشته‌ است؛ نظرم را جلب می‌کند. طرح‌هایی با تم همیشگی کارهای پاکروان که بر روی سطحی قرمز کشیده شده‌اند. در نقطه مرکزی این سطح نیز یک آیینه مربعی‌شکل در ابعاد کوچک قرار گرفته‌ است. پاکروان دلیل استفاده از آیینه در این پنج اثر را این‌گونه توضیح می‌دهد: آیینه مخاطب را درگیر می‌کند و این خاصیت را دارد که میان مخاطب و اثر تعامل ایجاد کند، از این‌رو در برخی آثارم از آیینه استفاده می‌کنم. نمایشگاه شغاد با چیدمان خاص و متفاوتش، خسته‌کننده نیست. پاکروان حتی سقف نگارخانه رادین را برای به نمایش گذاشتن آثارش درگیر کرده‌ است. چند اثر بر روی سقف به نمایش گذاشته شده‌اند که عموما تصاویری از خود پاکروان در آیینه هستند که او را درحال طراحی کردن نشان می‌دهند. در پایان بازدید از نمایشگاه شغاد، از پاکروان درباره انتخاب این نام برای نمایشگاهش می‌پرسم که می‌گوید: شغاد شخصیتی منفور و برادر ناتنی رستم است که او را کشته است و شاید افراد کمی، او را بشناسند. درواقع این مجهول بودن برای من جذاب بود و می‌خواستم مخاطب، این نام را جست‌وجو کند. از طرف دیگر چون تم شاهنامه در کارهایم است، به نظرم این عنوان برای نمایشگاه مناسب بود.
نمایشگاه شغاد تا چهارشنبه 5تیر در نگارخانه رادین، واقع در حامدجنوبی12، برپا خواهد بود.