با قدرت گرفتن طالبان در افغانستان چند عملیات تروریستی خونبار در این کشور اتفاق افتاده است که داعش خراسان مسئولیت این حملات را برعهده گرفته است، در این گزارش به چگونگی شکل گیری داعش خراسان پرداخته‌ایم.
به گزارش شهرآرانیوز؛ پس از سال ۲۰۱۵ و بعد از عملیات‌های تروریستی خونبار در افغانستان نام داعش خراسان بر سر زبان ها افتاد و آغاز آن همزمان با هشدارهایی مبنی بر احتمال وقوع حملات تروریستی بیشتر از سوی این گروه تروریستی در کابل پایتخت افغانستان بود و طولی نکشید که آن حملات به وقوع پیوست و تلفات سنگینی هم برجای گذاشت.
شاخه خراسان گروه داعش دشمن سرسخت طالبان به شمار می‌رود و در سال‌های گذشته این دو گروه با یکدیگر در بخش‌هایی از افغانستان درگیری‌های شدیدی با یکدیگر داشته‌اند.
نگاهی به شکل گیری داعش خراسان
این گروه سال ۲۰۱۵ میلادی در افغانستان تاسیس شد و نامی که برای آن انتخاب شده جغرافیاهای زیادی را شامل می‌شود. این گروه در ژانویه سال ۲۰۱۵ زمانی که داعش در سوریه و عراق در اوج قدرت بود و «ابوبکر البغدادی» خود را خلیفه مسلمانان معرفی می‌کرد، تشکیل شد. اکثر اعضای این گروه همان طالبانی هستند که طالبان افغانستان را معتدل یا میانه‌رو می‌دانند.
تفاوت طالبان افغانستانی با گروه داعش خراسان در این است که طالبان افغانستان تشکیل امارت اسلامی در افغانستان را جزء برنامه‌های خود می‌داند، اما این گروه برخلاف طالبان افغانستان خود را بخشی از دولت اسلامی داعش می‌داند که وظیفه تشکیل امارت جهانی اسلامی را بر عهده دارند و برای رسیدن به این هدف، غرب و نمادهای غربی را دشمن اصلی امارت اسلامی دانسته و به هر هدف غربی، بین‌المللی و بشردوستانه حمله می‌کنند.
مرکز اصلی این گروه ولایت ننگرهار در شرق افغانستان است که شاهراه ترانزیت قاچاق سلاح و مواد مخدر را در تصرف دارند. هرچند از تعداد نیروهای این گروه آمار دقیقی وجود ندارد و در حملات متعدد آمریکا و طالبان، این گروه تلفات زیادی داده است اما توانسته از گروه‌های دیگر مثلا شبکه حقانی عضوگیری کند.
حوزه ادعایی داعش خراسان که مدعی برپایی حکومت اسلامی است، بخش‌هایی از ترکمنستان، ازبکستان و شرق ایران است.
هرچند تاریخ تشکیل این گروه افراطی به زمانه اقتدار داعش در عراق و سوریه برمی‌گردد، اما پرجمعیت‌شدن آن برمی‌گردد به زمانی که هزاران نفر از اعضای طالبان که از مرز پاکستان گذشتند و سران طالبان افغانستانی را سرگرم مذاکره با آمریکا دیدند و رهبری طالبان را در جهت به‌دست‌گرفتن قدرت از طریق مذاکره برخلاف رویه النصر بالرعب خود دانستند.
اسلام‌گرایان افراطی سرخورده یا شکست‌خورده در عراق و سوریه به این گروه پیوستند و حملات بی‌رحمانه‌ای را در داخل خاک افغانستان رقم زدند که خونبارترین آن حمله به دانشکده حقوق دانشگاه کابل بود که ده‌ها نفر کشته و زخمی شدند و بعد از آن حمله خونباری به مدرسه دخترانه‌ای در کابل داشتند که جان بیش از ۴۰ نفر را گرفتند.
طالبان افغانستان مدعی هستند اوج قدرت این گروه به سال ۲۰۱۶ برمی‌گردد که حدود سه تا چهار هزار نفر نیرو داشت اما تضاد این گروه با طالبان باعث درگیری شدید در شمال افغانستان شد که با شکست‌های پی‌درپی بخش وسیعی از اعضای خود را از دست دادند و عمده منابع مالی آنان نیز از دست رفت؛ با این‌حال نگاه افراطی این گروه باعث جذب افراد بریده از دیگر گروه‌ها و پیوستن به داعش خراسان شده است.
این گروه تروریستی جنایت‌های وحشتناکی را در افغانستان مرتکب شده است که انسان از شنیدن آنها عرق شرم بر پیشانی اش نقش می بندد. ترویست های این گروه سال ۲۰۲۰ دو نوزاد شیرخواره را در یک بیمارستان پزشکان بدون مرز در کابل سر بریدند و همان سال به دانشگاه کابل نیز حمله کردند که منجر به کشته شدن ۲۲ دانش آموز شد.
این گروه تروریستی همچنین یک مدرسه دخترانه در پایتخت افغانستان را با چند خودروی بمب گذاری شده هدف قرار دادند که منجر به کشته شدن ۴۰ تن شد.
سرکردگان داعش خراسان
راه اندازی شاخه جدید داعش پس از آن صورت گرفت که ابوبکر بغدادی سرکرده گروه تروریستی داعش، «حافظ سعید خان» تبعه پاکستانی را که عضو سابق طالبان پاکستان بود، به عنوان امیر داعش خراسان انتخاب کرد.
خان در سال ۲۰۱۴ میلادی به همراه شماری از سرکردگان طالبان پاکستان با البغدادی بیعت کرده بود.
ابوبکر بغدادی، «حافظ سعید خان» تبعه پاکستانی را که عضو سابق طالبان پاکستان بود، به عنوان امیر داعش خراسان انتخاب کرده بود.
«عبدالرؤوف کاظم» سرکرده سابق جنبش طالبان افغانستان سمت معاونت خان را برعهده داشت.
سازمان تروریستی «ولایت خراسان» ترکیبی متشکل از عناصر شبه نظامی سابق وابسته به گروه‌های مسلحی نظیر طالبان پاکستان، گروه‌های لشکر الاسلام، شبکه حقانی در افغانستان، گروه الدعوه و جنبش افراطی در ازبکستان است.
تعداد عناصر مسلح این گروه تروریستی در سال ۲۰۱۶ میلادی و در بحبوحه گسترش داعش اصلی در سوریه و عراق به حدود سه تا چهار هزار عنصر رسید اما پس از شکست های پی در پی در ولایت ارزگان واقع در شمال افغانستان در سال ۲۰۱۸، تعدادشان کاهش یافت و براساس مرکز مطالعات راهبردی وابسته به سازمان ملل، قدرت داعش در افغانستان به شدت تضعیف شد و تعداد عناصر مسلح آن به ۱۵۰۰ تا ۲۰۰ نفر در سال ۲۰۱۸ رسید.
اگرچه داعش خراسان ضربات سنگینی را متحمل شد و منابع مالی زیادی را در سال ۲۰۲۰ از دست داد اما این گروه هنوز در مناطق کوچکی از ولایت های کنر و ننگرهار در شرق کابل دارای نیروی نظامی است.
ننگرهار منطقه فعالیت تروریست‌های داعش خراسان
براساس گزارش مرکز مطالعات آمریکا، گروه تروریستی داعش خراسان نظیر حملاتی که در فرودگاه کابل انجام داد، هم اکنون به شیوه نامتمرکز و هسته های کوچک به فعالیت خود ادامه می دهد. این گروه در حال حاضر تهدیدی برای افغانستان و کل منطقه به شمار می رود.
«حافظ خان» اولین رهبر داعش خراسان سال ۲۰۱۵ میلادی به همراه سی تن دیگر از عناصر این گروه در یک حمله پهپادی آمریکا به هلاکت رسید. فردی به نام «عبدالحسیب» پس از خان سرکردگی تروریست ها را برعهده گرفت و وی نیز سال ۲۰۱۷ در حمله نیروهای ویژه افغانستان در ولایت ننگرهار در شرق این کشور به هلاکت رسید.
گفته می شود وی برنامه ریز اصلی حمله تروریستی به بیمارستان نظامی در کابل در همان سال بود که حدود ۵۰ کشته برجای گذاشت.
«ابوسید» جانشین عبدالحسیب تنها دو ماه دسرکرده تروریست ها بود و در جریان یک حمله آمریکا در ولایت کنر به هلاکت رسید. گفته می شود سرکردگی داعش خراسان را از ژوئن ۲۰۲۰ فردی برعهده دارد که خود را «الشاب المهاجر» (مهاجر جوان) می‌خواند. او همچنین خود را «سناء الله» هم می نامد. وی پس از بازداشت «اسلم فاروقی» سرکرده سابق این گروه توسط نیروهای ویژه افغانستان، به سرکردگی تروریست ها رسیده است.
همچنین گمان می رود که الشاب المهاجر یکی از فرماندهان مرکزی شبکه حقانی بوده و ممکن است همچنان با این گروه در ارتباط باشد.
داعش و طالبان چه رابطه‌ای با هم دارند؟
داعش خراسان همواره طالبان را غیرپایبند به آموزه‌های اسلام می‌داند و رسانه‌های محلی روز پنجشنبه بیانیه تایید نشده‌ای را منتشر کردند که داعش خراسان در آن، جنبش طالبان را به شریک ارتش آمریکا و کمک به آن برای تخلیه جاسوس هایش از افغانستان متهم کرده بود.
در گذشته‌ای نه چندان دور، طالبان و داعش خراسان حملات مرگباری را علیه یکدیگر انجام داده بودند. در واقع گفته می شود طالبان، داعش را در افغانستان تهدیدی برای خود تلقی می کند.
داعش خراسان خطرناک‌ترین گروه تروریستی و محل جذب دیگر تروریست‌های بریده از گروه‌های مختلف است؛ گروهی که طالبان افغانستان را شریک آمریکا می‌داند و در آموزه‌های خود کشتن هر فرد اعم از غربی یا اسلامی را که هم‌فکر با این گروه نباشد، مباح می‌داند. داعش خراسان دشمن سرسخت ایران است. سابقه درگیری طالبان با گروه داعش خراسان نشانگر تقابل خونبار این دو گروه است. گفتیم داعش خراسان تهدیدی جدی علیه ایران است؛ آینده افغانستان با این گروه خونبار باید مدیریت شود. مرزهای شرقی ما آبستن حوادثی است که باید به‌درستی مدیریت شود تا این گروه خشن و خون‌ریز از موقعیت سوء‌استفاده نکنند.
نگاهی به مهمترین عملیات‌های داعش خراسان
در ۲۰ سال گذشته طالبان تهدید شماره یک امنیتی علیه حاکمیت افغانستان محسوب می‌شد و داعش خراسان هر چند قدرت براندازی حاکمیت افغانستان را نداشت اما حجم وسیعی از ایجاد تلفات به غیرنظامیان را به نام خود ثبت کرد.
با سقوط حکومت اشرف غنی و به حاکمیت رسیدن طالبان، اکنون داعش خراسان در صدر تهدیدات امنیتی علیه حاکمیت طالبان قرار گرفته است. آغاز دور جدید حملات داعش که با حمله انتحاری در فرودگاه کابل کلید خورد، توانست توجه جهانیان را به خود جلب کند و پس از این آغاز خونین، عملیات‌های متعددی شامل انفجار، سربریدن، ترور و حمله انتحاری را عمدتاً علیه نیروهای طالبان به کار گرفته است.
با توجه به اهمیت جغرافیای افغانستان و تأثیر تحولات امنیتی آن بر کشورهای همجوار، موسسه مطالعات راهبردی شرق اقدام به رصد و ثبت فعالیت‌ها و حملات داعش خراسان کرده است. اینفوگرافی زیر حملات داعش را پس از سلطه طالبان بر افغانستان به تصویر کشیده است و در مقاطع زمانی مشخص به روزرسانی خواهد شد.
برای دیدن نقشه با کیفیت اینجا را کلیک کنید
منبع: ایسنا/شفقنا/ دوئیچه‌وله/موسسه مطالعات شرق
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
