به گزارش شهرآرانیوز، شب یلدا از آیینهای دیرین ایرانیان است، شبی که خانوادهها با مصرف خوارکیهای متنوع آن را به سر میرسانند، اما باید اصول تغذیه سالم حتی در این شب رعایت شود.
بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی ۶۳ درصد علل مرگ و میرهای دنیا مربوط به بیماریهای غیر واگیر است، بیش از ۹ میلیون مرگ مرتبط با بیماریهای غیرواگیر در سن زیر ۶۰ رخ میدهد. ۷۶ درصد علل مرگ ومیرها ناشی از بیماریهای غیر واگیر از جمله سرطان ها، دیابت نوع ۲، بیماریهای قلبی و عروقی و یکی از علل اصلی ابتلا به بیماریها اضافه وزن و چاقی است.
سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده مصرف بالای سدیم بیش از دو گرم درروز یا بیش از ۵ گرم نمک در روز و مصرف ناکافی پتاسیم (کمتر از ۵/۳ گرم در روز) با افزایش فشارخون و افزایش ریسک بیماریهای قلبی و سکته قلبی ارتباط دارد.
طبق بررسیهای انجام شده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ایرانیان در مصرف چربی، نمک و شکر رکورددار هستند، به طوری که سرانه مصرف نمک هر ایرانی در روز ۱۰ تا گرم نمک است. سرانه مصرف قند و شکر ۶۶ گرم بوده و میزان مطلوب آن در سبد غذایی باید ۴۰ گرم باشد، سرانه مصرف روغن ۴۶ گرم است که باید ۳۵ گرم باشد، در واقع علت افزایش مصرف این سه ماده غذایی تغییر ذائقه مردم است.
به گفته متخصصان تغذیه، برای پیشگیری و کنترل اضافه وزن، چاقی و بیماریهایی مانند دیابت، فشارخون، انواع سرطانها و بیماریهای قلبی و عروقی لازم است همیشه در مصرف میزان مواد قندی و شیرین، مواد غذایی پرنمک و شور و چرب از جمله در مناسبتهایی بخصوص در شب یلدا احتیاط شود.
سپیده دولتی کارشناس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این زمینه به خبرنگار ایرنا میگوید: مواد قندی و شیرین، چرب و پرنمک که سه عامل خطر مهم چاقی، دیابت، چربی خون بالا و فشار خون بالا هستند، حتی در شب یلدا باید کم مصرف شوند.
وی با بیان اینکه مردم از خرید و مصرف آجیلهای شور خودداری کنند، میافزاید: آجیلهای تفت داده نشده و خام به مقدار کم استفاده کنید، زیرا دارای کالری بالایی است و برای جلوگیری از افزایش وزن در خوردن آن باید اعتدال رعایت شود.
دولتی ادامه میدهید: اگر چاق هستید یا مایل نیستید دچار اضافه وزن شوید، توصیه میشود آجیل را در حد اعتدال قبل از غذا مصرف کنید، زیرا به دلیل دارا بودن فیبر باعث پرشدن حجم معده و در نتیجه باعث احساس سیری میشود و در نتیجه غذای کمتری میخورید.
وی اظهار میدارد: باید افراد دیابتی در شب یلدا به جای مصرف توت، کشمش و انجیر از مغز دانههایی مانند گردو، فندق، پسته و بادام زمینی استفاده کنند، این بیماران نباید بیش از سه واحد میوه مثل یک برش متوسط هندوانه یا یک عدد خرمالو متوسط و نصف لیوان انار در طول روز استفاده کنند.
این کارشناس میافزاید: افراد مبتلا به فشار خون هم از مصرف آجیلهای نمکی خودداری و از مغز دانههای خام همچون گردو و بادام زمینی استفاده کنند.
دولتی میگوید: مبتلایان به فشار خون از مصرف میوههای این شب مانند هندوانه، خرمالو و انار غافل نشوند، زیرا این میوهها سرشار از پتاسیم است و به کنترل و کاهش فشار خون کمک میکند، هندوانه به دلیل دارا بودن یک ماده آنتی اکسیدان در جلوگیری از بیماریهای سرطانی موثر است.
وی ادامه میدهد: انار غنی از آنتی اکسیدانهای مختلف است، از بروز سرطان جلوگیری کرده و رشد تومورهای سرطانی را کند میکند، همچنین برای سلامت قلب و عروق، جلوگیری از تصلب شریانها و سکتهها، جلوگیری از پیری زودرس و آلزایمر و پیشگیری از سرطانها بویژه سرطان پروستات مفید است.
دولتی با بیان اینکه میوههای خشک یکی دیگر از تنقلات شب یلدا است، اظهار میدارد: این میوها سرشار از ویتامینهایی همچون ویتامینهای گروه B و A و نیز املاحی مثل کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، سدیم، مس و منگنز هست. به یاد داشته باشید که هر ۱۰۰ گرم میوه خشک حدود ۲۵۰ کالری دارد و در مصرف آن زیاده روی نکنید.
وی تاکید میکند: از میوه تازه به دلیل دارا بودن فیبر بالا به جای میوه خشک استفاده کنید، فیبر موجود در میوه جذب مواد قندی و چربی را در روده کاهش میدهد و از بروز اضافه وزن، چاقی، دیابت و چربی خون بالا پیشگیری میکند.
دولتی، لبو را از خوراکیهای خوشمزهای دانست که در شب یلدا مصرف میشود و میافزاید: این خوراکی سرشار از آنتی اکسیدان است که باعث تقویت سیستم ایمنی میشود و فیبر بالای موجود در آن، موجب کاهش سطح کلسترول خون شده و خطر بروز سکتههای قلبی در بیماران قلبی را کم میکند.
وی تصریح میکند: از مصرف شیرینیهای بزرگ به خصوص شیرینیهای خامهای خودداری کنید و در صورت مصرف، شیرینیهای خشک با اندازه کوچک را انتخاب کنید. به افرادی که دچار اضافه وزن، چاق و دارای چربی خون بالا هستند توصیه میشود از میوههای تازه به دلیل فیبر بالا در حد متعادل به جای میوههای خشک استفاده شود.
دولتی میافزاید: آجیل را از مراکز معتبر آجیل فروشی خریداری و به رنگ، طعم و تازگی آن دقت کنید. رنگ آجیل را با دست کنترل کرده و اگر دستتان رنگی شد احتمال دارد آجیلها را با رنگهای غیرمجاز یا خوراکی رنگ کرده باشند و باید از خرید آن خودداری کنید.
فریبا کوهدانی متخصص تغذیه نیز با تاکید بر اینکه تداخل مصرف میوه و آجیل و شیرینی در شب چله، گاه موجب بدکاری دستگاه گوارش میشود، میافزاید: به طور کلی پرخوری و مصرف بیش از حد مواد غذایی، برای بدن مضر است و مصرف بهینه آن جنبه دارویی دارد.
وی اظهار میدارد: با توجه به تنوع مواد خوراکی در شب چله، مصرف بیش از حد آن، میتواند مشکلات سوءهاضمه به بار بیاورد بخصوص افرادی مانند کودکان که دستگاه گوارش ضعیف تری دارند. پس باید مراقب باشیم که اندازه مصرف را مدنظر قرار دهیم و سپس در مصرف شیرینی نیز تعادل را بیشتر رعایت کنیم.
کوهدانی تصریح میکند: سعی کنید از مواد غذایی که کالری کمتری دارد استفاده کنید تا شبی پرخاطره و دل انگیز و بدون دردسر سپری کنید.
منبع:ایرنا