وعده‌های جدید برای معدن قدیمی

سمیرا شاهیان - ۲۸ اردیبهشت امسال بود که در گزارشی به مشکلات معدن «آق دربند» شهرستان سرخس به عنوان بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین معدن کشور پرداختیم و قصه کارگرانی را روایت کردیم که تأخیر در پرداخت دستمزدها، روزگارشان را ناخوش کرده است.
از کارگرانی نوشتیم که نزدیک به یک سال حقوق و دستمزد نگرفته اند و چیزی از عیدی شان هم دریافت نکرده اند، اما همچنان مشغول به کار هستند، به امید روزی که وضعیت بهتر شود، از کارگرانی که با دیسک کمر و بیماری‌های تنفسی و کلی بیماری دیگر دست به گریبان اند، اما مجبورند هر روز هزاران پله را برای استخراج زغال سنگ طی کنند و به عمق ۲۴۰ متری زمین بروند و برگردند.
بعد از گذشت چندماه، این بار یکی از کارگران معدن در گفتگو با خبرنگار ما درباره آخرین وضعیت پرداخت حقوق و معوقات کارگران می‌گوید: بعد از اعتراض به پرداخت نشدن ۹ ماه حقوق معوق و بی توجهی مسئولان به ایمنی محیط کار و برگزاری جلسه در فرمانداری مشهد، پیگیری‌های ما همچنان ادامه داشته است. وی با اشاره به بی توجهی مسئولان به آغاز فصل بازگشایی مدارس، بیان می‌کند: وعده داده بودند برای شروع مدارس حقوق ۲ ماه راواریز کنند، اما در این مدت، چون به هیچ کدام از قول هایشان وفا نکردند، کارگران در تجمعی اعتراضی صحبت هایشان را اعلام کردند. حقوق معوق کارگران، ۵ ماه از سال ۹۶ و بخشی از سال ۹۳ به اضافه چندماه از دستمزد امسال است. نماینده کارگران درباره پرداخت وام می‌افزاید: در اردیبهشت امسال و پس از روز کارگر قول دادند برای هرنفر ۳۰ میلیون تومان وام بگیرند و طلب کارگران را از آن بپردازند و باقی مانده مبلغ را به عنوان سرمایه در اختیار شرکت بگذارند تا خرید زغال و وسایل لازم عملی شود، اما هنوز این وعده‌ها عملی نشده است.
او می‌گوید: تنها اتفاق جدیدی که تاکنون افتاده، پرداخت حقوق تیرماه است.

پرداخت معوقات کارگران تا قبل از پایان سال
رئیس هیئت مدیره معادن خاور نیز که به تازگی به این سمت انتخاب شده است، بااشاره به تغییراتی که در چینش سهام داران اتفاق افتاده است، می‌گوید: تا حدود ۲ ماه پیش آستان قدس ۳۱ درصد از سهام و فقط یک کرسی در هیئت مدیره شرکت معادن خاور را در اختیار داشت و با این اختیارات محدود نمی‌توانست تصمیم درستی بگیرد، اما در مجمعی که به تازگی برگزار شده است، ۲ نفر از آستان قدس به عضویت هیئت مدیره درآمدند و مدیرعامل شرکت، نماینده آستان قدس است که باتوجه به این تغییرات در ماه‌های پیش رو مشکلات کاهش پیدا خواهد کرد.
مهدی جلالی درباره مطالبات کارگران معدن زغال سنگ آق دربند وعده‌هایی را مطرح کرده است و می‌گوید: قرار است تا قبل از پایان سال معوقات پرداخت شود و به مرور معدنی را که تنها با یک پنجم ظرفیت اصلی اش تولید می‌کند در زمینه تولید معدنی و کُک به ظرفیت کامل برسانیم و خودکفا کنیم.
وی با اشاره به اقداماتی که در گذشته انجام شده است، اظهار می‌کند: پیش از آخرین اعتراض جمعی کارگران، از سهام داران شرکت دعوت شده بود تا برای افزایش سرمایه مشارکت کنند، اما همکاری نکردند و تسهیلات ارزان قیمت دولتی به این شرکت تعلق نگرفت. از همین رو امکان نوسازی تجهیزات به وجود نیامد تا بتوانند از راه درآمد معدن، مشکلات کارگری را برطرف کنند.
او با بیان اینکه مطالبات کارگران متعلق به دوره‌های مدیریتی گذشته این شرکت است، می‌افزاید: در یک سال گذشته که جدی‌تر وارد بحث شدیم تا مشکلات را کاهش دهیم، مطالبات کارگران به نصف کاهش پیدا کرده است؛ یعنی از حدود ۱۶ ماه به ۹ ماه رسیده است.
از دیگر گلایه‌های کارگران که در آخرین اعتراض گروهی شان مطرح شده بود، تأخیر در پرداخت حقوق جاری بود. رئیس هیئت مدیره معادن خاور در این رابطه می‌گوید: حقوق جاری کارگران با ۵، ۴ روز تأخیر پرداخت می‌شود و هیچ مشکلی نیست.

سرمایه‌ها به موقع تزریق نشده است
جلالی با بیان اینکه معدن زغال سنگ آق دربند نیاز به افزایش سرمایه و بهسازی و نوسازی دارد، بیان می‌کند: آستان قدس مایل به پرداخت پول به مدیرانی که بدهی‌ها را افزایش می‌دادند نبود و حمایت‌های مالی اش از معدن را مشروط به داشتن اختیارات مدیریتی می‌دانست. حال که ۲ نماینده از آستان قدس در هیئت مدیره شرکت هستند، اوضاع فرق کرده است و علاوه بر پرداخت حقوق کارگران، مشکلاتی که از لحاظ امنیت در محیط کار دارند نیز برطرف خواهد شد. او ادامه می‌دهد: مسئولان به دلایل مختلف در گذشته نتوانستند امور مربوط به معدن را به موقع انجام دهند و به رکود در این واحد تولیدی رسیده ایم. مدیرعامل سابق به علت بیماری‌ای که داشت، نمی‌توانست تمام وقت انرژی بگذارد و حواشی این معدن زیاد شد، اما امیدواریم با تغییراتی که در شرکت به وجود آمده است، مشکلات رفع شود.
جلالی با اشاره به گفته‌های کارگران درباره دریافت وام، می‌گوید: این اقدام مشروط به دریافت تسهیلات ارزان قیمت است تا با بخشی از آن، دیون کارگران را پرداخت و با بخش دیگرش به راه اندازی همه توان معدن اقدام کنیم.