تحقیق و آزمایش، راهی برای نوآوری

زمانی - توجه به تحقیق و پژوهش سن خاصی ندارد و هر فردی می‌تواند علاقه‌مند به این حوزه باشد، اما آنچه اهمیت دارد حمایت از افراد و ایده‌هایی است که می‌توانند در آینده کشور نقش مثبتی داشته باشند. علی‌رضا کریمی، دانش‌آموز مشهدی پایه دوازدهم تجربی، ایده‌های زیادی دارد که به گفته خودش با تلاش و جدیت آن‌ها را اجرایی خواهد کرد. با او که به‌تازگی موفق به کسب رتبه در مسابقات کشوری سلول‌های بنیادی شده است، گفتگو کردیم.

خودنمایی وسایل آزمایشگاهی
علی‌رضا کریمی درباره دوران کودکی خود می‌گوید: در دوران پیش‌دبستانی کتاب دایره‌المعارفی از مادرم هدیه گرفتم. آن‌زمان بیشتر به سمت علوم، حیوانات و حشرات گرایش داشتم و دوست داشتم در این زمینه اطلاعات داشته باشم. خانواده‌ام نیز وقتی میزان علاقه من را متوجه شدند همراهی‌ام کردند و براین اساس هدایایی از جمله مولاژ آناتومی بدن انسان و میکروسکوپ دریافت کردم؛ بنابراین هرچیزی که به دستم می‌آمد در زیر میکروسکوپ نگاه می‌کردم. پس از آن از طرف مدرسه به آزمایشگاه بوعلی رفتیم و آنجا به آزمایشات شیمی علاقه‌مند شدم و با خود گفتم که من هم باید در این راه قدم بردارم. در واقع رفتن به آنجا باعث شد به شیمی گرایش پیدا کنم و هدف زندگی‌ام را بر این اساس قرار دهم. هدف من جدی بود و برای شروع از مدیر مدرسه تقاضا کردم که از آزمایشگاه استفاده کنم. من تجربه‌ای در این زمینه نداشتم، اما با پافشاری توانستم مدیر مدرسه را راضی کنم و درنتیجه کلید آزمایشگاه را در اختیار خود گرفتم. وسایل آزمایشگاهی برای من خودنمایی می‌کرد به همین دلیل با هرچیزی که می‌دیدم کار می‌کردم و تمام زنگ تفریح و زنگ ورزش را در آزمایشگاه می‌گذراندم تا اینکه در کلاس پنجم آزمایشگاه مدرسه به طور کل جمع شد. به خاطر علاقه‌ای که داشتم به مطالعه و تحقیق روی آوردم و تصمیم گرفتم اطلاعاتم را در این زمینه بیشتر کنم، زیرا به این نتیجه رسیده بودم که تا چیزی را ندانم نخواهم فهمید.
کلاس هفتم برای شرکت در مسابقات آزمایشگاهی از طرف مدرسه به منطقه معرفی شدم و سال دهم با رفتن به یک پژوهش‌سرا با دنیای جدیدی از علوم آزمایشگاهی، فیزیک و شیمی آشنا شدم. با جدیت و علاقه تمام دوره‌های آموزشی در زمینه‌های شیمی، فیزیک و زیست را گذراندم و در نهایت در مسابقات هوا و فضا شرکت کردم. در این مسابقه باید موشکی می‌ساختم که به وسیله آب و هوا حرکت می‌کرد. ایده ساخت آن موشک را خودم دادم گرچه قبل از شرکت در مسابقه با پدرم چندین مدل ساختیم و مورد آزمایش قرار دادیم. موشک موردنظر از وسایل بازیافتی مانند شیشه نوشابه پلاستیکی و کارتن‌پلاست ساخته شده بود و در روز مسابقه نیز به خوبی عمل کرد و توانستم با هم‌گروهی خود رتبه سوم استان را به دست آورم. کسب رتبه سوم در آن روز نیز جرقه‌ای در ذهن من ایجاد کرد تا مسیری را که انتخاب کرده‌ام ادامه دهم و به چیزی که می‌خواهم پایبند باشم. در آن زمان با مشورت مدیر پژوهش‌سرا به تدریس درس شیمی نیز مشغول شدم. از تدریس لذت می‌بردم و به همین دلیل چندین دوره جدی‌تر با مربیان این حوزه گذراندم تا بهتر درس را به دانش آموزان ارائه دهم. به یاد دارم که اولین کلاس خود را با عنوان آزمایشگاه خلاق شیمی برای کودکان دبستان ارائه کردم. تجربه شیرینی بود، زیرا به دلیل کم‌بودن تفاوت سنی‌مان ارتباط خوبی با کودکان برقرار کردم. ضمن اینکه آموزش باعث شد تا تجربه کسب کنم که چگونه باید به کودکان آموزش داد تا مطالب را بهتر درک کنند. از آن زمان تاکنون در تابستان‌ها به تدریس برای گروه‌های مختلف سنی می‌پردازم.

فعالیت در حوزه سلول‌های بنیادی
او ادامه می‌دهد: سال گذشته در مسابقات آزمایشگاهی شرکت کردم و توانستم رتبه دوم منطقه را کسب کنم.
تا آن زمان در بخش‌های شیمی، فیزیک و زیست فعالیت داشتم، اما تصمیم گرفتم به سمت سلول‌های بنیادی و زیست‌فناوری روی آورم. اطلاعات زیادی در این زمینه نداشتم به همین دلیل در دوره‌های آموزشی مربوط به زیست فناوری حضور یافتم و پس از آن در مسابقات استانی زیست‌فناوری شرکت کرده و رتبه سوم استان را کسب کردم. این موفقیت باعث شد تا همراه با یکی از دوستانم پس از ۲ ماه تلاش و فعالیت، در مسابقات کشوری سلول‌های بنیادی نیز شرکت کنم که نتیجه آن کسب مقام سوم کشوری شد.
اگر استادان من مانند آقای مفیدی و خانم قاضی‌زاده و همچنین مسئولان مدرسه و خانواده من را حمایت نمی‌کردند، هیچ‌گاه به این مرحله نمی‌رسیدم. اکنون خود را برای کنکور آماده می‌کنم و می‌خواهم در دانشگاه در رشته داروسازی تحصیل کنم. ایده‌های زیادی دارم که می‌خواهم آن را عملی کنم. در حال حاضر درباره گیاهان دارویی تحقیق می‌کنم و پس از پایان تحقیقات آزمایشات لازم را شروع خواهم کرد تا دارویی در این زمینه تهیه کنم. همچنین تصمیم دارم طرحی به مدارس پیشنهاد دهم تا از طریق آن در دانش‌آموزان حس علاقه به مباحث علمی و آزمایشگاهی ایجاد شود، زیرا مباحث درسی با آموزش عملی برایشان جذاب و دلنشین خواهد بود و زمانی‌که کاربرد آن را متوجه شوند، درس را بهتر درک خواهند کرد. متأسفانه دانش‌آموزان به درس‌های آزمایشگاهی علاقه زیادی ندارند و فقط تعداد محدودی هستند که به این سمت گرایش پیدا می‌کنند، زیرا کلاس‌‍‌ها تئوری‌محور است و دانش‌آموزان ایده‌پردازی نمی‌کنند.
درحالی‌که علوم در زندگی ما وجود دارد و تمام دانش‌آموزان باید به این موضوع پی ببرند، زیرا این‌گونه می‌توان در آینده افراد مفید و موفقی شوند. براین اساس همواره سعی کرده‌ام اطرافیانم را به این درس علاقه‌مند کنم.