فاطمه غلامی
روزنامه نگار
انگار آدم ها از روی هم کپی شده اند؛ بینی های چسب زده ای که به طرف بالا تغییر شکل داده اند، لب هایی که دیگر معمولی نیستند و از شدت پف توی ذوق می زنند، یا گونه های برجسته ای که صورت را از حالت طبیعی آن خارج کرده اند. این روزها اگر در کوچه پس کوچه های شهر سری بچرخانید و کمی دقیق تر آدم ها را نگاه کنید، می بینید که این تب زیبا شدن به مردان هم رسیده است. اگر تا سال های پیش، خانم ها مشتری پروپاقرص کلینیک های زیبایی بودند، حالا مردان هم پابه پای زنان، متقاضی عمل های زیبایی هستند. علاوه بر فضای حقیقی، شبکه های مجازی و سایت ها هم پر شده اند از تبلیغات عمل های زیبایی که هرکدام با عکس و ویدئوهای «قبل و بعد» از اشخاص، مخاطبانشان را -چه زن و چه مرد- مجاب می کنند که دستی بر سر و روی خود بکشند.
برداشت خال
1 تا 5/1 میلیون تومان
جراحی بینی
14تا 60 میلیون تومان
پیکرتراشی
20 تا 80 میلیون تومان
لیفت صورت و گردن
30 تا 35 میلیون تومان
لیزر فول بادی
2 میلیون تومان
بوتاکس دور چشم
500هزار تا 5/5 میلیون تومان
کاشت مو
5/5 تا 5/7 میلیون تومان
نسبت 2 به 4
گشت وگذاری در خیابان های مشهد می‌زنیم تا ببینیم اینجا مردانی که به کلینیک های زیبایی مراجعه می کنند، متقاضی دریافت چه خدماتی هستند. نخستین مقصد هم خیابان احمدآباد است. وارد یکی از کلینیک های زیبایی در خیابان عارف می شویم؛ جایی که تقریبا صفر تا صد خدمات زیبایی ارائه می شود. اگر پیش از این، مراجعه به کلینیک های زیبایی و عبارت «بکش و خوشگلم کن» مختص خانم ها به نظر می رسید، حالا حکایت برابری زنان و مردان در عمل های زیبایی مطرح است. مردهایی که تا دیروز یک تار سبیلشان ارزش گروگذاشتن داشت، حالا به مشتری های پروپاقرص مطب ها و کلینیک های زیبایی تبدیل شده اند؛ شاید باورش سخت باشد، اما از شش نفر مراجعه کننده ای که در این مرکز منتظر نشسته اند، دو نفرشان مرد هستند.
اول گوش، بعد فک
امیر جوانی ۳۸ساله است که به گفته خودش در یکی از شرکت های مهندسی در مشهد برای خودش برو بیایی دارد. در نگاه اول، مشکلی در صورتش نمی بینیم. از او درباره عمل زیبایی که قرار است انجام دهد، می پرسیم. با اندکی تأمل می گوید: «اتوپلاستی». نام این عمل را تاکنون نشنیده ام. تعجبم را که می بیند، جملهاش را کامل می کند: نوعی عمل جراحی که زاویه گوش را از حالت بیرونی به داخل تغییر می دهد. فعلا خوش فرم شدن گوش هایم برایم مهم است و شاید در مرحله بعدی فک پایینم را هم زاویه بدهم.
زاویه نافرم بینی در عکس!
مقصد بعدی، یکی دیگر از کلینیک های زیبایی در خیابان عارف است. اینجا هم حضور آقایان در کنار خانم ها برای انجام عمل زیبایی متعجبم می کند. مرد میان سالی در اتاق انتظار نشسته که به نظر می رسد 45 سال را هم رد کرده است. کمی کنجکاوی را چاشنی گپ وگفت با او می کنم و از انگیزه اش برای حضور در این مرکز می پرسم. در جواب می گوید: بارها اتفاق افتاده بود که با تماشای عکس هایم احساس می کردم بینی ام زاویه خوبی ندارد؛ چند بار هم دوستانم گفتند. با اینکه هنوز مردد هستم این کار درست است یا نه، اما به نظرم بهتر است بینی ام را به دست جراح بسپارم.
کاشت ریش برای ازدواج
کمی آن طرف تر، چند مرد که سی تا چهل ساله به نظر می رسند، در حال گپ زدن هستند. آن طور که از گفت وگوهایشان پیداست، برای کاشت ریش به این کلینیک مراجعه کرده اند. کمی جلوتر می روم و سر صحبت را با یکی از آن ها باز می کنم و درباره هزینه کاشت می پرسم. می گوید: قیمت کاشت مو، ریش، سبیل یا موی سر از 10میلیون تومان شروع می شود و پس از آن برای هر جلسه ترمیم نیز باید حدود یک میلیون تومان هزینه شود.
از او درباره انگیزه اش برای کاشت ریش می پرسم. با لبخند پاسخ می دهد: حقیقتا قصد ازدواج دارم و می خواهم از نظر ظاهری عیب و نقصی نداشته باشم. به توصیه یکی از دوستانم تصمیم گرفتم «کاشت خط ریش» انجام دهم.
جنسیت ملاک نیست
عماد هم جوانی است که به گفته خودش، برای همراهی با دوستش به این کلینیک آمده است. او درباره افزایش تقاضای مردان برای انجام عمل های زیبایی می گوید: در جامعه امروزی نمی توان گفت که ظاهر زیبا فقط مختص خانم هاست و فقط خانم ها باید آراسته باشند؛ در این زمینه دیگر زن یا مرد بودن ملاک نیست.
وی که معتقد است حتی برای پیشرفت در شغل هم باید بتوانیم ارتباط مؤثری با افراد جامعه داشته باشیم، تصریح می کند: مطلوب‌بودن ظاهر، قدم اول در برقراری ارتباط با دیگران و تأثیرگذاشتن بر مجموعه ای است که قرار است با آن ها کاری را پیش ببرید.
آمار نداریم
رئیس هیئت مدیره انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران (شاخه خراسان) هم مشاهداتمان را از حضور مردان در کلینیک های زیبایی و تقاضای آن ها برای انجام عمل های زیبایی، تأیید می کند.
عزت ا... رضایی می گوید: آمار دقیقی از جراحی های زیبایی در مشهد در دست نیست؛ زیرا بیشتر این عمل های زیبایی به صورت سرپایی یا حتی زیرزمینی انجام می شود.
او با اشاره به اینکه امروزه مردان هم از عمل های زیبایی استقبال می کنند، بیان می کند: عمل بینی و بوتاکس بیشتر مورد استقبال مردان جوان و جراحی پلک و لیفت گردن بیشتر مورد استقبال مردان میان سال است؛ از سوی دیگر ترمیم مو نیز یکی از عمل های زیبایی است که در همه سنین در مردان دیده می شود.
رضایی با بیان اینکه نسبت به دهه گذشته میزان استقبال مردان از عمل های زیبایی بیشتر شده است، خاطرنشان می کند: به طورکلی عمل جراحی بینی، کاشت مو و ریش و سبیل در اولویت عمل های زیبایی مردان است و پس از آن تزریق چربی پلک فوقانی و تحتانی و برداشتن خال و لیزر بیشترین متقاضی را دارد.
وی با اعتقاد به اینکه نقش تبلیغات و رسانه در تب زیبایی مردان بسیار مؤثر است، تصریح می کند: مراجعه بسیاری از مردانی که برای عمل های زیبایی نزد ما می آیند از روی ضرورت نیست؛ فضای مجازی، سلبریتی ها و رسانه ها طوری القا می کنند که مردان هم باید به دنبال زیبایی گم شده خود باشند.
مسئله انگاره ذهنی
روان شناس و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد هم در این باره می گوید: ذهن و بدن انسان با هم مرتبط اند؛ در ذهن ما، انگاره ای از بدن ما وجود دارد. هر چه بدن را در این انگاره ذهنی بپذیریم، وضعیت مطلوب تری در پذیرش خودمان داریم و هرچه از مطلوب ذهنی فاصله بگیریم، پذیرش چندانی نخواهیم داشت.
سیدمحسن اصغری خاطرنشان می کند: اینکه مردان به دنبال عمل های زیبایی هستند، نوعی آسیب و کمبود روان شناختی است. اینکه آن ها نتوانسته اند با خودانگاری جسمانی خود کنار بیایند و به جای توانمند کردن ذهن خود و کسب شایستگی ها درصدند بدن خود را تغییر دهند، نوعی چالش است، اما باید در نظر داشت که زیبایی های جسمانی پایانی ندارند و ملاک های زیبایی های جسمانی موقتی و در حال تغییرند، تا جایی که برخی در جهان،
وصل کردن وسایل به بدن یا تغییر چهره به شکل حیوانات و جراحی های عجیب وغریب را زیبایی می پندارند.
او معتقد است که روی آوردن به عمل های زیبایی فارغ از هر جنسیتی در واقع به رسمیت نشناختن خود واقعی است. این آسیب و معضلی روان شناختی است و گرایش مردان به این مسائل آسیبی مضاعف است. مردان هر قدر به خصیصه های شخصیتی ارزش های اخلاقی خود بپردازند و آن ها را شکوفا کنند، قطعا مطلوب تر خواهند بود. گرچه میزانی از آراستگی و وضعیت ظاهری مطلوب، کاملا پسندیده است، اما اینکه این آراستگی موجب سرمایه گذاری مادی و روانی شد و حتی به دل مشغولی و دل خوشی یک مرد منجر شود، قطعا محصول ذهن فردی است که از بهداشت روانی دور است.
زندگی مدرن «بدن مند»
حامد بخشی هم جامعه شناس و عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی است که در گفت وگو با خبرنگار ما این مسئله را این طور تحلیل می کند: زندگی مدرن امروزه، زندگی «بدن مند» است؛ به عبارتی بدن در کانون توجه است و به آن توجه می شود. در گذشته مبنای مبادلات اجتماعی ما و آنچه به دست می آوردیم (اعم از سرمایه، احترام، نفوذ و قدرت اجتماعی و...) توجه بسیار به خاستگاه اجتماعی، منزلت خانوادگی، قدرت و ثروت به ارث رسیده بود. اما در زندگی مدرن به سمتی می رویم که داشته ها نتیجه تلاش های شخصی و ویژگی های فردی و محصول عملکردهای فردی و شخصی ماست.
او معتقد است که نتایج، در جامعه مدرن نتیجه و محصول عملکرد ماست، نه عملکردهای قومیتی و خانوادگی؛ بنابراین در جامعه مدرن ویژگی های شخصی از جمله ویژگی های ظاهری (اعم از توانایی های شخصی، مدیریت شخصی، ویژگی های جذاب فردی و...) در راستای کسب تأیید دیگران مهم تر می شوند.
این جامعه شناس تأکید می کند: جامعه مدرن نسبت به جامعه سنتی روزبه روز بیشتر به عملکردهای شخصی متکی می شود تا عملکردهای خانوادگی. همین ویژگی های شخصی نیز در جامعه محصول ویژگی های ظاهری ماست. بسیاری از عملکردهای ما در نتیجه مواجهه های اجتماعی ماست و این مواجهه های اجتماعی بیش ازپیش محصول تماس های افراد جامعه با یکدیگر است.
به اعتقاد عده ای، نقطه آغاز و تعیین کننده هر رابطه اجتماعی ویژگی های ظاهری ماست و این نقطه اولیه بسیار تأثیرگذار است؛ بنابراین در جامعه مدرن آقایان به موازات بانوان برای ویژگی های ظاهری خود (اعم از پوشش و ظاهر خود مانند بینی، مو و...) هزینه می کنند و آن ها را به گونه ای تغییر می دهند تا آنچه موجب عزت نفس آن ها می شود، تقویت کنند.
20 درصد
میزان عمل های زیبایی مردان از کل عمل‌های زیبایی
5 درصد
میزان عمل های پیکرتراشی مردان از کل عمل‌های پیکرتراشی
30 سال
بیشتر مردان متقاضی زیر 30 سال سن دارند
بیشترین عمل های زیبایی مردان
جراحی بینی
کاشت مو
تزریق چربی پلک
برداشتن خال
لیزر
بیشترین عمل های زیبایی مردان جوان
جراحی بینی
بوتاکس
بیشترین عمل های زیبایی مردان میان سال
جراحی پلک
لیفت گردن