الهام ظریفیان| همه ما رفیقهایی داریم که در کنارشان زندگیمان را با لحظات شادی پر کردهایم. دوستیها معمولاً پر از شگفتی، عشق و همدلی هستند، اما در عین حال، میتوانند با کوچکترین رفتارها دچار کدورت و سوءتفاهم شوند. مثلاً شاید شما و دوست صمیمیتان ناخواسته از هم فاصله بگیرید چون در یک جلسه ساده به نظرات یکدیگر گوش ندادهاید. چه بسیار دوستیهای مشهور، بزرگ و ارزشمندی که به خاطر سوءتفاهمات و اختلافنظرها دچار چالش و کدورت شدهاند. تاکنون به این فکر کردهاید که یک دوستی چقدر نیاز به مراقبت و توجه دارد؟ امروز در این مطلب میخواهیم به همین موضوع بپردازیم و به شما اطمینان بدهیم که مهمتر از شروع رابطه دوستی، تلاش برای محکم نگه داشتنش است.
چه کنیم رفیق مشتی هم بمانیم؟
حتی اگر نابغه علمی هم باشید اما برای دوستیهایتان وقت نگذارید و از آنها مراقبت نکنید، مثل گلی که به آن آب نرسیده، پژمرده میشوند. مثلا چه کسی فکرش را میکرد رابطه دوستی عمیق بین آلبرت اینشتین و نیکولا شکرآب شود؟ آن هم به خاطر رقابت در زمینههای علمی. بنابراین برای اینکه دوستیهایمان پایدار بمانند باید از همان ابتدا حواسمان به آنها باشد. همچنان که فریدون مشیری شاعر معاصر میگوید: از نخستین دیدار/ هر سخن، هر رفتار/ دانههاییست که میافشانیم/ برگ و باریست که میرویانیم...». در ادامه به چند راهکار مهم در این زمینه اشاره میشود.
ارتباط مداوم
در دنیای امروز، همه ما مشغول هستیم و وقت آزاد کمی داریم، اما برقراری ارتباط مداوم یکی از بهترین راهها برای حفظ دوستی است. ارسال یک پیام ساده در طول روز یا تماس تلفنی بهمناسبتهای کوچک میتواند نشان دهد که به همدیگر فکر میکنید.
حل اختلافات به شیوه سالم
هر رابطهای ممکن است با چالشها و اختلافنظرهایی روبهرو شود. حل این مشکلات با گفتوگو، بدون قضاوت و بهکارگیری گوشدادن فعال میتواند به تقویت رابطه کمک کند. مهم است که در هنگام بروز مشکلات، بر روی حل مسئله تمرکز کنید، نه بر سرزنش یکدیگر. اگر خطایی از سوی یکی از دوستان انجام شود، بخشش و پذیرش میتواند به نزدیکی بیشتر کمک کند. بهعنوان مثال، اگر دوستی دچار سوءتفاهم شده باشد، صحبت درباره آن و درک یکدیگر باعث بهبود رابطه میشود.
وقت گذاشتن برای همدیگر
وقتگذرانی باهم، چه در قالب فعالیتهای تفریحی یا حتی کارهای روزمره، تبدیل به خاطرات مشترک شما و دوستانتان میشود. همین خاطرات مشترک هستند که رابطهها را عمیقتر میکنند و فضایی برای گفتوگو و تعامل به وجود میآورند. میتوانید از کارهای روزمره، مانند رفتن به سینما یا شام خوردن با همدیگر، بهرهمند شوید. حتی پیادهروی در یک روز بهاری را میتوانید به یک خاطره زیبا تبدیل کنید.
ادب و احترام
احترام فراتر از گفتن «لطفا» و «متشکرم» است. به نظرات و احساسات دوستتان احترام بگذارید و حتی اگر با او موافق نیستید، به احساساتش توجه کنید. استفاده از زبان مناسب یکی از نشانههای دوستی واقعی است. برخی فکر میکنند چون با دوستانشان راحت هستند میتوانند هر شوخی را با هر ادبیاتی به کار ببرند در حالی که یک کلام ناپسند یا بیاحترامی میتواند رابطه را تحتتأثیر قرار دهد.
همدلی
وقتی مشکلات همدیگر را درک میکنید و احساسات یکدیگر را در نظر میگیرید، رابطهتان عمیقتر میشود و حس نزدیکی بیشتری برقرار میشود. بعضی وقتها فقط لازم است گوش شنوندهای برای حرفهای دوستتان باشید تا به او بفهمانید که احساس او را درک میکنید و با او همدل هستید. مطمئن باشید او به قضاوت یا نظر شما احتیاجی ندارد مگر اینکه خودش این را به شما بگوید.
حمایت در زمانهای دشوار
ایستادن در کنار یکدیگر در لحظات سخت، نشانهای از عمق دوستی است. زمانهایی در زندگی وجود دارد که همه ما به کمک و حمایت نیاز داریم. از قدیم هم گفتهاند رفیق کسی است که در روزهای سخت هم مانند روزهای خوب کنارت باقی بماند. پس اگر چنین رفیقی دارید، آن را دودستی بچسبید.
صداقت
صداقت در دوستی به معنای بیان حقیقت و احساسات واقعی است. این به دوستان اجازه میدهد تا به یکدیگر اعتماد کنند. وقتی شما بتوانید با دوست خود به طور صادقانه صحبت کنید، حس امنیت و اعتماد در رابطهتان ایجاد میشود. دروغ گفتن باعث میشود اعتماد بین شما و دوستتان شکسته شود و این یعنی از دست رفتن روابط.
اشتباههای رایجی که دوستیها را شکرآب میکنند
«امتحان آییننامه داشتم. سرهنگ پرسید: دور زدن کجا ممنوعه؟ گفتم تو عالم رفاقت... لبخند زد و گفت پیاده شو قبولی، سلامتی هر چی بامرامه...». شما هم حتما این جوک را شنیدهاید. حتی شاید آن را برای بهترین رفیقتان فرستاده باشید که با زبان بیزبانی بهش یادآوری کنید: خط قرمزتان در رفاقت، بیمعرفتی است. در ادامه به چند مورد از این خط قرمزها اشاره میکنیم.
بیتوجهی به احساسات طرف مقابل
گاهی، بیتوجهی به احوالات یا احساسات دوستان میتواند ارتباط را دچار کدورت کند. اگر شما همیشه درگیر کارهای خود باشید و از حال دوستتان نپرسید، او ممکن است احساس کند که برایتان اهمیتی ندارد. اگر یکی از طرفین همیشه تلاش میکند و دیگری کمتر توجه میکند، یعنی یک جای کار میلنگد. روابط دوستی به تلاش مشترک نیاز دارند.
انتقاد در جمع
اگر از دوستتان انتقادی دارید، جای مطرحکردنش در جمع نیست، هرقدر هم که او آدم باجنبهای باشد. حتی یک شوخی بهظاهر بیضرر میتواند باعث کدورت بینتان شود. پس اگر هر انتقادی دارید بهتر است آن را در فضایی خصوصی بیان کنید.
توقعات بیجا
توقعات غیرمنطقی از دوستان، مانند انتظار حمایت در همه مسائل یا وقت گذاشتن بیش از حد، میتواند منجر به نارضایتی و دلخوری شود. فراموش نکنید که هر کسی زندگی خودش را دارد و نمیتواند همیشه در دسترس شما باشد. برای مثال اینکه شما وقت و بیوقت بچهتان را پیش دوستتان بگذارید و توقع داشته باشید او در نبود شما چندین ساعت از کودکتان مراقبت کند، توقع بیجایی است که قطعا در نهایت به دلخوری منجر میشود.
نادیده گرفتن مرزها
مرزها تعریف میکنند که چه چیزهایی در یک رابطه قابل قبول و چه چیزهایی نامناسب هستند. این مرزها میتوانند فیزیکی، احساسی یا اجتماعی باشند. برای نمونه اگر دوست شما نیاز به تنهایی دارد، باید به او احترام بگذارید. تخریب اعتماد، احساس ناراحتی و خستگی و به وجود آمدن تعارضات از پیامدهای احترام نگذاشتن به مرزها در روابط دوستی هستند.