شاخص در مفهوم کلی معیاری است که براساس آن میتوان چیـزی را تشخیص داد. در بورس هم شاخصها درواقع معیارهای مهمی هستند که با بررسی و تحلیل آنها میتوان وضعیت گذشته و حال بورس را از جنبههای مختلف ارزیابی و حتی روند آینده بورس را پیشبینی کرد. بنابراین، بهطبع باتوجهبه نقش بسیار مهمی که شاخصهای بورس در تصمیمگیری سرمایهگذاران ایفا میکنند، نوسانات شاخصها نیز برای سرمایهگذاران بسیار حائز اهمیت است.
شاخص کل که به آن شاخص قیمت و بازده نقدی هم میگویند، بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس است؛ به بیان سادهتر، تغییرات شاخص کل درواقع بیانگر میانگین بازدهی سرمایهگذاران در بورس است.
کارکرد شاخص بورس
شاخصهای بورس درواقع معیارهای مهمی هستند که با بررسی و تحلیل آنها میتوان وضعیت گذشته و حال بورس را از جنبههای مختلف ارزیابی و حتی با کمک روشهای نموداری روند آینده بورس را پیشبینی کرد؛ بنابراین بهطبع باتوجهبه نقش بسیار مهمی که شاخصهای بورس در تصمیمگیری سرمایهگذاران ایفا میکنند، نوسانات شاخصها نیز برای سرمایهگذاران بسیار حائز اهمیت است. شاخصهای بورس انواع مختلفی دارند که هرکدام وضعیت بورس را از جنبه خاصی نشان میدهد، بنابراین سرمایهگذاران در تحلیل شاخصهای بورس باید به کارکرد هر شاخص توجه کافی داشته باشند.
شاخص کل TEDPIX
در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته میشود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانهها از آن بهعنوان شاخص بورس تهران صحبت میشود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایهگذاران از پرکاربردترین شاخصهاست. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس است؛ بهعبارت دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایهگذاران در بورس است.
برای درک سادهتر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکتهای بورسی متناسب با وزن آنها در شاخص کل بورس سهام خریداری کنید، در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. درواقع شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیان را که شرکتها به شما پرداخت میکنند، محاسبه میکند. شاخص کل با عنوان شاخص قیمت و بازده نقدی نیز شناخته میشود.
شاخص کل هموزن
برخی کارشناسان و فعالان بازار سرمایه اعتقاد دارند شاخص کل معیار مناسبی برای ارزیابی شرکتهای بورسی و نشاندهنده برایند عمومی تغییرات بازار سهام نیست، بهدلیل اینکه تأثیرگذاری شرکتها با سرمایه بزرگتر بر روند شاخص کل بیشتر است. بهطوریکه در مواقعی شاهد آن هستیم که بیشتر بازار سهام در وضعیت کاهشی قرار دارد، اما با افزایش قیمت سهام چند شرکت بزرگ، شاخص کل مثبت میشود.
در شاخص کل هموزن شرکتهای پذیرفتهشده در بورس با وزنی برابر در محاسبه شاخص کل سهیماند و نوسانات مثبت و منفی شرکتهای کوچک، بهاندازه نوسان مثبت و منفی شرکتهای بزرگ در این شاخص تأثیرگذار است.