فرش ایران

در طول تاریخ، فرش دستباف ایرانی، نماد هنر، اصالت و هویت فرهنگی این سرزمین، زینت‌بخش کاخ‌های زرق‌وبرق‌دار سراسر جهان محسوب می‌شود.

نوغانداری، میراثی دیرینه و اقتصادی در منطقه راز و جرگلان خراسان شمالی، به‌عنوان یکی از ارکان اصلی معیشت و فرهنگ مردم، در کاهش محرومیت این منطقه کم‌برخوردار نقش بسزایی داشته است. با بهره‌وری ۴۲.۹ کیلوگرم در هر جعبه و تولید سالانه ۳۲۰ تن پیله تر، این استان در بهره‌وری نوغانداری رتبه اول و در میزان تولید رتبه سوم کشور را داراست. دوره پرورش کوتاه ۴۵ روزه و هزینه‌های پایین آن، نوغانداری را به یکی از پسودترین فعالیت‌های اقتصادی برای خانوار‌های روستایی تبدیل کرده است. ابریشم تولیدی جرگلان نه تنها مواد اولیه‌ای ارزشمند برای صنایع فرش‌بافی استان فراهم می‌کند، بلکه به قالیچه‌های دست‌باف ترکمن روحی از هنر و هویت بخشیده که زیبایی آنها بازار‌های اروپا را نیز تحت تأثیر قرار داده است. این صنعت با اشتغال‌زایی برای بیش از ۳۶۳۹ نفر، بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ و اقتصاد خراسان شمالی به شمار می‌رود.

فرش ایران ی قدیمی که از سال ۱۹۵۳ در یکی از ساختمان‌های مقر سازمان ملل در ژنو قرار دارد پس از بازسازی ساختمان مذکور به این مکان بازگردانده شد.

شهرستان فراهان در استان مرکزی از دوره قاجار یکی از مراکز مهم قالی‌بافی در کشور محسوب می‌شده؛ منطقه‌ای که برخی منابع قدیمی رواج این هنر را بین مردمانش به چند صد سال قبل‌تر نیز نسبت داده‌اند و تاکید دارند که بافندگان اراکی با استفاده از تکنیک‌های بافت پیشرفته و مواد اولیه باکیفیت، فرش‌هایی با طرح‌ها و نقش‌های بدیع خلق می‌کردند. این هنر به مرور و به واسطه تغییرات اجتماعی و فرهنگی مختلف، به شکوفایی رسید و توانست جایگاه ویژه‌ای در میان صنایع دستی ایران پیدا کند. حالا علاوه بر فراهان، مردم شهرهای اراک، جیریا، سده، مشک‌آباد، تبرته، ساروق و داوودآباد نیز به پای این صنعت مهم در استان خود مانده‌اند و توانسته‌اند فرش‌های فراهان رادر لیست محبوب‌ترین قالی‌های صادراتی ایران قرار دهند.

«حمید شریعتی»، «رفوگر» ۵۴ ساله، سال‌هاست که با هنر خود در بازار سنتی اراک، «سرای نوذری‌ها»، به ترمیم فرش‌های آسیب‌دیده مشغول است. این هنر را از پدرش آموخت و به همسرش «فاطمه رضایی» نیز یاد داد تا دوشادوش هم در مغازه‌ی کوچکشان کار کنند. «رفوگری» اگرچه هنری ارزشمند است، به همان میزان اما، سختی‌های زیادی دارد. نشستن‌های طولانی و کار ظریف با نخ و سوزن، آسیب جدی به پای «حمید» زده است. لحظه‌ای درد پا کلافه اش می‌کند و با تلخی می‌گوید: «پامو برا این کار دادم رفت.» کار آنها فقط به مغازه ختم نمی‌شود؛ حتی در خانه نیز، رشته‌های نخ و قلاب‌های مخصوص همیشه در دستانشان است.

اهدای فرش دست‌باف تبریز در جریان جام جهانی و المپیک کشور‌های جهان، یک رویداد و کنش فرهنگی است که سعی دارد از فرصت‌های جهانی برای معرفی فرهنگ ایرانی استفاده کند.

هنر رفوگری مکمل هنر فرشبافی است. روفوگری یا ترمیم فرش شامل رفع کجی، پارگی، پوسیدگی و سوختگی، پاره شدن شیراز فرش، بیدزدگی و غیره است. روفوگری فرش شامل بخش‌های مختلف مانند شیرازه دوزی، پل سازی، رنگرزی و غیره است که نیازمند تخصص و هنر مخصوص به خود بوده و تنها افرادی را می‌توان رفوگر نامید که تسلط بر هنر بافندگی فرش نیز داشته باشند.

موزهٔ فرش ایران در خیابان کارگر شمالی تقاطع دکتر فاطمی یا به عبارتی دیگر در ضلع شمال غربی پارک لاله و در فضایی به وسعت ۱۲٬۰۰۰ متر مربع واقع شده‌است. این موزه در سال ۱۳۴۰ به صورت ناتمام به منظور گالری فرش ساخته شد و به مدت ۱۵ سال به صورت متروکه باقی ماند و سپس در اوایل سال ۱۳۵۵، کار تعمیرات و تغییرات کلی آن آغاز و در نهایت روز ۲۲ بهمن‌ماه سال ۱۳۵۶ رسماً افتتاح گردید. ساختمان موزه ۳٬۴۰۰ متر مربع مساحت دارد و آذین‌های نمای بیرونی آن شبیه دار قالی است. طراح بنای این موزه، عبدالعزیز فرمانفرمائیان است. ساختمان دارای دو تالار است و برای نمایش انواع قالی‌های دست بافت و گلیم مورد استفاده قرار می‌گیرد. طبقهٔ همکف این موزه برای نمایش دائمی ۱۵۰ قطعه فرش و طبقهٔ دوم آن برای برگزاری نمایشگاه‌های موردی و فصلی در نظر گرفته شده‌است.

دفه‌کاری(شانه زنی)، پرداخت قالی و رفوگری از مهمترین کارهای پیش و پس از بافت و فروش قالی است. هنرمندان شاغل در این حرفه که در سرای میرزا شفیع و صادقیه بازار فرش تبریز و سایر اماکن بازار کار می‌کنند، ایراداتی که موقع بافت قالی به وجود آمده را اصلاح کرده و قالی را برای پرداخت آماده می‌کنند.

فرش ایران ی از نظر هنری، فرهنگی و صنعتی قدمتی به اندازه تاریخ و تمدن دارد که می‌تواند به خوبی فرهنگ و هنر ایرانی را معرفی کند، فرهنگی که هیچ کالایی قادر به رقابت با آن نیست. یکی از مشخصه‌های هنر ایرانیان از گذشته‌های دور، فرش دستباف بوده است، هویتی که امروزه کم‌رنگ شده، اما پر رنگ در ذهن نسل قدیمی‌تر. فرش دستباف در مقایسه با فرش ماشینی ارزش هنری و قیمتی بالاتر دارد که حاصل دسترنج بافندگانی هنرمند اما کم بهره است. حالا این صنعت دست به توجه بیشتری نیاز دارد.

کریستیانو رونالدو فرش اهدایی باشگاه پرسپولیس را در خانه‌اش در ریاض پهن کرده است.

روزگاری نه چندان دور در کوچه پس کوچه‌های همین مشهد دار‌های قالی برپا بود و هنوز هم اگر بگردید، شاید دار‌هایی در گوشه کنار شهر برپا باشد.

نماینده مردم مسجدسلیمان در مجلس گفت: برخی کشور‌های همسایه همچون ترکیه و حتی افغانستان فرش تقلبی به اسم برند ایرانی تولید می‌کنند بنابراین باید با رونق صنعت فرش جلوی ادامه این روند را گرفت.

دفاع مسلم نادری‌ خادم سرمربی مشهدی « فرش ایران » از عملکرد تیم خراسان رضوی در دور رفت لیگ برتر کشتی.