مجلس شورای اسلامی (قوه مقننه) رکن اصلی نهاد قانون‌گذاری در کشور ایران است که وظیفه انحصاری وضع قانون و نظارت بر اجرای آن را در جمهوری اسلامی برعهده دارد. در قانون اساسی مشروطه و قانون اساسی جمهوری اسلامی پیش از بازنگری، نام این نهاد مجلس شورای ملی بوده است، هرچند که در ۳۱تیر۱۳۵۹ نمایندگان مجلس این نهاد را «مجلس شورای اسلامی» نام‌گذاری کردند. مصوبات مجلس شورای اسلامی اگر به تأیید شورای نگهبان برسد، برای اجرا به رئیس‌جمهور ابلاغ می‌شود.
مجلس شورای اسلامی از دیگر قوا مستقل است. بر طبق اصل۶۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مجلس شورای اسلامی از نمایندگان ملت که به‌طور مستقیم و با رأی مخفی انتخاب می‌شوند، تشکیل می‌شود. دوره نمایندگی در این مجلس ۴سال است که انتخابات هر دوره باید پیش از پایان دوره قبل برگزار شود، به‌طوری‌که کشور در هیچ زمان بدون مجلس نباشد. عده نمایندگان مجلس ۲۷۰نفر است و از تاریخ همه‌پرسی سال۱۳۶۸ پس از هر ۱۰سال، با درنظرگرفتن عوامل انسانی، سیاسی، جغرافیایی و نظایر آنها، نهایت ۲۰نماینده می‌تواند اضافه شود.
زرتشتیان و کلیمیان هرکدام یک نماینده و مسیحیان آشوری و کلدانی درمجموع یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هرکدام یک نماینده انتخاب می‌کنند. محدوده حوزه‌های انتخابیه و تعداد نمایندگان را قانون معین می‌کند. هم اکنون دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی است و تعداد نمایندگان آن ۲۹۰نفرند. پس از برگزاری انتخابات، جلسات مجلس شورای اسلامی با حضور دوسوم مجموع نمایندگان رسمیت می‌یابد و تصویب طرح‌ها و لوایح طبق آیین‌نامه مصوب داخلی انجام می‌شود، مگر در مواقعی که در قانون اساسی حدنصاب خاصی تعیین شده باشد.
برای تصویب آیین‌نامه داخلی موافقت دوسوم حاضران لازم است. مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش کامل آن از طریق رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود. فقط در شرایط اضطراری و در صورتی که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای رئیس‌جمهور یا یکی از وزرا یا ۱۰نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنی تشکیل می‌شود. مصوبات جلسه غیرعلنی در صورتی معتبر است که با حضور شورای نگهبان به تصویب سه‌چهارم مجموع نمایندگان برسد. گزارش و مصوبات این جلسات باید پس از برطرف‌شدن شرایط اضطراری برای اطلاع عموم منتشر شود.
هیئت‌رئیسه و انتخاب رئیس مجلس شورای اسلامی
طبق آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، مسن‌ترین فرد از نمایندگان حاضر به‌عنوان رئیس سنی و فرد بعدی به‌عنوان نایب‌رئیس و ۲نفر از جوان‌ترین نمایندگان حاضر به سمت دبیر معین می‌شوند و در جایگاه هیئت‌رئیسه قرار می‌گیرند. این ترکیب هیئت‌رئیسه سنی مجلس را تشکیل می‌دهد که وظیفه اداره جلسه افتتاحیه، انجام مراسم تحلیف، اقتراع شعب و اجرای انتخابات هیئت‌رئیسه موقت را برعهده دارد. انتخاب هیئت‌رئیسه موقت در دومین جلسه علنی مجلس انجام خواهد شد؛ ترکیب و طرز انتخاب آن مانند هیئت‌رئیسه دائم است، به‌جز اینکه اکثریت نسبی در انتخاب رئیس کافی خواهد بود.
هیئت‌رئیسه موقت بلافاصله پس از انتخاب، با متن سوگندنامه هیئت‌رئیسه دائم مراسم تحلیف را به‌جا خواهد آورد. پس از تصویب اعتبارنامه دست‌کم دوسوم مجموع نمایندگان، هیئت‌رئیسه موقت اقدام به انتخاب هیئت‌رئیسه دائم می‌کند. اعضای هیئت‌رئیسه دائم برای یک‌سال انتخاب می‌شوند. مبنای تجدید انتخابات سالیانه، سالروز انتخابات هیئت‌رئیسه قبلی است و در صورتی که با تعطیلات مصادف شود، در جلسه قبل از آن انجام می‌شود و مسئولیت هیئت‌رئیسه جدید از سالروز انتخابات قبل تفویض خواهد شد.
نهادهای وابسته مجلس شورای اسلامی
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دیوان محاسبات کشور، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی و کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۴نهاد زیرمجموعه مجلس شورای اسلامی است. علاوه‌براین، مجلس دارای ۳معاونت نظارت، قوانین و اجرایی است.
کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی
گروه‌هایی از نمایندگان هستند که با هدف بررسی تخصصی طرح‌ها و لوایح مطرح‌شده در مجلس تشکیل می‌شوند. برپایه اصل۶۶ قانون اساسی، تعداد کمیسیون‌ها و دوره تصدی نمایندگان در آنها در آیین‌نامه داخلی مجلس مشخص خواهد شد. اکنون مجلس شورای اسلامی ۱۷کمیسیون تخصصی دارد.
نمایندگان مجلس
| شهرآرانیوز
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در یکی از مصوبات خرداد ماه سال جاری با الحاق یک ماده به طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس که در مورد برگزاری انتخابات تناسبی برای نخستین بار در تهران است، موافقت کردند. اینک این سوال مطرح می شود که انتخابات تناسبی چیست؟
کد خبر: ۱۷۰۹۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۳
قرار بود جلسه مجلس از ساعت ۱۱ برای بررسی بخشنامه اخیر وزارت کشور برای اعمال محدودیت نمایندگان به صورت غیر علنی برگزار شود منتها به دلیل طولانی‌شدن رسیدگی به ایرادات شورای نگهبان در طرح اصلاح قانون انتخابات، این نشست با دقایقی تاخیر برگزار شد.
کد خبر: ۱۷۰۲۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۳۰
دبیر شورای اطلاع‌رسانی دولت گفت: معاون سیاسی وزیر کشور به‌عنوان رئیس ستاد انتخابات، ابلاغیه‌ای به معاونین استانداری‌ها و رؤسای ستاد‌های انتخابات داده که روح حاکم بر آن جلوگیری از هرگونه سوگیری در انتخابات آتی مجلس است.
کد خبر: ۱۷۰۲۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۳۰
نماینده مردم محلات با اشاره به بخشنامه اخیر وزارت کشور تاکید کرد:اینکه یک بخشنامه را اصلاح کنند، بخشی از قصه است، اصل قصه تفکر خطرناکی است که به مجلس توهین کرده است؛ تفکری که اعتقاد دارد مجلس باید به اصطلاح آقا اجازه باشد، لذا باید گفت مجلس آقا اجازه نیست و اگر برخی خیال کردند که مجلس باید به فرموده آنها عمل کند، اشتباه کرده‌اند.
کد خبر: ۱۷۰۲۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۳۰
عضو هیئت رئیسه مجلس ۲ سوال از وزرای دادگستری و بهداشت را به‌صورت عادی اعلام وصول کرد.
کد خبر: ۱۷۰۱۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۹
نایب رئیس مجلس با انتقاد از بخشنامه وزارت کشور به دستگاه‌های اجرایی در خصوص عدم ورود نمایندگان به امور اجرایی در سال پایانی کار مجلس، گفت: رفتار‌های ناشایست استانداران و فرمانداران با نمایندگان پسندیده نیست.
کد خبر: ۱۷۰۱۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۹
سخنگوی کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، سازوکار آئین نامه‌ای بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه در مجلس را تشریح کرد.
کد خبر: ۱۷۰۰۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۹
رئیس مجلس در پاسخ به تذکر نماینده صومعه سرا درخصوص نامه ابلاغ شده از سوی وزارت کشور به استانداری‌ها و فرمانداری‌ها مبنی بر عدم ورود نمایندگان در امور اجرایی گفت: وزیر کشور به این نکته توجه کرده و آن را پیگیری کند.
کد خبر: ۱۶۹۹۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۸
نمایندگان مردم در مجلس وزارت راه را با همکاری وزارت کشور، شهرداریها، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و سازمان امور مالیاتی مکلف به کشف بازه قیمت و اجاره‌بها منطقه‌ای با اولویت کاربری مسکونی در کلانشهر کردند.
کد خبر: ۱۶۸۶۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۱
نمایندگان مردم در مجلس شرایط اخذ عوارض اراضی با کاربری‌های مختلف را مشخص کردند.
کد خبر: ۱۶۸۶۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۱
ترکیب هیئت‌رئیسه مجمع نمایندگان استان خراسان رضوی در اجلاسیه چهارم مجلس یازدهم مشخص شد.
کد خبر: ۱۶۶۸۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۹
نمایندگان مردم در مجلس مقرر کردند تا افرادی که خانه‌های خود را به خانوار دارای ۳ فرزند و بیشتر، خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی، سازمان بهزیستی یا ۳ دهک پایین درآمدی بر اساس تاییدیه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مشمول ۱۰۰ درصد تخفیف شوند.
کد خبر: ۱۶۶۸۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۹
نمایندگان مجلس در جریان رسیدگی به طرح دو فوریتی کنترل و ساماندهی اجاره بهای املاک مسکونی ساز و کار اعطای تسهیلات ودیعه مسکن برای گروه‌های جمعیتی آسیب‌پذیر را تعیین کردند.
کد خبر: ۱۶۶۸۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۹
نمایندگان مجلس شورای اسلامی، موجران املاک مسکونی را مکلف کردند تا قرارداد اجاره املاک و مستغلات را از طریق دفاتر اسناد رسمی در سامانه الکترونیک ثبت اسناد و یا در سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور ثبت کنند.
کد خبر: ۱۶۶۶۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۸
در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی، سوال نمایندگان از وزرای ارتباطات، ورزش و بهداشت اعلام وصول شد.
کد خبر: ۱۶۶۴۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۷
هفتمین روز خرداد سال ۵۹ بود که ساختمان سنا که تجربه زیادی در پذیرایی از مردان قانون‌گذار داشت، دوباره گشوده شد و این‌بار نمایندگان منتخب مردم انقلابی ایران از سراسر نقاط کشور به خیابان سپه (امام‌خمینی فعلی) در تهران آمدند تا قانون‌گذاران تازه ایران باشند.
کد خبر: ۱۶۶۴۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۷
مهمترین دستورکار نمایندگان در جلسات علنی هفته آینده بررسی برنامه و صلاحیت رضامراد صحرایی برای تصدی وزارت آموزش و پرورش و اخذ رای اعتماد در جلسه علنی ۹ خرداد) است.
کد خبر: ۱۶۶۰۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۵
نمایندگان دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی صبح فردا با حضور در حسینیه امام خمینی(ره) با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار خواهند کرد.
کد خبر: ۱۶۵۶۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۲
نشست علنی مجلس شورای اسلامی دقایقی قبل به ریاست محمدباقر قالیباف رئیس نهاد قانون‌گذاری کشور آغاز شد.
کد خبر: ۱۶۵۵۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۲
نمایندگان مجلس در جلسه علنی امروز با اکثریت آرا شرایط ثبت‌نام نامزد‌ها در انتخابات مجلس را اصلاح کردند.
کد خبر: ۱۶۵۲۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۳۱