چرا باران جای برف زمستانی را در مشهد گرفت؟

طنین همتی|شهرآرانیوز، تابستانی که گذشت، خشک‌سالی بی‌سابقه‌ای را تحت‌تأثیر کاهش بارندگی‌ها پشت‌سر گذاشتیم، به‌طوری‌که وضعیت کشاورزی استان را در نیمه اول سال تحت‌تأثیر قرار داد.
بر اساس اعلام آمار اداره هواشناسی خراسان‌رضوی به شهرآرانیوز، میزان بارندگی از ابتدای سال زراعی تاکنون ۸۱.۲میلی‌متر بوده است که نسبت به پارسال ۵۶.۴درصد افزایش داشته است و نسبت به دوره آماری ۱۸.۲درصد کاسته شده است. این آمار در مشهد هم از اول سال زراعی یعنی ابتدای مهرماه تاکنون ۸۰.۴میلی‌متر بوده است که نسبت به پارسال .۸۶.۱رصد افزایش داشته و نسبت به دوره آماری بارندگی ۲۷.7درصد کم شده است.
از نظر میانگین دمایی، در شروع سال زراعی تا امروز میانگین دمایی ۹.۴درجه سانتی‌گراد بوده است که دما هم نیم‌درجه نسبت به پارسال افزایش داشته است. در مشهد هم میانگین دما در این مدت ۹.۳درجه سانتی‌گراد بوده که نیم‌میلی‌متر نسبت به پارسال و هفت‌دهم درصد هم نسبت به دوره آماری افزایش دما داشته است.
اگر به آمار بارندگی‌ها در نیمه دوم سال نگاه کنیم، می‌بینیم که با وجود افزایش میزان بارندگی به‌گفته کارشناسان هواشناسی، میزان بارندگی‌ها در خراسان‌رضوی و مشهد وضعیت خوبی نداشته است و بیشتر بارش‌ها در مشهد نسبت به اطراف شهر باران بوده است تا برف.
ابراهیم اسکویی، رئیس پژوهشکده اقلیم‌شناسی مشهد، در گفت‌وگو با شهرآرانیوز درباره وضعیت بارندگی در نیمه دوم سال و اینکه چرا در زمستان به‌جای برف شاهد بارش باران بودیم، اظهار کرد: ما در مقیاس خراسان و شمال شرق کشور زمستان گرمی را تجربه کردیم. درست است که در اطراف مشهد و کوه‌های شهر برف داریم، ولی در آنجا هم از میانگینی که باید باشد، کمتر است. به‌صورت کلی امسال خراسان گرمی را سپری کردیم و حتی در کل کشور هم حدود یک درجه نسبت به دوره قبل گرم‌تر بوده است. خراسان نیز از میانگین کشور گرم‌تر بوده است.

مشهد به جزیره‌ای حرارتی تبدیل شده است

وی گفت: تردد این حجم خودرو در شهر مانند سامانه گرمایشی است که حرارت تولید می‌کند. در نتیجه، اگر بخواهیم در مقیاس خرد در نظر بگیریم، شهر مشهد جزیره‌ای حرارتی است که به‌طبع وضعیت جوی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و در سطح زمین بارش‌های جوی به باران تبدیل می‌شود.
اسکویی یادآور شد: به‌صورت کلی شمال شرق کشور نسبت به میانگین کشوری گرم‌تر بوده و نسبت به میانگین خودش حتی در بعضی جاها تا دو درجه هم گرم‌تر شده است.
به‌گفته رئیس پژوهشکده اقلیم‌شناسی مشهد، نیروگاه‌ها و کارخانه‌ها در اطراف منطقه شهری در حدی نیست که منطقه‌ای را تحت‌تأثیر تغییرات جوی قرار دهد. آلاینده‌های زیست‌محیطی در مرحله اول مشکلات سلامتی ایجاد می‌کنند و اینکه گفته می‌شود تأسیس یک کارخانه می‌تواند بر سامانه بارشی یک منطقه تأثیر بگذارد، چندان درست نیست.

خراسان‌رضوی از مناطق بحرانی در کشور

اسکویی با بیان اینکه در مقیاس جهانی هم مسئله تغییر اقلیم که هرسال به‌سمت گرم‌ترشدن می‌رود و بخشی از آن به فعالیت بشر مربوط است، تصریح کرد: افق پیش‌بینی‌های جوی معمولا تا سه ماه است و معمولا فصلی است. در بحث خشک‌سالی ما با دو مقوله روبه‌رو هستیم. امسال ما زمستان خوبی نداشتیم و از لحاظ بارشی در کشور چه برف و باران وضعیت خوبی نداشتیم. اکنون سه منطقه بحرانی در کشور وجود دارد که یکی از مناطق از نظر بارندگی همین خراسان است، به‌طوری‌که بارندگی آن نسبت به کشور 50درصد کم بوده است و متأسفانه این کم‌بارشی دو سال پیاپی بوده است.

سهممان از بارندگی‌ها ناچیز است

وی گفت: از نظر بارندگی‌ها وضع خوبی نداریم و حتی گاهی نگران‌کننده هم هست. در وضع موجود که به روزهای پایانی زمستان منتهی است، سهم ما از بارش‌ها رو به پایان است. اگر حتی فروردین پربارشی هم داشته باشیم، سهممان از میزان بارش‌ها بازهم ناچیز است.
پیش‌بینی ما برای اسفند این است که خیلی نمی‌توانیم منتظر رخدادی خاص باشیم. امیدواریم در فروردین وضعیت بهتری داشته باشیم، اما بازهم سهمش نسبت به بارش‌های کل کشور کم است. این بارش‌ها عمدتا به‌صورت مایع و رگباری است.
به‌گفته اسکویی، در مجموع اسفند پربارانی داشتیم که از انتظارات ما فاصله داشت. امیدواریم در فروردین وضع بهتری داشته باشیم، ولی از فروردین به بعد هم فصل بارش‌ها تمام می‌شود.
رئیس پژوهشکده اقلیم‌شناسی مشهد در ادامه یادآور شد: ما زمستان و پاییز خشکی را گذراندیم که سال قبل آن هم خشک بوده است. در نتیجه به حساسیت بیشتری در مقوله آب نیازمندیم که بیش از پیش به مدیریت منابع آب نیاز داریم. مسلما توجه به پیش‌بینی‌های هواشناسی و استفاده حداکثری از بارندگی‌ها و منبع آب محدودمان مهم است. برای مثال، در زمانی که پیش‌بینی شده است بارندگی نداریم، نباید آبیاری کنیم و با مدیریت صحیح و پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت باید همان مقدار آب را نیز به بهترین نحو استفاده کنیم.