نگاهی به اهمیت سفر گروسی به تهران در احیای برجام

به گزارش شهرآرانیوز؛ مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در حالی شنبه شب برای سومین بار در دولت سیزدهم، تهران را ترک کرد که به نظر می‌رسد آنچه وی به عنوان دستاورد با خود به وین می‌برد، در مسیر دستیابی به توافق برای احیای برجام، تعیین کننده خواهد بود.

تصمیم سفر رافائل گروسی به تهران پس از آن اتخاذ شد که با بازگشت علی باقری، مذاکره کننده ارشد ایران، به وین در هفته گذشته، به یک باره چنین ادعا شد که تهران در آستانه توافق، درخواست دیگری را روی میز قرار داده است.

موضوعی که طرف غربی از آن به عنوان درخواست جدید ایران یاد کرده بود، همان خواست تیم مذاکره کننده ایرانی برای بسته شدن پرونده چهارسایت مورد ادعای آژانس بود که سه کشور اروپایی و آمریکا آن را موضوعی فی‌مابین ایران و آژانس دانسته اند، اما تهران معتقد است که پیش از بازگشت به تعهدات برجامی، باید از بسته شدن این پرونده اطمینان حاصل کند، همان طور که پیش‌تر نیز در زمان امضای برجام، خواهان بسته شدن پرونده PMD شده بود.

مبادله مدارک بین ایران و آژانس تا خرداد

دیروز هم رئیس سازمان انرژی اتمی پس از دیدار با مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: مسائل باقی مانده را که در سفر‌های گذشته ایشان و در وین گفتگو شده بود، مرور و جمع بندی کردیم.

محمد اسلامی در نشست خبری با گروسی در ادامه گفت: قرار شد مبادله مدارکی که باید بین آژانس و ایران شود، حداکثر تا خرداد انجام شود و برای روز «باز اجرا» که از مفروضات مذاکرات وین است، مسائل حل و فصل شود و همان طور که در ۲۰۱۵ تصمیم گیری شده بود، این مسائل مشخص شوند. وی ادامه داد: ترتیباتی پیش بینی کردیم که حداکثر تا خرداد توافقات، برای مبادله اسناد در چارچوب حل و فصل مسائل باقی مانده اجرا شود.

وی افزود: مهم برای ما این است و تأکید ما این است که مسائل در روال طبیعی و در چارچوب مقررات انجام شود و لابیگری سیاسی را در این موضوع شاهد نباشیم، بلکه در مسیری حرفه‌ای باشد.

اسلامی گفت: امیدواریم نفوذی را که بر سر راه کشور ما ایجاد کردند و نمونه بارزش اقدامات تروریستی و ترور دانشمندان هسته‌ای بوده است، دیگر شاهد نباشیم. امیدواریم در تعامل جدید، آقای گروسی تلاش کنند برنامه توسعه اتمی ایران سرعت یابد، به ویژه که ایران برای فعالیت هسته‌ای خود برنامه بلندمدت دارد.

وی تأکید کرد: آژانس باید از ظرفیت و تکالیف قانونی خود برای کمک به توسعه برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران استفاده کند و امیدواریم روند همکاری طبیعی و به دور از سیاسی کاری باشد.

وی درباره تهدیدات رژیم صهیونیستی علیه برنامه هسته‌ای ایران گفت: رژیم جعلی اسرائیل مرتب ایران را تهدید می‌کند و تاکنون نتیجه نگرفته است و در آینده هم نخواهد گرفت.

رئیس سازمان انرژی اتمی بیان کرد: موارد ادعایی باید برای همیشه بسته شود و بیش از این مزاحمت برای مردم ایران ایجاد نکند. توافقی بین ما و آژانس حاصل شده است و امروز بیانیه‌ای صادر می‌شود که تا خرداد اجرا شود و اگر کسی مزاحمتی سر راه ما ایجاد کند، اختیار داریم که از ابزار خود استفاده کنیم.

بدون تفاهم ایران و آژانس، تحقق توافق هسته‌ای ممکن نیست

مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز در این نشست خبری گفت: تلاش کردیم عملگرایانه پیش رویم و متخصصان ما نظام‌مند تبادل نظر کردند؛ چون ما در پایان به یک موفقیت نیاز داریم.

گروسی افزود: این مسئله از چند جهت مهم است. مذاکرات درباره احتمال بازگشت ایران و کشور‌های دیگر به برجام صورت می‌گیرد و با توجه به اینکه مذاکرات ما موازی آن است، این دو روند به هم متصل و وابسته هستند. اگر ایران و آژانس درباره این مسائل پادمانی تفاهم نداشته باشند، تصور اینکه یک توافق جامع مثل برجام محقق شود، وجود ندارد.

وی افزود: مهم است به یک درک متقابل برای همکاری‌های فشرده در آینده برسیم تا متخصصان ما بتوانند درباره مسائل باقی مانده شفاف سازی کنند. نکته دوم که امیدوارم رو به جلو باشد، این است که انرژی هسته‌ای قابلیت فراوان دارد و برای توسعه کشور‌ها بسیار مهم است. با در نظر گرفتن همه وقایع از جمله گرمایش زمین و رکود اقتصادی ناشی از کرونا، به این نتیجه می‌رسیم که تولید انرژی متناسب با محیط زیست از جمله انرژی هسته‌ای بسیار مهم است.

مدیرکل آژانس در پاسخ به اینکه چرا گزارش‌های آژانس قبل از انتشار رسمی منتشر می‌شود، گفت: من هم بار‌ها این سؤال را از خودم پرسیده ام. پاسخ من این است که برخی از اعضا به محرمانگی پروتکل‌ها توجه نمی‌کنند و قبل از اینکه گزارش رسمی منتشر شود، آن را منتشر می‌کنند.

وی افزود: درباره این موضوع و چگونگی تقویت جلوگیری از انتشار گزارش‌ها و اسناد، کار‌هایی انجام دادیم، از جمله وب سایت امن. اما وقتی کسی قصد دارد رازی را برملا کند، متوقف کردنش سخت است.

گروسی درباره تهدیدات رژیم صهیونیستی درباره تأسیسات هسته‌ای ایران حتی اگر توافق حاصل شود، گفت: تمرکز آژانس روی همکاری با ایران است. در این گونه موارد از جمله روابط ایران و اسرائیل مخاطرات اجتناب ناپذیر است، اما آژانس فراتر از تعاملات سیاسی و با آرامش و حرفه ایگری، کار خود را انجام می‌دهد. گروسی در ادامه با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان، دیدار و گفتگو کرد.

تلاش رژیم صهیونیستی برای اثرگذاری بر سفر گروسی

بنا به گزارش «نورنیوز»، رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی، بخش‌هایی از عملیات رسانه‌ای و سیاسی رژیم صهیونیستی برای لطمه زدن به روند مذاکرات و افزایش فشار به کشور‌های مذاکره کننده برای فاصله گرفتن از توافق قوی است. استفاده از فرصت سفر مدیر کل آژانس به تهران، از آخرین زمینه‌هایی است که می‌تواند امکان پیگیری عملیات تخریبی رژیم صهیونیستی علیه مذاکرات را فراهم کند و قطعا طی روز‌های آینده باید شاهد اجرای پروژه‌های جدید رسانه‌ای از سوی رسانه‌های عبری و عربی همسو با این رژیم باشیم.

شاید گروسی پیشنهاد مذاکره بین ایران و آمریکا را مطرح کند

فداحسین مالکی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، درباره اهمیت سفر گروسی به تهران و رایزنی‌ها با وزیر امور خارجه گفت: سفر آقای گروسی به تهران همیشه حائز اهمیت بوده، به ویژه در شرایطی که مذاکرات وین به نقطه حساس خود رسیده است و در آستانه توافق کلی هستیم و همچنین بحران اوکراین هم در معادلات کلان دنیا اثرگذار خواهد بود. قطعا یکی از موضوعاتی که آقای گروسی مطرح می‌کند، این است که ایران از خطوط قرمز کشور کوتاه بیاید و به نوعی می‌خواهد مسئله را به جایی برساند که ایران از خواسته‌های بحق خود دست بکشد.

وی در ادامه گفت: موضوعاتی که گمان می‌رود در دستور کار آقای گروسی قرار دارد، متنوع است؛ یعنی دقیقا هم می‌تواند اختلاف پادمانی باشد و هم موضوعاتی که اروپایی‌ها به دنبالش هستند؛ این‌ها در دستور کار گروسی است. این احتمال وجود دارد که گروسی پیشنهاد کند ایران با آمریکا مذاکره مستقیم داشته باشد.

اختلافات با آژانس مانع اصلی برای توافق

یک تحلیلگر مسائل بین المللی نیز معتقد است اینکه گروسی تهران را با رضایت خاطر ترک کند، ما را تا حد زیادی به توافق نزدیک می‌کند. حسن بهشتی پور به «نامه نیوز» گفت: من در بطن مذاکرات نیستم، اما اخباری که منتشر شده و موثق است، حکایت از آن دارد که مشکل اساسی، خواست ایران برای حل شدن پرونده‌ای است که جدیدا در آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران باز شده است.

در این پرونده چهار سؤال از ایران پرسیده شده و ایران هم پاسخ داده، اما آژانس با سیاسی کاری که تحت فشار آمریکا و ... است، این پاسخ‌ها را قانع کننده ندانسته و موضوع را کش می‌دهد. وی ادامه داد: گفته می‌شود که اگر این مسئله حل شود، دیگر مشکلی در کار نیست و همه چیز برای اینکه توافق اعلام شود و بیانیه صادر کنند، فراهم خواهد بود. منتها اول باید ایران و آژانس به توافق برسند و این موضوع روشن شود. بعد از آن احتمالا مشکل دیگری باقی نخواهد ماند.