نمایشگاه کتاب یا نمایشگاه کالای لوکس فرهنگی

عروجی | شهرآرانیوز؛ برگزارکنندگان نمایشگاه بین المللی کتاب تهران اعلام کردند که سی وسومین دوره نمایشگاه قرار است در مصلای امام خمینی (ره) برگزار شود. این یعنی نادیده گرفتن مصوبه قبلی شورای ترافیک شهر تهران که تصویب کرده بود نمایشگاه باید به «شهر آفتاب» منتقل شود.

هر چند بعد از رسانه‌ای شدن این مصوبه مسئولان مربوط با زدن توئیت‌هایی دوباره از برپایی نمایشگاه در مصلی خبر می‌دهند، البته این خانه به دوشی کار هرساله دوستان وزارت ارشاد است و تا دقیقه نود هیچ کس دقیقا نمی‌داند قرار است چی، کجا برگزار شود. با این حال بعد از دوسال از توقف برگزاری حضوری نمایشگاه و استقبال مخاطبان از نمایشگاه آنلاین کتاب باید دید آیا امسال نمایشگاه کتاب به شلوغی سال‌های گذشته برگزار می‌شود یا نه؟ اما حضور مخاطبان و علاقه‌مندان به کتاب عوامل دیگری هم دارد. قیمت کتاب چنان افزایش پیدا کرده که دیگر نه خبری از خرید کردن فهرستی است و نه مشتریان ثابت آنچنان مثل گذشته توان مراجعه به فروشگاه‌ها و نمایشگاه‌های کتاب را دارند. در سال‌های اخیر به ویژه یک سال و نیم گذشته، سبد فرهنگی خانواده‌ها کوچک‌تر از قبل شده و «کتاب» هم اندک اندک به سمت «کالای لوکس» شدن پیش می‌رود.

قیمت کتاب از دوسال پیش تاکنون تقریبا دو برابر شده است. آن‌هایی هم که هنوز کتاب می‌خرند اغلبشان منتظر تخفیف‌های پاییزه وزارت ارشاد می‌مانند و در نهایت یک بار در سال کتاب می‌خرند. این باعث می‌شود مردم به کتاب تقلبی و به اصطلاح افست روی بیاورند. کتاب‌هایی که معمولا با تخفیف عجیب وغریب در مکان‌هایی خاص عرضه می‌شوند. کتاب‌هایی که نه مترجم خوب و معتبری دارند و نه گرافیک و کیفیت چاپ مناسبی.

مثلا اگر کتاب معروفی از یک ناشر معتبر قیمتی حدود ۱۷۰ هزار تومان داشته باشد، همان کتاب با چاپ تقلبی با قیمتی کمتر از نصف، به قیمت ۸۵ هزار تومان به فروش می‌رسد؛ برچسب‌های «تخفیف ۵۰ درصدی کتاب» هم معمولا در چنین مکان‌هایی دیده می‌شود. مخاطبان عام و غیرحرفه‌ای معمولا اطلاعی از نشرها، مترجمان و نویسنده‌های معتبر ندارند و برای آن‌ها اسامی کتاب‌ها اهمیت دارد. مثلا این مخاطبان می‌خواهند کتاب «ابله» از داستایوفسکی را بخرند و ممکن است به مترجم و ناشر آن دقت نکنند و به جای قیمت‌های حدود ۲۰۰ هزار تومان، اقدام به خریداری «ابله» با قیمت ۱۰۰ هزار تومانی کنند.

بدتر اینکه این غرفه‌های متقلب در نمایشگاه‌های بزرگ کتاب هم حاضر می‌شوند و می‌خواهند به هر قیمتی که شده کتاب هایشان را به فروش برسانند، البته عده‌ای از ناشران می‌گویند نمایشگاه کتاب به کتاب فروشی‌های سطح شهر ضربه مهلکی می‌زند و برای همین در این نمایشگاه حاضر نمی‌شوند. حالا باید دید وزارت ارشاد برای دلگرمی مخاطبان آن هم بعد از دوسال، امسال برنامه خاصی برای خرید آسان‌تر و ارزان‌تر کتاب دارد یا نه؟