روز قلم، فرصتی مغتنم برای شهر ادبیات

رضوانی| با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1381، چهاردهم تیر ماه به عنوان روز قلم در تقویم رسمی کشور ثبت شد. نویسندگان و شاعران سرشناسی که محمدعلی سپانلو یکی از آنان بود، از سال ها پیش از آن پیشنهاد نام گذاری این روز را به روز قلم داده بودند.
اما در مورد چرایی انتخاب این روز خاص برای چنین منظوری می شود به مطلبی از ابوریحان بیرونی که در کتاب «اثرهای مانده از سده های گذشته» نوشته است اشاره کرد، او می نویسد ایرانیان باستان سیزدهم تیر را روز تیر یا همان عطارد می نامیده اند و چون اعتقاد داشته اند تیر، کاتب سایر ستارگان است، این روز را روز نویسندگان می دانستند و آن را گرامی می داشتند.
این نام گذاری دلیل دیگری هم دارد. در روز سیزدهم تیر که در تقویم ایران باستان روز جشن تیرگان است، هوشنگ، پادشاه پیشدادی ایران، نویسندگان و کاتبان را به رسمیت شناخت و آنان را گرامی داشت.
برای نام گذاری روز قلم در تقویم رسمی کشور حُسن سلیقه به خرج داده شده است. اما با یک جست وجوی ساده در اینترنت درخواهید یافت در این سال ها به این مناسبت برنامه ای که رنگ و بو و خاصیت داشته باشد، یا اصلا نداشته ایم یا انگشت شمار بوده است.
فلسفه نام گذاری یک روز در تقویم، قطعا فقط خالی نبودن عریضه نیست. کمترین کاری که می شود برای گرامیداشت این روز کرد، این است که نویسندگان و شاعران بزرگ و زنده کشور و آثار آنان به اشکال مختلف به مردم معرفی شوند. اینکه مثلا میزگردهای تخصصی، جشن امضا، دیدار و گفت وگو و مانند این ها در نقاط کشور برگزار شود.
مشهد به عنوان مهد ادبیات فارسی، با گنجینه ای از ده ها نویسنده و شاعر بزرگ که نوشته هایشان چکیده قرن ها زندگی و تاریخ مردمان این دیار است، می تواند شهری باشد که با برپایی برنامه هایی در خور و فاخر، نمونه و سرمشقی برای دیگر نقاط کشور باشد. از نظر مکانی هم می توان آرامگاه فردوسی را به عنوان یکی از فضاهای مناسب برای برپایی چنین مراسمی پیشنهاد کرد.
شهروندان مشهدی هم نشان داده اند اگر برنامه ای پربار با شخصیت هایی قابل در شهر برگزار شود-مانند آنچه در پردیس کتاب شاهد آن هستیم- و آن برنامه محل سخنرانی های حوصله سر بر و ارائه رزومه مسئولان و دستگاه های متبوعشان نباشد، استقبال تحسین برانگیزی دارند. تا آنجاکه بارها شاهد بوده ایم دعوت شدگان و میهمانانی که از پایتخت به مشهد آمده اند، از دیدن تعداد زیاد شرکت کنندگان در چنین برنامه‌هایی ابراز شگفتی کرده اند.