سید محمدرضا هاشمی | شهرآرانیوز؛ رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر روز گذشته در دیدار با «امامعلی رحمان» رئیس جمهور تاجیکستان با اشاره به شرایط امروز افغانستان فرمودند: «یکی از عرصههای همکاری و همفکری میان ایران و تاجیکستان، مسائل منطقه و به ویژه وضعیت افغانستان است، نگرانیهای ایران و تاجیکستان درباره افغانستان مشترک است و هر دو کشور از گسترش تروریسم و رشد گروههای تکفیری در این کشور نگران هستند و ما معتقدیم که آقایانی که اکنون در افغانستان برسر کار هستند، باید بتوانند با یک حکومت جامع و فراگیر از همه گروهها استفاده کنند.»
«مجتبی نوروزی» معاون سابق رایزنی فرهنگی ایران در کابل درباره موضع جمهوری اسلامی ایران در رابطه با افغانستان اظهارداشت: «از ابتدای امر موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران با وجود برخی اختلافات کارشناسی که به صورت طبیعی در کشور وجود داشت، تاکید بر شکلگیری دولتی فراگیر در افغانستان بود. این تاکید بر پایه یک منطق بسیار محکم استوار است. اساسا دولت غیرفراگیر در افغانستان، نه میتواند ثبات پایدار داشته باشد و نه میتواند امنیت را به صورت کامل در این کشور برقرار کند. لذا اگر دولت مردان افغانستان به دنبال دولتی مقتدر و با ثبات هستند، باید به سمت فراگیری بروند.
این کارشناس حوزه مسائل منطقهای ادامه داد: اینکه بخش مهمی از بدنه مردم افغانستان چه در سطح عموم مردم و چه در سطح نخبگانی از حاکمیت احساس عدم رضایت داشته باشند، موجب بیثباتی، توسعه ناامنی و تحمیل هزینههای گزاف برای آنها میشود. یعنی این(تشکیل دولت فراگیر) هم بخیر و صلاح مردم، حاکمان و کشورهای منطقه است.
نوروزی تاکید کرد: نقطه تمرکز و هم پوشانی همه بازیگران افغانستان در این است که دولت فراگیر در این کشور تشکیل شود. ضمن اینکه به هرحال در نظر گرفتن خواستهها، حساسیتها و منافع گروههای مختلف قومی؛ زبانی و مذهبی یک امر ضروری برای حکومت افغانستان خواهد بود.
معاون سابق رایزنی فرهنگی ایران در کابل خاطرنشان کرد: بدون شک هیچ بازیگر بیرونی در رابطه با افغانستان به اندازه جمهوری اسلامی این امکان را ندارد که بین جریانات مختلف رقیب تناسب ایجاد کند و زمینه لازم را برای گفتگو بین آنها فراهم کند. ایران به دلایل متعددی این توانایی را دارد. اولا؛ متهم به حمایت از گروه خاصی در داخل افغانستان به شدت سایر بازیگران نیست. دوما؛ ارتباطاتش با همه بازیگران در سطح مطلوب است و در این رابطه یک اعتماد نسبی وجود دارد و سوما؛ ایران از یک اقتدار منطقهای برخوردار است که سایر بازیگران منطقهای و فرا منطقهای هم حسن نیت جمهوری اسلامی را در رابطه با افغانستان باور دارند. لذا این شرایط یک فرصت مناسب را ایجاد کرده است. البته در شرایطی که گروههای مختلف در داخل افغانستان این را بخواهند.