گوشت‌های کثیف زیر ساطور قانون | گزارشی از برخورد با با واحد‌های عرضه‌کننده گوشت بی‌کیفیت

محسن موسوی زاده | شهرآرانیوز؛ در بازار گوشت قرمز همواره افراد سودجو سعی می‌کنند با انواع تقلب حاشیه سود خود را افزایش دهند، در این میان افزایش قیمت گوشت در ماه‌های اخیر و کاهش قدرت خرید شهروندان، به این گونه تخلفات در بازار دامن زده است. برخی عرضه کنندگان با استفاده از شگرد‌هایی مانند عرضه گوشت‌های بدون مهر و تایید مراکز دام پزشکی یا عرضه گوشت‌های تاریخ مصرف گذشته به اسم گوشت ارزان قیمت، سعی می‌کنند از این رهگذر بر حاشیه سود خود بیفزایند. همین مسئله بهانه‌ای شد تا شهرآرانیوز با بازرسان دام پزشکی مشهد به برخی گوشت فروشی‌های شهر سربزند و وضعیت عرضه آن‌ها را بررسی کند.

فروشگاهی پر از تخلف

یکی از واحد‌های عرضه کننده گوشت در خیابان خواجه ربیع، اولین مرکز فروش گوشت است که بازرسان دام پزشکی مشهد به آن مراجعه می‌کنند. در بدو ورود، نصب اطلاعیه‌ای که گوشت چرخ کرده را کیلویی ۹۰ هزار تومان اعلام کرده است، نظر بازرسان را جلب می‌کند. هرچند براساس قانون باید گوشت چرخ کرده در حضور مشتری آماده شود، این واحد برخلاف قانون، حجم زیادی گوشت چرخ کرده را از پیش تهیه کرده و در یخچال خود گذاشته است.

«مگر نمی‌دانی عرضه گوشت چرخ کرده آماده شده از قبل ممنوع است؟» این اولین سوالی است که بازرسان دام پزشکی از عرضه کننده گوشت می‌پرسند. او در جواب با حالتی طلب کارانه می‌گوید: خیلی‌ها این کار را انجام می‌دهند؛ اگر راست می‌گویید، بروید و جلوی آن‌ها را بگیرید.

اما بازرسان پاسخ می‌دهند که این کار تخلف است و ما با هر واحدی که این اقدام را انجام دهد، برخورد خواهیم کرد. مسئول واحد عرضه کننده گوشت در ابتدا سعی می‌کند از تحویل گوشت‌های چرخ کرده به بازرسان خودداری کند، ولی وقتی متوجه می‌شود قرار است برای او فرم امتناع از همکاری پر شود، گوشت‌های چرخ کرده اش را تحویل می‌دهد. بازرسان در محل، نزدیک به سه کیلوگرم گوشت چرخ کرده را که فاقد هویت است، معدوم می‌کنند. اما تخلف این واحد به این کار محدود نمی‌شود. در یخچال او مقادیری سنگدان و جگر با بسته بندی بدون هویت وجود دارد که مشخص است آن‌ها را از فروشنده‌های غیرمجاز خریده است.

هرچند عرضه کننده گوشت تاکید می‌کند که این اقلام را از مراکز مجاز خریداری کرده است، برای اثبات ادعای خودش حاضر نمی‌شود فاکتور مربوط را ارائه کند. عرضه مقادیر زیادی پاچین مرغ که به صورت غیربهداشتی آماده شده است، از دیگر تخلف‌های صورت گرفته توسط این واحد است. وقتی بازرسان با حجم زیاد تخلف این واحد مواجه می‌شوند، لاشه‌های عرضه شده در فروشگاه را بررسی می‌کنند و متوجه می‌شوند که لاشه ها، مهر تایید هویتی ندارد. به احتمال زیاد لاشه گوشت‌ها نیز از مراکز غیرقانونی تهیه شده است. همین مسئله سبب می‌شود بازرسان برای عرضه این لاشه‌ها هم پرونده تشکیل دهند.

فروشنده مربوط وقتی که با حجم سنگین تخلف‌های خود مواجه می‌شود، در ابتدا سعی می‌کند با بلند کردن صدایش بر روی بازرسان، از خود دفاع و جو را متشنج کند، اما درنهایت وقتی متوجه می‌شود این کارش ممکن است به بهای پلمب شدن فروشگاهش تمام شود، آرام شده، حاضر به همکاری می‌شود.

مرغ‌های تاریخ مصرف گذشته

در ادامه بازرسی‌ها به یکی دیگر از فروشگاه‌های عرضه گوشت قرمز و مرغ در خیابان خواجه ربیع مراجعه می‌کنیم. در ابتدای ورود بازرسان مهر‌های درج شده بر روی لاشه گوشت‌های عرضه شده را بررسی می‌کنند تا صحت هویتی آن‌ها تایید شود. بررسی تاریخ مصرف مرغ‌های عرضه شده نیز در دستورکار قرار می‌گیرد. در این میان، یکی از بسته‌های مرغ که پلاستیک آن باز است، توجه بازرسان را جلب می‌کند، از این رو از فروشنده درخواست می‌کنند آن را از یخچال خارج کند و برای بررسی به آن‌ها تحویل دهد.

بر روی پلاستیک گوشت، تاریخ تولید ۱۶ خرداد امسال درج شده است، این درحالی است که براساس قانون، تاریخ مصرف مرغ فقط ۷۲ ساعت است. همین مسئله سبب می‌شود بازرسان، دستور معدوم سازی مرغ‌ها را بدهند، از این رو از فروشنده می‌خواهند در حضور آن ها، مرغ‌ها را در تشتی قرار دهد و بر روی آن‌ها وایتکس بریزد. برخلاف فروشنده اول، این فروشنده با بازرسان همکاری کرده، بلافاصله گوشت‌های مرغ را معدوم می‌کند.

خلأ قانونی نظارت

رئیس شبکه دام پزشکی مشهد در گفتگو با شهرآرانیوز، درباره روند بازرسی از واحد‌های عرضه کننده گوشت در سطح شهر می‌گوید: بازرسی‌های دام پزشکی به دو صورت است؛ یکی به صورت دوره‌ای که از واحد‌های عرضه کننده گوشت، بازرسی می‌شود و بازرسی‌های دیگر بعد از دریافت شکایت از وضعیت عرضه گوشت در واحد‌های مربوط است. محمود جوادی نژاد می‌افزاید: در بازرسی ها، محموله‌ای که عرضه می‌شود، برای ما هویتش مهم است. هویت شامل مهر و برچسب آن است که اطلاعاتی مانند محل کشتارگاه و نوع گوشت بر روی آن درج شده است. مجوز حمل بهداشتی، مدرک دیگری است که باید ارائه شود.

همچنین خودرویی که گوشت را به محل فروش می‌آورد، باید پروانه حمل گوشت را داشته باشد و یخچالش نیز سالم باشد. در سطح مراکز عرضه برای پروانه از دام پزشکی استعلام نمی‌شود و فقط از مرکز بهداشت و اتحادیه، استعلام گرفته می‌شود. برای نظارت بهتر، این خلأ قانونی باید برطرف شود. وی ادامه می‌دهد: در زمان مراجعه به واحد‌های عرضه کننده، ظرفیت یخچال‌ها با میزان گوشت واردشده به فروشگاه مطابقت داده می‌شود، ضمن اینکه تمام گوشت‌ها باید در فضای یخچال نگهداری شود.

وی با بیان اینکه گوشت چرخ کرده باید فقط در حضور مشتری آماده شود، می‌گوید: اگر گوشت چرخ کرده از قبل آماده شده باشد، به عنوان گوشت بدون هویت معدوم می‌شود. رئیس شبکه دام پزشکی مشهد توجه به تاریخ انقضا را از دیگر نکاتی می‌داند که بازرسان بررسی می‌کنند. جوادی نژاد در این باره می‌گوید: تاریخ مصرف گوشت گوسفند ۷۲ ساعت، گاو ۹۶ ساعت و مرغ ۷۲ ساعت است. اگر این تاریخ بگذرد، محموله بررسی می‌شود و اگر گوشت‌ها فاسد نشده باشد و قابل مصرف باشد، بلافاصله باید درصورت بودن تقاضا، به مراکز مصرف فوری مانند رستوران‌ها تحویل داده شود.