روایتی از سیاه پوشی شهر و شغل‌هایی که با محرم جان می‌گیرند

الهام مهدی‌زاده | شهرآرانیوز؛ سلام بر پرچم و علم و بیرق‌های قرمز و سیاه.
بنر‌های کوچک و بزرگ گوشه و کنار خیابان‌ها نصب شده اند تا زمان و مکان مراسم دهه اول محرم را به رهگذران اعلام کنند. چرخ‌های خیاطی گلدوزان بازار رضا برای پرچم دوزی محرم چند هفته‌ای است که شبانه روزی شده، چاپ کتیبه و بنر‌های مراسم رونق گرفته، ویترین‌های لباس فروشی آرام آرام یک دست مشکی شده است و همه چیز برای احیای شور حسینی مهیاست.

شروع گرم ماه عزا

شروع ماه عزا با گرمای هوا و عطش همراه شده، آن قدر که توان از رهگذران گرفته است. هرکدام از رهگذران بعد عرض ادب و نجوای سلام روبه حرم امام مهربانی ها، سعی دارند در سایه بی رمق مغازه خیابان شیرازی خود را به حرم مطهر رضوی برسانند.

همه خیابان شیرازی با پرچم‌های قرمز و سیاه، رنگ عزا به خود گرفته است. کمی جلوتر مرد جوانی نردبان کوچکی را با دو دست محکم گرفته است تا جوان بالای نردبان بتواند کتیبه‌ای بزرگ سردر مغازه نصب کند. ابتدای کتیبه دو مغازه بالاتر است و هنوز چند متری از آن برای نصب روی زمین مانده است.
جلوی یکی از مغازه‌های ابتدای خیابان شیرازی چند طبل عزاداری گذاشته شده است. به دیوار مغازه نیز کتیبه و ریسه‌های سیاه زده اند. مغازه چند پله به داخل می‌خورد و از همان جلوی در می‌توان پایین پله‌ها و شلوغی مغازه را دید.

هر گوشه از مغازه وسایلی از عزاداری گذاشته اند. گوشه‌ای از مغازه پرچم‌های بزرگ گلدوزی شده مخملی را به عنوان نمونه به دیوار زده اند. گوشه دیگر لباس مشکی دارد. یک طرف مغازه چلچراغ‌های سبز گذاشته اند. در انتهای مغازه زنجیر و طبل و سربند برای عزداران کوچک دارد. خانمی سراغ قیمت کتیبه‌ها می‌ر ود. فروشنده می‌گوید: «کتیبه‌های متری ۱۳ هزار تومان است. آن ریسه‌های مشکی هم هشت متری است که ۴۵ هزار تومان می‌شود.»

خانم خریدار آرام عدد‌های گفته شده را در ذهنش برای خرید ضرب و جمع و زمزمه می‌کند.
چند مادر همراه فرزندانشان آمده اند تا برای آن‌ها زنجیر و طبل کوچک بخرند. چشم‌های کودکانه پسر بچه همراه یکی از خانم‌ها از شوق برق می‌زند. مادر طبل را روی شانه فرزندش می‌گذارد. پسربچه نیز با غرور بند طبل کوچکش را کمی بالا و پایین می‌کند.

بازار داغ خرید پرچم

قیمتی که روی یکی از پرچم‌های مخملی گلدورزی شده زده اند ۸۵۰ هزار تومان است (اندازه پرچم حدود یک در دو متر است). یکی از فروشنده‌های پرچم‌های عزاداری این طور توضیح می‌دهد: پرچم‌های عزا یا چاپی است یا مثل این پرچم گلدوزی شده است. چقدر چشم گذاشته اند تا این نوشته‌ها و اشعار عزا را روی پرچم با نخ و چرخ گلدوزی بدوزند. نخ این پرچم‌ها متفاوت است و از نخ‌هایی مثل ابریشم گلابتون، لمه و... استفاده می‌شود.

توضیحاتش برای پرچم خیلی تخصصی است، اما سرجمع حرفش این است: «تمام سال گلدوز‌های بازار رضا چشم به چرخ خیاطی خود می‌دوزدند تا این پرچم‌ها را با این کیفیت آماده کنند. پرچمی که یک عمر ماندگار می‌ماند و سال‌ها می‌توانید از این پرچم برای عزاداری محرم استفاده کنید. بیشتر پارچه‌های مشکی و مخمل‌های استفاده شده برای پرچم‌های عزاداری وارداتی است. به خاطرهمین قمیت‌ها بالاست. حقیقت این است که به دلیل ارادت به امام حسین (ع) و مراسم عزاداری، کمترین سود گرفته می‌شود.

شیرخواران حسینی

رنگ سیاه، رنگ غالب ویترین بیشتر لباس فروشی‌های بازار مرکزی است. برخی از فروشنده‌ها در حال چیدن لباس‌های مشکی هستند. خانم میان سالی در پی لباس مشکی پسرانه خاصی است. صحبت کردنش با لهجه شیرین اصفهانی نشان از مهمان بودنش در این شهر دارد. رو به فروشنده می‌گوید: «حاج آقا از آن لباس و سربند‌های سبز برای بچه شیرخواره ام می‌خواهم.»
فروشنده چند لباس شیرخوار می‌آورد و با گذاشتن روی ویترین سراغ قفسه‌ای که سربند‌ها را در آن آویزان کرده است می‌رود. خانم میان سالی رو به خانم جوانی که همراهش هست می‌کند و می‌گوید: «مِی گوی اینا چطورِس؟ واس امیرعلی بستونم؟»

ایستگاه‌های صلواتی که قد علم کرده اند

حاشیه خیابان شیرازی چند مرد لوله‌های داربست را به هم متصل می‌کنند تا چهارچوب یک ایستگاه صلواتی با پیچ میله‌ها توسط آنان قد علم کند. پارچه‌ای سیاه نیز توسط چند مرد دیگر روی زمین پهن شده است تا با آماده شدن داربست، پارچه‌های مشکی دورتا دور میله‌ها را بگیرد.
شهر آماده عزای اباعبدا... است.