کارگردان مستند«تا پروانگی»: آرشیو درستی از تاریخ ورزش ایران نداریم

به گزارش شهرآرانیوز؛ حسین رحمتی نویسنده، تهیه کننده و کارگردان مجموعه مستند «تا پروانگی» که پرتره ورزشکاران ایرانی را با روایت سبحان اکرامی به قاب تلویزیون آورده است درباره فرآیند ساخت این مجموعه مستند تلویزیونی جزییاتی را عنوان کرد و گفت: در حوزه های مختلف سینمای مستند تجربیاتی را مانند صنایع دستی، گردشگری، محیط زیست و هر موضوعی که دغدغه یک مستندساز است در کارنامه خود داشته ام اما جای مستندهای پرتره ورزشی را در سبد تولیدات کشور خالی می دیدیم. حدود ۳ سال پیش که در جشنواره ای خارجی یکی از کارهایم را ارایه دادم، شاهد بودم که چند مستند ورزشی خوش ساخت از کشورهای خارجی در این جشنواره حضور دارند و همین انگیزه ای شد برای اینکه من هم در حوزه ورزش کار کنم.

وی با بیان اینکه در ابتدای کار چالش ها فراوان بود، عنوان کرد: بسیاری از افراد در تولید آثار مستند ورزشی علی رغم اینکه نیازش در رسانه ها و جامعه ورزش حس می شد، ورود نمی کردند. پیش تولید سختی را پشت سر گذاشتیم تا مدیران فرهنگی و ورزشی را وارد گود و آن ها را تشویق کنیم که ما را به شکل معنوی حمایت کنند تا بتوانیم آثار را تولید کنیم. از طرفی سراغ دوستان قهرمان ورزشی نیز که با افتخارآفرینی هایشان شاد و با شکست هایشان اشک می ریختیم، رفتیم و همین باعث شد قوی تر و نزدیک تر به سوژه های دیگر باشیم. به همین ترتیب کار را در رشته کاراته به دلیل اینکه در آستانه المپیک قرار گرفته بودیم و برخی از این ورزشکاران این حوزه سهمیه های المپیک را گرفته بودند، کلید زدیم.

رحمتی افزود: همچنین ترجیح دادم از بین قهرمانان دختر و پسر سرزمینمان به سراغ بانوان و دخترانی بروم که کمتر دیده شده اند، در آن زمان با حمیده عباسعلی که سهمیه المپیک خود را تصویب کرده بود، وارد مذاکره شدم و خوشبختانه او استقبال کرد. همچنین موازی با او از دو آقا، سجاد گنج زاده و بهمن عسگری در رشته ورزشی کاراته دعوت کردم تا کار را بسازیم. در ادامه هم سارا بهمنیار استقبال کرد و همین طور ادامه پیدا کرد و وقتی خبر رسانه ای شد فدراسیون های مختلف ورود کردند و ترجیح دادیم گل های سر سبد هر رشته را از این فدراسیون ها انتخاب کنیم.

این مستندساز تصریح کرد: به طور مثال در رشته قایقرانی نازنین ملایی را مدنظر داشتیم که به کمک رییس فدراسیون، مستند ایشان هم کلید خورد. در پارالمپیک نیز بزرگان زیادی داشتیم که به اندازه بضاعت خود و شبکه مستند دو نفر از آن حوزه که ساره جوانمردی و هاشمیه متقیان بودند نیز در نظر گرفتیم. خلاصه با حمایت دوستان در شبکه مستند تفاهمنامه ای تنظیم و موازی با آن پیش تولید و جلسات متعدد با قهرمانان برگزار شد و جلو رفتیم تا اینکه ۱۴ قسمت از مجموعه مستند «تا پروانگی» تهیه و تولید شد.

رحمتی درباره سختی های تولید مستندهای ورزشی اظهار کرد: در ابتدا چالش ها بسیار بود ولی در طول مسیر وقتی که دوستان متوجه شدند که چه اتفاقی در حال رخ دادن است، کمال همکاری را به عمل آوردند. توجیه سوژه ها نیز پر چالش بود. ناگفته نماند که در گذشته هر اثری که از این شخصیت های ورزشی تولید می شد در حد خبر و آنونس بود و یا لا به لای برنامه های شبکه ورزش آن هم در اردوها و یا نزدیک به مسابقات پخش می شد، تازه اگر خیلی جسارت داشتند در دل خود مسابقات به سراغشان می رفتند و چنین مستندهایی را تهیه و پخش می کردند. به همین منظور من مجبور بودم نمونه کارهایم را با خود بر سر جلسات توجیهی سوژه ها ببرم تا قانعشان کنم که بر سر کار بیایند و به من اعتماد کنند از طرفی بعد از تولید ۴ قسمت توانستم نظر تلویزیون را جلب کنم.

وی ادامه داد: بزرگترین چالش در دل کار این بود که ما امید داشتیم دوستان در وزارت ورزش بیشتر ورود و ما را کمک کنند. بعضی از فدراسیون ها در حد مطلوب و برخی هم کمتر ما را حمایت کردند اما مجبور بودیم به همت لابی هایی که وجود داشت کار را پیش ببریم. همچنین به علت فقدان تولیدات ورزشی هیچ گونه آرشیوی نیز در دسترس نداشتیم و آرشیوها به شدت کمیابند، حتی در بخشی از این آرشیوها مافیا شکل گرفته است و به قیمت های عجیبی این آرشیوها را به فیلمسازان می فروشند. این عجیب است که برخی از رشته های ورزشی در کشورمان قدمت ۱۰۰ ساله دارند و هیچ آرشیو و پیشینه ای حتی در حد عکس و فیلم وجود ندارد. به هرحال مجبور به بازسازی برخی مسابقات و صحنه ها بودیم که هزینه بالایی را می طلبید اما تمام توان را به کار گرفتم تا مجموعه «تا پروانگی» نزدیک به آرشیو شود و در آینده برای فیلمسازان کارآمد باشد.

این کارگردان ضمن اشاره به اینکه مستند بلند قطعا در لحظاتی با کسالت همراه می شود و برای مخاطب نوجوان، جوان و میانسال کشور قابل هضم نیست و ممکن است آن ها این مستندات را پس بزند، گفت: برای حل این مشکل فاکتورهایی را در نظر گرفتم. اولین فاکتور دعوت از سبحان اکرامی بود که خودش و پدرش قهرمان بوده اند، همچنین او سال های سال در رادیو با اطلاعات و آمار در موضوعات ورزشی سر و کار داشته است و اشراف او به ورزش و در عین حال جوان بودنش بسیار به من کمک می کرد. شخصیت او به عنوان راوی، ریتم بالا و انگیزه داشت. دومین فکتور این بود که سعی کردم بازسازی هایی در لوکیشن های متعدد داشته باشیم و مسابقاتی را به خوبی بازسازی کنیم یا در دل اردوهای این ورزشکاران حاضر شویم تا احوالات مختلفی را از این ورزشکاران ضبط و ثبت کنیم تا مخاطب در شرایط متفاوت این ها را ببیند و این مجموعه صرفا مستندی گفتگومحور نباشد، حتی تولید بعضی از مستندهای این مجموعه ۷ ماه طول کشیده است.

وی افزود: فاکتور دیگر هم این بوده است که ما سعی کردیم در این کارها جغرافیا، صنایع دستی استان ها و ظرفیت های فرهنگی را تعریف کنیم و همه این ها دست در دست هم داد تا مستندی بلند و جذاب را تولید کنیم. البته خانم ها خودشان دائما تلاش می کنند و در شخصیت‌شان ریتم بالایی دارند، همچنین رشته هایی را انتخاب کردیم که پر تحرکند مثل تکواندو، قایقرانی، تیراندازی، کارته، فوتبال، فوتسال و … که قطعا به جذابیت های این اثر می افزود.

حسین رحمتی عنوان کرد: ما به سراغ شخصیت هایی همچون مریم ایراندوست رفتیم که نقش انکارناپذیری در فوتبال دختران سرزمین ما داشته است و متاسفانه تا قبل از کار ما هیچ اثر مستندی از او تهیه نشده بود و برای فوتبالی که تمام تلاشش را برای معرفی خودش در منطقه و دنیا می کند، نگران کننده بود.

وی در پایان درباره فصل جدید و قسمت های بیشتر «تا پروانگی» گفت: به من که باشد دوست دارم این تولیدات ادامه پیدا کند. ما پیش تولید بسیاری از شخصیت های ورزشی کشور را آغاز کردیم بنابراین امکانش هست که با همکاری تلویزیون و شبکه مستند این قسمت ها افزایش پیدا کند و در مراحل آینده قصد داریم به سراغ اولین هایی که در هر رشته افتخارآفرین بوده اند، برویم.

«تا پروانگی» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی حسین رحمتی عنوان مستندی از مجموعه مستندهای ورزشی با موضوع زندگی قهرمانان مدال آور ایرانی است که در ۱۴ قسمت ۵۰ دقیقه ای از شبکه مستند پخش می‌شود.

این مجموعه مستند به زندگی حمیده عباسعلی، سارا بهمنیار، سجاد گنج‌زاده و بهمن عسگری چهار کاراته کار ایران، ساره جوانمردی تیرانداز ایرانی و قهرمان المپیک، نازنین ملایی قایقران تیم ملی، اکرم خدابنده تکواندوکار، مهلا مومن زاده یکی از نوابغ تکواندو، زهره کودایی دروازه بان تیم ملی زنان، مریم ایراندوست، سرمربی تیم ملی فوتبال بانوان، فرزانه توسلی دروازه بان تیم ملی فوتسال، گلنوش سبقت‌الهی ورزشکار رشته تیراندازی تپانچه و عضو تیم ملی، فریده ظریف دوست کاپیتان و عضو تیم ملی کبدی بانوان ایران می‌پردازد.

«تا پروانگی» از ۲۵ آبان ماه ۱۴۰۱ روی آنتن شبکه مستند رفته است و هر چهارشنبه و پنجشنبه ساعت ۲۰ از شبکه مستند پخش می شود. تکرار این مجموعه روز بعد ساعت ۱۰ خواهد بود.

منبع: صبا