به گزارش شهرآرانیوز، کمآبی و خشکسالی پدیده عجین شده با ایران، حداقل طی ۲۰ سال گذشته است و هر سال با فرا رسیدن فصل گرما، داد زمین تشنه، سر به فلک میگذارد؛ اقلیم خشک و نیمهخشک و کاهش بارندگیها کشور را با چالش خشکسالی مواجه کرده و در یکی ۲ دهه اخیر، زنگ بحران بیآبی به صدا درآمده است. در این میان سرزمین خراسان رضوی با اقلیم خشک و کویری، وضعیت بحرانیتری دارد و هماینک از ۳۷ دشت استان، وضعیت ۳۴ دشت بحرانی است و سطح آب زیرزمینی آن افت کرده است. طبق اعلام مدیر عامل شرکت آب منطقهای خراسان رضوی، آب جمع شده پشت سدهای این استان در مقایسه با سال گذشته کاهش شدیدی را نشان میدهد.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای خراسان رضوی در گفتگو با خبرنگار شهرآرانیوز، وضعیت بارش و آمار ذخیره آب سدهای استان را نگرانکننده میداند و اظهار میکند: براساس آخرین آمار از میزان باران سنجی سطح استان تاکنون ۹۹ میلیمتر بارش داشتیم که این میزان بارش نسبت به سال آبی متناظر گذشته ۳۲ درصد کاهش بارندگی داریم و این آمار نسبت به آمار بلندمدت استان ۴۷ درصد کاهش داشته است.
علیرضا طاهری با اشاره به یکی از منابع مهم تأمین آب شهر مشهد میگوید: سد دوستی در برخی سالها تا ۶۵ درصد نیاز آبی مشهد را تأمین میکرده اما هماینک تنها ١۵ درصد از حجم ذخیره این سد و به میزان ١٨١ میلیون مترمکعب آب دارد، از مجموع یک میلیارد و ۵۷۰ میلیون حجم مخازن سدهای استان، فقط ۱۳ درصد سدها پر آب است که این عدد در چهار سد تامین کننده آب شرب مشهد از جمله: سد طرق، کارده، ارداک و دوستی تنها ۱۱ درصد است.
وی ادامه میدهد: گرمای هوا و حضور میلیونی زائران از همه همشهریان تقاضا میشود نهایت صرفه جویی را در مصرف آب داشته باشند تا کمترین تنش آبی را در مشهد داشته باشیم.
همچنین مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد در گفتگو با خبرنگار شهرآرانیوز با اشاره به مشارکت شهروندان در مصرف بهینه آب میگوید: با توجه به افزایش قابل توجه دما و حضور بیشتر زائران در این فصل از سال، گذر از شرایط حاد تابستان امسال مشارکت جدی شهروندان در مدیریت مصرف آب را میطلبد.
حسین اسماعیلیان با بیان اینکه مشهد در سومین سال خشکسالی قرار دارد و باید راهکارهای اساسی را برنامهریزی کنیم، بیان میکند: در حال حاضر حفر چاه در فضاهای سبز شهری، محیطهای اداری، مدارس و دانشگاه فردوسی مشهد و نیز اجرای پروژه خط تقویتی انتقال آب از غرب مشهد در دست اجراست.
در استان خراسان رضوی در حالی سخن از کمبود آب و مدیریت مصرف توسط مردم و مشترکان به میان میآید که بخشی از این آب بهراحتی و به دلیل وجود شبکه فرسوده، هدر رفته و از دسترس مصرفکنندگان خارج میشود.
بر اساس گزارش سازمان مدیریت و برنامهریزی خراسان رضوی، میزان تولید آب در حوزه شهری استان را در سال گذشته ۴۰۱ میلیون مترمکعب بوده که ۲۹۹ میلیون متر مکعب آن فروختهشده است و طبق اعلام مسئولان ۱۰۲ میلیون متر مکعب از این میزان، آب هدر رفته است.
در شبکه آب روستایی نیز میزان آب تولیدی ۱۰۴ میلیون متر مکعب، آب فروخته شده ۹۲ میلیون متر مکعب و آب هدررفته آب ۴۹ میلیون متر مکعب است.
بنا بر اعلام مسئولان از ۲۴ هزار کیلومتر طول شبکههای روستایی و ۶۰۰۰ کیلومتر طول شبکههای شهری آب در خراسان رضوی حدود ۱۵ هزار کیلومتر دچار فرسودگی است که بخشی از آب شرب را هدر میدهد.
ازاینرو میتوان بیان کرد که مجموعا ۱۵۱ میلیون مترمکعب آب در استان هدر رفته است؛ در حالی که آب مصرفی مشهد ۱۸۳ میلیون مترمکعب گزارششده است؛ لذا به نظر میرسد که بهتر باشد با اقدامات لازم میزان هدررفته آب در استان کاهش یابد.
مطالعات وضعیت شبکه آب و فاضلاب در مناطق حاشیه شهر مشهد نشان میدهد حدود ۳۸ درصد شبکه آب شهری در مناطق حاشیه مشهد فرسوده بوده و با توجه به اینکه حدود ۳۲ درصد جمعیت مشهد در مناطق حاشیه شهر ساکن هستند معادل ۳۸ درصد شبکه آب شهری در حاشیه مشهد هدررفت دارد.
بر اساس این گزارش، بارشهایی که هماکنون در شهر مشهد میبارد به هیچ عنوان کمبود آب امسال را جبران نخواهد کرد و ما همچنان تا فصل پاییز دچار کمبود آب هستیم. با توجه به جمعیت چهار میلیونی شهر مشهد و افزایش حاشیه نشینی باید هرچه سریعتر روشهای ذخیره آب را اجرا کنیم.
در مناطق حاشیهای دستگاههای شبکه آب و فاضلاب به دلیل وجود انشعابات غیرمجاز، آب دزدی، نبود آمار دقیق از مشترکان مجاز و غیرمجاز آب به واقع از حوزه مدیریت خارج میشود.
کارآمدی مدیریت منابع آب از دیدگاه توسعه پایدار، هنگامی آشکار میشود که تنظیم ارتباطات متقابل بین آب و توسعه، شکل پایداری پیدا کند، مدیریت مطلوب و یکپارچه شهری میتواند در جهت کنترل و بهینه کردن مصرف آب نقش اساسی داشته باشد.