کارایی ایستای رمز‌های پویا

لیلی رحمانی - «نه تنها هکر‌ها نمی‌توانند پولی از حسابمان بردارند، دیگر خودمان هم نمی‌توانیم.» این قبیل طعنه‌های طنزآلود را که طرح «رمز پویای» بانک‌ها را هدف گرفته است، این روز‌ها زیاد می‌شنویم، شوخی‌هایی که محتوای آن‌ها درباره فرایند دریافت رمز پویا و مشکلات آن است، مشکلاتی که به تعداد عناوین بانک‌های فعال متفاوت و متغیرند. طرح رمز پویا با توجه به افزایش کلاهبرداری‌های اینترنتی و برای افزایش امنیت حساب‌های بانکی در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت و اجرای آن از حدود ۲ ماه پیش در بانک‌ها شروع شد. درحالی که بسیاری از شهروندان از برقراری این امنیت حساب‌های بانکی شان به واسطه اجرای این طرح رضایت دارند، ظاهرا نحوه اجرای طرح مسائلی دارد و موجب سرگردانی مردم در انجام کار‌های بانکی شان شده است. آن‌ها از درست اجرا نشدن طرح گله دارند و معتقدند مسئولان باید تمهیدات مناسبی برای اجرای درست و بدون دردسر این طرح می‌اندیشیدند.

محدود بودن روش‌های دریافت رمز
«آمده اند ابرویش را درست کنند، چشمش را هم کور کرده اند.» این را می‌گوید و ادامه می‌دهد: طرح رمز پویا مشکلات بسیاری دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها نبود راه‌های مختلف برای گرفتن رمز پویاست. به گفته او که کاربر بانک شهر است، برای گرفتن رمز پویا باید هولوگرام مربوط به وسیله دوربین پشت گوشی اسکن شود تا بقیه مراحل پیش برود، فرایندی که محدود بودنش برای او دردسرساز شده و کارهایش را عقب انداخته است.
منصوری بیان می‌کند: دوربین پشت گوشی من آسیب دیده است و به همین دلیل از گرفتن رمز پویا محروم شده ام! اینکه نمی‌شود طرحی را بدون درنظر گرفتن شرایط و امکانات مردم اجرا کرد. حتی اگر سیم کارت خودم را در گوشی دیگری بگذارم و اسکن کنم بازهم رمز برای گوشی‌ای که اسکن را انجام داده است فعال می‌شود.

اختیاری بودن استفاده از رمز پویا بهتر بود
اجباری بودن دریافت رمز پویا موضوع دیگری است که محمدی به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: اگر استفاده از رمز دوم پویا اختیاری بود، این مشکلات به وجود نمی‌آمد. من با این رمز‌های پویا حسابی به مشکل خورده ام.
او که مشتری بانک ملی است ادامه می‌دهد: خودم نتوانستم نرم افزار «رمزبان» را روی گوشی خود فعال کنم و به همین دلیل به صورت حضوری به نزدیک‌ترین شعبه رفتم که مشکلم حل شد، اما بعد از مدتی که از رمزبان استفاده کردم، به مشکل خوردم و دیگر نتوانستم تراکنشی انجام دهم. بازهم حضوری مراجعه کردم که گفتند دوباره آن را نصب کنم. این کار را انجام دادم، اما بازهم درست نشد و به شعبه دیگری رفتم و بازهم نشد. در نهایت تصمیم گرفتم پیامکم را فعال و از این طریق رمزم را دریافت کنم.
محمدی می‌گوید تاکنون به مشکل دیگری برنخورده، اما این مشکلات باعث شده است که به دنبال گرفتن رمز دوم بقیه کارت هایش نرود.

پیامک، نرم افزار یا مراجعه حضوری؟
ارسال رمز پویا به وسیله پیامک توانسته است اندکی از مشکلات را برای برخی از شهروندان کم کند، اما گویا این روش هم مشکلاتی به همراه دارد. شادکام می‌گوید: با توجه به اینکه یک بار گرفتار کلاهبرداری اینترنتی شده بودم، همان اوایل برای دریافت رمز پویا برای کارت بانک ملی خود اقدام و روش ارسال پیامک را انتخاب کردم. یکی، دو بار رمز را گرفتم و مشکلی هم نداشتم، اما یک روز که برای انجام چند تراکنش بانکی عجله داشتم، بعد از اینکه ۲ تراکنش را انجام دادم، سیستم برای تراکنش سوم خطا داد. برای همین مجبور شدم به عابربانک بروم که شلوغ بود و حسابی کلافه ام کرد. زمانی هم که به بانک مراجعه کردم گفتند بهتر است نرم افزار مربوط را دانلود کنید که هنوز انجام نداده ام.

مصائب به روزرسانی
گذشته از پیچیدگی استفاده از نرم افزارها، به روزرسانی آن‌ها هم معضل دیگری است که پای تعدادی از شهروندان را به بانک‌ها باز می‌کند. حسنی، یکی از همین شهروندان، می‌گوید: نرم افزار مربوط به بانک ملت را دریافت کردم، اما خطای به روزرسانی می‌دهد و تا زمان به روزرسانی هم کار نمی‌کند. بعد از آنکه توانستم آن را به روزرسانی کنم هم تا وقتی به بانک نرفتم مشکلم حل نشد.
او ادامه می‌دهد: حتی از طریق پیامک هم بیشتر وقت‌ها به مشکل می‌خورم و رمزی برایم ارسال نمی‌شود. خلاصه چند روزی است که نمی‌توانم از کارت بانک ملت خود استفاده کنم.

فکر می‌کنم درحال خنثی کردن بمب هستم
به گفته یکی از شهروندان زمان انجام تراکنش و غیرفعال شدن رمز دوم هم خود حکایت‌هایی دارد. او می‌گوید: زمان استفاده از رمز‌های پویا کم است و مناسب پرداخت چند قبض یا چند تراکنش نیست. هربار که می‌خواهم از رمز دوم پویا استفاده کنم فکر می‌کنم در حال خنثی کردن بمب هستم و ناخوداگاه مضطرب می‌شوم. به نظرم همین که برای هر تراکنش باید یک رمز گرفته شود دردساز ساز شده است. زمانی هم که پرداخت گروهی قبوض را می‌زنم کارتم مسدود می‌شود و با دردسر‌های زیادی روبه رو می‌شوم.

طرح خوبی که بد اجرا می‌شود
مسعودی هم با تأکید بر اینکه چنین اقدامی برای حفظ امنیت حساب‌ها ضروری است، از نحوه اجرای طرح گله می‌کند. می‌گوید: به نظر من مشکلات اجرای این طرح بر فواید استفاده از خود طرح سایه انداخته است. من همه اقدامات را برای استفاده از رمز پویا انجام داده بودم، اما سیستم ارسال رمز از طرف بانک و به صورت یک طرفه قطع شد. برای دوباره فعال کردنش به بانک مراجعه کردم که بازهم خطا داد و کارم عقب افتاد. بعد از نصب دوباره نرم افزار نیز سیستم خطای نصب داد. پیام داد که «این کارت قبلا روی دستگاه دیگری فعال شده است»، درصورتی که این نرم افزار بر روی گوشی خودم نصب شده بود و خودم آن را پاک کرده بودم. درصورتی که مسئولان بتوانند مشکلات اجرای طرح را برطرف کنند اقدام مفیدی است، اما اگر این اتفاق نیفتد مردم برای کار‌های بانکی شان به شیوه‌های سنتی روی می‌آورند.

تا‌کنون مشکلی گزارش نشده است
مسائل شهروندان درباره نحوه اجرای رمز پویا را با مسئولان در میان می‌گذاریم. دبیر شورای هماهنگی بانک‌های خراسان رضوی با بیان اینکه تا‌کنون گزارشی مبنی بر مشکلات مردم در این زمینه به دست آن‌ها نرسیده است می‌گوید: برای بررسی بیشتر موضوع و با توجه به متفاوت بودن اجرای طرح در هر بانک، از شعب مختلف استعلام می‌گیریم تا مهم‌ترین مسائل مردم درباره نحوه دریافت رمز پویا بررسی شود. به گفته حسن مونسان بانک مرکزی باید آماری از مسائل مردم و طرحی برای رفع آن‌ها ارائه دهد.
در پایان مقرر می‌شود درباره مشکلات مردم در زمینه دریافت رمز پویا از همه بانک‌های مجری استعلام لازم گرفته و در در روز‌های آینده به روزنامه ارسال شود.