چه شد که انقلاب اسلامی با فلسطین پیوند خورد؟
روایتی از حضور زودهنگام رهبر و برخی اعضای جنبش آزادی بخش فلسطین، تنها ۵ روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی.
به گزارش شهرآرانیوز سال ۱۸۹۴ وقتی در یکی از دادگاه‌های فرانسه، افسر ارتش این کشور که ازقضا یهودی بود، به جرم جاسوسی محاکمه می‌شد، روزنامه نگاران زیادی در سالن حضور داشتند. اما یکی از خبرنگاران آن جلسه پس از خروج از نشست دادگاه، اندیشه‌هایی خطرناک در سر می‌پروراند. تئودور هرتسل که در آن زمان گزارشگر نشریه اتریشی «نویه فرایه پرسه» بود، به این نتیجه رسید که یهودیان باید کشوری مستقل داشته باشند.
وی پس از انتشار کتابی به نام «کشور یهود»، برای رسیدن به این هدف، جنبش سیاسی صهیونیسم را پایه گذاری کرد، ولی نکته تأمل برانگیز این است که مکتب صهیونیسم برپایه تفکرات سکولار پایه ریزی شد، نه تعالیم تورات و یهود. همین پدیده موجب شد که در زمان حاضر نیز بسیاری از یهودیان جهان در جنبش‌های صهیونیسم حضور نیابند و از آن حمایت نکنند.
رؤیای هرتسل پس از جنگ جهانی دوم و در ۱۴ می‌سال ۱۹۴۸ میلادی به واقعیت تبدیل شد. از همان بدو تشکیل رژیم منحوس اسرائیل، علمای اسلام مخالفت خود را با این قضیه نشان دادند. مبارزه با استعمارگران اسرائیلی نقطه مشترک همه مذاهب اسلامی بود و شاید بتوان گفت یکی از مواضع مشترک علمای اسلام، مبارزه با اشغالگران قدس بود. از نخستین روز‌های اشغال سرزمین فلسطین به دست صهیونیست‌ها و اخراج مسلمانان با پشتوانه دولت‌های غربی، علمای شیعه به دفاع از فلسطینیان پرداخته اند و از مبارزه این مردم ستمدیده برای به دست آوردن حقوق ازدست رفته شان، جانبداری کرده اند.
در سال ۱۹۶۷ میلادی نشریه «نداء الوطن» در عراق، مطلبی با تصاویر جمعی از علمای نجف منتشر کرد که، فتوای آنان در وجوب جنگ بر ضد صهیونیست‌های اسرائیلی و دفاع از مردم فلسطین منتشر شده بود. نام و تصویر امام خمینی نیز در بین آنان دیده می‌شد. در آن زمان مبارزه امام خمینی بر ضد حکومت پهلوی، رنگی تازه به خود گرفته بود. در میان اعتراض‌هایی که ایشان به حکومت شاه داشتند، نقد‌های شدیدشان به شاه در زمینه رابطه با اسرائیل، بسیار پررنگ بود.
براساس اسناد تاریخی، شروع نهضت امام خمینی (ره) با انتقاد از عملکرد شاه در نزدیکى به اسرائیل و افشاى حرکت هاى مخفیانه دو رژیم براى نزدیکى به یکدیگر بوده است. درواقع از سال ۱۳۴۱ امام در پیام مشهور خود به مناسبت نوروز ۴۲ به کشته شدن مسلمانان و روحانیان به دست دولت، براى حفظ منافع آمریکا و اسرائیل، اشاره کرده اند. پس از آن، امام به مناسبت وقایع مختلف در داخل و خارج از ایران، این موضوع را به طور جدى مطرح کرده اند.
در طول دهه پنجاه خورشیدی و تا تحولات انقلاب اسلامى، امام همچنان در اعلامیه هاى مختلف، در پاسخ به نامه هاى مردم، دانشجویان و علما، با واجب کردن جهاد بر تمام مسلمین، براى آزادسازى فلسطین و حمایت از گروه هاى مبارز فلسطینى، این امر را در اذهان و افکار عمومى مسلمانان زنده نگه داشتند؛ به ویژه با جنگ رمضان ۱۹۷۳ میلادی (۱۳۹۳ قمری) رهبر انقلابى ایران با صدور پیامى به دولت‌ها و ملل اسلامى، همه را به جهاد همه جانبه قاطع و به دور از اختلاف ها، علیه اسرائیل فراخواندند و آن‌ها را از فروش نفت به اسرائیل بر حذر داشتند.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در همان روز‌های نخست، میهمانی وارد کشور شد که بسیاری از ایرانی‌ها انتظار حضور زودهنگامش را نداشتند. او یکی از شخصیت‌های شناخته شده جبهه مقاومت فلسطین بود که سال‌ها با ایران ارتباط نزدیک داشت. محمدیاسر عبد الرحمن عبدالرئوف عرفات القدوه الحسینی که بیشتر با نام «یاسرعرفات» یا کنیه «ابوعمار» شناخته می‌شد، رهبر سیاسی فلسطین بود.
وی در دوران دانشجویی، تحت تأثیر افکار ضدصهیونیستی و ملی گرایانه عرب قرار گرفت. در مخالفت با تشکیل اسرائیل در سال۱۹۴۸، او در جنگ۱۹۴۸ اعراب و اسرائیل درکنار اخوان المسلمین به مبارزه پرداخت.
او از ۱۹۶۹ تا ۲۰۰۴ رئیس سازمان آزادی بخش فلسطین و از ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۴ رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین بود. عرفات آشنایی نزدیکی نیز با امام موسی صدر داشت و سال ها در لبنان با او ارتباطی نزدیک پیدا کرده بود. او در مراسم چهلم دکترشریعتی که امام موسی صدر در لبنان برگزار کرده بود، حضور داشت و در این مراسم در رثای شخصیت دکتر علی شریعتی سخنرانی کرد. عرفات در بخشی از سخنرانی خود گفت: «مجاهد بزرگ، امام خمینی، با شهادت علی شریعتی، فرزندی برومند را از دست داده است، اما انقلاب ایران آن چنان گل‌های پرعطر و نقشی دارد که از اینجا فردای ایران را گلگون و معطر می‌بینم».
این روایت مربوط به دورانی است که عرفات بر اصول انقلابی مبارزه با اسرائیل پایبند بود و نماینده مجاهدان فلسطینی محسوب می‌شد. اما در سال‌های بعد او بر عهد خود نماند و امروز جبهه مقاومت فلسطین مرهون جوانان مبارز مسلمان انقلابی خود است.
در این گزارش برآنیم تا نگاهی به حضور چند روزه عرفات در ایران بر اساس مطبوعات آن دوره بیندازیم.
فلسطینی ها، پیروزی انقلاب اسلامی را جشن گرفتند
ارتباط نزدیک یاسرعرفات تا روز‌های منتهی به پیروزی انقلاب ایران، ادامه داشت. شور و شوق او و دیگر فلسطینی‌ها از پیروزی انقلاب اسلامی ایران آن قدر بود که تنها پنج روز پس از پیروزی انقلاب، هواپیمای حامل او در فرودگاه مهرآباد نشست. روزنامه کیهان در روز ۲۵ بهمن سال ۵۷ یعنی تنها سه روز پس از پیروزی انقلاب ایران، گزارشی درباره شادی فلسطینی ها پس از اعلام خبر این پیروزی منتشر کرد.
در این گزارش آمده است: «در لحظه‌هایی که تهران به دست هواداران آیت ا... خمینی افتاد، فداییان فلسطینی با سروصدایی باورنکردنی، مراتب شادی خود را نشان دادند». فلسطینی ها نخستین کسانی در جهان بودند که بدون قیدوشرط از امام خمینی حمایت کردند. یکی از موانع مقاومت فلسطین در ایران، محمدرضا پهلوی و رابطه او با اسرائیل بود؛ به همین دلیل سازمان آزادی بخش فلسطین در ایران نماینده‌ای نداشت.
رادیو مسکو: عرفات به ایران می‌رود
۲۸ بهمن بود که روزنامه کیهان خبری به نقل از رادیومسکو اعلام کرد. قرار بود یاسرعرفات در آینده نزدیک به ایران بیاید، اما زمان آن اعلام نشده بود. هیچ کس گمان نمی‌کرد که فردای انتشار خبر، ابوعمار در ایران باشد.
در بخشی از این خبر آمده است: «یاسرعرفات قبلا با آیت ا... خمینی گفتگو کرده و پشتیبانی کامل خلق فلسطین را ابراز داشته است». عرفات قصد داشت شخصا پیروزی ملت ایران را به امام خمینی تبریک بگوید. در بخش پایانی خبر نیز آمده بود: «به زودی سازمان آزادی بخش فلسطین، دفتری در تهران دایر خواهد کرد».
مرحبا یا ابوعمار!
با حضور یاسرعرفات در ایران، همه اخبار معطوف به حضور او در تهران و دیدارش با امام خمینی شده بود. ۵۹ تن همراه عرفات به تهران آمدند که در میانشان کسانی مثل «هانی فحص»، روحانی بزرگ لبنانی که رابط بین انقلاب فلسطین و نهضت اسلامی ایران بود، «حامد ابوسته»، «هانی الحسن» و «محمودعباس ابومازن»، از اعضای کمیته اجرایی سازمان آزادی بخش فلسطین و الفتح، سرهنگ «ابوالزعیم» و جلال الدین فارسی نیز حضور داشتند.
عرفات همان ابتدا در پاسخ به خبرنگاران درباره ارتباط جنبش آزادی بخش فلسطین با ایران گفت: «انقلاب شما همچون زلزله‌ای برای تمام دنیا، اسرائیل و امپریالیسم بود و ثابت کرد که هیچ کشوری نمی‌تواند کشور دیگری را با رهبری مردم کشورش، زیر اختناق و ستم نگه دارد. ما سازمان آزادی بخش فلسطین، بین مجاهدان فلسطین و ایران، هیچ اختلافی نمی‌بینیم».
عرفات: من به ملت ایران تکیه می‌کنم
روزنامه اطلاعات در روز ۲۹ بهمن با تیتر «یا ابوعمار ایران ترحب بکم» گزارشی از دیدار عرفات با امام منتشر کرد. عرفات ساعت ۸:۳۰ صبح به مدرسه علوی رفت و دیداری نیم ساعته با امام داشت. تنها خبرنگاری که توانسته بود این گفتگو را ضبط کند، رسول صدرعاملی، خبرنگار ویژه روزنامه اطلاعات بود. او از نوفل لوشاتو همراه امام حضور داشت.
امام خمینی در این دیدار به سابقه حمایت هایشان از ملت فلسطین در طول سال های مبارزه با حکومت پهلوی اشاره کردند و گفتند: «من از اولی که این نهضت قبل از ۱۰سال که ابتدای این نهضت بود، وضع فلسطین را در نوشته ها و گفته های راجع به فلسطین و راجع به جنایاتی که اسرائیل در آن حدود کرده است، متذکر می‌شدم و الان هم ان شاء ا... بعد از اینکه ما از این غائله فارغ بشویم، همان طور که با وحدت کنار شما بودیم، الان هم با وحدت در کنار شما هستیم و امیدواریم که همه باهم مثل برادر با مشکلات مقابله کنیم».
عرفات: سفارت فلسطین، تأسیس می‌شود
یاسرعرفات پس از دیدار با امام در برابر هزاران تن که در اقامتگاه مخصوص ایشان جمع شده بودند، قبل از عزیمت به بهشت زهرا و ادای احترام به شهدای انقلاب ایران در سخنانی گفت: «ما امیدواریم که این نهضت مقدس اسلامی که تحت رهبری امام خمینی در ایران به پیروزی رسیده است، هرچه زودتر بر مناطق اسلامی بیت المقدس و فلسطینی سرایت کند و پرچم اسلام در این مناطق به اهتزار درآید».
یاسرعرفات تأکید کرد: از این پس سفارت اسرائیل بسته و به جای آن سفارت فلسطین، تأسیس خواهد شد. او پس از سخنرانی کوتاه خود در میان فریاد ده هاهزار تن در محل اقامتگاه امام که فریاد می‌زدند «اسرائیل نابود است؛ فلسطین پیروز است»، محل اقامت امام را برای ادای احترام به شهدای انقلاب ایران به سوی بهشت زهرا (س) ترک کرد.
نخستین کنفرانس خبری رسمی عرفات
یاسر عرفات پس از دیدار با دولت موقت، دوباره به محل سکونت امام رفت و دیداری محرمانه با ایشان داشت و پس از آن اعلام شد که عرفات درکنار مسئولان عالی رتبه انقلاب، کنفرانس خبری ویژه‌ای خواهد داشت. همه خبرنگاران به محل سالن رفتند.
پس از این گفتگو، عرفات وارد سالن کنفرانس شد و درکنار شهیدبهشتی، حجت الاسلام والمسلمین هاشمی رفسنجانی، آیت ا... منتظری، حجت الاسلام والمسلمین لاهوتی، ابومازن و ابونضال، اعضای کمیته اجرایی و حجت الاسلام والمسلمین محلاتی قرار گرفت.
نخستین سخنران شهیدبهشتی بود. روزنامه اطلاعات، متن سخنان شهیدبهشتی را این گونه منتشر کرد: «روزگاری بود که استبداد وابسته به صهیونیسم، ما را از برادرانمان جدا کرده بود.
ولی امروز به برکت انقلاب عظیم اسلامی، ما درکنار هم قرار داریم. از این پس نفت ما دیگر چراغ صهیونیست‌ها را روشن نخواهد کرد. از این پس، ما و برادرانمان درکنار هم قرار خواهیم داشت».
پس از سخنان شهیدبهشتی، حجت الاسلام و المسلمین هاشمی رفسنجانی به دیدار نخستین خود با عرفات در بحبوحه نبرد لبنان اشاره کرد و گفت: «با امام موسی صدر به دیدن ابوعمار در سنگرش رفتیم و امروز او درمیان ملت آزادشده ماست. تردیدی نداریم که این بار ملت ما درکنار خلق مبارز فلسطینی به یاری فلسطین خواهد رفت».
در ادامه یاسرعرفات شروع به سخنرانی کرد و گفت: «یک بار دیگر با صدای بلند در این مکان مقدس و در قلب ستاد انقلاب امام عظیم ما آیت ا... خمینی، میعادم را با شما تجدید می‌کنم. میعاد برای مبارزه در راه حق، میعاد برای آزادی فلسطین، میعاد برای مبارزه و ستیز، میعاد برای عاملانش در منطقه این انقلاب اسلامی بزرگ که توسط ملت مسلمان و انقلابی ایران به ثمر رسید، همه معیار‌ها را در این منطقه از جهان دگرگون کرد و ما را صاحب پشت کرد که به دلگرمی اش از امروز استوارتر می‌ایستیم».
تابلوی سفارت اسرائیل به پایین کشیده شد
در ۳۰بهمن دولت ایران در اولین موضع گیری رسمی خود، طی اطلاعیه‌ای دستور اخراج ۳۲کارمند اسرائیلی شعبه هواپیمایی «ال- هال» از ایران را صادر کرد و خواستار قطع کامل روابط ایران و اسرائیل شد. روزنامه کیهان، بیانیه وزارت خارجه را در صفحه دو این روز منتشر کرد.
مطبوعات ایران نیز در این روز، این خبر را به صورت مشترک منتشر کردند و سفارت اسرائیل در ایران تعطیل شد.
روزنامه کیهان در گزارشی نوشت: «به دنبال اشغال سفارت اسرائیل ازسوی رزمندگان ملی و منهدم شدن قسمت‌هایی از ساختمان این سفارتخانه، تابلوی سفارت فلسطین بر بالای این ساختمان نصب شد.
قرار اســت پس از پاک ســازی و تعمیــرات فــوری این ساختمان، این سفارتخانه رسما ازسوی رهبر آزادی بخش خلق فلسطین، یاسرعرفات، افتتاح شود».
عرفات، شاگرد نواب صفوی؟
روزنامه کیهان در صفحه ۲ خاطره‌ای از یاسرعرفات درباره دیدارش با نواب صفوی نقل کرده است. او در این خاطره، روحیه انقلابی خود را مرهون شجاعت نواب صفوی دانسته و این موهبت را حاصل درس بزرگی می‌داند که پس از دیدار با نواب صفوی در وجودش نقش بسته است. عرفات، خاطره دیدارش با او را چنین توصیف می‌کند: «هنگامی که دانشجو بودم و در مصر درس می‌خواندم، یک روز سیدنواب صفوی به دانشگاه آمد و سخنرانی کرد.
پس از پایان سخنرانی، نزد او رفتم و خود را معرفی کردم. او به من گفت: تو پسر علی هستی، اما ملتت در اسارت به سر می‌برد. تو سید حسنی هستی. تو باید دین جدت را یاری دهی. تو باید ملت فلسطین را از چنگال اسرائیل نجات بدهی، آن وقت اینجا نشسته ای، درس می‌خوانی که چه؟»
عرفات گفت: این سخنان نواب صفوی مرا تکان داد و روحیه‌ای انقلابی در من پدید آورد و از آن پس، درس و مشق را رها کردم و نهضت مقاومت دربرابر اشغالگران صهیونیست را پیگیری کردم.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
