کوتاه درباره دیابت و راه‌های پیشگیری از آن

به گزارش شهرآرانیوز از تاری دید و قطع شدن چندین باره پا تا از کارافتادن کلیه‌ها، همه محصول بیماری‌ای است که برخلاف نام شیرینش جز تلخی بی‌پایان چیزی برای مبتلاشوندگان به آن ندارد. از بیماری دیابت یا همان مرض قند صحبت می‌کنیم که نوعی بیماری متابولیک (سوخت‌وساز موادغذایی) مزمن در بدن است و سبب می‌شود تا هورمونی به‌نام انسولین عملکردش را در بدن از دست بدهد و در نتیجه آن، گلوکز به‌جای ورود به سلول راه به خون پیدا کند و در آن انباشته شود.

اختلالی به‌ظاهر ساده است که درصورت کنترل نشدن، مرگ حتمی را برای فرد رقم می‌زند. بااین همه، راهکار‌های بسیار ساده‌ای هم برای پیشگیری و کنترل دارد که برای این منظور فقط باید میزان اطلاعات و دانشمان را درباره این بیماری افزایش دهیم. موضوعی که ما هم می‌خواهیم به مناسبت روزجهانی دیابت یک‌بار دیگر در این صفحه به آن بپردازیم.

نشانه‌های شایع بیماری

• درد پا و احساس بی‌حسی در انگشتان
• احساس تشنگی شدید و پرنوشی
• گرسنگی شدید
• خستگی و بی‌حالی زیاد
• اختلالات بینایی مانند تاری دید
• زخمی که به‌خوبی ترمیم نمی‌شود
• خشکی دهان
• کاهش وزن بی‌علت
• تکرر ادرار

انواع دیابت

دیابت نوع یک
ژنتیکی است، بیشتر در بچه‌ها دیده می‌شود و در آن انسولین ترشح نمی‌شود

دیابت نوع ۲
(براثر سبک نادرست زندگی ایجاد می‌شود و مخصوص بزرگ‌سالان است)

دیابت بارداری
مخصوص دوران بارداری است (پس از این دوران از بین می‌رود)

دیابت ثانویه
بر اثر برخی بیماری‌ها ایجاد می‌شود و معمولا تا پایان عمر می‌ماند

عوامل خطر ابتلا

• سن زیاد
• استرس
• اضافه‌وزن و چاقی
• WHR بالا (نسبت دور کمر به لگن)
• برخی پیشینه‌های خانوادگی و نژادی
• کم‌تحرکی
• تغذیه نامناسب
• مصرف دخانیات
• سندرم تخمدان پلی‌کستیک در زنان

روش‌های کنترل دیابت

• کنترل منظم قندخون
• بررسی منظم مشکلات شایع بیماری مانند چشم و قلب و عروق
• فعالیت بدنی مناسب و کاهش وزن
• رژیم غذایی مناسب و مصرف بیشتر مایعات و سبزی‌ها
• مصرف دارو و لیزردرمانی

۱۵۰ دقیقه ورزش + ۷ درصد کاهش وزن

درصورت ابتلا به پیش‌دیابت (یک مرحله مانده به دیابت) صدوپنجاه‌دقیقه ورزش هفتگی و کاهش حدود هفت‌درصدی وزن بدن می‌تواند از ابتلا به نوع دوم این بیماری جلوگیری کند.

در ادامه حتما بخوانید معمولاً از هر ۷ یا ۸ بانوی باردار، یک نفر به دیابت مبتلا می‌شود

میزان انرژی دریافتی روزانه یک فرد دیابتی از کل کالری دریافتی

• پروتئین: ۱۵ درصد
• کربوهیدرات: ۵۰ تا ۵۵ درصد
• چربی: ۳۰ تا ۳۵ درصد

باور‌های آسیب‌رسان دیابتی‌

• شناخت کاملی از داروهایشان ندارند.
• حواسشان به کالری دریافتی‌شان نیست.
• در استحمام زیادروی می‌کنند
• ورزش و فعالیت بدنی زیادی ندارند.
• در مصرف دارو خودسرانه عمل می‌کنند.

تشخیص دیابت
بهترین راه برای تشخیص دیابت، آزمایش خون و معاینه‌های دوره‌ای است که از چهل‌وپنج‌سالگی باید مرتب انجام شود. برای آزمایش قندخون دوازده تا چهارده ساعت باید ناشتا بود و سپس آزمایش داد.

سومین علت
دیابت پس از بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان‌ها سومین علت مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های غیرواگیر در ایران و دنیاست.

یک‌سوم
تنها یک‌سوم افراد دیابتی قندخون کنترل شده دارند.

۹۰ درصد
حدود ۹۰ درصد افراد دیابتی در دنیا دیابت نوع ۲ دارند.

۲۵ درصد
حدود ۲۵درصد جمعیت بزرگ‌سال کشورمان به دیابت مبتلا هستند و از بیماری خود اطلاعی ندارند.

۲۰ تا ۳۰ ثانیه
هر بیست تا سی‌ثانیه یک پا به‌علت دیابت در جهان قطع می‌شود.

۳۰۰ +۴۰۰ گرم
یک فرد دیابتی با وزن طبیعی دست‌کم باید روزانه چهارصدگرم میوه مصرف کند. به این مقدار باید سیصد‌گرم سبزیجات را هم اضافه کرد.

زنان > مردان
شیوع دیابت در زنان بیش از مردان است. درصد بروز آن در زنان ۱۵درصد و در مردان ۱۳درصد است.

۱۲.۹۶ درصد
میزان شیوع ابتلا به دیابت نوع یک در کودکان و نوجوان استانمان ۱۲.۹۶ درصد است.

۱۰.۰۰۰ نفر
میانگین شناسایی مبتلایان به دیابت در خراسان‌رضوی (جمعیت زیرپوشش دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد) سالانه حدود ۹ تا ۱۰هزار نفر است.

۱ از ۷
از هر هفت زن باردار یک زن دچار دیابت بارداری می‌شود.

۶۰ درصد
دیابت علت قطع پا در ۴۰ تا ۶۰ درصد موارد است که در کمتر از سه سال بعد به برش دوباره نیاز پیدا می‌کند.

۱.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ دلار
دیابت سالیانه حدود ۱۰۰۰ میلیارد دلار بار اقتصادی برای دنیا دارد.

۵۰۰.۰۰۰.۰۰۰ نفر
حدود نیم میلیون نفر در دنیا مبتلا به دیابت هستند. ۱.۲درصد آن‌ها دیابت نوع یک، ۹۰درصد دیابت نوع ۲، کمتر از ۵ درصد دیابت ثانویه و بقیه دیابت بارداری دارند.

۳ سال
غربالگری دیابت برای افراد سالم هر سه سال یک‌بار و برای افراد دیابتی و پیشادیابتی هر سه ماه یک‌بار ضروری است.

۱.۵ میلیون نفر
سالانه ۱.۵میلیون نفر در دنیا به‌علت ابتلا به دیابت و عوارض آن جان خود را از دست می‌دهند.