برخی جرائم انگار روی دور تکرار هستند و دکمه پایانی برایشان تعریف نشده است تا با فشردنش کابوس سرقتهای مجازی تمام شود. البته گاهی مجرمان با تغییر شگردهایشان با کلکهای تازهای بهسراغ شهروندان میروند و فریبخوردن شهروندان بسیار محتمل است، اما پیگیری پروندههای جرائم سایبری حل شده از سوی پلیس مشهد در یک ماه گذشته نشان میدهد که جرائمی همچون کلاهبرداری به بهانه سامانه ثنا، یارانه، سهام عدالت و... با وجود تکراری بودن، همچنان قربانی میگیرد تا جایی که از ابتدای دیماه پلیس مشهد موفق به ردزنی یا دستگیری حداقل پنج متهم در این زمینه شده است، افرادی که با شرارتهای مجازیشان، حساب بیش از دویستنفر را خالی کردهاند و صدها میلیون تومان به یغما بردهاند.
این مقدمه در واقع مقدمهای برای گشودهشدن یک پرونده دیگر در حوزه جرم پرتکرار کلاهبرداری به بهانه سامانه ثناست و در این میان یک مشهدی حسابش نه یکبار، بلکه دوبار از سوی یک شیاد خالی شده است.
کابوس سرقت از حساب شهروندان از ابتدای دیماه با سرقت ۵۰ میلیون تومانی از حساب شهروندی آغاز شد که شیادی او را به بهانه سهام عدالت، به صفحهای جعلی کشانده بود و تمامی موجودیاش را خالی کرده بود. البته این پرونده به خیر گذشت و با دستگیری متهم ۴۷ میلیون از مبلغ سرقتی که هنوز خرج نشده بود، در حساب متهم کشف و به مالباخته بازگردانده شد.
پس از این پرونده، یکی از بزرگترین پروندههای سرقت امسال که به بهانههای مختلفی همچون سامانه ثنا، یارانه و... در سراسر کشور بیش از دویستقربانی گرفته بود، در مشهد با دستگیری دو پسرعموی شیاد به نقطه پایانی رسید. پروندهای که صدها شاکی دارد و صدها میلیون تومان از آنها سرقت شده است و رسیدگی به آن قطعا زمان زیادی خواهد برد.
در میانههای دیماه نیز شهروندی در مشهد شکایتی به پلیس برد که نشان میداد به بهانه سامانه ثنا ۲۸ میلیون تومان از حسابش سرقت شده است. متهم این پرونده در یکی دیگر از استانهای کشور شناسایی و جلو خروج مبلغ سرقتشده از حسابش گرفته شد و مبلغ به قربانی برگردانده شد. دستگیری این متهم نیز برعهده پلیس استان محل زندگیاش سپرده شد.
همزمان با پیگیری پرونده ۲۸ میلیون تومانی، فردی دیگر نیز برای شکایت از برداشت غیرمجاز از حسابش به پلیس فتای مشهد مراجعه کرد و شکایتی شبیه پروندههای قبلی به پلیس ارائه و اعلام کرد که با پیامکی با متن «علیه شما در دادسرای عمومی و انقلاب شکایت شده و جهت مشاهده متن شکواییه میتوانید از طریق لینک زیر اقدام کنید.»
روی گوشیاش رسیده و او که با فردی مشکل قبلی داشته با این گمان که این فرد از او شکایت کرده است، روی لینک کلیک کرده و بهراحتی نزدیک به ۳۵ میلیون تومان از حسابش برداشت شده است. پیگیریهای پلیس منجر به شناسایی و دستگیری متهم شد و در این پرونده نیز پول سرقتی به مالباخته برگردانده شد.
آخرین پروندهای که یک شیاد در دیماه توانسته بود به حساب یک مشهدی نفوذ و ۱۴ میلیون تومان از حساب این فرد سرقت کند نیز به بهانه سهام عدالت اتفاق افتاده بود. در این پرونده خوشبختانه پولهای سرقتی با دستگیری متهم به مالباخته برگردانده شد.
آنچه درباره پروندههای دیماه نوشتیم تنها مربوط به پروندههایی است که رسانهای شدهاند و احتمالا تعداد پروندههای حقیقی بیشتر از این باشد. نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد، بحث خوششانس بودن قربانیان این حوادث است که با واکنش سریع پلیس، مبالغ سرقتی در بیشتر پروندهها به مالباختگان برگردانده شد، اما همیشه چنین نیست و در پروندههای زیادی قربانیان راحت به پولهایشان دسترسی پیدا نمیکنند.
تازهترین پرونده کلاهبرداری به بهانه ثنا را مردی میانسال به دادسرا اعلام کرد و با دریافت مرجوعه قضایی به پلیس فتای مشهد معرفی شد تا کارشناسان از این پرونده رمزگشایی کنند.
این فرد در اظهارات اولیهاش اعلام کرد که ۱۷ میلیون از حسابش برداشت شده است بدون اینکه خودش در آن نقشی داشته باشد، اما کارشناسان پلیس فتا که پروندههای زیادی در این زمینه را تابهحال رمزگشایی کردهاند، نگفته میدانستند که این مرد میانسال خودش نقشی در این ماجرا دارد.
کارشناسان پلیس فتا از مالباخته خواستند تا تمام پیامکهایی را که برایش در روزهای گذشته رسیده نشان دهد. متن یکی از این پیامها این بود: «علیه شما در دادسرای عمومی و انقلاب شکایت شده و جهت مشاهده متن شکواییه میتوانید از طریق لینک زیر اقدام کنید.» شاکی با دیدن این پیامک انگار که تازه یادش آمده باشد، اعلام کرد: «با دیدن این پیام ترسیدم و نمیدانستم چرا باید از من شکایت بشود و که بوده که از من شکایت کرده است؟
دستانم میلرزید و آنقدر ترسیده بودم که نمیدانستم چه میکنم. توی پیام گفته بودند برای دیدن متن شکایت روی لینک بزنم. وقتی زدم وارد سایتی شدم که اطلاعات شخصیام را خواسته بود، همه را وارد کردم و برای واریز مبلغ خیلی کمی وارد یک سایت شبیه سامانههای بانکی شدم و تمام اطلاعات حسابم را وارد کردم. اما هر چه کردم نتوانستم مبلغ را وارد کنم. هنوز مشغول این موضوع بودم که دو پیامک برداشت به دستم رسید و ۱۷ میلیون تومان از حسابم برداشت شد.»
با اقدامات فنی و تخصصی کارشناسان پلیس فتا، در همان دقایق ابتدایی کل مبلغ کلاهبرداریشده که صرف خرید اینترنتی شده بود، قبل از عملیات پولشویی بلوکه و طی عملیاتی به حساب مالباخته عودت داده شد. دستگیری متهم نیز با نیابت قضایی در یکی از استانهای جنوبی کشور انجام شد و متهم به کلاهبرداری از شهروند مشهدی اعتراف کرد.
موضوع شناخت پیامکهای جعلی از دیگر پیامها، موضوعی بود که آن را با رئیس پلیس مشهد در میان گذاشتیم. سرهنگ احمد نگهبان در این باره بیان کرد: پیامک ارسالی از سوی قوه قضائیه بدون لینک است و چنانچه شهروندان پیامهایی تحت ابلاغ الکترونیک قضایی، یارانه، بسته معیشتی، سهام عدالت و... دریافت کردند که از آنها خواسته شده بود مبالغی هر چند کم را واریز کنند، بدانند که پیام بیشک جعلی است.
وی با اشاره به اینکه پیامک ثنا از سرشماره شخصی ارسال نمیشود و سرشماره Adliran تنها مرجع معتبر پیگیری است خاطرنشان کرد: افراد در صورت مشاهده اینگونه پیامها آن را حذف کنند و از کنجکاوی بپرهیزند.