شکیبا افخمیراد - در یک سال گذشته، هر شنبه جدولی در صفحه هنر روزنامه شهرآرا منتشر میشد و آمار فروش سینماهای مشهد در طول یک هفته را نمایش میداد، روالی که در ۲ هفته اخیر به دلیل تعطیلی سینماهای کشور ادامه نیافت. اما در آخرین شنبه سال ۹۸ تصمیم گرفتیم میزان کل فروش فیلمهایی را که در یک سال گذشته در ۸ سینمای مشهد شامل هویزه، اطلس، گلشن، ویلاژتوریست، سیمرغ، آفریقا، قدس و پیروزی اکران شدهاند در جدولی منتشر کنیم تا ضمن مقایسه این آمار با میزان فروش فیلمها در کل کشور، ببینیم کدام فیلمها در مشهد محبوبیت بیشتر داشتهاند و با اقبال بیشتری از سوی مردم روبه رو شدهاند.
«مطرب» محبوبترین فیلم مخاطبان مشهدی
در سال ۹۸، ۷۴ فیلم در سینماهای سراسر کشور به نمایش درآمد. از میان این تعداد، تنها فیلم «خانه پدری» کیانوش عیاری در مشهد اکران نشد و ۷۳ فیلم دیگر در سینماهای شهرمان طبق روال عادی و همزمان با شروع اکران در سینماهای پایتخت، روی پرده رفتند. طبق آمار بهدستآمده از پنل گزارشگیری سینماشهر، سینماهای مشهد در سال ۹۸ در مجموع ۲۸۸,۱۸۹,۴۸۸,۴۷۰ ریال فروش داشتهاند. همچنین بر اساس این آمار، فیلم محبوب مردم مشهد همچون مخاطبان سینما در کل کشور فیلم «مطرب» اثر مصطفی کیایی بوده است. این کمدی توانست رکورد فروش سینمای ایران را که پیشتر در اختیار «هزارپا» بود بشکند و با فروشی بیش از ۳۸ میلیارد تومان عنوان پرفروشترین فیلم تاریخ سینمای ایران را از آن خود کند. استقبال از فیلم کیایی در مشهد، به عنوان دومین کلانشهر کشور، نیز به گونهای بود که در ۲ سینمای هویزه و اطلس فروش این فیلم از مرز یک میلیارد تومان گذشت. در مجموع، «مطرب» توانست به فروشی بیش از ۴ میلیارد تومان در سینماهای شهرمان دست پیدا کند. با توجه به استقبال مردم، اکران اثر مصطفی کیایی قرار بود همچنان در سینماهای مشهد و کشور ادامه داشته باشد که این اتفاق به دلیل شیوع ویروس کرونا و تعطیلی سینماها رخ نداد. از این رو عوامل اجرایی «مطرب» تصمیم گرفتهاند این هفته فیلمشان را در شبکه نمایش خانگی توزیع کنند تا مردم در روزهای قرنطینه و خانهنشینی به تماشای آن بنشینند.
اقبال به «رحمان ۱۴۰۰»
با نگاه کلی به جدول فروش فیلمها در سینماهای مشهد و مقایسه آن با میزان فروش این آثار در کل کشور، متوجه میشویم در چند مورد تفاوتهایی وجود دارد. مهمترین این تفاوتها در صدر جدول فروش رخ داده است. طبق آمار سینماتیکت، فیلمهای پرفروش دوم و سوم سال ۹۸ در کل کشور بهترتیب «متری شیش و نیم» اثر سعید روستایی و «تگزاس ۲» ساخته مسعود اطیابی هستند، اما در مشهد جایگاه این ۲ فیلم جابهجا شدهاست و مردم مشهد به فیلم کمدی «تگزاس ۲» اقبال بیشتری نشان دادهاند. همین تفاوتهای جزئی و جابهجاییها تا رتبه دهم جدول نیز وجود دارد. یعنی اسامی ۱۰ فیلم برتر مشهد و کل کشور یکسان، اما رتبههای آنها کمی متفاوت است. یکی از ۱۰ فیلم برتر مردمی اثر «رحمان ۱۴۰۰» ساخته منوچهر هادی است.
اکران این فیلم نوروز ۹۸ آغاز شد، اما به دلیل برخی از حواشی از جمله تحویل نسخه اصلاحنشده به چند سینما، بعد از ۴ هفته، از پرده سینماها پایین کشیده شد. با وجود این، فیلم هادی در کل کشور رتبه چهارم و در مشهد رتبه پنجم را به خود اختصاص داده است. این اتفاق در حالی رخ داده است که ۹ فیلم دیگر بالای جدول، همگی، بیش از ۱۰ هفته روی پرده سینماها بودند؛ بنابراین میتوان حدس زد اگر اکران «رحمان ۱۴۰۰» در سینماها همچنان ادامه مییافت ترکیب جدول در ۳ رتبه بالایی متفاوت میشد.
تفاوتهای جدول فروش مشهد
اگر نگاهی به دیگر رتبههای بالای جدول بیندازیم، میتوانیم از استقبال خوب مردم مشهد از فیلم «منطقه پرواز ممنوع» یاد کنیم. این فیلم به کارگردانی امیر داسارگر که در سیودومین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودک و نوجوان اصفهان نیز جایزه پرمخاطبترین فیلم و همچنین پروانه زرین بهترین بازیگری را از آن خود کرده بود، در مشهد به فروشی بیش از ۶۰۰ میلیون تومان دست یافت و رتبه دوازدهم جدول را به خود اختصاص داد. «منطقه پرواز ممنوع» در فهرست میزان فروش فیلمها در کل کشور در رتبه شانزدهم قرار دارد. همچنین مردم مشهد به فیلم «زندانیها»، آخرین ساخته مسعود دهنمکی، اقبال درخور تأملی نشان دادهاند به طوری که این فیلم در مشهد در رتبه چهاردهم و در کل کشور در رتبه نوزدهم قرار دارد. اما فیلمی که رتبهاش در جدول شهر مشهد با کل کشور بیشترین فاصله زیادی دارد «۲۳ نفر» اثر مهدی جعفری است. این فیلم با فروشی نزدیک به ۴۰۰ میلیون تومان در مشهد در رتبه ۲۱ جدول و بالاتر از فیلمهایی، چون «جاندار»، «قصر شیرین»، «کلوپ همسران» و «قسم» قرار گرفته است. «۲۳ نفر» اقتباسی از خاطرات ۲۳ نفر از رزمندگان نوجوان ایرانی است که در جریان جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۶۱ به اسارت نیروهای عراقی درآمدند، این فیلم در جدول فروش سینماهای کل کشور نتوانسته است جایگاهی بهتر از بیستونهم را به خود اختصاص دهد.
فیلمهای کماقبال در سینماهای مشهد
۱۰ رتبه آخر جدول فروش سینماهای مشهد، یعنی از رتبه ۶۴ تا ۷۳، بهترتیب به فیلمهای «وکیل مدافع»، «نرگس مست»، «قطار آن شب»، «تولدت مبارک»، «بیوزنی»، «برمودا»، «اولین امضا برای رعنا»، «عطر داغ»، «چهل و هفت» و «صدای منو میشنوید؟» اختصاص دارد، فهرستی دهاسمی که با ۱۰ فیلم پایینی جدول کل کشور تفاوتی ندارد. بخشی از فیلمهایی که اکنون در آخر جدول فروش قرار دارند جزو فیلمهای تازهاکرانشده در سینماها هستند و دستکم ۳ روز و حداکثر یک هفته در سینماها به نمایش درآمدند و اکنون با تعطیلی سینماها ادامه اکرانشان در هالهای از ابهام قرار دارد. از فیلمهای تازهاکرانشده سینماها تنها فیلم «خوببدجلف ۲: ارتش سری» به کارگردانی پیمان قاسمخانی توانسته است با فروش دویستوپنجاهمیلیونتومانی در ۳ روز، خودش را به نیمه اول جدول برساند و در رتبه ۲۸ پرفروشترین فیلمهای مشهد قرار گیرد. اما اگر از فیلمهای تازهاکرانشده سینماهای کشور بگذریم و نگاهی به دیگر آثاری که در پایین جدول قرار گرفتهاند بیندازیم، اسامی فیلمهایی، چون «وکیل مدافع»، «تولدت مبارک»، «برمودا» و «صدای منو میشنوید؟» را میبینیم که شاید در کنارِ نداشتن معیارهایی برای جذب مخاطب عام، در زمانهای مرده سینما همچون ماه رمضان و روزهای ابتدایی ماه محرم اکران شدهاند. در نهایت نیز به دلیل دست نیافتن به کفِ فروش، تنها بین یک تا ۳ هفته روی پرده سینماها ماندهاند.
بسته شدن پرونده اکران سال ۹۸
با اعلام تعطیلی سینماها تا آخر سال عملا پرونده اکران ۹۸ و فروش سینماها در مشهد و کشور با یک ماه کمتر و در ۱۱ ماه بسته شد و آن طور که وضعیت کشور نشان میدهد، فعلا نیز قرار نیست پرونده جدیدی برای آن باز شود، اتفاقی که اکران ۹۹ را با ترافیکی بیسابقه روبهرو خواهد کرد. براساس وضعیت موجود، سینمای ایران عملا اکران نوروزی را از دست میدهد. اکران اردیبهشت آن نیز به دلیل همزمانی با ماه مبارک رمضان وضعیت مطلوبی نخواهد داشت. از این رو، میتوان گفت تازه از عید فطر اکران جدید سینماها آغاز خواهد شد. این اتفاق از طرفی به ضرر سینماداران است و از سوی دیگر، صاحبان فیلمها را که مدتهاست در صف اکران هستند متضرر میکند. هنوز نیز جلسهای برای تعیین تکلیف وضعیت سینماها تشکیل نشده است و در رسانهها نیز مسئولان فقط از بررسی اوضاع در اسرع وقت صحبت میکنند. در این اوضاع، قطعا تعیین تکلیف فیلمهایی که در روزهای پایانی زمستان روی پرده رفتهاند و آثاری که اسامیشان برای اکران نوروزی اعلام شده است در اولویت قرار دارند. بعد از آن نیز سازمان سینمایی باید تصمیم بگیرد اکران سال ۹۹ را چطور میان فیلمهایی که در سال ۹۸ تولید شدهاند و آنهایی که قرار است در سال آینده کلید بخورند تقسیم کند.
فیلم سینمایی «مطرب»
فروش: ۴۱.۸۹۱.۹۱۹.۹۹۰ ریال
فیلم سینمایی «تگزاس ۲»
فروش: ۲۵.۷۹۷.۶۹۰.۰۰۰ ریال
فیلم سینمایی «متری شیش و نیم»
فروش: ۲۱.۷۸۸.۹۵۰.۰۰۰ ریال
فیلم سینمایی «شبی که ماه کامل شد»
فروش: ۲۱.۶۷۴.۱۸۵.۰۰۰ ریال
فیلم سینمایی «رحمان ۱۴۰۰»
فروش: ۲۰.۰۶۸.۰۴۹.۰۰۰ ریال
فیلم سینمایی «چشم و گوش بسته»
فروش: ۱۷.۸۹۹.۱۶۲.۹۹۰ ریال
فیلم سینمایی «سرخ پوست»
فروش: ۱۱.۸۴۶.۷۷۵.۰۰۰ ریال
فیلم سینمایی «ما همه با هم هستیم»
فروش: ۹.۵۱۱.۷۳۰.۰۰۰ ریال
فیلم سینمایی «زیرنظر»
فروش: ۸.۴۵۰.۶۰۰.۰۰۰ ریال
فیلم سینمایی «چهارانگشت»
فروش: ۷.۹۴۰.۹۱۰.۰۰۰ ریال