هنر انقلاب که زمانی آوینی را داشت، حالا چه‌کسی را دارد؟

به گزارش شهرآرانیوز، تربیت هنرمندان متعهد از برکات توجه به هنر در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی است که در چهار دهه گذشته با حضور در عرصه‌های ملی و فراملی به عنوان سفیران فرهنگی ایران اسلامی توانسته‌اند ارزش‌های ایرانی اسلامی و انقلابی را به جهانیان معرفی کنند. بیستم فروردین سال ۱۳۷۲، با پیشنهاد جمعی از  شاعران، نویسندگان و هنرمندان حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی به مقام معظم رهبری، به عنوان «روز هنر انقلاب اسلامی» نام‌گذاری شد تا شهادت هنرمند متعهد و بسیجی، شهید سید مرتضی آوینی یادآور روز «هنر انقلاب» در تقویم تاریخ مناسبت‌های ایران ثبت شود. تجلیل از هنر و هنرمندان متعهد در بیانات ارزشمند امام‌خمینی(ره) نیز مشهود و مشخص است؛ مانند پیام سی شهریور ۱۳۶۷: «خون پاک صد‌ها هنرمند فرزانه در جبهه‌های عشق و شهادت و شرف و عزت سرمایه زوال‌ناپذیر آن‌گونه هنری است که باید به تناسب عظمت و زیبایی انقلاب اسلامی، همیشه مشام جان زیباپسندِ طالبانِ جمال حق را معطر کند.»

به همین بهانه با حمید سهیلی، پیشکسوت تئاتر مشهد درباره هنر انقلاب به گفتگو پرداختیم.

هنر انقلاب وضعیت مناسبی ندارد

حمیدرضا سهیلی درباره وضعیت هنر انقلاب اظهار کرد: برای اینکه بخواهیم بگوییم در حال حاضر هنر انقلاب در چه وضعیتی قرار دارد باید بدانیم که هنر انقلاب چه بوده و چگونه تا به اینجا رسیده است و سپس ببینیم حال‌وروز امروزش چگونه است و فردا به کجا خواهد رفت؟ در هر کشوری که انقلابی صورت می‌گیرد، هنر انقلابی نیز در کنارش متولد می‌شود که به عبارتی تبلیغ آن انقلاب با پیروی از افکار و اندیشه و اهداف آن انقلاب را دنبال می‌کند. هنر انقلاب در کشور ما با شکل‌گیری انقلاب اسلامی متولد شد و در سال‌های دهه اول انقلاب نضج گرفت و رشد کرد و در سال‌های بعد متبلور شد و در قالب هنر دینی و دفاع مقدس ادامه یافت. هنر انقلاب باعث شد تا هنرمندان گمنام و شاید حتی بتوانیم بگوییم بیگانه‌باهنر، به هنر انقلابی روی آوردند و توانستند در این عرصه خودی نشان بدهند. نقش هنر انقلاب را در دهه‌های نخست انقلاب به وضوح شاهد بودیم. هنر انقلابی که به مساجد نیز رسوخ پیدا کرد و از دل بچه‌های مسجدی، هنرمندان توانایی رخ نمودند. همین بچه‌ها حوزه هنری را ابتدا در تهران و سپس در شهرستان‌ها تشکیل دادند و آثار قابل توجهی را در زمینه‌های مختلف ادبی و هنری خلق کردند.

وی افزود: توجه به هنر انقلاب می‌توانست همچنان هنرمندساز و استعدادیاب باشد اگر دایره انقلاب همچنان گسترده و وسیع باقی می‌ماند. متاسفم که بگویم اکنون هنر انقلاب وضعیت مناسبی ندارد. هنرمندان انقلاب به خاطر رسوخ افراد و افکار تندرو و بسته در مراکز فرهنگی، از دایره خارج شده و به جای هنرمندان واقعی انقلاب، بعضا تعدادی «هنرمندنما» جایگاه هنری هنرمندان انقلابی را تصاحب کرده‌اند. عده‌ای از هنرمندان انقلاب نیز که در این وادی مانده‌اند، چون اهل تملق نیستند در انزوا به‌سر می‌برند.

این پیشکسوت تئاتر بیان کرد: هنر انقلاب که زمانی آوینی را داشت، حالا چه‌کسی را دارد؟ تفکر حاکم بر حوزه‌های فرهنگی و هنری چنان دایره خودی و ناخودی را کوچک کرده‌ است که بسیاری از هنرمندان انقلاب از این دایره خارج‌ شده‌اند و همان‌گونه که گفتم این امر باعث رشد تملق‌گویان شده است.

سهیلی خاطرنشان کرد: بی‌تردید باید در روند موجود تغییر داده شود؛ نه در اصول هنر انقلاب بلکه در چرخش و تغییر تفکر مسئولانی که داعیه‌دار هنر انقلاب هستند. انقلاب با تفکر گم و بسته مخالف است و باید هرجایی که این تفکر حاکم است در آن تغییر صورت پذیرد. هنرمند انقلاب باید هنرمند انقلاب بماند و باید از او حمایت بشود. حمایت‌نکردن از هنرمندانی که با انقلاب رشد کردند و آموختند و مطرح شدند، باعث انزوای آنان شده و عده‌ای با ظاهر انقلابی جای این افراد را گرفته و تنزل هنر انقلاب را باعث شده‌اند.

وی ادامه داد: چرا از آثار فاخر سینمایی، تئاتری، تجسمی، ادبیات و شعر و... که در اوایل انقلاب تولید می‌شد، در حال حاضر اثر فعالی نیست یا اگر هست کفاف هنر انقلاب را نمی‌کند و کمتر از آن شور و عشق خبری هست؟ چرا هنرمندانی که خود تشکیل‌دهنده کانون‌های هنر انقلاب بودند حالا در این کانون‌ها جایگاهی ندارند و اگر هم جایی داشته باشند میلی به همکاری ندارند؟ همه این مشکلات برمی‌گردد به تفکری که حاکم بر این محیط‌ها شده است.

این پیشکسوت تئاتر خاطرنشان کرد: باید به مسیر اصلی هنر انقلابی برگردیم. باید به هنرمند انقلابی ایمان داشته باشیم و او را حتی اگر با رأی و نظر ما موافق نیست، انقلابی بدانیم و اجازه بدهیم خلق اثر داشته باشد. باید راه را برای هنرمندان باز کرده و مسیر را هموار کنیم. باید گوش منتقدپذیر خوبی داشته باشیم.

در ادامه حتما بخوانید ناگفته‌هایی از زندگی شهید آوینی به روایت همسر و دخترش