سود بانکی سال ۱۴۰۳ چقدر است؟ + نحوه محاسبه

به گزارش شهرآرانیوز، نرخ سود سپرده بانکی براساس آخرین بخش‌نامه بانک مرکزی، سالانه ۲۰.۵ درصد است که برخی بانک‌‌ها برای مبالغ بیش از ۵۰۰ میلیون تومان تا ۲۵ درصد نیز سود پرداخت می‌کنند.

در مقابل، صندوق‌‌های درآمد‌ثابت قرار دارند که سود یا بازدهی آن‌ها با توجه به افزایش نرخ بهره افزایش پیدا کرده است. «صندوق درآمدثابت افران»، بزرگ‌ترین صندوق ETF درآمدثابت کشور، اخیراً حداقل سود سالانه خود را به ۳۱ درصد افزایش داده است.

مقایسه صندوق درآمد‌ثابت با سپرده بانکی 

صندوق درآمد ثابت و بانک دو مسیر برای سرمایه‌‌گذاری و دریافت سود ثابت ماهانه هستند. مهم‌ترین تفاوت این دو، سود پرداختی است که در صندوق درآمدثابت به ۳۱ درصد هم می‌رسد. روزشماربودن سود، نقدشوندگی و نرخ شکست از دیگرتفاوت‌های بانک و صندوق درآمدثابت است.

مقایسه سود

سود صندوق‌های درآمدثابت حدود ۸ درصد بالاتر از بانک است. صندوق‌های درآمدثابت انعطاف‌پذیری بالایی در مدیریت دارایی دارند و می‌توانند هم‌زمان در بانک، اوراق و سهام سرمایه‌‌گذاری کنند.

صندوق‌های درآمدثابت می‌‌توانند ۴۰ درصد دارایی‌ صندوق را در بانک، ۵۰ درصد را در اوراق مشارکت (به‌ویژه دولتی) و ۱۰ درصد را در سهام شرکت‌‌های بورسی، سرمایه‌‌گذاری کنند و بدین جهت است که می‌‌توانند سود بالاتری از بانک به سرمایه‌‌گذاران اختصاص دهند.

روزشماربودن سود

نحوه محاسبه سود سپرده بانکی ماه‌شمار و سود صندوق درآمدثابت روزشمار است. صندوق‌‌های درآمدثابت هر روز میزان مشخصی سود می‌سازند که این سود به اصل سرمایه اضافه شده و به‌اصطلاح سود مرکب می‌شود.

مزایای صندوق سرمایه‌گذاری با درآمدثابت چیست؟

مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمدثابت عبارت‌اند از:

● ریسک کم؛

● دریافت سود روزشمار؛

● پرداخت سودی ثابت که معمولاً بیشتر از سود پرداختی توسط بانک‌هاست؛

● نقدشوندگی سریع؛

● حفظ ارزش سرمایه در مقابل تورم.

نحوه محاسبه سود صندوق سرمایه‌گذاری چگونه است؟

سود صندوق سرمایه‌گذاری به دو شکل محاسبه می‌شود:

۱. تفاوت قیمت صدور واحدهای صندوق (در زمان خرید) و قیمت ابطال واحدها (در زمان فروش) به عنوان سود یا بازدهی سرمایه‌گذار در نظر گرفته می‌شود.

۲. برخی صندوق‌ها علاوه بر بیشترشدن ارزش واحدها سود نقدی هم پرداخت می‌کنند.

مثالی از نحوه محاسبه سود صندوق‌های سرمایه‌گذاری:

فرض کنید ۱۰۰۰ واحد از یک صندوق سرمایه‌گذاری به قیمت ۲۰ هزار تومان را خریده‌اید. پس از ۳ ماه قیمت این واحدها به ۲۲ هزار تومان می‌رسد. در این حالت، ارزش ۲۰ میلیون تومان شما به ۲۲ میلیون تومان می‌رسد. به عبارت دیگر شما ۱۰٪ سود می‌کنید.

اگر این صندوق سود نقدی را در دوره‌های زمانی سه‌ماهه پرداخت کند، شما علاوه بر ۱۰٪ ، سود نقدی را نیز دریافت می‌کنید. البته هنگام ابطال یا فروش واحدها می‌توانید سود اولیه ۱۰ درصدی خود را دریافت کنید.

میزان سود پرداختی؛ بانک یا صندوق؟

اولین تفاوت صندوق درآمدثابت و سپرده بانکی، میزان سود پرداختی به سرمایه‌گذاران است. به طور کلی نرخ سود صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمدثابت کمی بیشتر از نرخ سود سپرده بانکی است. بیشترین نرخ سود بانکی در ابتدای سال ۱۴۰۱ معادل ۱۸ درصد بود، اما این نرخ بهره در انتهای سال یعنی در تاریخ ۱۰ بهمن سال ۱۴۰۱، مطابق جدول زیر تغییر کرد.

با درنظرگرفتن میانگین سود ۱۸ درصدی بانک‌ها در سال ۱۴۰۱ و میانگین سود صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمدثابت (از ۱۶ تا ۲۹ درصد) در همان سال می‌توان به سود بیشتر صندوق پی برد.

سود همه صندوق‌های درآمدثابت به یک اندازه نیست؛ بنابراین باید بهترین صندوق سرمایه‌گذاری درآمدثابت را انتخاب کنید.

 سود صندوق درآمدثابت روزشمار است و شما می‌توانید هر زمان که خواستید سرمایه خود را به همراه سود آن برداشت کنید. امکان برداشت وجه از سپرده در بانک قبل از سررسید (برای مثال در حساب یک ساله) وجود ندارد.

علت سود بیشتر صندوق درآمد ثابت نسبت به بانک، وجود سهام و سایر اوراق بهادار (حداکثر ۲۵٪) در ترکیب دارایی‌های صندوق است.

مدیران صندوق از اوراق درآمد ثابت با سررسیدهای مختلف استفاده می‌کنند به همین دلیل سود این صندوق‌ها کمی بیشتر از بانک است.

دسته‌بندی صندوق‌های سرمایه گذاری

متداول‌ترین شیوه دسته‌بندی صندوق‌های سرمایه گذاری بر مبنای ترکیب دارایی صندوق‌ها است. که بر این اساس صندوق‌های سرمایه گذاری به سه دسته صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت، سهامی و مختلط تقسیم می‌شوند. سرمایه‌گذاری در صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، حداقل ریسک را دارد؛ چون این نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری حداقل ۷۰ درصد و حداکثر ۹۵ درصد از سرمایه خود را روی اوراق مشارکت، سپرده‌های بانکی، گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنند. لازم به ذکر است سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار از امن‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری است؛ زیرا بانک‌ها پشتوانه پرداخت این اوراق هستند و سود آنها مشخص است و سود آن در زمان تعیین شده پرداخت می‌شود. باقی مانده سرمایه صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت به میزان حداقل ۵ درصد و حداکثر ۳۰ درصد در بازار سهام سرمایه‌گذاری می‌شود.

نقدشوندگی بانک و صندوق درآمد ثابت

بانک و صندوق درآمد ثابت هر دو نقدشوندگی بالایی دارند ولی نقد کردن مبالغ کلان از طریق شعب بانکی شاید چند روز زمان ببرد ولی برخی صندوق های درآمد ثابت مانند افران که حجم دارایی تحت مدیریت بالایی دارند قدرت نقد شوندگی آنی تا ۵۰۰ میلیارد تومان نیز دارند.

مقایسه نرخ شکست

صندوق درآمد ثابت برخلاف بانک نرخ شکست ندارد، نرخ شکست به زبان ساده یعنی اگر سپرده گذار بخواهد پیش از مدت زمان تعیین شده مثلا یک سال پول خود را برداشت کند، درصدی از سود سالانه کسر می‌ شود.

صندوق درآمد ثابت نرخ شکست ندارد و همانطور که اشاره شد به حتی یک روز سرمایه گذاری در صندوق هم سود تعلق می گیرد.

نحوه سپرده گذاری در صندوق درآمد ثابت و بانک

حداکثر نرخ سود بانکی در سال ۱۴۰۲ هم ۲۲.۵ درصد باقی ماند؛ هرچند مقرر شد بانک‌ها برای تامین سرمایه در گردش طرح‌های با بازدهی، با انتشار اوراق سپرده گواهی خاص، سودهای ۳۰ درصدی هم ارائه دهند.

سود بانکی سال ۱۴۰۳ به عنوان مبلغی است که بانک به مشتریان خود پرداخت می کند بر اساس میزان سپرده های ایجاد شده توسط آنهاست. معمولاً به صورت سالانه یا ماهانه محاسبه می شود و می تواند بر اساس نوع حساب (مانند حساب جاری، سپرده مشترک، سپرده طولانی مدت و غیره) و میزان سرمایه نقدی در حساب تغییر کند.

در ایران وضع نقدینگی تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد. این عوامل شامل نرخ سود قرضی تعیین شده توسط بانک مرکزی، شرایط اقتصادی، عرضه و تقاضا برای وام ها و سپرده ها، نرخ تورم و سیاست های مالیاتی می شود. همچنین، بانک ها می توانند بر اساس رقابت در بازار، سیاست های خاص خود را در تعیین نرخ اعمال کنند.

معمولاً در ایران، سود بانکی برای سپرده ها بیشتر از نرخ تورم است تا به مشتریان تحریک بدهد تا پول خود را در بانک قرار دهند. همچنین، برای وام ها نیز نرخ معمولاً بالاتر از سود سپرده ها است تا بانک ها درآمد قابل قبولی را بدست آورند.

مهم است بدانید که نرخ در ایران ممکن است در طول زمان تغییر کند و برای اطلاعات دقیق درباره نرخ سود ، بهتر است با بانک خود مکاتبه کنید.

با این حال، تورم‌های بالا در اقتصاد کشور باعث شده است که مردم تمایلی به سپرده‌گذاری در شبکه بانکی با این نرخ‌ها نداشته باشند، از همین روی، بانک‌ها با ترفندهای مختلف از جمله تعیین حداقل مبلغ سپرده، سعی می‌کنند که سود سپرده بیشتری به مشتریان خود پرداخت کنند.

بر اساس آخرین مصوبه شورای پول و اعتبار نرخ رسمی سود بانکی افزایش یافت. این تصمیم بر افزایش، در شامگاه دهم بهمن ماه ۱۴۰۱ رسانه‌ای و به بانک‌ها ابلاغ شد. اعداد جدید اعلامی به شرح زیر است:

سود بانکی سال ۱۴۰۳ چقدر است؟

سپرده کوتاه‌مدت عادی (کارت‌های بانکی): ۵ درصد

سپرده کوتاه مدت ویژه سه‌ماهه: ۱۲ درصد [بانک‌ها معمولا ارائه نمی‌دهند

سپرده کوتاه‌مدت ویژه شش‌ماهه: ۱۷ درصد [بانک‌ها معمولا ارائه نمی‌دهند

سپرده بلندمدت با سررسید یک‌سال: ۲۰/۵ درصد

سپرده بلندمدت با سررسید ۲ سال: ۲۱/۵ درصد

سپرده بلندمدت با سررسید ۳ سال: ۲۲/۵ درصد

نکته: با توجه به میزان سختگیری بانک مرکزی یا وزارت اقتصاد، گاهی بانک‌ها با استفاده از ترکیب طرح‌هایی خاص، با هدف جذب مشتری و سرمایه بیشتر، نرخ سودها را افزایش می‌دهند. این قانون پس از ابلاغ به بانک‌ها، بر اساس تدابیر هر بانک به صورت طرح‌های مختلف به شعب ابلاغ خواهد شد که به صورت طبیعی یک تا دو هفته زمان می‌برد.

برخی از بانک ها اکنون تحت عنوان صندوق سرمایه گذرای سود 24 درصد پرداخت می کنند برخی دیگر نیز حتی سود 27 و یا 28 درصدی تحت شرایط خاص و با روش های بانکی پرداخت می کنند 

سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت عادی، سپرده‌هایی هستند که به‌صورت ماه‌شمار بوده و واریز و برداشت از آن محدودیتی از نظر زمانی ندارند.​

نرخ سود سپرده کوتاه‌مدت سه ماهه هم ۱۲ درصد و سود سپرده‌های کوتاه‌مدت شش ماهه ۱۷ درصد است.

به سپرده‌های بلندمدت یکساله مردم نیز ۲۰.۵ درصد سود تعلق می‌گیرد که البته طبق همین مصوبه نباید هیچ برداشتی از آن صورت بگیرد.

 نرخ سود سپرده بانکی بلندمدت دوساله ۲۱.۵ درصد است و به سپرده‌های بلندمدت سه‌ساله هم سود ۲۲.۵ درصدی تعلق خواهد گرفت.

بیشترین سود سپرده بلندمدت بانک ها

در حال حاضر اغلب بانک‌ها حساب سپرده یک‌ساله دارند و تفاوت چندانی در جزئیات و آیتم‌های این سپرده‌ها نیست و امکان واریز وجه هم وجود ندارد. با توجه به شرایط اقتصادی کنونی، جدول سود سپرده‌های بلندمدت ما مدام به‌روزرسانی می‌شود.

در جدول زیر بیشترین سود حساب بلند مدت بانک ها را مشاهده می‌کنید؛

الزام بانک‌ها به رعایت نرخ سود سپرده‌های ابلاغی

در این خصوص محمدرضا فرزین -رئیس کل بانک مرکزی- با تأکید بر رعایت نرخ سود سپرده ابلاغی توسط شبکه بانکی گفت: بانک‌ها موظف به رعایت نرخ سود سپرده‌های ابلاغی هستند و آن دسته از بانک‌هایی که خارج از مقررات بانک مرکزی درباره نرخ سود سپرده‌ها عمل کنند، متخلف بوده و پرونده به هیات انتظامی جهت بررسی ارسال می‌شود.

همچنین اسفندماه ۱۴۰۲، فرشاد محمدپور -معاون نظارت بانک مرکزی- اعلام کرد: پیرو اخطار بانک مرکزی در سوم اسفند ماه امسال خطاب به بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی در خصوص لزوم رعایت دقیق نرخ سود سپرده‌ها وفق مصوبه شورای پول و اعتبار، تصریح کرد: با توجه به نتایج بازرسی‌های انجام شده در شبکه بانکی کشور، مشخص شد همچنان ۶ بانک، بیشترین تخلفات را در زمینه رعایت نرخ‌های سود سپرده‌ها داشته‌اند.

آن‌طور که کارشناسان می‌گویند نقض ضوابط ابلاغی درخصوص نرخ‌ سود بانکی باعث افزایش بهای تمام‌شده پول در شبکه بانکی کشور و تضییع حقوق سایر ذی‌نفعان و هم‌چنین تهدیدی برای ثبات و سلامت نظام بانکی کشور است.

با این حال همواره بین سیاست‌گذار پولی با شبکه بانکی، به‌خصوص بانک‌های خصوصی در زمینه پایبند نبودن به نرخ‌های مصوب سود، چالش‌هایی وجود دارد. به همین دلیل هم بانک‌ها و موسسه‌های اعتباری که از نرخ‌های تعیین‌شده تخطی کنند، به هیات انتظامی بانک‌ها معرفی می‌شوند.

محاسبه سود بانکی سپرده کوتاه‌مدت

سپرده‌های کوتاه‌مدت بانکی برای مبالغی هستند که زیر یک سال سپرده‌گذاری می‌شوند و بانک‌ها معمولا سودی کمتر از سپرده‌های بلندمدت به آنها می‌دهند.

سود بانکی برای سپرده‌های کوتاه‌مدت بر اساس مبلغ سپرده در طول یک ماه محاسبه می‌شود. همچنین از آنجا که این سپرده‌ها به طور معمول روزشمار هستند، علاوه بر مبلغ سپرده و‌ نرخ مصوب سود سپرده، در نظر گرفتن تعداد روزهای ماه نیز حائز اهمیت است.

با این تفاسیر، سود سپرده‌های کوتاه‌مدت به شرح زیر محاسبه می‌شود:

۳۶۵ روز سال ÷  (مدت به روز) × (نرخ سود) × (مبلغ سپرده‌گذاری) = سود سپرده‌های کوتاه‌مدت (روزشمار)

برای مثال اگر فردی مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان را برای یک ماه ۳۰ روزه در بانکی که به سپرده‌های کوتاه‌مدت خود پنج درصد سود می‌دهد، سپرده‌گذاری کند، در پایان این یک ماه حدود ۴۱۱ هزار تومان سود دریافت می‌کند.

۳۶۵ ÷ (۳۰ × %۵ × ۱۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰) = ۴۱۱٫۰۰۰

محاسبه سود سپرده بلندمدت

افرادی که برای مدتی بیش از یک سال به پول خود نیاز ندارند، می‌توانند با سپرده‌گذاری بلندمدت، از مزیت این نوع سپرده که نرخ سود بیشتر آن است، استفاده کنند. البته اگر این افراد بخواهند پیش از موعد ذکر شده در قرارداد، پول خود را از حساب خارج کنند، باید جریمه‌ای به بانک بپردازند که معمولا به آن نرخ شکست می‌گویند.

محاسبه سود سپرده بلندمدت، ساده‌تر از سود سپرده کوتاه‌مدت است و کافی‌ست مبلغ سپرده را در نرخ سود سالانه سپرده ضرب کنیم. برای محاسبه سود ماهانه نیز می‌توان عدد حاصل شده را بر ۱۲ تقسیم کرد.

نرخ سود × مبلغ سپرده = سود سپرده یک ساله

سود سپرده یک ساله ۱۲= سود سپرده ماهانه

برای مثال، اگر شخصی مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان را برای یک سال در بانکی که به سپرده‌های بلند‌مدت خود ۲۰ درصد سود می‌دهد سپرده‌گذاری کند، در پایان این یک سال ۲۰ میلیون تومان و در هر ماه حدود یک میلیون و ۶۷۰ هزار تومان سود دریافت می‌کند.

منبع: عرضه آنلاین