چطور در تابستان اوقات فراغت فرزندمان را پُر کنیم؟

به گزارش شهرآرانیوز، اوقات فراغت از زمان‌های مهم در زندگی انسان‌ها محسوب می‌شود، چراکه نداشتن برنامه مناسب برای گذراندن اوقات فراغت سایر جنبه‌های زندگی را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد و به فرد احساس پوچی می‌دهد. از این رو توجه به اوقات فراغت نوجوانان و جوانان برای شناخت نیازهایشان و پاسخ گویی درست به آن‌ها سبب بروز خلاقیت، نوآوری و احساس مفید بودن می‌شود. در ادامه به ویژگی‌هایی که کلاس‌های تابستانی باید داشته باشند و همچنین معیار‌هایی که دانش آموزان باتوجه به آن‌ها می‌توانند بهترین انتخاب را داشته باشند، اشاره می‌کنیم.

ویژه تابستان باشد

خیلی از دانش آموزان فصل تابستان را از این رو دوست دارند که در آن هیچ خبری از درس و مشق و مدرسه نیست. برای این دسته از کودکان و نوجوانان که به غیر از ۹ ماه سال تحصیلی دیگر تمایلی به علم آموزی ندارند در نظر گرفتن کلاس‌های آموزشی، مانند آموزش زبان‌های خارجی در اوقات فراغت نه تنها دل خواه نیست که بیشتر آن‌ها را از آموزش دلزده می‌کند؛ بنابراین بهتر است فعالیت‌هایی را پیشنهاد بدهیم که کمتر شباهتی با ساختار مدرسه دارد، یعنی تحصیلی و آموزشی و همچنین معلم و شاگردی نباشد، بلکه بیشتر مشارکتی و آزاد باشد. از جمله این فعالیت‌ها می‌توان به کلاس‌های داستان گویی در کانون‌های پرورش فکری کودکان و نوجوانان اشاره کرد که به کودکان اجازه بلندپروازی، بیان آزادانه افکار، ایده‌ها و تخیلاتشان را‌ می‌دهد.

مهارت آموزی باشد

تابستان افزون بر اینکه بهترین زمان برای داشتن اوقات فراغت دل خواه است، زمان مناسبی است برای مهارت آموزی به ویژه برای نوجوانانی که در یکی دو سال پایانی دبیرستان یا هنرستان هستند. شاخه‌های مختلف صنایع دستی مانند میناکاری، فیروزه کوبی، معرق کاری، قالی بافی و ... از آن دسته مهارت‌های هنری هستند که‌ می‌تواند برای افراد علاقه‌مند زمینه ساز شغلی مناسب در آینده نیز باشد. 

آموزش این رشته‌ها هم در مراکز فنی وحرفه‌ای ارائه می‌شود و هم می‌توان آن‌ها را به صورت استاد شاگردی آموخت. به غیر از این رشته ها، شاگردی کردن در مشاغل دل خواه مانند خیاطی، آشپزی، تعمیر خودرو یا گوشی تلفن همراه و ... هم به مهارت آموزی کمک می‌کند.

هدفمند و خلاق باشد

تعطیلات تابستان می‌تواند فرصتی برای خلاقیت و سرگرمی هم باشد. ساختن کاردستی‌های خلاقانه با مواد بازیافتی، اوریگامی، مکعب روبیک و مانند این‌ها هر کدام کلاس‌هایی هستند که به دلیل چالش‌هایی که برای فرد به وجود می‌آورند به رشد ذهنی و اجتماعی او کمک می‌کنند. برای نمونه اوریگامی از رشته‌های جذابی است که سبب افزایش هوش و خلاقیت کودکان می‌شود. این فعالیت، به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های دستی خود را تقویت کنند و با استفاده از طرح‌های خلاقانه، شکل‌های چندوجهی بسازند.

متفاوت از مدرسه باشد

کلاس هـــــــای رباتیـــک یا برنامه نویسی از آن دسته علاقه منـــدی‌هایی است که علــــــــمی هستند، ولی با درس هــــــــای موظفی در مدرسه متفاوت اند و برای برخی از دانش آموزان بسیار مهیج و سرگرم کننده است. در این کلاس‌ها با ارائه مسائل چالش برانگیز و فعالیت‌های عملی، خلاقیت نوجوانان ارتقا می‌یابد. در این دوره ها، کودکان معمولا گروهی به حل مسائل می‌پردازند و با همکاری و هماهنگی با یکدیگر به هدف انتخاب شده دست می‌یابند. این فعالیت‌ها می‌تواند به ارتقای مهارت‌های کارگروهی آن‌ها کمک کند.

متناسب با علاقه فرد باشد

هر دانش آموزی با توجه به علاقه اش مایل است اوقات فراغت خود را بگذراند. علاقه کودکان و نوجوانان چه به ریاضی باشد، چه فوتبال یا عروسک سازی نباید در سه ماه تعطیلی به آن‌ها سخت گرفت. گاهی دانش آموزی با نشستن سرِ کلاس ریاضی در تابستان می‌تواند قوای روحی اش را بازیابی کند و در مقابل فرد دیگری با ورزش کردن. مهم این است که فاصله بین دو سال تحصیلی طوری سپری شود که کودکان و نوجوانان ضمن بازیابی انرژی شان، احساس شادمانی هم داشته باشند.

مسئله محور باشد

تابستان همیشه هم نباید با نشستن سر کلاس‌های آموزشی سپری شود. این سه ماه تعطیلی برای برخی می‌تواند فرصت مناسبی برای خودسازی باشد. برای نمونه فرض کنید دانش آموزی احساس می‌کند در تعاملات اجتماعی و انجام کار‌های گروهی ضعیف است یا قدرت تمرکز و حل مسئله ندارد؛ بنابراین حالا که او به چنین شناختی از خود رسیده است می‌تواند با مشورت گرفتن از خانواده و جلب همراهی آن‌ها در جلسه‌های مشاوره شرکت یا در این زمینه مطالعه کند. بدون شک وقتی مسائلی که برای او آزاردهنده هستند، برطرف شود در پایان تعطیلات احساس مفید بودن می‌کند.

فرصت فراغت

• اگر به هر دلیلی دانش آموزی مایل نباشد در کلاس‌های تابستانی شرکت کند می‌توانید سرگرمی‌های دیگری برای او در نظر بگیرید.
• او را تشویق کنید تا در جشنواره بازی‌های بومی و محلی که شهرداری‌ها برگزار می‌کنند، شرکت کند.
• با همراهی دوستان و خویشاوندان، مسابقات تفریحی و خانوادگی در آخر هفته‌ها برگزار کنید.
• برای طبیعت گردی و مسافرت‌های چندروزه برنامه ریزی کنید و نظر او را هم بخواهید.
• برنامه بازدید از موزه ها، مکان‌های فرهنگی و مسابقه کتاب خوانی بگذارید.
• همراه با اعضای خانواده به ورزش‌های گروهی مانند طناب کشی، والیبال و بسکتبال بپردازید.

توصیه‌هایی به دانش آموزان

بهترین کلاس‌های تابستانی، کلاس‌هایی هستند که با روحیه فرد شرکت کننده مطابقت داشته باشند. با نگاهی به این توصیه‌ها می‌توانید به این مهم برسید.

علاقه خود را بشناسید

نخستین گام این است که شما علاقه خودتان را بشناسید و سپس کلاس تابستانه را انتخاب کنید. پس از مشخص کردن کلاس‌های مورد علاقه خود آن‌ها را اولویت بندی کنید و ببینید که چه کلاس‌هایی را بیشتر از همه دوست دارید. در واقع با این کار شما گلچینی از کلاس‌های دل خواه خودتان تهیه کرده اید که‌ می‌توانید از این کلاس‌های گلچین شده یکی را انتخاب کنید.

توانایی خود را بشناسید

شناخت علاقه به تنهایی کافی نیست و شما باید افزون بر علایق خود، توانایی‌های خودتان را هم بشناسید چرا که اگر کلاسی را فقط از روی علایق خودتان انتخاب کنید ممکن است در اواسط آن دوره و کلاس تابستانی نتوانید ادامه بدهید. فرض کنید شما خیلی ورزش شنا را دوست دارید، ولی بدن شما توانایی ورزش شنا را ندارد. سعی کنید رشته‌ای را انتخاب کنید که هم به آن علاقه داشته باشید و هم توانایی فعالیت در آن رشته را داشته باشید.

براساس موقعیت انتخاب کنید

سعی کنید موقعیت اطراف خود را درک کنید و بر اساس آن تصمیم بگیرید. فرض کنید کلاسی که‌ می‌خواهید ثبت نام کنید با محل زندگی شما خیلی فاصله دارد. در چنین شرایطی عقل حکم می‌کند که به آن کلاس نروید چرا که سختی در رفت و آمد سبب به وجود آمدن اختلال در زندگی شما می‌شود و ممکن است در میانه‌های راه کلاس را رها کنید.

نکته پایانی

بهترین کلاس تابستانی که‌ می‌توانید شرکت کنید، کلاسی است که بتواند به شما مهارت درآمدزایی را یاد بدهد. اگر می‌خواهید یک گام جلوتر بروید، کافی است مهارت‌هایی که متناسب با علایق و توانایی‌های خودتان است را انتخاب کنید و از همین تابستان وارد بازار کار شوید. باید توجه داشته باشید که بهترین کلاس تابستانه کلاسی است بتواند شروع یک مسیر درآمدزایی باشد و با پایان تابستان و شروع دوباره مدارس، این درآمدزایی متوقف نشود.

نباید‌های کلاس‌های تابستانه

• کلاس‌های ورزشی نباید برای کودکان و نوجوانان ساختاری محدودکننده داشته باشد و کودک باید حین انجام آن به اکتشاف بپردازد.
• ساعت کلاس‌ها صبح خیلی زود یا ظهر‌ها نباشد.
• برای حضور یافتن در کلاس آموزشی یا انجام تکالیف، مقررات سخت‌گیرانه مانند مدرسه در نظر نگیریم.
• به فعالیت‌های مهارت آموزانه نوجوانان نگاه درآمدی نداشته باشیم، فقط به دست آوردن مقداری پس انداز برای خودشان کافی است.
• با نگاه آینده نگرانه، تفریح و لذت بردن از روز‌های فراغت را فدای آموزش نکنیم.

در ادامه حتما بخوانید گفتگو با یک دانش‌آموز مبتکر | می‌توانیم یک مخترع باشیم