مشکلات ناشی از «شکاف لب» در کودکان

متخصص گفتار درمانی گفت:وجود شکاف در ناحیه کام باعث می‌شود کودک در فعالیت‌هایی غیر گفتاری مثل مکیدن شیر، فوت کردن، استفراغ و همچنین برای تولید بسیاری از صداهای گفتاری و بیان کلمات دچار مشکل شود.

به گزارش شهرآرانیوز، شکاف‌های ایجاد شده در کام و یا لب‌ها به دلیل جوش نخوردن و خوب بسته نشدن اندام‌های مختلف مانند عضلات پشت کام و یا لب بالایی ایجاد می‌شوند.

در حالت طبیعی و فیزیولوژیک، بافت‌های نرم صورت مانند کام و لب‌ها در سه ماهه اول بارداری بسته شده و در صورت وجود مشکلات زمینه‌ای و پاتولوژیکی این اتفاق یا کاملا از بین رفته و یا به شکل ناقص انجام می‌گیرد. با توجه به تحقیقات مختلف در این زمینه، عوامل ژنتیکی و وراثتی از اصلی‌ترین و شایع‌ترین دلایل ایجاد کننده شکاف کام یا لب هستند.

کمبود‌های ویتامینه مانند ویتامین B۹ یا همان اسیدفولیک، مصرف بیش از حد دخانیات مانند سیگار و نوشیدن مشروبات الکلی، تغذیه نامناسب دوران بارداری، قرار گرفتن مادر در معرض مواد جهش زا و استرس‌های کنترل نشده دوران بارداری در مادران از عوامل تشدید کننده این نقص مادرزادی بوده و می‌تواند ریسک ابتلا به آن را در نوزادان افزایش دهد.

توجه داشته باشید با اینکه مطالعات بسیار زیادی در این زمینه انجام گرفته است، اما تاکنون علت اصلی و مشخص شکاف کام یا لب به خوبی کشف و مشخص نشده است. متاسفانه شکاف کام بر خلاف شکاف لب در هنگام تولد قابل تشخیص نبوده و تا بروز علائم ناشی از آن، تشخیص شکاف کمی مشکل خواهد بود.

مشکلات ایجاد شده به دنبال شکاف کام یا لب

شکاف‌های ایجاد شده در کام و لب، علاوه بر تاثیر نامطلوبی که در زیبایی ظاهری دارند، می‌توانند منجر به بروز مشکلات جدی بسته به درجات آن‌ها گردند.

ناهید جلیله وند، دکترای تخصصی گفتار درمانی در گفتگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس بیان کرد: شکاف‌های لب و کام یکی از شایع‌ترین نقایص نوزادان در بدو تولد است.

وی ادامه داد: سازمان بهداشت جهانی، شیوع کلی شکاف‌های دهان را ۱ در هر ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ تولد، گزارش کرده است. در ایران نیز شیوع شکاف‌های دهان ۱ نوزاد در هر ۱۰۰۰ تولد زنده گزارش شده است. مطالعات نشان می‌دهند که شیوع شکاف‌های لب و کام تحت تاثیر شرایط اقلیمی، عوامل جغرافیایی و قومی و نژادی است.

این گفتار درمان متذکر شد: شکاف‌های دهان انواع مختلفی شامل شکاف لب به صورت یکطرفه یا دو طرفه (راست یا چپ)، شکاف لب و لثه، شکاف کام به تنهایی شامل شکاف کام نرم (عضلانی) یا شکاف کام سخت (استخوانی) به همراه شکاف کام نرم و شکاف لب و کام (به صورت یکطرفه یا دوطرفه راست و چپ) است.

جلیله وند ابراز کرد: وجود شکاف در ناحیه کام باعث می‌شود کودک در فعالیت‌هایی غیر گفتاری مثل مکیدن شیر، فوت کردن، استفراغ و همچنین برای تولید بسیاری از صدا‌های گفتاری و بیان کلمات دچار مشکل شود. چنانچه این شکاف در نوزاد در بدو تولد وجود داشته باشد باعث خروج شیر از بینی و مشکلات مکیدن و بلع را برایش خواهد داشت و گفتار کودک به صورت پر خیشومی (تو دماغی) شنیده می‌شود.

وی بیان کرد:‌بنابراین مداخلات زودهنگام برای پیشگیری از پیامد‌های شکاف‌های لب و کام ضروری است. اجرای این مداخلات مستلزم خدمات تیمی متشکل از خدمات پزشکی، پرستاری، گفتار درمانی، شنوایی شناسی، دندانپزشکی، ارتودنسی، روانشناسی و مددکاری است.

این گفتار درمان متذکر شد: برنامه زمانبندی ارایه هر یک از این خدمات می‌تواند مشکلات و پیامد‌های شکاف‌های دهان را به حداقل ممکن تقلیل دهد و بر کیفیت زندگی آنها در جامعه بیفزاید.

جلیه وند با اشاره به برگزاری سمپوزیم گفتار درمانی در اوائل مردادماه سال جاری، افزود: این سمپوزیم با محور‌های شیوع شکاف کام، انواع جراحی‌ها در شکاف کام، جراحی‌های ثانویه در شکاف کام، مشکلات بلع و تغذیه در شکاف کام، مشکلات زبانی و گفتاری در شکاف کام و تجربیات بالینی در شکاف کام برگزار شد.

وی اضافه کرد:‌در این سمپوزیوم که به طور مشترک توسط انجمن علمی گفتاردرمانی ایران و گروه‌های گفتاردرمانی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور برگزار شد، آخرین دستاورد‌های علمی پژوهشگران و تجربیات بالینی درمانگران در حوزه شکاف کام در ایران مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.

این گفتار درمان اضافه کرد: این سمپوزیم برای گروه‌های هدف شامل پزشکان گوش و حلق وبینی، پزشکان اطفال، گفتاردرمانگران و شنوایی شناسان دارای امتیاز بازاموزی داشت.

منبع: فارس