به گزارش شهرآرانیوز؛ گل سرسبد بازارهای مشهد که اتفاقا بزرگترین و قدیمیترین بازار سرپوشیده شهر نیز هست در حلقه چندین کانکس عریض و طویل سرویس بهداشتی گرفتار شده است. موضوعی که کسبه اطلاع دادند و خواستار پیگیری شدند. دغدغه آنها را میتوان در این پیام جست: چرا مسئولان به فکر بازار امام رضا (ع) که بزرگترین بازار تاریخی مشهد است، نیستند؟ این بازار برای همه ما اهمیت دارد. چرا باید اینگونه تصمیمگیری شود که نه به نفع بازار و نه به نفع کسبهای باشد که سالها در این بازار کسب و کار میکنند؟
بازار رضا که عمری کمتر از نیم قرن دارد، نمونهای ویژه از معماری سنتی و خاص است که از نظر تاریخی جایگاه مهمی نزد مردم مشهد دارد و مورد اقبال زائران نیز هست. بیشک از بین بردن هر بخش از آن با هر شیوهای خواه در نما باشد یا سقف و کف یا هر گوشه آن، طوری که زیبایی بصری و هویت آن خدشهدار شود از سوی هیچ فرد یا سازمانی که دغدغه هویت و فرهنگ و تاریخ دارد، پذیرفته نیست.
کسبه این بازار، بازار امام رضا (ع) را مظهر هویت و فرهنگ شهر مشهد میدانند و در این راستا با هرگونه دخل و تصرف غیرمعمارانه در آن، آه از نهادشان بلند میشود. همانها به صورت ناشناس، صدایشان را به صدای مردم شهرآرا میرسانند تا از تصمیمات خلقالساعه و غیرخلاقانه بعدی در این بنای ارزشمند پیشگیری کرده باشند.
ساعت از یازده ظهرگذشته است و بازار امام رضا (ع) همانطور که پیشبینی میشود، مملو از مشتری است. در داخل بازار خبری از کانکسهایی که کسبه گفتهاند، نیست. از یکی از کسبه سراغ سرویس بهداشتی را میگیرم. آدرس طبقات بالا و سمت بازار دوم را میدهد.
سرویس بهداشتی با آن پلههای نازک و ناایمن به همه چیز میماند الا کانکس. در قسمت سرویس بهداشتی خواهران بیش از دوازده چشمه سرویس بهداشتی با کاشیکاریهای پرنقشونگار و مجهز ساخته شده است و در این ارتباط اصلا شباهتی به سرویس بهداشتی کانکسی موقت ندارد. ظاهر این سرویسها اطلاعات چندانی را رو نمیکند و بیرون میروم.
با یکی دو سؤال مختصر از کسبه نزدیک به این سازه بهداشتی سفید، جزئیات بیشتری از ماجرا روشن میشود. یکی از کسبه میگوید: چند سرویس بهداشتی دیگر که کانسکی است به صورت نصفهنیمه روی سقف در حال ساخت است. بهراحتی از نمای بیرون کنار بازار میتوانید ببینید.
مغازهدارهای کنار بازار راهنمای من و عکاس روزنامه میشوند و سازههای کانکسی را با دست نشان میدهند. پیرمرد کاسب یکی از همانهاست. او میگوید: نمیدانم این کار چه کسی است؟ با این قوطیهای فلزی سفید نمای بازار را خراب کردهاند. مگر خشت و گل و آجر قدیمی که اینگونه زیباست و روح دارد با این آهنپارهها کنار هم مینشیند؟ ما قدیمیها بهتر آن را میفهمیم.
او پیشنهادی نیز دارد: به مسئولان بگویید دوروبر بازار که سرویس بهداشتی وجود دارد. اگر کم است در محلی خارج از این بنا کانکسها را بگذارید.
کاسب دیگری نیز میگوید: مگر جا قحط است؟ سرویس بهداشتی روی سقف بازار آن هم در این حجم و بیش از۱۵۰متر و سه کانکس. چه خبر است؟ مهندسان و سازندگان آن چطور محاسبه کردهاند؟ اگر سقف بازار این کانکسها را تحمل نکند چه فاجعهای رخ میدهد؟
این جوان با بیان این موضوع که «مگر یک بازار چند سرویس بهداشتی میخواهد؟» ادامه میدهد: کانکسهای دیگر که یکی نزدیک ورودی میدان ۱۷ شهریور است و یکی هم در میانه بازار قرار گرفته، کمتر از شش ماه روی سقف سبز شده و اکنون نصفهنیمه رها شدهاند.
حرفهای کاسب دیگر هم شنیدنی است: بازاری با طول ۹۶۰ متر و عرض ۳۳ متر و آن هم با این حجم مشتری قطعا سرویس بهداشتی میخواهد، اما نه روی سقف آن و حتی داخل بازار.
امثال این بازارها، سرمایه معنوی و هویتی شهر ما هستند و نباید با این تصمیمهای سرسری و فکرنشده، منظر آن را تغییر داد. علاوه بر آن اگر با وجود اینها اتفاق جانی و مالی برای شهروندان و کسبه رخ دهد، چه کسی پاسخگوست؟
محمود طغرایی، مسئول اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان رضوی درباره آنچه در بازار امام رضا (ع) رقم خورده، ضمن اظهار تعجب از این اتفاق تأکید میکند: صددرصد با این نوع اقدامات مخالفیم، چرا که بازار امام رضا (ع) جزو بناهای بارز هویتی شهر مشهد است و بر اساس معماری سنتی ساخته شده و طراحی زیبای آن گویای معماری خاص آن است. اینکه معماری و منظر آن با دخل و تصرفهای اینچنینی آسیب ببیند، مورد قبول نیست.
طغرایی در ادامه میافزاید: دستاندرکاران چنین اقدامی این مسئله را با سازمان میراث فرهنگی در میان نگذاشتند. شهرداری نباید اجازه انجام چنین کاری را بدهد.
او همچنین ابراز میکند: این بنا ملک شخصی کسی نیست و هویت شهری دارد و نمیشود در آن هر کسی هر کاری دلش خواست انجام دهد. از طرفی پیش از این نمایندههای سازمان میراث فرهنگی با متولیان این بازار نشستی داشتند که طی آن، به ما تعهد اخلاقی دادند هرگونه اقدامی در این بازار انجام شود با هماهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسانرضوی باشد. آنها تأکید کردند از این بنا محافظت میکنیم.
طغرایی برای پیگیری این مسئله میگوید: یگان حفاظت میراث فرهنگی از محل بازرسی میکند و طبق گزارشی که از آنها به دست ما برسد، پیگیر این قضیه میشویم.
مجید وحدتیپور، شهردار منطقه۷ در پاسخ به پرسشهای شهرآرا میگوید: به محض اطلاع از این دخلوتصرف در بازار از سوی شهرآرا، کارشناسان شهرسازی در محل حاضر شدند و بازدید کردند و مطلع شدیم در طبقه فوقانی بازار، بدون مجوز این چند چشمه سرویس بهداشتی را احداث کردهاند.
وحدتیپور با اشاره به اینکه مجموعه بازار امام رضا (ع) زیرنظر آستان قدس رضوی است، ابراز میکند: پیش از این شهرداری منطقه۷ برای تغییرات مشابه در بازار به آستان قدس رضوی نامهنگاری کرده بود. بار دیگر نیز حسب اطلاعرسانی شهرآرا، نامهای به آستان قدس رضوی فرستادیم تا تکلیف این سازههای جدید ساخته شده بدون مجوز را مشخص کند.
شهردار منطقه۷ مساحت این کانکسهای مستقر در سقف را قابل توجه میداند و میگوید: بعضی تغییرات در این بازار، مجوزی از شهرداری ندارد. به همین علت به معاون املاک و اراضی آستان قدس نامه نوشتهایم که نماینده تامالاختیار معرفی و این تغییرات را تعیینتکلیف کند. تخلفات زیربنایی هم در مجموعه دارند و تغییراتی در مقایسه با گذشته نیز دارند.
وحدتیپور در پاسخ به این پرسش که چرا تخلف محرز کانکسهای سرویس بهداشتی روی سقف، اعمال قانون و پلمب نشده، میگوید: اگر در مراحل اولیه، مذاکرات با نتیجهای همراه نبود، مسئله مستقیم به شهردار مشهد منعکس میشود تا در جلسه سران که مسئولان آستان قدس نیز حضور دارند طرح موضوع و درباره آن تصمیمگیری شود.
معاون آموزش و پیشگیری و نظارت سازمان آتشنشانی مشهد اظهار نظر درباره این سازهها را مربوط به حوزه تخصصیاش نمیداند و میگوید: این اتفاق ربطی به آتشنشانی ندارد.
مرتضی جاوید در پاسخ به اینکه با این اقدام احتمال بروز هرگونه حادثهای ممکن است، میگوید: اگر اتفاقی بر اثر این کانکسهای سرویس بهداشتی بیفتد به طور حتم باید آنهایی که مجوز ساخت و جانمایی این سازهها را دادهاند، پاسخ دهند.
او تأکید میکند: محاسبه استحکام بنا و اینکه آیا وزن این سازهها را سقف میتواند تحمل کند با حوزه نظام مهندسی و شهرسازی و دیگر دستاندرکاران است.