همه در انتظار طرح راهبردی
رئیس کمیسیون توسعه و بهسازی توس از آینده این محدوده گفت.
رضا ریاحی/شهرآرانیوز - ۲۴ سال از فرمان تاریخی مقام معظم رهبری مبنی بر احیای شهر تاریخی توس می‌گذرد، ایشان در حاشیه بازدید تابستانی خویش از آرامگاه فردوسی و شهر توس در ۱۹ تیرماه سال ۱۳۷۵، اقدامات انجام شده برای عمران و آبادانی این منطقه تاریخی و فرهنگی را بسی کمتر از اندازه بایسته برشمرده و بر همت دستگاه‌های اجرایی برای احیای شهر تاریخی توس تأکید فرمودند.
از آنجایی که شهر توس در سال ۱۳۹۲ به شهر مشهد پیوست شد و در زیرمجموعه شهرداری منطقه ۱۲ قرار گرفت، کمیسیونی در دوره پنجم شورای اسلامی شهر مشهد باعنوان «کمیسیون توسعه و بهسازی توس» شکل گرفت. در طول عمر سه ساله این کمیسیون فعالیت‌های عمرانی گسترده‌ای در محدوده شهر تاریخی توس (ناحیه ۳ شهرداری منطقه ۱۲) انجام شد. تصویب طرح راهبردی توس در کمیسیون ماده ۵ سازمان مسکن و شهرسازی استان خراسان رضوی، شکل‌گیری پویش بزرگ و ورزشی «ثبت جهانی توس»، بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی به مساحت ۷.۵ هکتار و نصب آرایه‌های هنری و مجسمه‌های فاخر از جمله فعالیت‌های انجام شده در شهر تاریخی توس است. همچنین ساماندهی مسیر جلوخان تا قلعه هزارساله کهن‌دژ، احداث پلازای شهری در سه راهی بولوار شاهنامه و ساماندهی حاشیه کشف‌رود از دیگر پروژه‌هایی است که به همت شهرداری مشهد، شورای اسلامی شهر و همکاری سازمان میراث فرهنگی به‌زودی انجام خواهد شد.
گفت‌وگوی ما با مسعود ریاضی، رئیس کمیسیون ویژه توسعه و بهسازی توس، درباره فعالیت‌های عمرانی اجرا شده، چالش طرح راهبردی توس، ثبت جهانی توس و راه‌های پیش‌رو برای دستیابی به این مهم را در سطور بعدی خواهید خواند.
ایده شکل‌گیری کمیسیون توسعه و بهسازی توس
سید مسعود ریاضی در ابتدا درباره ایده شکل‌گیری کمیسیون توسعه بهسازی توس در شورای اسلامی شهر مشهد گفت: بعد از انتخاب اعضای شورای پنجم شهر مشهد و تشکیل اولین جلسه و همفکری برای تنظیم آیین‌نامه داخلی شورا، از آنجایی که ناحیه منفصل توس به شهر مشهد و شهرداری منطقه ۱۲ الحاق شده بود، انتظار می‌رفت به شکل ویژه‌تری به مقوله مدیریت شهری در این بافت تاریخی، فرهنگی و گردشکری پرداخته شود، براین اساس کمیسیونی در شورای اسلامی شهر مشهد باعنوان «کمیسیون توسعه و بهسازی توس» بنا نهاده شد.
وی با بیان اینکه از همان ابتدا به پیشنهاد دیگر اعضای شورا، مسئولیت کمیسیون توسعه و بهسازی توس به بنده واگذار شد، افزود: من به چهار دلیل این مسئولیت را پذیرفتم، اول به دلیل اینکه از گذشته دور به فردوسی، شاهنامه و شهر تاریخی توس بسیار علاقه‌مند بودم. از طرفی ورزشکار هستم و ورزش کشتی را به‌طور حرفه‌ای انجام داده‌ام و به‌دلیل کشتی‌گیر بودنم علاقه وافری به آیین‌های پهلوانی دارم و فردوسی هم خالق بزرگ‌ترین گنجینه آیین‌های پهلوانی است. همچنین من به شعر و شاعری علاقه داشته و گاهی در خلوت خود شعر هم سروده‌ام. علاوه‌بر همه این دلایل، رشته آکادمیک و دانشگاهی من عمران بوده و ساختن وظیفه ذاتی من است، مجموعه این عوامل باعث شد تا مسئولیت کمیسیون توسعه و عمران توس برعهده من گذاشته شود.
فعالیت‌های عمرانی و فرهنگی انجام شده در توس
مسئول کمیسیون توسعه و بهسازی توس در شورای اسلامی شهر مشهد به فعالیت‌های انجام شده در شهر تاریخی توس از ابتدای شورای پنجم اشاره کرده و گفت: سه سال از عمر شورای پنجم و کمیسیون توسعه و بهسازی توس می‌گذرد، با اینکه مدت زمان ۳ سال برای انجام کار‌های زیربنایی و عمرانی، زمان زیادی محسوب نمی‌شود، با این حال پروژه‌هایی در طول این مدت در شهر تاریخی توس اجرا شده یا در مرحله اجراست که در دوره‌های گذشته سابقه نداشته است.
ریاضی افزود: به محض آغاز به کار شورای پنجم، با رایزنی‌های انجام شده، سازمان مسکن و شهرسازی با یک شرکت مشاور قراردادی را منعقد کرد که طی آن شرکت مشاور مکلف شد برای تهیه طرح جامع و راهبردی شهر تاریخی توس (۱۶ هسته جمعیتی در اطراف بولوار شاهنامه) اقدام کند. این طرح در زمستان سال ۹۷ در کمیسیون ماده ۵ سازمان مسکن و شهرسازی استان خراسان رضوی تصویب شده و برای اعلام نظر نهایی به شورای عالی شهرسازی فرستاده شده است. امیدواریم این طرح به‌زودی تصویب شده و برای اجرا ابلاغ شود، چراکه با ابلاغ طرح جامع و راهبردی توس بخش بزرگی از مشکلات مدیریت شهری و شهروندان ساکن در توس برطرف خواهد شد.
عضو شورای اسلامی شهر مشهد از پروژه بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی به‌عنوان یک پروژه ماندگار یاد کرد و گفت: پروژه بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی و پارک مقابل آن در سه فاز و در وسعتی بالغ بر ۷.۵ هکتار به اتمام رسیده است. جلوخان باغی است که بازدیدکننده ابتدا به این فضا وارد شده و با آرامش و در مکانی زیبا، مسیر تا آرامگاه را طی می‌کند. در بوستان جلوخان بر حفاظت از درختان بومی با قدمت بیش از ۶۰ سال و همچنین حفظ طبیعت موجود و ارتقای تاریخی و فرهنگی این فضا به عنوان یک ره‌باغ تأکید شده است.
وی با بیان اینکه چهار هکتار پارکینگ نیز در مجاورت این پروژه قرار دارد، افزود: در مجموع برای اجرای پروژه بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی بالغ بر ۳۰۰ میلیارد ریال هزینه شده است.
مسئول کمیسیون توسعه و عمران توس به دیگر فعالیت‌های اجرایی در شهر تاریخی توس اشاره کرد و گفت: مسیر جلوخان آرامگاه فردوسی تا محدوده قلعه هزارساله کهن‌دژ از سوی شهرداری مشهد ساماندهی و بنای تاریخی برج و بارو و دروازه رودبار در منطقه تاریخی توس با مشارکت شهرداری مشهد احیا خواهد شد.
ریاضی با بیان اینکه تمام نقشه‌های اجرایی پروژه ساماندهی مسیر کهن‌دژ تهیه شده و پیش‌تر تفاهم‌نامه آن نیز با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان رضوی به امضا رسیده است، افزود: در آخرین بازدیدی که شهردار مشهد از منطقه داشتند، دستور تجهیز کارگاه پروژه ساماندهی مسیر کهن‌دژ را صادر کرده و احتمالا این پروژه در تیرماه امسال آغاز خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه پروژه‌های دیگری در منطقه توس طراحی و در نوبت اجرا قرار گرفته است، گفت: در نظر داریم یک پلازای شهری در محل سه‌راهی فردوسی احداث کنیم تا ورودی جدیدی برای شهر مشهد تعریف شود که علاوه‌بر ورودی شهر مشهد، دروازه ورود به شهر توس نیز باشد. این مکان به امکانات رفاهی و گردشگری مجهز خواهد شد و ایستگاهی برای توقف خودرو‌ها و استراحت مسافران خواهد بود.
ریاضی درباره زمان آغاز پروژه پلازای شهری در سه‌راهی شاهنامه بیان کرد: این پروژه در مرحله طراحی و تهیه نقشه‌های اجرایی است. نقشه‌های پروژه در تابستان امسال به‌طور کامل تهیه خواهد شد، ولی اینکه به شهروندان قول بدهیم امسال پروژه وارد فاز اجرایی می‌شود یا خیر، بستگی به شرایط مالی شهرداری خواهد داشت که با کاهش درآمد‌ها و افزایش هزینه‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا روبه‌رو شده است.
عضو شورای اسلامی شهر مشهد با بیان اینکه فعالیت‌های اجرا شده در بخش آرایه‌های ادبی شهر تاریخی توس تاکنون بی‌نظیر بوده، تصریح کرد: مجسمه «رستم و رخش» در سه‌راهی شاهنامه اکنون تبدیل به یک نماد بین‌المللی شده است. مجسمه «نبرد رستم با اژدها» دیگر اثر فاخری است که در میدان هفت خان نصب شده و در حال حاضر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر این دو اثر بی‌بدیل، هشت مجسمه دیگر هم در بوستان جلوخان نصب خواهند شد. همه سعی ما براین است که از این مجموعه، چهار مجسمه در تیرماه امسال به مرحله نصب برسند. اسامی این مجسمه‌ها به ترتیب ورود به بوستان جلوخان عبارت‌اند از مجسمه «رستم و اسفندیار»، مجسمه «تهمینه» که نماد مادر است، مجسمه «رستم و سهراب»، مجسمه «سیاوش» که نماد پاکی است و مجسمه «دقیقی توسی» که در آرامگاه
مقبره الشعرا نصب خواهد شد. این مجسمه‌ها که همگی داستانی تراژیک با خود به همراه دارند، در سمت راست بوستان جلوخان تعبیه خواهند شد که به‌اصطلاح این مسیر «راسته سوگ» نام‌گذاری شده است. همچنین مجسمه «رستم و اکوان دیو»، مجسمه «سام نریمان» و مجسمه «آرش کمانگیر» و همچنین ماکت شهر تاریخی توس در سمت چپ بوستان جلوخان نصب خواهد شد.
وی در ادامه بیان کرد: ساماندهی و زیباسازی پل کشف‌رود و همچنین مشارکت با سازمان میراث فرهنگی درباره مرمت و بهسازی بخشی از دیوار باره از دیگر پروژه‌هایی است که امسال دنبال خواهیم کرد.
بودجه ۵۰۰ میلیارد ریالی توس
مسعود ریاضی افزود: در بودجه سال ۹۹ که قبل از عید نوروز و پیش از شیوع ویروس کرونا مصوب شده بود، نزدیک به ۵۰۰ میلیارد ریال برای پروژه‌های عمرانی ناحیه منفصل توس اعتبار درنظر گرفته شد. اما با توجه به شرایط جدید و کاهش درآمد‌های شهرداری، افزایش هزینه‌ها و سوق‌دادن بخشی از اعتبارات برای مبارزه با اپیدمی ویروس کرونا، پروژه‌ها اولویت‌بندی خواهد شد و باید ببینیم کدام‌یک از این پروژه‌ها در اولویت هستند و باید زودتر وارد فاز اجرایی شوند. البته تمام پروژه‌هایی که به آن اشاره شد برای من اولویت دارند چراکه فرصت ضیق است. بالأخره شورای پنجم این اهتمام را دارد که به‌طور ویژه‌تری به توس و توسعه آن توجه داشته باشد و این مهم در دستورکار شورا به عنوان یک وظیفه تلقی می‌شود.
دغدغه ادامه‌دار بودن مسیر توسعه توس
مسئول کمیسیون توسعه و عمران توس درباره ضمانت اجرایی برخی پروژه‌های زیربنایی و اینکه آیا اهتمام درراستای بهسازی و عمران توس در دوره‌های بعدی مدیریت شهری نیز ادامه‌دار خواهد بود، بیان کرد: این مهم یکی از دغدغه‌های اصلی شخصی من است. از طرفی امیدوارم با مجموعه فعالیت‌هایی که برای توسعه و عمران توس در طول عمر شورای پنجم انجام شده است، به این کالبد دمی تازه دمیده شود، انسانی که زنده است بلند می‌شود و مسیر حرکت خویش را پیدا خواهد کرد، شهر زنده توس نیز چنین خواهد بود، خودش خودش را خواهد ساخت و راه آبادانی و توسعه پایدارش را ادامه خواهد داد.
عضو شورای اسلامی شهر مشهد ادامه داد: درصورتی که طرح راهبردی توس مصوب شود، می‌توانیم امیدوار باشیم که هر پروژه‌ای که قرار باشد در توس طراحی، مصوب و اجرا شود، باید در قالب طرح راهبردی توس باشد؛ بنابراین هر گروهی با هر طرز فکری که مسئولیت مدیریت شهر را برعهده داشته باشند، نمی‌توانند خیلی از حد و حدود طرح جامع تخطی کنند، تنها دغدغه ما درحال حاضر این است که در مسیر تأیید نهایی و ابلاغ طرح راهبردی توس، به معنای واقعی کلمه دارد اتلاف وقت اتفاق می‌افتد.
ابهامات جدید در طرح راهبردی توس
سیدمسعود ریاضی با بیان اینکه در اردیبهشت سال ۹۸ اولین و تنها جلسه درباره طرح تفصیلی توس در شورای عالی شهرسازی کشور تشکیل شد، افزود: از آن‌زمان به بعد تاکنون هیچ جلسه دومی تشکیل نشده است. ابتدا قرار بود پیش از عید جلسه رسیدگی به موضوع طرح راهبردی شهر تاریخی توس برگزار شود که این جلسه با شیوع ویروس کرونا لغو شد. ما همچنان منتظر برگزاری دومین جلسه درباره طرح راهبردی توس در شورای عالی شهرسازی بودیم که برای ما مسجل شد یک مجموعه سؤالات جدید درباره این طرح برای مشاور فرستاده شده و عملا یک بازگشت به عقب شده است. به نظر شما این‌کار چه معنایی دارد؟ ما منتظر جلسه نهایی تصویب طرح بودیم که این سؤالات مطرح شد، آیا نمی‌خواهند جواب‌گوی طرح تفصیلی توس باشند؟ آیا پایتخت‌نشینان تصور دارند که خیلی بیشتر از ما مشهدی‌ها قلبشان برای شهر توس و عظمت فردوسی می‌تپد؟ کارشناسان شهرسازی در شهر مشهد مدت‌ها بر روی طرح راهبردی توس مطالعه داشته‌اند و این طرح پس از کش و قوس‌های فراوان در کمیسیون ماده ۵ سازمان مسکن و شهرسازی استان خراسان رضوی به تصویب رسید. گاهی انسان‌ها تصور می‌کنند که در مرکز کائنات هستند و همه تصمیم‌گیری‌ها باید از کانال آن‌ها باشد، نکته دردناک قضیه اینجاست که من همه چیز را منوط به حضور خودم کنم و بعد در جایی که باید حاضر باشم، غیبت کنم.
وی با اشاره به اینکه در اولین جلسه بررسی طرح راهبردی توس در شورای عالی شهرسازی ایراداتی از سوی نمایندگان میراث فرهنگی، وزارت راه و شهرسازی و جهاد کشاورزی بر طرح وارد شد، تصریح کرد: مشاور طرح برای تمامی ایرادات وارده جواب قانع‌کننده ارائه داد. همچنین مقرر شد مشاور در جلساتی جداگانه با نمایندگان میراث، راه و شهرسازی و جهاد شرکت کرده و ابهامات آن‌ها را برطرف کند که این مهم نیز انجام شد.
ریاضی در ادامه توضیح داد: ابتدا بیان می‌شد مشکل اصلی در به ثمر نرسیدن این طرح، سازمان میراث فرهنگی است، البته یک نگاه میراثی در بین تعداد محدودی از کارشناسان وجود داشت که معتقد بودند در محدوده توس هیچ کاری نباید انجام شود، این گنجینه باید به همین شکل و مهر و موم برای آیندگان حفظ شود، چراکه هرکاری انجام شود درراستای خراب‌کردن حالت فعلی پیش خواهد رفت نه ساختن! البته این هم می‌تواند یک تفکر باشد. با اینکه این نظریه در بین کارشناسان میراث فرهنگی نظر قالب نبود، اما مدام در حول و هراس بودیم که طرح در کانال میراث فرهنگی با چالش و سؤالات بسیار جدی روبه‌رو شود، ولی در نهایت کارشناسان این سازمان با ذهن باز موارد را بررسی کرده و اعمال نظر کردند، حتی نظرات آن‌ها در برخی موارد از نظر شخص بنده نیز رقیق‌تر بود. بعد از این جریان به‌اصطلاح توپ در زمین وزارت راه و شهرسازی افتاد، هم‌اکنون بیش از ۸ ماه است که منتظر هستیم تا جلسه دوم رسیدگی به طرح راهبردی توس در شورای عالی شهرسازی تشکیل شود.
معضلات ابلاغ‌نشدن طرح راهبردی
عضو شورای اسلامی شهر مشهد به مشکلاتی که ابلاغ‌نشدن طرح تفصیلی در ناحیه ۳ شهرداری منطقه ۱۲ با خود به همراه داشته است اشاره کرد و گفت: با اینکه من منتخب مردم مشهد در شورای اسلامی شهر هستم و باید از حقوق مردم دفاع کنم، اما باید بگویم که شهرداری مشهد در مقوله مدیریت شهری توس مظلوم واقع شده است، چراکه باید مجری تصمیمات افرادی باشد که علاقه‌ای به تصمیم‌گیری ندارند.
ریاضی تصریح کرد: اداره مهندسی و نظارت بر ساخت‌وساز‌ها و همچنین واحد پلیس ساختمان در شهرداری به‌طور مداوم با شهروندان در ناحیه منفصل توس درگیر هستند. از طرفی شهروندان هم حق دارند، برخی از این افراد چندین نسل است که در توس زندگی می‌کنند، پسر‌ها و دختر‌های آن‌ها ازدواج کرده‌اند و نیازمندی‌های آن تغییر یافته و گسترش پیدا کرده است. خانه‌های آن‌ها فرسوده شده و نیاز به مرمت یا بازسازی کامل دارد، اما شهرداری نمی‌تواند براساس قانون و ابلاغ‌نشدن طرح تفصیلی مجوز ساخت و ساز صادر کند. بسیاری از هسته‌های جمعیتی شهر تاریخی توس در گذر زمان، دچار رشد جغرافیایی و جمعیتی شده‌اند، بدیهی است باید به امکانات رفاهی، تفریحی، آموزشی و درمانی بیشتری تجهیز شوند، اما به دلیل نبود طرح هیچ کدام از این موارد امکان‌پذیر نیست.
ریاضی با اشاره به اینکه زمین و ملک از نظر شرعی و عرفی بخشی از اموال است که اشخاص درباره آن اختیار دارند، افزود: ما این اختیار را سال‌هاست که از شهروندان ساکن در توس گرفته‌ایم. بدیهی است این افراد مستأصل، عصبی و پرخاشگر می‌شوند، چراکه به هر دری می‌زنند یک جواب درست و درمان به آن‌ها داده نمی‌شود. البته عده‌ای افراد سودجو هم در این میان هستند که قصد زمین‌خواری و فعالیت‌های منفعت‌طلبانه دارند، اما بخش مهمی از آن‌ها مردمی هستند که به دنبال تأمین نیاز‌های اولیه شهری همچون مجوز ساخت و ساز در زمین‌هایشان هستند، همین مردم با پلیس ساختمان درگیر می‌شوند، برای آن‌ها پلیس ساختمان حکم یزید را دارد، اما شهروندان نمی‌دانند که آن کارمند پلیس ساختمان مسئول اجرای تصمیمات نگرفته جماعتی است که علاقه‌مند به تصمیم‌گیری نیستند.
وی ادامه داد: تخلفات را شهرداری تا جایی می‌تواند کنترل کند، وقتی مدیریت شهری نیروی خود را می‌فرستد تا جلوی کار غیرقانونی برخی را بگیرد، اما با دشنام، توهین، چوب و چماق و سنگ‌پرانی مردم روبه‌رو می‌شود، در چنین شرایطی من نماینده شهرداری تا جایی می‌توانم از آن نیروی پلیس ساختمان انتظار ایستادگی در برابر تخلفات ساختمانی را داشته باشم، در چنین شرایطی برخی دستگاه‌های مسئول هم از شهرداری حمایت نمی‌کنند، مجموعه این عوامل باعث می‌شود متهم اصلی همه این اتفاقات از دید شهروندان شهرداری تلقی شود، غافل از اینکه یک سال یک برگ کاغذ روی یک میز مانده است و آن مسئول محترم علاقه‌ای به امضا و تأیید آن ندارد. هر قدر در تصویب این طرح کوتاهی بیشتری باشد، تقابل‌ها هم پررنگ‌تر می‌شود و این به نفع توس، مردم و مدیریت شهری نیست.
ثبت جهانی توس
مسئول کمیته عمران و بهسازی توس در شورای اسلامی شهر مشهد در ادامه به مقوله «ثبت جهانی توس» اشاره کرد و گفت: ثبت جهانی توس راهی برای دیده‌شدن بیشتر شهر تاریخی توس است. به طور کلی مکانی که ثبت جهانی می‌شود به‌طور کلاسیک از مزایایی برخوردار خواهد شد. بدیهی است چنین مکان‌هایی مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرد و باعث شناخته‌شدن آن اثر در سطح بین‌المللی خواهد شد.
ریاضی افزود: ما در ایران به یکی از بزرگ‌ترین مظاهر فرهنگی خود که پدر زبان فارسی است می‌نازیم، نباید محلی که فردوسی دفن است و ما فارسی صحبت‌کردن خود را مدیون او هستیم، در سطح بین‌المللی چنین ناشناخته باشد. فردوسی بزرگ‌ترین اثر حماسی جهان را خلق کرده است، ماندگارترین تأثیر را روی زبان یک ملت گذاشته است، با این حال شهر، زادگاه و آرامگاهش اصلا حال و روز خوبی ندارد، ثبت جهانی توس می‌تواند توجه‌ها را به سمت این گنج گران‌سنگ جلب کند.
وی با بیان اینکه به طور قطع محوریت اصلی فرهنگ و اصالت شهر مشهد، امام رضا (ع) است، اظهار کرد: هنگامی که زائران امام مهربانی‌ها بر سر این خوان نعمت حاضر می‌شوند، به‌عنوان میزبان باید هرچه داریم بر سر این سفره بگذاریم، بالأخره میزبان میهمانان امام رضا (ع) هستیم و برما ضروری است به طور شایسته‌ای از این بزرگواران پذیرایی کنیم.
ریاضی گفت: زائران امام هشتم (ع) در کنار زیارت حرم نورانی رضوی احتیاج به فضا‌های تفریحی، تفرجگاهی، فرهنگی، تاریخی و استراحتگاهی همچون هتل، رستوران، مجموعه آبی، موزه و... دارند. بدیهی است شهر تاریخی توس با چندین و چند مکان دیدنی و تاریخی همچون بقعه هارونیه، میل اخنگان، قلعه هزارساله کهن‌دژ، دیوار باره، موزه پهلوانی شه لافتی، موزه آرامگاه فردوسی و آرامگاه حکیم سخن به عنوان گل سرسبد گردشگری شهر مشهد محسوب خواهد شد.
از آنجایی که شهر توس در سال ۱۳۹۲ به شهر مشهد پیوست شد و در زیرمجموعه شهرداری منطقه ۱۲ قرار گرفت، کمیسیونی در دوره پنجم شورای اسلامی شهر مشهد باعنوان «کمیسیون توسعه و بهسازی توس» شکل گرفت. در طول عمر سه ساله این کمیسیون فعالیت‌های عمرانی گسترده‌ای در محدوده شهر تاریخی توس (ناحیه ۳ شهرداری منطقه ۱۲) انجام شد. تصویب طرح راهبردی توس در کمیسیون ماده ۵ سازمان مسکن و شهرسازی استان خراسان رضوی، شکل‌گیری پویش بزرگ و ورزشی «ثبت جهانی توس»، بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی به مساحت ۷.۵ هکتار و نصب آرایه‌های هنری و مجسمه‌های فاخر از جمله فعالیت‌های انجام شده در شهر تاریخی توس است. همچنین ساماندهی مسیر جلوخان تا قلعه هزارساله کهن‌دژ، احداث پلازای شهری در سه راهی بولوار شاهنامه و ساماندهی حاشیه کشف‌رود از دیگر پروژه‌هایی است که به همت شهرداری مشهد، شورای اسلامی شهر و همکاری سازمان میراث فرهنگی به‌زودی انجام خواهد شد.
گفت‌وگوی ما با مسعود ریاضی، رئیس کمیسیون ویژه توسعه و بهسازی توس، درباره فعالیت‌های عمرانی اجرا شده، چالش طرح راهبردی توس، ثبت جهانی توس و راه‌های پیش‌رو برای دستیابی به این مهم را در سطور بعدی خواهید خواند.
ایده شکل‌گیری کمیسیون توسعه و بهسازی توس
سید مسعود ریاضی در ابتدا درباره ایده شکل‌گیری کمیسیون توسعه بهسازی توس در شورای اسلامی شهر مشهد گفت: بعد از انتخاب اعضای شورای پنجم شهر مشهد و تشکیل اولین جلسه و همفکری برای تنظیم آیین‌نامه داخلی شورا، از آنجایی که ناحیه منفصل توس به شهر مشهد و شهرداری منطقه ۱۲ الحاق شده بود، انتظار می‌رفت به شکل ویژه‌تری به مقوله مدیریت شهری در این بافت تاریخی، فرهنگی و گردشکری پرداخته شود، براین اساس کمیسیونی در شورای اسلامی شهر مشهد باعنوان «کمیسیون توسعه و بهسازی توس» بنا نهاده شد.
وی با بیان اینکه از همان ابتدا به پیشنهاد دیگر اعضای شورا، مسئولیت کمیسیون توسعه و بهسازی توس به بنده واگذار شد، افزود: من به چهار دلیل این مسئولیت را پذیرفتم، اول به دلیل اینکه از گذشته دور به فردوسی، شاهنامه و شهر تاریخی توس بسیار علاقه‌مند بودم. از طرفی ورزشکار هستم و ورزش کشتی را به‌طور حرفه‌ای انجام داده‌ام و به‌دلیل کشتی‌گیر بودنم علاقه وافری به آیین‌های پهلوانی دارم و فردوسی هم خالق بزرگ‌ترین گنجینه آیین‌های پهلوانی است. همچنین من به شعر و شاعری علاقه داشته و گاهی در خلوت خود شعر هم سروده‌ام. علاوه‌بر همه این دلایل، رشته آکادمیک و دانشگاهی من عمران بوده و ساختن وظیفه ذاتی من است، مجموعه این عوامل باعث شد تا مسئولیت کمیسیون توسعه و عمران توس برعهده من گذاشته شود.
فعالیت‌های عمرانی و فرهنگی انجام شده در توس
مسئول کمیسیون توسعه و بهسازی توس در شورای اسلامی شهر مشهد به فعالیت‌های انجام شده در شهر تاریخی توس از ابتدای شورای پنجم اشاره کرده و گفت: سه سال از عمر شورای پنجم و کمیسیون توسعه و بهسازی توس می‌گذرد، با اینکه مدت زمان ۳ سال برای انجام کار‌های زیربنایی و عمرانی، زمان زیادی محسوب نمی‌شود، با این حال پروژه‌هایی در طول این مدت در شهر تاریخی توس اجرا شده یا در مرحله اجراست که در دوره‌های گذشته سابقه نداشته است.
ریاضی افزود: به محض آغاز به کار شورای پنجم، با رایزنی‌های انجام شده، سازمان مسکن و شهرسازی با یک شرکت مشاور قراردادی را منعقد کرد که طی آن شرکت مشاور مکلف شد برای تهیه طرح جامع و راهبردی شهر تاریخی توس (۱۶ هسته جمعیتی در اطراف بولوار شاهنامه) اقدام کند. این طرح در زمستان سال ۹۷ در کمیسیون ماده ۵ سازمان مسکن و شهرسازی استان خراسان رضوی تصویب شده و برای اعلام نظر نهایی به شورای عالی شهرسازی فرستاده شده است. امیدواریم این طرح به‌زودی تصویب شده و برای اجرا ابلاغ شود، چراکه با ابلاغ طرح جامع و راهبردی توس بخش بزرگی از مشکلات مدیریت شهری و شهروندان ساکن در توس برطرف خواهد شد.
عضو شورای اسلامی شهر مشهد از پروژه بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی به‌عنوان یک پروژه ماندگار یاد کرد و گفت: پروژه بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی و پارک مقابل آن در سه فاز و در وسعتی بالغ بر ۷.۵ هکتار به اتمام رسیده است. جلوخان باغی است که بازدیدکننده ابتدا به این فضا وارد شده و با آرامش و در مکانی زیبا، مسیر تا آرامگاه را طی می‌کند. در بوستان جلوخان بر حفاظت از درختان بومی با قدمت بیش از ۶۰ سال و همچنین حفظ طبیعت موجود و ارتقای تاریخی و فرهنگی این فضا به عنوان یک ره‌باغ تأکید شده است.
وی با بیان اینکه چهار هکتار پارکینگ نیز در مجاورت این پروژه قرار دارد، افزود: در مجموع برای اجرای پروژه بازپیرایی جلوخان آرامگاه فردوسی بالغ بر ۳۰۰ میلیارد ریال هزینه شده است.
مسئول کمیسیون توسعه و عمران توس به دیگر فعالیت‌های اجرایی در شهر تاریخی توس اشاره کرد و گفت: مسیر جلوخان آرامگاه فردوسی تا محدوده قلعه هزارساله کهن‌دژ از سوی شهرداری مشهد ساماندهی و بنای تاریخی برج و بارو و دروازه رودبار در منطقه تاریخی توس با مشارکت شهرداری مشهد احیا خواهد شد.
ریاضی با بیان اینکه تمام نقشه‌های اجرایی پروژه ساماندهی مسیر کهن‌دژ تهیه شده و پیش‌تر تفاهم‌نامه آن نیز با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان رضوی به امضا رسیده است، افزود: در آخرین بازدیدی که شهردار مشهد از منطقه داشتند، دستور تجهیز کارگاه پروژه ساماندهی مسیر کهن‌دژ را صادر کرده و احتمالا این پروژه در تیرماه امسال آغاز خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه پروژه‌های دیگری در منطقه توس طراحی و در نوبت اجرا قرار گرفته است، گفت: در نظر داریم یک پلازای شهری در محل سه‌راهی فردوسی احداث کنیم تا ورودی جدیدی برای شهر مشهد تعریف شود که علاوه‌بر ورودی شهر مشهد، دروازه ورود به شهر توس نیز باشد. این مکان به امکانات رفاهی و گردشگری مجهز خواهد شد و ایستگاهی برای توقف خودرو‌ها و استراحت مسافران خواهد بود.
ریاضی درباره زمان آغاز پروژه پلازای شهری در سه‌راهی شاهنامه بیان کرد: این پروژه در مرحله طراحی و تهیه نقشه‌های اجرایی است. نقشه‌های پروژه در تابستان امسال به‌طور کامل تهیه خواهد شد، ولی اینکه به شهروندان قول بدهیم امسال پروژه وارد فاز اجرایی می‌شود یا خیر، بستگی به شرایط مالی شهرداری خواهد داشت که با کاهش درآمد‌ها و افزایش هزینه‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا روبه‌رو شده است.
عضو شورای اسلامی شهر مشهد با بیان اینکه فعالیت‌های اجرا شده در بخش آرایه‌های ادبی شهر تاریخی توس تاکنون بی‌نظیر بوده، تصریح کرد: مجسمه «رستم و رخش» در سه‌راهی شاهنامه اکنون تبدیل به یک نماد بین‌المللی شده است. مجسمه «نبرد رستم با اژدها» دیگر اثر فاخری است که در میدان هفت خان نصب شده و در حال حاضر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر این دو اثر بی‌بدیل، هشت مجسمه دیگر هم در بوستان جلوخان نصب خواهند شد. همه سعی ما براین است که از این مجموعه، چهار مجسمه در تیرماه امسال به مرحله نصب برسند. اسامی این مجسمه‌ها به ترتیب ورود به بوستان جلوخان عبارت‌اند از مجسمه «رستم و اسفندیار»، مجسمه «تهمینه» که نماد مادر است، مجسمه «رستم و سهراب»، مجسمه «سیاوش» که نماد پاکی است و مجسمه «دقیقی توسی» که در آرامگاه
مقبره الشعرا نصب خواهد شد. این مجسمه‌ها که همگی داستانی تراژیک با خود به همراه دارند، در سمت راست بوستان جلوخان تعبیه خواهند شد که به‌اصطلاح این مسیر «راسته سوگ» نام‌گذاری شده است. همچنین مجسمه «رستم و اکوان دیو»، مجسمه «سام نریمان» و مجسمه «آرش کمانگیر» و همچنین ماکت شهر تاریخی توس در سمت چپ بوستان جلوخان نصب خواهد شد.
وی در ادامه بیان کرد: ساماندهی و زیباسازی پل کشف‌رود و همچنین مشارکت با سازمان میراث فرهنگی درباره مرمت و بهسازی بخشی از دیوار باره از دیگر پروژه‌هایی است که امسال دنبال خواهیم کرد.
بودجه ۵۰۰ میلیارد ریالی توس
مسعود ریاضی افزود: در بودجه سال ۹۹ که قبل از عید نوروز و پیش از شیوع ویروس کرونا مصوب شده بود، نزدیک به ۵۰۰ میلیارد ریال برای پروژه‌های عمرانی ناحیه منفصل توس اعتبار درنظر گرفته شد. اما با توجه به شرایط جدید و کاهش درآمد‌های شهرداری، افزایش هزینه‌ها و سوق‌دادن بخشی از اعتبارات برای مبارزه با اپیدمی ویروس کرونا، پروژه‌ها اولویت‌بندی خواهد شد و باید ببینیم کدام‌یک از این پروژه‌ها در اولویت هستند و باید زودتر وارد فاز اجرایی شوند. البته تمام پروژه‌هایی که به آن اشاره شد برای من اولویت دارند چراکه فرصت ضیق است. بالأخره شورای پنجم این اهتمام را دارد که به‌طور ویژه‌تری به توس و توسعه آن توجه داشته باشد و این مهم در دستورکار شورا به عنوان یک وظیفه تلقی می‌شود.
دغدغه ادامه‌دار بودن مسیر توسعه توس
مسئول کمیسیون توسعه و عمران توس درباره ضمانت اجرایی برخی پروژه‌های زیربنایی و اینکه آیا اهتمام درراستای بهسازی و عمران توس در دوره‌های بعدی مدیریت شهری نیز ادامه‌دار خواهد بود، بیان کرد: این مهم یکی از دغدغه‌های اصلی شخصی من است. از طرفی امیدوارم با مجموعه فعالیت‌هایی که برای توسعه و عمران توس در طول عمر شورای پنجم انجام شده است، به این کالبد دمی تازه دمیده شود، انسانی که زنده است بلند می‌شود و مسیر حرکت خویش را پیدا خواهد کرد، شهر زنده توس نیز چنین خواهد بود، خودش خودش را خواهد ساخت و راه آبادانی و توسعه پایدارش را ادامه خواهد داد.
عضو شورای اسلامی شهر مشهد ادامه داد: درصورتی که طرح راهبردی توس مصوب شود، می‌توانیم امیدوار باشیم که هر پروژه‌ای که قرار باشد در توس طراحی، مصوب و اجرا شود، باید در قالب طرح راهبردی توس باشد؛ بنابراین هر گروهی با هر طرز فکری که مسئولیت مدیریت شهر را برعهده داشته باشند، نمی‌توانند خیلی از حد و حدود طرح جامع تخطی کنند، تنها دغدغه ما درحال حاضر این است که در مسیر تأیید نهایی و ابلاغ طرح راهبردی توس، به معنای واقعی کلمه دارد اتلاف وقت اتفاق می‌افتد.
ابهامات جدید در طرح راهبردی توس
سیدمسعود ریاضی با بیان اینکه در اردیبهشت سال ۹۸ اولین و تنها جلسه درباره طرح تفصیلی توس در شورای عالی شهرسازی کشور تشکیل شد، افزود: از آن‌زمان به بعد تاکنون هیچ جلسه دومی تشکیل نشده است. ابتدا قرار بود پیش از عید جلسه رسیدگی به موضوع طرح راهبردی شهر تاریخی توس برگزار شود که این جلسه با شیوع ویروس کرونا لغو شد. ما همچنان منتظر برگزاری دومین جلسه درباره طرح راهبردی توس در شورای عالی شهرسازی بودیم که برای ما مسجل شد یک مجموعه سؤالات جدید درباره این طرح برای مشاور فرستاده شده و عملا یک بازگشت به عقب شده است. به نظر شما این‌کار چه معنایی دارد؟ ما منتظر جلسه نهایی تصویب طرح بودیم که این سؤالات مطرح شد، آیا نمی‌خواهند جواب‌گوی طرح تفصیلی توس باشند؟ آیا پایتخت‌نشینان تصور دارند که خیلی بیشتر از ما مشهدی‌ها قلبشان برای شهر توس و عظمت فردوسی می‌تپد؟ کارشناسان شهرسازی در شهر مشهد مدت‌ها بر روی طرح راهبردی توس مطالعه داشته‌اند و این طرح پس از کش و قوس‌های فراوان در کمیسیون ماده ۵ سازمان مسکن و شهرسازی استان خراسان رضوی به تصویب رسید. گاهی انسان‌ها تصور می‌کنند که در مرکز کائنات هستند و همه تصمیم‌گیری‌ها باید از کانال آن‌ها باشد، نکته دردناک قضیه اینجاست که من همه چیز را منوط به حضور خودم کنم و بعد در جایی که باید حاضر باشم، غیبت کنم.
وی با اشاره به اینکه در اولین جلسه بررسی طرح راهبردی توس در شورای عالی شهرسازی ایراداتی از سوی نمایندگان میراث فرهنگی، وزارت راه و شهرسازی و جهاد کشاورزی بر طرح وارد شد، تصریح کرد: مشاور طرح برای تمامی ایرادات وارده جواب قانع‌کننده ارائه داد. همچنین مقرر شد مشاور در جلساتی جداگانه با نمایندگان میراث، راه و شهرسازی و جهاد شرکت کرده و ابهامات آن‌ها را برطرف کند که این مهم نیز انجام شد.
ریاضی در ادامه توضیح داد: ابتدا بیان می‌شد مشکل اصلی در به ثمر نرسیدن این طرح، سازمان میراث فرهنگی است، البته یک نگاه میراثی در بین تعداد محدودی از کارشناسان وجود داشت که معتقد بودند در محدوده توس هیچ کاری نباید انجام شود، این گنجینه باید به همین شکل و مهر و موم برای آیندگان حفظ شود، چراکه هرکاری انجام شود درراستای خراب‌کردن حالت فعلی پیش خواهد رفت نه ساختن! البته این هم می‌تواند یک تفکر باشد. با اینکه این نظریه در بین کارشناسان میراث فرهنگی نظر قالب نبود، اما مدام در حول و هراس بودیم که طرح در کانال میراث فرهنگی با چالش و سؤالات بسیار جدی روبه‌رو شود، ولی در نهایت کارشناسان این سازمان با ذهن باز موارد را بررسی کرده و اعمال نظر کردند، حتی نظرات آن‌ها در برخی موارد از نظر شخص بنده نیز رقیق‌تر بود. بعد از این جریان به‌اصطلاح توپ در زمین وزارت راه و شهرسازی افتاد، هم‌اکنون بیش از ۸ ماه است که منتظر هستیم تا جلسه دوم رسیدگی به طرح راهبردی توس در شورای عالی شهرسازی تشکیل شود.
معضلات ابلاغ‌نشدن طرح راهبردی
عضو شورای اسلامی شهر مشهد به مشکلاتی که ابلاغ‌نشدن طرح تفصیلی در ناحیه ۳ شهرداری منطقه ۱۲ با خود به همراه داشته است اشاره کرد و گفت: با اینکه من منتخب مردم مشهد در شورای اسلامی شهر هستم و باید از حقوق مردم دفاع کنم، اما باید بگویم که شهرداری مشهد در مقوله مدیریت شهری توس مظلوم واقع شده است، چراکه باید مجری تصمیمات افرادی باشد که علاقه‌ای به تصمیم‌گیری ندارند.
ریاضی تصریح کرد: اداره مهندسی و نظارت بر ساخت‌وساز‌ها و همچنین واحد پلیس ساختمان در شهرداری به‌طور مداوم با شهروندان در ناحیه منفصل توس درگیر هستند. از طرفی شهروندان هم حق دارند، برخی از این افراد چندین نسل است که در توس زندگی می‌کنند، پسر‌ها و دختر‌های آن‌ها ازدواج کرده‌اند و نیازمندی‌های آن تغییر یافته و گسترش پیدا کرده است. خانه‌های آن‌ها فرسوده شده و نیاز به مرمت یا بازسازی کامل دارد، اما شهرداری نمی‌تواند براساس قانون و ابلاغ‌نشدن طرح تفصیلی مجوز ساخت و ساز صادر کند. بسیاری از هسته‌های جمعیتی شهر تاریخی توس در گذر زمان، دچار رشد جغرافیایی و جمعیتی شده‌اند، بدیهی است باید به امکانات رفاهی، تفریحی، آموزشی و درمانی بیشتری تجهیز شوند، اما به دلیل نبود طرح هیچ کدام از این موارد امکان‌پذیر نیست.
ریاضی با اشاره به اینکه زمین و ملک از نظر شرعی و عرفی بخشی از اموال است که اشخاص درباره آن اختیار دارند، افزود: ما این اختیار را سال‌هاست که از شهروندان ساکن در توس گرفته‌ایم. بدیهی است این افراد مستأصل، عصبی و پرخاشگر می‌شوند، چراکه به هر دری می‌زنند یک جواب درست و درمان به آن‌ها داده نمی‌شود. البته عده‌ای افراد سودجو هم در این میان هستند که قصد زمین‌خواری و فعالیت‌های منفعت‌طلبانه دارند، اما بخش مهمی از آن‌ها مردمی هستند که به دنبال تأمین نیاز‌های اولیه شهری همچون مجوز ساخت و ساز در زمین‌هایشان هستند، همین مردم با پلیس ساختمان درگیر می‌شوند، برای آن‌ها پلیس ساختمان حکم یزید را دارد، اما شهروندان نمی‌دانند که آن کارمند پلیس ساختمان مسئول اجرای تصمیمات نگرفته جماعتی است که علاقه‌مند به تصمیم‌گیری نیستند.
وی ادامه داد: تخلفات را شهرداری تا جایی می‌تواند کنترل کند، وقتی مدیریت شهری نیروی خود را می‌فرستد تا جلوی کار غیرقانونی برخی را بگیرد، اما با دشنام، توهین، چوب و چماق و سنگ‌پرانی مردم روبه‌رو می‌شود، در چنین شرایطی من نماینده شهرداری تا جایی می‌توانم از آن نیروی پلیس ساختمان انتظار ایستادگی در برابر تخلفات ساختمانی را داشته باشم، در چنین شرایطی برخی دستگاه‌های مسئول هم از شهرداری حمایت نمی‌کنند، مجموعه این عوامل باعث می‌شود متهم اصلی همه این اتفاقات از دید شهروندان شهرداری تلقی شود، غافل از اینکه یک سال یک برگ کاغذ روی یک میز مانده است و آن مسئول محترم علاقه‌ای به امضا و تأیید آن ندارد. هر قدر در تصویب این طرح کوتاهی بیشتری باشد، تقابل‌ها هم پررنگ‌تر می‌شود و این به نفع توس، مردم و مدیریت شهری نیست.
ثبت جهانی توس
مسئول کمیته عمران و بهسازی توس در شورای اسلامی شهر مشهد در ادامه به مقوله «ثبت جهانی توس» اشاره کرد و گفت: ثبت جهانی توس راهی برای دیده‌شدن بیشتر شهر تاریخی توس است. به طور کلی مکانی که ثبت جهانی می‌شود به‌طور کلاسیک از مزایایی برخوردار خواهد شد. بدیهی است چنین مکان‌هایی مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرد و باعث شناخته‌شدن آن اثر در سطح بین‌المللی خواهد شد.
ریاضی افزود: ما در ایران به یکی از بزرگ‌ترین مظاهر فرهنگی خود که پدر زبان فارسی است می‌نازیم، نباید محلی که فردوسی دفن است و ما فارسی صحبت‌کردن خود را مدیون او هستیم، در سطح بین‌المللی چنین ناشناخته باشد. فردوسی بزرگ‌ترین اثر حماسی جهان را خلق کرده است، ماندگارترین تأثیر را روی زبان یک ملت گذاشته است، با این حال شهر، زادگاه و آرامگاهش اصلا حال و روز خوبی ندارد، ثبت جهانی توس می‌تواند توجه‌ها را به سمت این گنج گران‌سنگ جلب کند.
وی با بیان اینکه به طور قطع محوریت اصلی فرهنگ و اصالت شهر مشهد، امام رضا (ع) است، اظهار کرد: هنگامی که زائران امام مهربانی‌ها بر سر این خوان نعمت حاضر می‌شوند، به‌عنوان میزبان باید هرچه داریم بر سر این سفره بگذاریم، بالأخره میزبان میهمانان امام رضا (ع) هستیم و برما ضروری است به طور شایسته‌ای از این بزرگواران پذیرایی کنیم.
ریاضی گفت: زائران امام هشتم (ع) در کنار زیارت حرم نورانی رضوی احتیاج به فضا‌های تفریحی، تفرجگاهی، فرهنگی، تاریخی و استراحتگاهی همچون هتل، رستوران، مجموعه آبی، موزه و... دارند. بدیهی است شهر تاریخی توس با چندین و چند مکان دیدنی و تاریخی همچون بقعه هارونیه، میل اخنگان، قلعه هزارساله کهن‌دژ، دیوار باره، موزه پهلوانی شه لافتی، موزه آرامگاه فردوسی و آرامگاه حکیم سخن به عنوان گل سرسبد گردشگری شهر مشهد محسوب خواهد شد.
۴.۵ میلیون گردشگر سالیانه در توس
عضو شورای اسلامی شهر مشهد با بیان اینکه مشاور پیش‌بینی کرده شهر تاریخی توس سالیانه ۴.۵ میلیون نفر گردشگر خواهد داشت، افزود: این تعداد گردشگر سالیانه می‌تواند هزاران اشتغال و کار را برای فرزندان ما به ارمغان بیاورد. حتی اگر شخصی هیچ علاقه‌ای به فرهنگ و ادب فارسی، ملیت و ایرانی‌بودنمان، زبان فارسی، شعر و فردوسی نداشته باشد، عقل سلیم حکم می‌کند که از پتانسیل، گردش مالی و ایجاد اشتغالی که به واسطه این تعداد گردشگر در شهر مشهد و شهر تاریخی توس ایجاد خواهد شد، بهره‌برداری بهینه کند، بنابراین هرکاری که لازم است باید برای شناساندن این گنج گران‌مایه انجام شود.
ریاضی با اشاره به اینکه یکی از راه‌های شناساندن شهر تاریخی توس، ثبت جهانی آن است، بیان کرد: تلاش‌های فراوانی برای ثبت جهانی توس انجام شد، اما هرچه گام‌های استوارتری برای ثبت جهانی توس برمی‌داشتیم، با موانع بیشتری برخورد می‌کردیم، گویی بعضی‌ها خیلی تمایل به انجام این مهم نداشتند، به قولی توس را در بین ۵۲ اثر کشورمان که در نوبت ثبت جهانی است، در ته صف نگه داشته بودند.
تشکیل پویش #تا-ثبت-جهانی-توس
وی با بیان اینکه انسان باید تهدید را به فرصت بدل کند، بیان کرد: وقتی با موانع زیادی برای ثبت جهانی توس روبه‌رو شدیم من تصمیم گرفتم از خودم آغاز کنم. یک تیشرت به تن کردم که روی آن نوشته بود «#تا-ثبت-جهانی-توس» و با یک عده ورزشکار و بعضا دوچرخه‌سوار مسیر سه‌راهی شاهنامه تا آرامگاه فردوسی را شروع به دویدن کردم. حداقل ماهی یک‌بار این‌کار را انجام دادم. سعی براین بود که با ثبت‌نشدن توس شعاری را درست کنیم که کار ثبت جهانی توس را انجام دهد، حالا دیگر ثبت جهانی توس به یک پویش مردمی تبدیل شده است که طرفداران زیادی را در سرتاسر ایران دارد.
ریاضی درباره به نتیجه رسیدن ثبت جهانی توس چنین اظهار کرد: ان‌شاء‌ا... که این پویش به نتیجه برسد، امیدوارم مردان بزرگی بیایند با همت عالی، ذهن باز و بدون تعصب این مسیر را تا رسیدن به سرمنزل مقصود انجام دهند.
وی افزود: شورا و شهرداری عملا کار خاصی نمی‌توانند برای ثبت جهانی توس انجام دهند. شورای اسلامی شهر و شهرداری از سازمان میراث فرهنگی درخواست کرده‌اند که مشاوری برای پیشبرد مسیر ثبت جهانی توس معرفی کند که مورد تایید آن سازمان نیز باشد. شهرداری هم تقبل کرده هزینه این شرکت مشاور را که وظیفه آن برطرف‌کردن معارضات پروسه ثبت جهانی توس و ترسیم کوتاه‌ترین مسیر برای نیل به این هدف است پرداخت کند، دوسال از درخواست ما به میراث برای معرفی مشاور گذشته و پاسخی هم دریافت نکرده‌ایم. ما فقط قادر هستیم هزینه تصمیم‌گیری‌های آقایان را بپردازیم، اما اینکه آن را مجبور به انجام کاری کنیم در حیطه اختیارات ما نیست.
تشکیل تیم کشتی #تا-ثبت-جهانی-توس
مسئول کمیته توسعه و بهسازی توس درباره تشکیل تیم کشتی #تا-ثبت-جهانی-توس و آثار مثبت آن نیز گفت: تشکیل تیم کشتی «#تا-ثبت-جهانی-توس» حداقل نام توس را در بین بخش بزرگی از ورزشکاران بر سر زبان‌ها انداخت. خیلی افراد امروز درباره مقوله ثبت جهانی توس به واسطه تشکیل تیم کشتی تعصب پیدا کرده‌اند. بار‌ها با چشم خودم دیده‌ام که بسیاری از ورزشکاران به‌طور خودجوش شعار «تا ثبت جهانی توس» را روی لباس‌های خود حک کرده و در میادین حاضر شده‌اند. خیلی‌ها در ایران نمی‌دانستند که فردوسی در توس دفن شده، ما با این‌کار هم نام توس را در سرتاسر کشور بر سر زبان‌ها انداختیم، هم از پاک‌ترین صدای موجود در جامعه، یعنی ورزش حمایت کردیم. ما از ورزشی که شهره به پهلوانی است، برای معرفی خالق پهلوانی‌ها استفاده کردیم.
ریاضی در پایان گفت: این بیت از شاهنامه را خیلی دوست دارم.
«همیشه خرد را تو دستور دار
بدو جانت از ناسزا دور دار»
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
