به گزارش شهرآرانیوز؛ برداشتی آزاد از خاطرات شفاهی رزمندگان دوران جنگ است که جای خود را میان مردم باز کرده است. از «تانک خورها» صحبت میکنیم؛ سریال پاییزی شبکه ۳ سیما که اخیرا به پایان رسید و نامهای معتبری از بزرگان سینما و تلویزیون، سازنده و پردازنده این قصه اند.
«هاشم»، با بازی آرش مجیدی، مکانیک و صاحب یک گاراژ است. او که تعمیرکار ماهری است، در شرایط جنگ و احتکار قطعات خارجی را با قیمتی کمتر تولید میکند؛ شخصیت اول قصه که مخاطب با او همذات پنداری و تلاش میکند گرهی از کار مردم باز کند؛ چه وقتی در گاراژ است و چه وقتی که پایش به جبهه باز میشود و به دنبال برادرش میرود.
این، اما وجه جدی ماجراست، تانک خورها فضایی طنز دارد که در کسب اقبال مردم بی تأثیر نبوده است و بار این ماجرا روی دوش سروش جمشیدی است که در سریال، شخصیتی عاشق پیشه دارد و شاگرد هاشم دست طلاست. داستان، اما جایی جالبتر میشود که وجه تسمیه سریال را بدانیم.
«تانک خورها» لقب تعمیرکاران خراسانی در جنگ بوده است؛ خراسانیهایی که وظیفه شان تعمیر و بازسازی تانکهای غنیمتی عراقی بود و این نشان از تسلط آنها بر نکات فنی و زرهی داشته است؛ اتفاقی که برای شخصیت اول داستان هم میافتد و هاشم با حضور در جبهه، به تعمیر تانکهایی میپردازد که از دید خیلیها تعمیرشدنی نبودند.
دوران هشت سال دفاع مقدس و مبارزات رزمندگان ایران درجبهههای نبرد حق علیه باطل، سرشار از رخدادها، حماسه ها، دلاوری ها، شهادتهای عاشقانه، راز و نیازهای عارفانه و پیروزیهای تاریخ ساز است که به همت، غیرت و سلحشوری انسانهای باورمند، متدین و معتقد در دفاع از ایران زمین و خانوادههای شرافتمند و وطن دوست آنها رقم خورده است. عنوان ارزشمند «رزمنده» برای کسانی است در تمام صحنهها و عرصههای جنگ و حتی پشت جبهه ها، آفریننده خدمات بزرگ و ارزشمندی شدند که امنیت و آرامش و حفظ کیان و آرمان و مقدسات کشور، مدیون و وامدار رشادت و مجاهدات آن هاست.
در هنگام رویداد جنگ تحمیلی و پس از آن، تاکنون صدها فیلم و سریال دفاع مقدس با رویکرد پردازش هنری ابعاد و ویژگیهای رزمندگان و رویدادهای دفاع مقدس در سینما و تلویزیون ساخته و با استقبال مردم روبه رو شده است. نمونه آن سریال مانایی مانند «در چشم باد»، ساخته مسعودجعفری جوزانی است که در جایگاه رفیع سریالهای دفاع مقدسی رسانه ملی ایستاده است و حالا باید درباره سریال «تانک خورها»، ساخته پرویز شیخ طادی، گفت که به دلیل امتیازهای فراوان محتوایی، ساختار هنری و نگاه مردمی به شخصیتها و حوادث دوران دفاع مقدس، یکی از آثار متمایز و ممتاز تلویزیون به شمار میآید.
اغلب فیلمها و سریالهای ژانر دفاع مقدس، در مضمون و محتوا با نگاه محوری به قهرمانان بزرگ و نامدار و حماسههای مشهور آن دوران ساخته شده اند؛ اگرچه این نوع نگاه و هنرپردازی بسیار ارزشمند است، نمایشگر کامل ثبت هنری آنها در تاریخ فرهنگ و هنر کشور نیست؛ چراکه در طول جنگ، هزاران انسان باایمان و شجاع در جبههها با حضور خود، آفریننده وقایع مهم و تعیین کننده جنگ بوده اند، ولی با اطلاق واژه گمنام به آنها در سایه نامها و حوادث بزرگ قرار گرفته اند.
با آنکه در برخی سریالها به عدهای از رزمندگان عادی و معمولی جبههها در حد تیپ پرداخته شده، سریال «تانک خورها» با هنرمندی به ابعاد شخصیتی قهرمانان حماسه ساز پرداخته است. این همان امتیاز و تفاوت بزرگ این سریال با آثار مشابه تلویزیونی است. تانک خورها از داستان سازی، نگارش قوی فیلم نامه، شخصیت پردازی باورپذیر، فضاسازی مناسب، بازی خوب و چشمگیر، موسیقی و آوای دلپذیر و کارگردانی حرفهای برخوردار است. رسانه ملی با تولید این اثر شایسته تحسین، گامی مهم در تورق هنری، تصویری و ارتقای نگاه اجتماعی به دوران دفاع مقدس برداشته است.
بدون شک حضور نامی مانند پرویز شیخ طادی به عنوان کارگردان و ایرج محمدی به عنوان تهیه کننده، مخاطب را ترغیب به دنبال کردن سریال خواهد کرد، اما نباید از بازیهای خوب تانک خورها غافل شد. آرش مجیدی که چند ماه پیش از این، ستاره تلویزیون در سریال سرزمین مادری بود، حالا شخصیت اصلی سریال شیخ طادی است که مخاطب با او همذات پنداری میکند. سروش جمشیدی بار طنز ماجرا را به دوش میکشد و میلاد میرزایی، هادی دیباجی، علیرضا استادی، احمد نجفی، ثریا قاسمی و... تکمیل کننده داستان هستند.
مکملهایی که هریک داستان خود را دارند و شخصیتی خارق العاده و بدون اشتباه نیستند. آدمهایی معمولی اند که اشتباه میکنند، مخاطب را عصبانی میکنند، مخاطب را درگیر میکنند و لبخند روی لبشان مینشانند و این دقیقا یکی دیگر از نکات خوب سریال است. ذکر همه این صحبت ها، اما بدان معنی نیست که این سریال کاملا بدون اشکال است ولی در روزهایی، بازگشت نامهایی مانند شیخ طادی و محمدی به رسانه ملی به همراه داستانی خوب و بازی باورپذیر، نوید روزهایی خوب را میدهد. حالا آمار نشان میدهد که مردم با مشهدیهای جذاب این سریال همراهند و این چه خوش داستانی است!
نوشته جبار آذین - منتقد و مدرس سینما و تلویزیون