فرم‌های نافرم مدارس

سعیده ساجدی نیا - «لباس های فرم دانش آموزان با وجود قیمت بالا کیفیت خوبی ندارند. چرا نظارتی بر کیفیت پارچه و دوخت این لباس ها وجود ندارد؟»، «مدارس با برخی تولیدی ها قرارداد می بندند اما با وجود نقص های بسیار، سال بعد هم با همان تولیدی کار می کنند»، «معمولا لباس فرم اندازه تن فرزندم درنمی آید و نواقص آن را نزد خیاط دیگری برطرف می کنم»، «لباس فرم مدارس امسال خیلی گران شده و از75 تا 120 هزار تومان و حتی بیشتر افزایش داشته است»، «چرا باید هر سال فرم مدرسه دانش آموزان تغییر کند، در حالی که لباس های سال گذشته هنوز اندازه شان است و می توانند از همان لباس استفاده کنند دراین وضعیت اقتصادی، آیا چنین تصمیماتی خداپسندانه است؟!»
این ها تنها بخشی از گله های پدر و مادرها درباره لباس فرم مدرسه فرزندانشان است که در تماس با روزنامه شهرآرا یا از طریق ارسال پیامک با ما در میان گذاشته اند. آن ها معتقدند گاه لباس فرم فرزندانشان شبیه به آن چیزی نیست که در شورای دانش آموزی مدرسه مصوب شده است!

افزایش دوبرابری قیمت
در شرایطی که لباس فرم مدارس هزینه مضاعف بسیاری از خانواده‌ها شده است برخی مدارس در این زمینه هزینه‌های نامتعارفی از خانواده‌ها طلب می‌کنند. این مدارس لباس‌هایی با طرح‌های ویژه‌تر را با قیمت‌هایی خارج از عرف پیشنهاد می‌‌کنند . آن‌ها با افزودن متعلقاتی چون مقنعه، هدبند، ساق دست و ... بسته پروپیمانی از لباس فرم ارائه می‌دهند که جزو ضروریات دانش‌آموزان نیست و بیشتر جنبه ظاهری دارد. این سبب می‌شود تفاوت قیمت بین لباس فرم در مدارس مختلف زیاد باشد. همچنان که برخی خانواده‌ها معتقدند لباس فرم قیمت مدرسه تا 2 برابر افزایش یافته است. به گفته مادر مهراد قیمت ها نسبت به سال گذشته نزدیک به 2 برابر افزایش داشته است و این وضعیت، شرایط را برای خانواده هایی که بیشتر از یک دانش آموز دارند، سخت تر کرده است. این موضوع را پدر یسنا هم به گونه ای دیگر بیان می کند: دخترم امسال به پیش دبستانی می رود. تنها برای لباس فرم و کیف مدرسه، 280 هزار تومان درخواست کرده اند و این در حالی است که من، 2 فرزند دیگر مدرسه ای و دانشجو نیز دارم و الان مانده ام که این هزینه ها را چگونه تأمین کنم؟ او ادامه می دهد: راننده یک شرکت هستم و هر سال هنگام ثبت نام مدارس تنم می لرزد؛ کاش هزینه ها به همین جا ختم شود، زیرا در بیشتر موارد، لباس ها اندازه فرزندم نیست، مثلا شلوارش مناسب اما پیراهنش کوچک تر یا بزرگ تر است یا برعکس. به این ترتیب ناگزیر شده ایم به خیاط دیگری نیز مراجعه کنیم تا پوشیدن لباسی که قرار است ساعت ها تن او بماند، عذاب آور نباشد!

تولیدی ها، تعیین کننده کیفیت و پولی که به جیب مدرسه ریخته می شود!
درحالی که رنگ، مدل، کیفیت پارچه و... در مدرسه مصوب، سپس برای دوخت به تولیدی ها ارائه می شود، گاه محصول نهایی با ویژگی های مصوب در مدرسه منطبق نیست، یعنی تولیدکننده براساس سلیقه یا توجیهات خود تغییراتی در آن داده است. شریفی، مادر یکی از دانش آموزان که در گذشته عضو انجمن اولیا و مربیان مدرسه بوده است، همین مسئله را مطرح می کند و‌می گوید:زمانی که در انجمن فعال بودم رنگ، مدل و جنس پارچه مشخص می شد اما خیاطان به این مصوبات توجهی نداشتند و نوع بی کیفیت تری ارائه می دادند. مثلا ممکن است به بهانه نبود نوع پارچه ای که مدرسه آن را مصوب کرده است، از پارچه معمولی تری استفاده کنند. از این‌رو در مواردی حتی دوخت لباس ها نیز مشکل دارد و گاه هنوز 2ماه نشده، درزها و سرآستین ها باز و در نهایت بخش هایی از آن پاره می شود.زهرا مهرکیا، مادر مهرناز که دانش آموز مقطع ابتدایی در محدوده قاسم آباد است، در این باره می گوید: خودم با یکی از این تولیدی ها صحبت کردم و متوجه شدم مدرسه خیلی روی طرح مصوب پافشاری ندارد، چرا که این تغییرات به کاهش هزینه ها منجر و در نهایت به نفع مدرسه تمام می شود. به گفته مهر کیا در صورت کم شدن هزینه لباس فرم به این شکل مدرسه مابه التفاوت آن را به خانواده دانش آموز برنمی گرداند بلکه آن را برای مدرسه هزینه می کند.

رنگ و مدل های تحمیلی
پدر و مادر دیگری نیز که هر 2 فرهنگی هستند با بیان اینکه مدیران مدارس به بخش نامه های آموزش و پرورش توجهی ندارند، می گویند:مدرسه هزینه لباس فرم را درحالی از خانواده ها می گیرد که رنگ مدل و کیفیت را به خانواده تحمیل می کند. مادر هلنا نیز نظر خود را درباره لباس فرم مدرسه دخترش این گونه بیان می کند: طراحی لباس فرم مدارس عجیب و غریب است؛ مدل و رنگ هایی که در این لباس ها استفاده می شود مناسب نیست. انگار بعضی ها مفهوم رنگ شاد را با کج سلیقگی اشتباه گرفته اند.

لباس فرم از 65 تا 285 هزار تومان

رئیس سازمان دانش آموزی خراسان رضوی درباره تحمیل تهیه لباس فرم و ویژگی های آن به خانواده ها، به آیین نامه انضباطی مدارس اشاره می کند که بر اساس آن هیچ اجباری برای تهیه لباس فرم مدرسه وجود ندارد.
به گفته علی محمد یونسی هر مدرسه ای الزامی بر لباس فرم مدرسه ندارد یا تصمیم دارد فرم لباس سال گذشته را انتخاب کند، صورت جلسه انجمن اولیا و مربیان خود را به ناحیه مربوط آموزش و پرورش تحویل دهد و تائید آن را بگیرد.

آذر ماه زمان تأیید حُسن انجام کار
رئیس سازمان دانش آموزی خراسان رضوی درباره کیفیت پایین لباس فرم دانش آموزان نیز بیان می کند: طبق توافق های صورت گرفته با سازمان صنعت، معدن و تجارت استان هر مشکلی برای لباس های فرم تا آذرماه پیش بیاید، تولید کننده موظف به تعویض رایگان است، در غیر این صورت مبلغ مربوط به حُسن انجام کار که جزو قرارداد منعقد شده ا ست، به آن ها تعلق نمی گیرد. بنابراین ارائه گواهی حسن انجام کار از سوی تولید کننده ضروری است.به گفته یونسی هزینه فرم مدارس افزایش 35 تا 37 درصدی داشته است اما تنها آموزش و پرورش در آن نقش ندارد، بلکه کمیته قیمت گذاری متشکل از نماینده اتحادیه خیاطان، سازمان صنعت، معدن و تجارت و از طرف آموزش و پرورش نیز نماینده هنرستان ها این کار را انجام می دهند. بر اساس تصمیم این کمیته امسال قیمت پارچه، دوک نخ و دستمزد کارگر 37 درصد افزایش پیدا کرده و بر همین اساس قیمت لباس فرم نیز افزایش یافته است و نمایندگان پای این نرخ گذاری را امضا کرده اند. اما در صورتی که مدرسه ای بیش از این هزینه درخواست کند، مصداق تخلف است و در صورت اعلام گزارش با آن برخورد می شود.

مدارس غیر دولتی ساز خودشان را می زنند
یونسی در ادامه به مدارس غیردولتی اشاره می کند که ساز خودشان را می زنند و می گوید: تفاوت قیمت سایز یک با سایز 3، 3000 تومان مشخص شده است اما مدارس غیردولتی در توافق با تولیدکننده، عددی دیگر تعیین و از این طریق سود می کنند؛ برای مثال در جریان یک بازرسی با حضور نماینده صنعت و معدن، تولیدکننده در واکنش به قیمت بالای لباس فرم، بیان کرده بود، مدرسه از او خواسته است به جای 115 هزار تومان، 147 هزار تومان بفروشد تا مابه التفاوتش را برای هزینه مدرسه استفاده کند.به گفته یونسی، هزینه لباس فرم برای مقطع ابتدایی، از 65 تا 90‌هزار و متوسطه اول از 85 تا 115 هزار تومان است که برخی مدارس مقنعه و هد را نیز به لباس فرم دخترانه اضافه می کنند تا به این بهانه نیز هزینه بیشتری دریافت کنند! بالاترین قیمت لباس فرم هم 285 هزارتومان به کت و شلوار دانش آموزان پسر متوسطه دوم تعلق می گیرد.به گفته یونسی 46 ارزیاب لباس فرم به صورت مستمر به مدارس و تولیدکنندگان سرکشی می کنند و در صورتی که پدر و مادرها در این باره ابهام یا شکایتی داشته باشند می توانند با شماره 32222103 (بازرسی آموزش و پرورش) تماس بگیرند و تخلفات را گزارش دهند.