حرفه پُرمخاطره یک قصاب

درنگاه اول شاید این طور به نظر برسد که تنها بیماری هایی که از دام زنده یا لاشه آن به انسان منتقل شودمی تواند سلامت یک قصاب یا کارکنان شاغل در کشتارگاه ها را به مخاطره بیندازد، درحالی که طبق مطالعات انجام شده؛ در کنار عوامل زیان آور فیزیکی، شیمیایی، ارگونومیک و بیولوژیک زیادی که در این شغل وجود دارد، بیماری های قلبی-عروقی، فشارخون، ناراحتی های مربوط به غدد لنفاوی و برخی سرطان ها مانند سرطان ریه و کبد نیز در بین صاحبان این حرفه بسیار شایع است.
صدای زیاد ریل های متحرک حمل لاشه در کشتارگاه ها، چرخ گوشت ها و همچنین صدای ناشی از ضربات مداوم ساتور جزو عوامل زیان آور فیزیکی است که مواجهه طولانی مدت با آن می تواند با کاهش شنوایی همراه باشد که متأسفانه این کاهش شنوایی برگشت پذیر یا درمان پذیر هم نیست. بد نیست، بدانید که در انگلیس برای قصاب هایی که با مشکل کاهش شنوایی ناشی از کار روبه رو می شوند، دولت مبلغ 5000یورو غرامت در نظر می گیرد.
قصاب ها به دلیل کارکردن با اشیا و وسایل تیز و برنده مانند چاقو و ساتور معمولا زیاد دچار بریدگی و جراحت در ناحیه دست می شوند. حتی گاهی خراش های بسیار ریزی هم که در پوست این افراد ایجاد می شود زمینه انتقال ویروس و باکتری را از گوشت آلوده به بدن ایجاد می کند. تب مالت، تب کریمه کنگو، تولارمی، اریزیپلوئید، سل پوستی، سیاه زخم و عفونت های پوستی با استرپتوکوک و استافیلوکوک نمونه هایی از این بیماری ها هستند که گاه می توانند باعث مرگ هم بشوند. مطالعات پژوهشگران نشان می دهد که فاضلاب کشتارگاه ها 400 برابر آلودگی بیشتری نسبت به فاضلاب انسانی دارد.
معمولا دستان کارکنان کشتارگاه ها و قصابی ها که با حیوانات و گوشت آلوده سروکار دارند، زیاد زگیل می زند. زمانی که خراش ها و زخم های کوچک روی پوست زیاد و رطوبت هم بالا باشد، امکان ابتلا به این زگیل ها چندبرابر می شود. تماس زیاد با مواد شوینده شیمیایی در کشتارگاه ها و قصابی ها که به منظور تمیزی و ضدعفونی کردن محیط و ابزارآلات کار استفاده می شوند زمینه ابتلا به بیماری های پوستی و ریوی زیادی را فراهم می کند که هفته های قبل دراین باره زیاد صحبت کردیم.به همه این عوامل زیان بار شغلی، باید مسائل ارگونومیک این حرفه را هم اضافه کنید که زمینه ابتلا به بیماری های اسکلتی-عضلانی را در صاحبان این حرفه نیز فراهم می کند. کمردرد ناشی از حمل نامناسب قطعات بزرگ گوشت و ابتلا به سندرم تونل کارپال بر اثر ضربات ناشی از خردکردن استخوان گوشت و قرارگرفتن مچ دست در حالت نامناسب نمونه ای از این مشکلات است.

مصیب مالک‌رئوف
کارشناس بهداشت حرفه‌ای

   ..........................................

توصیه های کاربردی
برای مواجهه کمتر با سروصدا، تعمیر و بالانس چرخ گوشت ها و دیگر وسایل کارتان را جدی بگیرید و درهنگام کار از گوشی های حفاظتی استفاده کنید.
ساختمان های قدیمی و نمور برای قصابی یا کشتارگاه مناسب نیستند. ساختمان باید مرتب تعمیر شود و راه ورودی برای جوندگان نداشته باشد. کف ساختمان و دیوارها بهتر است از جنسی مانند سنگ و کاشی باشند که راحت تمیز و شسته شوند و آلودگی به خود نگیرند.
نور کافی (دست کم200 لوکس) برای راحتی کارکنان و پیشگیری از حوادثی مانند بریدگی و جراحت با چاقو و همچنین بهتر تمیزکردن محل ضروری است.
از تهویه مناسب برای جلوگیری از ایجاد گرمای اضافه و بوی نامطبوع درمحیط استفاده کنید. نصب توری مناسب برروی در و پنجره ها هم به منظور استفاده از تهویه طبیعی و جلوگیری از ورود حشرات ضروری است.
گوشت ها پس از تحویل در قصابی ها باید در دمای کمتر از 2درجه سانتی گراد در یخچال نگهداری شوند. پس از یخچال هایی استفاده کنید که ضمن خنک کنندگی خوبی که دارند ظرفیتشان متناسب با حجم گوشتی هم باشد که نگهداری می کنید.
درمحیط کار مرتب دست هایتان را با آب و صابون بشویید. درهنگام نگهداری، نقل و انتقال و ذبح دام ها از دستکش سیمی، لباس کار مناسب، ماسک، چکمه و عینک محافظ استفاده کنید. بهتر است در هنگام قطعه قطعه کردن گوشت و عرضه آن به مشتری هم این نکات ایمنی را رعایت کنید. درضمن از شست وشو و ضدعفونی کردن روزانه محیط و وسایل و ابزار کار هم غافل نشوید.
درصورت ایجاد جراحت و بریدگی سریع اقدام به درمان کنید و تا بهبود ی کامل زخم هم از تماس دست با گوشت خام خودداری کنید.

   ..........................................

نکته تکمیلی از امیرجاویدی، مزاج شناس| در این حرفه ما با دو مزاج غالب روبه رو هستیم؛ صفرا و دم که به دلیل زیاده روی صفراها در چیزهایی که به آن علاقه دارند معمولا بعد از مدتی به صفرای بلغم گرفتار می شوند برای همین بیشتر قصاب ها و کارکنان شاغل در کشتارگاه ها که سابقه کار طولانی دارند، معمولا گوشتی و تنومند هستند یا شکم و پهلو دارند. عصبی بودن این افراد به دلیل گرمای زیاد مزاج و شغلشان یکی از ویژگی های رفتاری در آن هاست، برای همین مصرف شربت سکنجبین باید یکی از میان وعده های اصلی و روزانه در این افراد باشد، همچنین مصرف بیشتر سردیجات به ویژه در فصل های گرم سال که حکم آب روی آتش را دارد. کارکردن با وسایل تیز و برنده در زمانی که عصبانی هستند یا غلبه مزاج دارند هم معمولا باعث صدمه و آسیب بدنی زیادی در این افراد می شود که توصیه اکید می کنیم درچنین شرایطی تا زمانی که یک دمنوش آرام بخش مانند گل گاوزبان یا سنبل الطیب درست و نوش جان نکرده اند، قید ادامه کار را بزنند. نکته دیگری که توجه به آن در این افراد اهمیت دارد بحث ریزه خواری هایی است که ویژه همین مشاغل است. منظورم مصرف تکه های کوچک جگر خام، چربی بین گوشتی و دنبلان گوسفند است که این افراد زیاد مصرف می کنند و باعث ابتلا به بیماری های زیادی در آن ها می شود و باید این عادت رفتاری نادرست را ترک کنند. توصیه آخر اینکه اگر می خواهند از بیماری کبد چرب که در بین صاحبان این مشاغل زیاد دیده می شود در امان بمانند از انجام ورزش روزانه و تحرک زیاد، خواب به اندازه و کافی و خوب جویدن غذا غفلت نکنند..