رئیس موسسه تحقیقات آب کشور: چهار سال گرم در پیش است

به گزارش شهرآرانیوز، محمدرضا کاویان‌پور، صبح امروز در آئین افتتاح نخستین مدرسه فصلی شرکت آب منطقه‌ای اصفهان با اشاره به داده‌های جهانی در خصوص تأثیرات گرمایش زمین و وضعیت بحرانی منابع آبی کشور اظهار کرد: دمای کره زمین در سال ۲۰۲۴ به رکورد تاریخی ۱.۵ درجه سانتی‌گراد رسیده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۹، دمای جهانی بین ۱.۲ تا ۱.۵ درجه بالاتر از دوره ۱۸۵۰-۱۹۰۰ باشد که این امر چهار سال آینده را به گرم‌ترین سال‌های تاریخ زمین تبدیل خواهد کرد.

وی با استناد به گزارش سازمان هواشناسی جهانی افزود: از دهه ۱۹۸۰، شتاب افزایش دما در جهان و ایران شدت گرفته و در سال ۲۰۲۳، جهان به آستانه ۱.۵ درجه‌ای که برای پایان قرن پیش‌بینی شده بود، رسیده است و بر همین اساس کشورمان در افق ۲۱۰۰ ممکن است افزایش دمایی بین سه تا ۶ درجه سلسیوس را تجربه کند.

رئیس مرکز تحقیقات آب کشور با بیان اینکه ایران از سال ۲۰۰۰ میلادی شاهد افزایش دما بوده و در سال ۲۰۲۴ دمای زمستان در استان اصفهان یک درجه افزایش یافته است، عنوان کرد: در تابستان و بهار گذشته نیز دمای این استان به طور میانگین ۱.۳ درجه بالاتر از میانگین تاریخی بوده است.

کاهش ۴۰ درصدی بارش‌ها و افزایش ۲۰ درصدی تبخیر

کاویان پور با اشاره به کاهش ۴۰ درصدی بارش‌ها در سال آبی جاری تا ۱۵ خرداد ماه، تصریح کرد: ایران در کمربند خشک کره زمین قرار دارد و کاهش بارش‌ها همراه با افزایش ۲۰ درصدی تبخیر، منابع آبی کشور را به شدت تحت فشار قرار داده است. این وضعیت در حوضه‌های آبی کلیدی مانند کارون، کرخه و زاینده‌رود مشهود است که علاوه بر تأمین آب، تولید انرژی برق‌آبی را نیز تحت تأثیر قرار داده‌اند.

کاهش شدید تراز دریای خزر

وی با اشاره به وضعیت دریای خزر بیان کرد: تراز آب دریای خزر به حداقل میزان در سال‌های اخیر رسیده و پیش‌بینی می‌شود طی سه تا چهار سال آینده، بنادر، شیلات و تأسیسات آب‌شیرین‌کن مناطق شمالی با مشکلات جدی مواجه شوند.

رئیس مرکز تحقیقات آب کشور در خصوص حادثه سد کرج در سال ۱۴۰۱ خاطرنشان کرد: در آن، بارش سنگین و رانش زمین باعث انسداد دهانه خروجی سد شد و تأمین آب ۲۵ درصد جمعیت تهران را مختل کرد.

فرونشست ۲ هزار کیلومتر از مناطق شهری اصفهان

کاویان‌پور گفت: بر اساس آخرین آمار‌ها اضافه‌برداشت آب زیرزمینی در اصفهان به ۶۰۰ میلیون متر مکعب و افت آبخوان‌ها به ۱۷ تا ۲۰ سانتی‌متری رسیده و این امر منجر به فرونشست سه هزار کیلومتر مربع از اراضی و ۲ هزار کیلومتر مربع از مناطق شهری شده است. فرونشست زمین در شهر اصفهان حتی به خانه‌های مسکونی آسیب زده و ترک‌های سالانه نیازمند ترمیم هستند.

در ادامه حتما بخوانید معاون محیط زیست دریایی سازمان محیط زیست: ۵۰ درصد آب‌شیرین‌کن‌های دنیا در خلیج‌فارس و دریای سرخ متمرکز است

تنها ۳۷ درصد آب قابل استحصال کشور امکان برداشت دارد

وی با اشاره به برداشت ۹۲ درصدی از منابع آب قابل استحصال کشور ادامه داد: از ۴۰۰ میلیارد متر مکعب آب ورودی به کشور، تنها ۳۷ درصد به آب قابل برداشت تبدیل می‌شود که این میزان به دلیل برداشت بی‌رویه، تعادل منابع آبی را بر هم زده است. تولیدات کشاورزی از ۳۵ میلیون تن در سال ۱۳۶۲ به ۱۰۰ تا ۱۱۰ میلیون تن رسیده، اما ۵۰ درصد این تولیدات در بخش‌هایی غیرمرتبط با امنیت غذایی صرف می‌شود.

کاهش ۴۷ درصدی یخچال‌های زاگرس

رئیس مؤسسه تحقیقات آب کشور با اشاره به به کاهش یخچال‌های طبیعی در مناطق زاگرس و البرز عنوان کرد: ۴۷ درصد از یخچال‌های زاگرس از جمله زردکوه طی دهه‌های اخیر کاهش یافته‌اند.

کاویان‌پور همچنین با اشاره به بدهی ۱۴۹ میلیارد متر مکعبی به مخازن آب زیرزمینی طی ۶۰ سال گذشته تصریح کرد: این وضعیت ۴۲۸ دشت از ۶۰۹ دشت کشور را در وضعیت بحرانی قرار داده است.

وی در خصوص موج مهاجرت ناشی از تنش آبی، خواستار مدیریت یکپارچه منابع آبی از طریق شورای عالی آب شد و خاطرنشان کرد: بخش کشاورزی که بیش از ۸۰ درصد منابع آبی را مصرف می‌کند باید بهره‌وری خود را افزایش دهد ضمن اینکه همکاری همه بخش‌ها و مشارکت مردم برای جلوگیری از فاجعه زیست‌محیطی ضروری است.

وزارت نیرو به تنهایی نمی‌تواند پاسخگوی بحران آب باشد

رئیس مؤسسه تحقیقات آب کشور با بیان اینکه وزارت نیرو به تنهایی نمی‌تواند پاسخگوی بحران آب باشد و نیاز به همکاری همه بخش‌ها و مشارکت مردم است، از نسل جوان خواست تا با آینده‌پژوهی و استفاده از روش‌های نوین، به مدیریت پایدار منابع آبی کمک کنند تا از فاجعه زیست‌محیطی جلوگیری شود.

کاویان‌پور بر لزوم ایجاد پل ارتباطی بین صنعت و دانشگاه تأکید کرد و گفت: مدارس فصلی با هدف توانمندسازی دانشجویان و انتقال تجارب به نسل جوان برگزار می‌شود.

وی با اشاره به فشار‌های تبلیغاتی علیه نسل جوان مبنی بر ناکارآمدی کشور در حل مسائل، بر ضرورت آگاهی‌بخشی به جوانان درباره پیشرفت‌های صنعت آب و برق تأکید و اضافه کرد: دولت سیزدهم طرح راویان پیشرفت را اجرا کرد که نسل جوان با دستاورد‌های بزرگ و ارزشمند حوزه آب و برق آشنا شوند.

رئیس مؤسسه تحقیقات آب کشور افزود: این برنامه با حمایت وزیر نیرو و معاونت آب وزارتخانه به یک دستورالعمل تبدیل شده تا از طریق مدارس فصلی، ارتباط بین صنعت و دانشگاه تقویت شود، دانشجویان توانمند شوند و گفتمانی بین کارشناسان و دانشجویان شکل گیرد.

نخستین مدرسه فصلی (بهاره) شرکت آب منطقه‌ای اصفهان با محوریت مدیریت بهم پیوسته منابع آب با حضور دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته‌های مرتبط با حوزه آب از سراسر کشور صبح یکشنبه افتتاح شد. این دوره آموزشی به مدت چهار روز به میزبانی شرکت آب منطقه‌ای اصفهان برگزار می‌شود.

منبع: مهر