تأملی بر حقانیت امیرالمؤمنین در واقعه غدیر در گفت‌و‌گو با یک شاعر اهل بیت

رضا یعقوبیان در گفت‌و‌گو با شهرآرانیوز، غدیر را نه صرفاً یک واقعه تاریخی، بلکه حقیقتی روشن و اصیل در مکتب اهل‌بیت(ع) و یکی از ارکان فهم درست از دین اسلام دانست که نادیده‌گرفتن آن، موجب انحراف از مسیر واقعی پیامبر اسلام (ص) خواهد شد.

وی با بیان اینکه واقعه غدیرخم یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین حوادث صدر اسلام است، اظهار کرد: غدیرخم نقطه عطفی در تاریخ اسلام بود که در آن، پیامبر اکرم (ص) باصراحت، علی بن ابی‌طالب (ع) را به‌عنوان ولی، وصی و جانشین خود معرفی کردند و با بیان جمله مشهور «من کنت مولاه فهذا علی مولاه»، راه هدایت امت را برای همیشه مشخص ساختند.

به گفته وی، این اعلان نه به‌صورت ضمنی یا غیرمستقیم، بلکه در جمعی عظیم از حجاج و مسلمانان، با تأکید و قاطعیت صورت گرفت.

وی در ادامه گفت: واقعه غدیر، صرفاً یک رویداد تاریخی برای ثبت در کتاب‌ها نیست، بلکه یکی از اصول حیاتی و بنیادین مکتب تشیع و یکی از ارکان اصلی درک صحیح از رسالت نبوی و استمرار آن در قالب امامت است. بدون شناخت غدیر، نمی‌توان به فهمی دقیق از اسلام واقعی و مسیر هدایت پس از پیامبر (ص) رسید.

اولین محور حقانیت امام‌علی(ع): آیات قرآن

این شاعر و مداح اهل بیت (ع) در بخش دیگری از سخنان خود، دلایل حقانیت ولایت امیرالمؤمنین علی (ع) را در سه محور اساسی مورد بررسی قرار داد که نخستین محور، قرآن کریم و آیات مرتبط با ولایت است.

وی با استناد به آیات متعددی از قرآن کریم، از جمله آیه بلاغ (۶۷ سوره مائده) آیه ولایت (۵۵ سوره مائده) و آیه اکمال دین (۳ سوره مائده) تأکید کرد: این آیات، به‌صراحت و روشنی به موضوع امامت و ولایت علی(ع) اشاره دارند.

یعقوبیان گفت: این آیات به هیچ وجه قابل تأویل و تفسیر به غیر از ولایت امیرالمؤمنین (ع) نیستند و مفسران بزرگ، اعم از شیعه و سنی، در شأن نزول این آیات به موضوع غدیر اشاره کرده‌اند. آیه اکمال دین، پس از اعلان ولایت علی (ع) نازل شد و این نشان از اهمیت بنیادین این موضوع در ساختار دینی اسلام دارد.

در ادامه حتما بخوانید امامت در خطابه غدیر؛ انتخاب الهی یا مسئولیت تاریخی؟

دومین محور: روایات تاریخی و منابع معتبر اسلامی

یعقوبیان در ادامه با ذکر منابع معتبر حدیثی و تاریخی از هر دو مذهب شیعه و اهل سنت، به نحوه برگزاری مراسم غدیر و سخنان پیامبر (ص) در آن روز اشاره کرد.

وی گفت: طبق روایات متعددی که بیش از صد صحابی آن را نقل کرده‌اند، پیامبر (ص) پس از بازگشت از حجة‌الوداع، در منطقه‌ای به نام غدیرخم، مردم را متوقف کردند، منبری از جهاز شتران ساختند و پس از حمد و ثنای الهی، دست علی (ع) را بلند کرده و او را به عنوان مولای مؤمنان معرفی کردند. این اعلان رسمی، در حضور هزاران نفر از مسلمانان انجام شد و بسیاری از صحابه، به دستور پیامبر، با علی (ع) بیعت کردند.

سومین محور: آثار اجتماعی و دینی واقعه غدیر در ساختار جامعه اسلامی

این مداح و شاعر اهل بیت (ع)، واقعه غدیرخم را یکی از مهم‌ترین اقدامات پیامبر (ص) برای تضمین تداوم هدایت الهی و جلوگیری از تفرقه و اختلاف در امت اسلامی دانست.

وی با اشاره به بحران‌های سیاسی پس از رحلت پیامبر (ص) گفت: اگر مسلمانان به توصیه صریح پیامبر (ص) در غدیر عمل می‌کردند و علی (ع) را به‌عنوان جانشین برحق آن حضرت می‌پذیرفتند، بسیاری از درگیری‌ها، اختلافات و انحرافات از مسیر اصلی اسلام رخ نمی‌داد. ولایت، ضامن وحدت واقعی امت است، نه‌فقط وحدت ظاهری. پیامبر (ص) با نصب علی (ع) به عنوان رهبر امت، خط‌مشی آینده جامعه اسلامی را ترسیم کرده بودند.

وی همچنین به نقش برجسته صحابه و تابعین در ثبت و انتقال این واقعه اشاره کرد و افزود: بسیاری از صحابه بزرگ از جمله سلمان فارسی، ابوذر غفاری، زید بن ارقم، حذیفه بن یمان، جابر بن عبدالله انصاری و ده‌ها تن دیگر، به‌وضوح و صراحت واقعه غدیر را نقل کرده‌اند. این روایت‌ها در منابع معتبر مانند مسند احمد بن حنبل، صحیح ترمذی، تاریخ طبری و... موجود است و نشان می‌دهد که این واقعه، نه‌تنها ساختگی یا جعلی نیست، بلکه سندی محکم بر ولایت علی (ع) است.

یعقوبیان در پایان گفت: واقعه غدیرخم، نه‌تنها در گذشته تاریخ‌ساز بوده، بلکه امروز نیز راهگشا و هدایتگر است. اگر امروز امت اسلامی بخواهد به وحدت واقعی، عدالت اجتماعی و بازگشت به اسلام ناب محمدی دست یابد، راهی جز بازگشت به حقیقت غدیر و ولایت علی (ع) ندارد. شناخت غدیر، یعنی شناخت مسیر حق، و عمل به آن، یعنی قدم‌برداشتن در راه پیامبر (ص) و اهل بیت (ع).