«حرعاملی» در اسارت فرسودگی

لیلی رحمانی - وقفه در اجرای بهسازی بافت فرسوده درد مشترک ساکنان حر عاملی است. اهالی می گویند با اینکه بسیاری از املاک این محدوده خریداری شده است، معلوم نیست چرا تکلیف دیگر ملک ها روشن نمی شود. حسنی، یکی از اهالی که سال هاست در این محل روزگار می گذراند، می گوید: منشأ همه بدبختی های ما همین پروژه های نیمه کاره هستند. چند سال است که نه آرامش داریم و نه امنیت. به گفته او 2 سال است هیچ اقدام مثبتی از سوی مسئولان در راستای بهسازی این محدوده صورت نپذیرفته است. یکی دیگر از اهالی معلق ماندن پروژه بهسازی بافت فرسوده را عامل مشکلات محله شان می‌داند ومی گوید: چند سال پیش ملک پدرم را با قیمت کمی خریدند، اما الان تنها مخروبه ای از آن خانه باقی مانده است. هر بار از این خیابان می‌گذرم افسوس می خورم که ای کاش از این ملک برای اصلاح محله استفاده می شد. اما حالا می بینیم این ملک هم به عنوان یک زمین رها شده بر مشکلات محله افزوده است.

حاضر نیستند ارزش حقیقی املاک را بپردازند
در مسیری که به سمت انتهای خیابان می رویم بی نظمی ناشی از بلاتکلیفی ساختمان ها را می بینیم. خیابانی کم عرض که برخی ساختمان های آن عقب نشینی کرده اند اما سایر املاک با همان هیبت قدیم استوار مانده اند. در بین چند زمین خاکی رهاشده یک مغازه قدیمی همچنان برای ماندن اصرار دارد و کمی آن سوتر می توان جرثقیل های غول پیکر و گودبرداری های عظیم را دید. یکی از اهالی محل می گوید: «قصد دارند املاکمان را بخرند اما حاضر نیستند پول کامل بپردازند. ملک من در حاشیه یک خیابان اصلی قرار دارد اما نرخش به اندازه املاک کوچه های فرعی قیمت گذاری شده است، درحالی که املاک حاشیه قیمت بالاتری دارند. باور کنید من حاضرم ملکم را بفروشم و از اینجا بروم اما به من بگویید با این مبالغ پیشنهادی چه کار می توانم بکنم؟» غرولند می کند و ادامه می دهد: «سال ها ست در اینجا زندگی و کسب می کنم، آخر با این پولی که قرار است به من بدهند کجا بروم؟» به گفته او اهالی هرسال هزینه استفاده تجاری ملک را بر مبنای کسب درجه یک پرداخت می کنند اما هیچ خدماتی به محل آن ها داده نمی شود و آسفالت ها خراب، پیاده رو نامناسب و ترافیک هم سرسام آور است.

روزی نیست که خبر دزدی نشنویم
امنیت در فضایی که افراد بی خانمان یا معتادان برای خود بیغوله ساخته اند و به تزریق مواد مشغول اند موضوعی حیاتی است. یکی از اهالی می‌گوید: روزی نیست که خبر دزدی از یکی از کسبه به گوشمان نرسد. شب ها هم معمولا معتادان در حال تزریق اند و کارتن خواب هایی که سرشان را داخل زباله ها فرو کرده اند دیده می شوند. این سبب شده است بانوان در محله امنیت کافی نداشته باشند. احمد زاده از دیگر اهالی نیز پس از آنکه ماجرای سرقت موتور کولرش را تعریف می کند، علت این ناامنی را وجود زمین های رهاشده می داند که به مأمنی برای معتادان بدل شده است.

قرار بود پل غیرهمسطح احداث شود
مرد جوانی در حال سوار شدن به خودرو شخصی اش می‌گوید: شلوغی و ترافیک در اینجا طاقت فرسا است اما این مشکل را می توان با انجام چند عملیات عمرانی ساده برطرف کرد. پس از چند ثانیه چیزی به ذهنش خطور می کند و ادامه می دهد: فکر می کنم قرار بر احداث یک پل غیر همسطح بود اما نمی دانم به کجا رسیده است. با این حال می شود با احداث یک راست گرد ساده در چهارراه تا حدی از شلوغی ها کم کرد، چرا که بدون وجود یک راست گرد حتی خودروهایی که قصد حرکت به سمت راست دارند باید مدت ها پشت چراغ قرمز بایستند که این خود عامل ترافیک می شود.داخل یکی از کوچه های فرعی، کوچه ای قدیمی که به یکی از خیابان های مطهری شمالی می رسد، یک آژانس تاکسی تلفنی وجود دارد. گلمکانی که سال های زیادی است در این محل کار و زندگی می کند از شکل کوچه های فرعی و بافت ریز دانه ای می گوید که اغلب پارکینگ ندارند و به شلوغی ها دامن می زنند. او به کوچه ای اشاره می کند که در عین کم عرض بودن دو طرفه است و نیاز به اصلاح دارد. او از مسئولان می خواهد با تعیین تکلیف بهسازی بافت فرسوده، این مشکلات را برطرف کنند.

دست کم سرعت کاه نصب شود
«مردم نباید خودروهایشان را در این محل پارک کنند اما چاره ای نیست. قرار بوده است خیابان عریض شود که نشده است، پارکینگ عمومی هم که اینجا وجود ندارد؛ پس چاره ای نمی ماند!»
این را یکی از اهالی محل درحالی می گوید که نمی داند باید حق را به رانندگان بدهد یا اهالی محل که ترافیک و پارک نامناسب خودروها برای آن ها مشکل ساز شده است! به طرف پروژه تجاری به بهره برداری رسیده ای که در میان زمین های باز و رها شده قرار دارد می رویم و با جوان کاسبی گفت وگو می کنیم. او به معضل ترافیک و شلوغی در محل اشاره می کند. به گفته او در تقاطع حر- تعبدی همیشه ترافیک است که گاه منجر به تصادف می شود و از آنجا که سرعت کاه هم وجود ندارد این حوادث به طور معمول اتفاق می افتد. او می گوید: کاش شهرداری دست کم یک سرعت کاه در اینجا نصب کند. وضعیت آسفالت های خیابان تعبدی نابسمان است که امیدوارم بالاخره این موارد اصلاح شود.

نمای نزدیک

دیوارهای مخروبه‌ای که هنوز طاقچه‌های خود را نگه داشته‌اند به بهترین شکل ممکن توانسته‌اند بلاتکلیفی مردم را با وقفه دوساله بهسازی بافت فرسوده «حرعاملی» نشان دهند. خیابانی که خانه‌های آن یکی‌درمیان تخریب شده‌اند و از هر‌کدام دیوار نیمه‌فروریخته‌ای باقی‌ و دیگر املاک چون دندان‌های لق در محل به‌جا مانده است و جمله «دندان های لق حرعاملی را بکشید»
را در دهان اهالی گذاشته است. این‌ها بازمانده‌ بخشی از هویت محله‌ای هستند که نزدیک بودن به حرم مطهر و وجود قنات‌هایش نشان از قدمت بالای آن دارد. این قدمت اما امروز به جای آنکه راه‌گشای مشکلات مردمش باشد، صفا و صمیت ایجاد کند و به مردم احساس تعلق به محل زندگی بدهد، درد کشنده محله شده است. بافت فرسوده این محدوده که از ۵ سال پیش در طرح بهسازی قرار گرفته، گویی هنوز طلسمش باز نشده است تا بتواند خانه‌های مخروبه، دیوارهای فروریخته، زمین‌های رهاشده، جانورانی که در این مخروبه‌ها زیست می‌کنند، افراد معتاد، بی‌خانمان و بیغوله‌هایشان، ترافیک شدید و... را برطرف و این محدوده را از شکل محله‌ای نفرین شده خارج کند.

مهم ترین دغدغه ها

نحوه قیمت گذاری املاک فرسوده
ناامنی و سرقت های متعدد
ترافیک و نبود پارکینگ
نبود راست گرد در چهارراه عامل
معطل ماندن پروژه و اراضی رها شده
نابسامانی پیاده رو ها و آسفالت خیابان ها

وعده ها

خرید و آزاد سازی 25 درصد املاک باقی مانده
احداث پارکینگ، زمین های ورزشی و عصر بازار موقت
تعریض خیابان اصلی و بهسازی پیاده روها
بازآفرینی مشاغل و بازارهای قدیمی موجود در محدوده

ازسرگیری بهسازی بافت فرسوده حرعاملی

خارج شدن وضعیت بهسازی خیابان حرعاملی از بلاتکلیفی، بسیاری از مشکلات ساکنان را حل می کند. ازاین رو سراغ مدیر بازسازی حرعاملی می رویم تا درباره علت متوقف شدن این طرح و جزئیات آن بدانیم. به گفته محسن قناویزچی قرار بوده است 38 هزار متر مربع در محوری با 700 متر طول به منظور احداث 27 پروژه سرمایه گذاری آزاد سازی شود که اکنون حدود 75 درصد املاک این پروژه از محل انتشار اوراق مشارکت آزاد سازی شده اند. قناویزچی علت وقفه دوساله طرح را کفاف ندادن اعتبار اوراق مرحله اول آزاد سازی و تخصیص نیافتن اعتباری دیگر پس از آن می داند و می گوید: اکنون اعتبارات لازم به پروژه اختصاص یافته است، بنابراین در طول ۱۶ ماه آینده با هماهنگی کمیسیون سرمایه گذاری شورای شهر، معاونت اقتصادی و مالی و اداری شهرداری و شهرداری منطقه 2 اقداماتی صورت می پذیرد و طرح نتیجه می دهد.به گفته او اکنون املاک 2 پروژه صد در صد آزادسازی شده است و در دیگر پروژه ها معارضانی وجود دارند که در چند هفته آینده اعتبارات مرحله دوم با مبلغی بالغ بر 150 میلیارد تومان از محل انتشار اوراق مشارکت و با اطلاع حوزه اقتصادی شهرداری آزاد خواهد شد.استفاده موقت از زمین های آزاد شده با کاربری متفاوت موضوعی است که قناویزچی در راستای بالابردن سطح کیفیت زندگی در این محدوده به آن اشاره می کند و می گوید: در همین راستا گفت وگوهایی با سازمان خدمات شهری و سازمان میادین و تره بار صورت پذیرفته و زمینی برای احداث شب بازار و یا عصر بازار به آن ها تحویل داده شده است.
به گفته او در همین راستا نیز با مدیریت تربیت بدنی شهرداری مکاتباتی انجام شده است تا زمین ورزشی روبازی به صورت موقت احداث شود. همچنین برای کنترل ترافیک و نبود جای پارک در نزدیکی محور تعبدی، با سازمان الیت رایزنی هایی شده تا یک پارکینگ موقت احداث شود که اکنون زمینی برای این منظور انتخاب شده است و در مرحله کارشناسی قرار دارد.
قناویزچی در بخشی دیگر از سخنانش می گوید: اکنون با بیش از 30 سرمایه گذار وارد مذاکره شده ایم که نتیجه آن 12 تفاهم نامه منعقد شده است که به تدریج به قرارداد بدل خواهد شد، 4 مورد آن ها نیز برای ارزش گذاری عرصه زمین ها در مرحله کارشناسی هیئت کارشناسان دادگستری قرار دارد.
او اظهار امیدواری می کند طی هماهنگی با حوزه اقتصادی در چند روز آینده 4 پروژه با عرصه حدودا ۵000 متر مربع به سرمایه گذاران متقاضی واگذار شود.
به گفته قناویزچی با توجه به انتشار مرحله دوم اوراق و آزادسازی باقی مانده زمین ها از محل این اعتبار و با مذاکرات صورت گرفته با دیگر سرمایه گذاران، به زودی این پروژه از وضعیت کنونی خارج خواهد شد.
او در پاسخ به مشارکت و خرید سهام در مبالغ خردتر می گوید: مبنای ما در طرح املاک فرسوده همکاری و مشارکت خود ساکنان است، از این رو با باور اینکه ساکنان سرمایه های اجتماعی این محدوده هستند، نمی خواهیم اقداماتمان سبب شود که آن ها محل را ترک کنند. بنابراین 25 درصد مالکان باقی مانده می توانند با تجمیع در پروژه و یا در قالب سهام دار مشارکت کنند که اکنون یکی از پروژه ها با همین الگو در حال انجام است. از این رو با اتحادیه های پارچه، کیف و کفش و... مذاکراتی با موضوع بازآفرینی این مشاغل ترتیب دادیم.
قناویزچی همچنین با تأکید بر شرایط خاص پروژه بهسازی بافت فرسوده حرعاملی، یعنی حضور آن در پروژه ملی حرم تا توس می گوید: این محدوده محل ورود زائران از غرب به حرم مطهر است؛ از این رو سعی می‌کنیم اقدامات را سریع تر و با کیفیت بالا انجام دهیم. او درباره گله شهروندان از نحوه قیمت گذاری املاک نیز خاطرنشان می کند: قیمت گذاری در کمیته قیمت گذاری متشکل از برخی مسئولان و کارشناسان رسمی دادگستری صورت می پذیرد که در صورت توافق صلح نامه منعقد می شود اما در صورت اعتراض مسئله به هیئت کارشناسان رسمی دادگستری که منتخب 2 طرف هستند ارجاع داده خواهد شد.
به گفته او در نهایت محور موجود در این منطقه تعریض و به یک بولوار سی وپنج متری با کیفیت لازم و جدول کشی های مناسب تبدیل خواهد شد.