کمک کردن لطف است نه وظیفه

- یکم:ساعت ۴ صبح هرروز بیدار می‌شد تا برای بچه‌ها صبحانه گرم بپزد. ساندویچ هرکدام را جدا می‌پیچید، نهار شوهرش را می‌پخت و در ظرف می‌چید. ساعت ۶ که می‌شد، بقیه را بیدار می‌کرد صبحانه بخورند. ظرف‌ها را می‌شست تا ظهر که از سر کار برمی‌گشت همه‌چیز آماده باشد، اما نمی‌دانست آیا خودش صبحانه خورده است یا نه.

 

- دوم:۸ تا خواهر و برادرند، اما تا او نباشد کار‌ها به سرانجام نمی‌رسد. دکتر بردن پدر و مادر پیرش تا وقتی از دنیا رفتند فقط کار خودش بود. هر فامیلی سر از بیمارستان درمی‌آورد، خواهر وسطی باید شب تا صبح بالای سرش می‌بود. می‌گفتند زائو را هم او خوب بلد است جمع و جور کند. خانه‌اش بزرگ بود و میهمانی‌های بقیه روی دوش خودش.

 

- سوم: یاد جوانی که می‌افتد، فقط آه می‌کشد. آن وقت‌ها می‌توانست چند شب و روز بیدار باشد، سردیگ نذری‌ها بیدار بماند، هفته‌ها مهمانداری کند و آخ نگوید. حالا در آستانه شصت‌سالگی از زانودرد، دیسک کمر و گردن‌درد رنج می‌کشد. توان انجام دادن کار‌های ساده خودش را هم ندارد و کارنکردن برای او مساوی است با مرگ، اما دیگران درکی از شرایط جسمی‌اش ندارند.
- چهارم: زندگی مادران بسیاری سال‌هاست چنین رنگ و بویی دارد، رنگ کارکردن مداوم و خستگی‌ناپذیری. بار دیگران را به دوش کشیدن و خسته نشدن. شخصیت بیشتر مادران ما با روحیه ایثارگری عجین شده است، آنچه در اصطلاح روان‌شناسی به آن طرحواره ایثار می‌گویند. طرحواره ایثار یعنی ازخودگذشتگی و فداکاری برای رفع خواسته‌های دیگران. کمی به جملات زیر دقت کنید:
- همیشه دیگران را به خودم ترجیح می‌دهم.
- هرقدر کار داشته‌باشم، وقتی اطرافیانم از من درخواست کمک کنند، می‌پذیرم.
- همیشه در قبال خانواده و دوستانم احساس مسئولیت می‌کنم.
- اغلب در قبال درخواست دیگران قدرت «نه» گفتن ندارم.
- سنگ صبور مشکلات و درددل‌های دیگران هستم، اما تقریبا کسی را ندارم که به نگرانی‌های من گوش کند.
- بیشتر شب‌ها با فکر حل‌کردن مشکلات دیگران بی‌خواب می‌شوم.
اگر بیشتر این جملات درباره شما نیز صادق است، شاید در طرحواره ایثار گرفتار باشید و اگر بیشتر به جزئیات دقت کنید، حتما کیفیت زندگی‌تان را مختل کرده است. باید ذهنیت «مسئول دیگران بودن» را از سر خود بیرون کنید. اولین و مهم‌ترین مسئله در مادر خوب بودن این است که زنان به فکر سلامتی خود باشند. خدمت‌کردن مداوم مساوی است با پرتوقع کردن دیگران و نادیده‌گرفتن خودتان. همین است که بسیاری از مادران در سالمندی وقتی فرزندان یا نزدیکانشان را می‌بینند که به آن‌ها توجه کافی نمی‌کنند بیش از پیش برای سال‌ها رنج و زحمت خود افسوس می‌خورند.
- پنجم: طرحواره ایثار زمانی ایجاد شده که در کودکی نیازهایتان از سوی والدینتان تأمین نشده است. حالا زمان آن رسیده است که به خود توجه کنید و کودک درون خود را نوازش کنید. باید به‌تدریج الگو‌های رفتاری خود را تغییر دهید. ورزش کنید به فکر سلامتی خود باشید. کتاب بخوانید. از اوقات فراغتتان استفاده کنید. فرزندان شما در سنین بالاتر به مادرانی سالم و پرقدرت نیازمندند. قدرت «نه» گفتن پیدا کنید و برای کمک کردن به اطرافیان، ابتدا بیندیشید، سپس تصمیم بگیرید. گاهی فقط با یک راهنمایی ساده می‌توانید کار دیگران را به خودشان محول کنید. روان‌شناس کمک می‌کند آگاه شوید کمک کردن وظیفه شما نیست، بلکه لطف شماست. شما در انتخاب لطف‌کردن به دیگران آزاد هستید.