از دوحه چه خبر؟ | چهار روز بعد از اولین دیدار هیئت‌های دولت افغانستان و طالبان چه اتفاقاتی افتاده است؟

به گزارش شهرآرانیوز؛ در این نشست ۲ طرف روی اکثر موارد اصول مذاکرات صلح توافق داشته‌اند و قرار است که بعد از نهایی‌کردن اصول مذاکرات، گروه‌های تماس روی دستورکار مذاکرات بحث را شروع کنند.

 

درهمین حال، ۲ طرف همواره از نحوه‌ی پیشرفت مذاکرات ابراز خوش‌بینی کرده و روحیه‌ی همدیگر را درباره مذاکرات صلح مثبت ارزیابی می‌کنند.

 

عصر روز شنبه، ۲۲ شهریور بعد از پایان مراسم افتتاحیه مذاکرات مستقیم میان دولت افغانستان و گروه طالبان در یکی از تالار‌های هتل «شرایتون» در دوحه، اعضای دو هیأت برای اولین بار به صورت مستقیم پشت در‌های بسته با هم صحبت کردند، معرفی شدند و در پایان این نشست که از آن به‌عنوان اولین نشست مستقیم میان دو هیأت یاد می‌شود، دو طرف یک تیم ده‌نفری شامل پنج نفر از هر طرف را به‌عنوان گروه تماس برگزیدند تا در مورد اصول و تقسیم اوقات مذاکرات با هم گفتگو کنند.

 

به دنبال آن، گروه‌های تماس دو طرف در دو جلسه‌ی جداگانه که در روز‌های گذشته (یکشنبه ۲۳ شهریور و دوشنبه ۲۴ شهریور) در هتل شرق، جایی که هر دو هیأت در آن‌جا مستقر هستند، پشت در‌های بسته روی «اصول رفتاری و برنامه‌ریزی زمانی» مذاکرات بحث و گفتگو کردند.

گروه‌های تماس دو طرف در دو جلسه‌ی مشترک توانستند مواردی را به عنوان اصول مذاکرات صلح آماده و روی آن توافق کنند. هرچند از جزئیات کامل اصول مذاکرات که از سوی گروه‌های تماس دو طرف آماده شده، اطلاعاتی در دست نیست، اما چند مورد به‌عنوان مهم‌ترین اصل‌های مذاکرات صلح از جانب دو طرف مطرح و روی آن توافق شده است.

 

میان گروه‌های تماس دو طرف توافق شد که در جریان مذاکرات با حفظ احترام متقابل از الفاظ و سخن‌های پرخاش‌کننده و نیز حرف‌هایی که باعث دوری شده و آشتی جویانه نباشد، پرهیز شود. بحث دیگری که از سوی گروه‌های تماس به‌عنوان اصل مذاکرات روی آن توافق شده این است که تصمیمات هیأت‌های دو طرف در جریان مذاکرات شکسته نخواهد شد و روی یک موضوع بار دوم توافق صورت نخواهد گرفت.

 

همچنان دو طرف توافق کردند در صورتی که در مواردی به بُن‌بست می‌رسند، مذاکرات میان دو هیأت متوقف شده و برای حل موضوع یک کمیسیون کوچک‌تر و ویژه‌ی مشترک تشکیل داده و روی موضوع اختلافی به‌صورت تخصصی بحث کرده و نتیجه‌ی کار دوباره به نشست عمومی برده شود. ایجاد یک دارالانشای مشترک (دبیرخانه) موضوع دیگری است که روی آن توافق صورت گرفته است.

 

طرف‌ها همچنین توافق کردند که مذاکرات را با صبر و تحمل ادامه داده و تا پایان آن هیچ طرفی از میز گفتگو‌ها خارج نشود.

 

موضوعات دیگری که در اصول مذاکرات توافق شده این است که در جریان گفتگو‌های صلح میان دو طرف باید نوبت سخنرانی رعایت شود، جلسه با تلاوت قرآن کریم آغاز و ختم شود. دو طرف در صحبت‌های همدیگر مداخله نکنند و در جلسه‌ها از موضوع بحث خارج نشود.

عصر روز گذشته (سه‌شنبه، ۲۵ شهریور)، گروه‌های تماس مواردی را که به عنوان اصول مذاکرات روی آن توافق کردند، در یک نشست مشترک عمومی با حضور تمام اعضای هیأت مذاکره کننده‌ی دو طرف مطرح کردند. در این نشست که از آن به‌عنوان دومین نشست عمومی میان دو هیأت یاد می‌شود، اصول مذاکرات مورد بحث قرار گرفت و به گروه‌های تماس وظیفه داده شد که هرچه زودتر اصلاحات نهایی را روی اصول مذاکرات اعمال کرده و زمانبندی آغاز مذاکرات مشخص شود.

 

در همین حال سخنگویان دو هیأت در صفحات توئیترشان نوشته‌اند که درباره‌ی اکثر موارد طرزالعمل یا اصول مذاکرات توافق نظر وجود دارد و بخش کمی آن هنوز باقی مانده است. به گفته‌ی آنان، در نشست امروز از هر دو هیأت، دو نفر برای ارتباط و تماس بین دو هیأت تعیین شده‌اند.

 

دو هیأت مذاکره کننده قبل از آغاز گفتگو‌ها باید در مورد اصول مذاکرات، زمانبندی گفتگو‌ها و اصول مذاکرات به یک توافق مشترک دست یابد. در این میان دست‌یافتن به اصول مشترک مذاکرات مهم‌ترین بخش این مذاکرات به‌شمار می‌رود؛ چون به گفته‌ی دو طرف در این مذاکرات طرف سومی وجود ندارد که به‌عنوان تسهیل‌کننده عمل کند و پس از نهایی‌شدن اصول مذاکرات، گفتگو‌های صلح بر مبنای همین اصول مذاکرات پیش خواهد رفت.

 

احتمال آن می‌رود که امروز بحث روی اصول و زمانبندی مذاکرات نهایی شده و به گفتگو روی اصول مذاکرات بپردازد.

اعضای هیأت مذاکره کننده‌ی دو طرف در صحبت با رسانه‌ها از تعهد خودشان برای آوردن صلح و روحیه‌ی همکاری طرف مقابل سخن می‌گویند. آن‌ها می‌گویند که سر راه مذاکرات صلح سختی‌های وجود دارد، اما تا هنوز با چالش یا مانعی که بتواند روی مذاکرات تأثیر بگذارد، مواجه نشده اند. تا هنوز از سوی دو طرف خط قرمزی مطرح نشده، اما به‌صورت تلویحی گاهی در مورد خط قرمز‌های رنگ‌باخته صحبت می‌شود.

 

حبیبه سرابی، عضو هیأت مذاکره‌کننده‌ی دولت افغانستان با گروه طالبان در گفتگو با روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که برخورد گروه طالبان نسبت به نشست‌های گذشته که در مسکو و قطر برگزار شده بود، نرم‌تر است: «یک نوع بوی صلح به مشام می‌رسید. چون در نشست‌های قبلی در مسکو یا دوحه وقتی سخنرانی می‌کردند، لحن صحبت و سخنرانی‌شان بسیار پرخاشگرانه بود، اما این بار آرام‌تر بود.»

 

مولوی عطاالله لودین، عضو دیگر هیأت مذاکره کننده دولت افغانستان در مورد روند جاری گفتگو‌های صلح خوش‌بین است و می‌گوید هنوز عمل یا عکس‌العملی ندیده است که باعث توقف و اخلال مذاکرات صلح شود: «تا زمانی بدبین نمی‌شویم تا که در عمل نبینیم چیزی باعث تأخیر مذاکرات می‌گردد.»

 

در همین حال، مولوی عبدالسلام حنفی، عضو هیأت مذاکره کننده گروه طالبان آغاز مذاکرات صلح میان دولت و طالبان را «شروع خوب» توصیف کرد و امیدوار است که در روز‌های آینده هم مذاکرات با روحیه‌ی مثبت پیش برود.

 

حنفی ادامه داد که با اخلاص کامل کار می‌کند تا در افغانستان صلح و آرامی برقرار شود. او می‌گوید مردم افغانستان منتظر صلح باشند.

 

در بیانیه‌ی دیروز عبدالحکیم حقانی، رییس هیأت مذاکره‌کننده گروه طالبان هم آمده است که این مذاکرات فرصت خوبی است که دو طرف برای حل مشکلات ۴۰ ساله افغانستان در یک فضای خوب صحبت می‌کنند.

 

رییس هیأت طالبان همچنان گفته است: «امارت اسلامی با احترام اصل تفاهم متعهد است که به مشکلات که به‌دلیل اشغال پیش آمده در تفاهم مشترک با دیگر جهت‌های افغانی نقطه‌ی پایان بگذارد.»

 

رییس هیأت طالبان همچنان گفته است همانگونه که به دیگران اجازه نمی‌دهد تا استقلال، ثبات و امنیت افغانستان را تهدید کند، به هیچ کسی اجازه نمی‌دهد که از خاک افغانستان به‌عنوان سنگر علیه ثبات و امنیت دیگران استفاده کند.

 

آقای حقانی همچنان گفته است که هویت اسلامی چیزی است که تمام افغان‌ها را در یک محور جمع کرده می‌تواند و آن‌ها متعهد است که روند صلح را در روشنایی ارشادات اسلامی به پیش ببرد.

 

او گفته که دو طرف باید در جریان مذاکرات از صبر و حوصله کار بگیرند و برای پیشبرد مذاکرات باید منافع شخصی و حزبی کنار گذاشته شود: «افغان‌ها باید خودشان مشکل خود را حل کند. هیچ طرف خارجی نباید در امور افغان‌ها مداخله کند.»

 

در همین حال، عبدالمتین بیگ، عضو هیأت مذاکره‌کننده‌ی دولت افغانستان با گروه طالبان می‌گوید که صلح باید برای مردم افغانستان یک فرصت نو را ایجاد کند و نباید مانع ایجاد شود: «صلح زمانی که برای یک قشر، یک طبقه و یک بخش افغانستان مانع ایجاد کند، صلح شده نمی‌تواند. چه [موانع]جنسیتی باشد، زبانی و یا مذهبی».

 

شریفه زرمتی وردک، عضو هیأت مذاکره کننده‌ی دولت افغانستان با گروه طالبان می‌گوید که در روند مذاکرات صلح دولت با طالبان تا آخرین لحظه از ارزش‌های، چون حقوق زنان، حقوق بشر و… که در دو دهه‌ی اخیر به‌دست آمده، دفاع خواهد کرد.

 

با آنکه خواست مردم افغانستان و شماری زیادی از کشور‌های منطقه و جهان کاهش خشونت و آتش‌بس فوری است که در سایه‌ی آتش بس مذاکرات صلح ادامه یابد. اما طرف طالبان تا هنوز در مورد آتش‌بس پاسخ واضح نداده است، اما از گپ‌وگفت های‌شان طوری معلوم می‌شود تا مذاکرات به نتیجه‌ی مشخص نرسد، از آتش‌بس خبری نیست.

 

منبع: روزنامه اطلاعات روز