ملیحه ابراهیمییزدی| نظریهپردازان کلاسیک، شهر را ترکیبی از ماده، اجتماع و سیاست و پیچیدهترین محصول همزیستی متمدنانه تعریف میکنند. شهرها بخشی از فرهنگ، تاریخ و رسوم ما هستند. اغلب ما با اینکه در شهرها زندگی و کار میکنیم، باز هم به دیگر نقاط شهری سفر میکنیم. همانگونهکه جامعه بهصورت مستمر درحال تغییر است، شهرها نیز برای رفع نیازهای ساکنان و بازدیدکنندگان خود میکوشند تا به مقصدی جذاب و منحصربهفرد برای بازدیدکنندگان در آینده بدل شوند. این فرصت اقتصادی پویا و جذاب اجتماعی به شهرها و ساکنان آنها زندگی، توسعه و رونق میبخشد. اما تمام ماجرای جذب گردشگر به پویایی اقتصاد این صنعت و نمایش جاذبه ها و مکانهای تاریخی،مذهبی خلاصه نمیشود.همان طور که چندی پیش به لطف فضای مجازی ماجرای ضرب و شتم گردشگر آلمانی در نشتارود مازندران یا ماجرای ضرب و شتم زن عراقی در فرودگاه مشهد را شنیده و یا به تماشا نشسته اید.این در حالی است که فارغ از نگاه انسان دوستانه،در دین مبین اسلام تاکید ویژه به اکرام،پذیرایی کافی و استقبال از میهمان شده است.این مسئله تا اندازه ای حائز اهمیت است که در روایات متعدد از ائمه معصومین(س) به این مهم اشاره شده است که میهمانی رفتن و مهمانی دادن سبب انس و الفت میان امت اسلامی میشود.
در ادامه قصد داریم کمی با اعداد و ارقام درباره اهمیت حضور گردشگران در شهر و کشورمان با شما صحبت کنیم. بیتردید با خواندن این چندخط و یک دودوتا چهارتای ساده و چرتکه انداختن در ذهنتان دستگیرتان میشود که درکنار فراهمکردن زیرساختهای دولتی، شما بهعنوان یک شهروند و میزبان، چه نقش مهمی در جذبگردشگر و رونق صنعت گردشگری دارید.
شروع ایام عزاداری بهانه خوبی است تا محیط را به گونه ای مهیا کنیم که علاوه بر بالا بردن میانگین مدت ماندگاری زائر و گردشگر ،خاطره خوش یک سفر در کنار مضجع منور رضوی به بهترین شکل رقم بخورد.
90 درصد
90درصد گردشگران خارجی و عرب کشورمان به مشهد سفر میکنند که میانگین سالانه حدود 45درصد از سهم گردشگران به ایران را به خود اختصاص دادهاند و از این رقم 70درصد عراقی هستند.
70 درصد
عراقی
106
رتبه ایران در جذب گردشگر در سراسر دنیا 106 است
40 میلیون نفر
پیشبینی شده است تا سال1404 تعداد گردشگر در مشهد به 40میلیون نفر برسد
9000 میلیارد تومان
گردش مالی سالانه حاصل از سفر زائران به مشهد 9000میلیارد تومان است که 2500میلیارد آن مربوطبه خرید سوغات است. از این مقدار 70درصد صرف خرید کالاهای خارجی و 20 درصد به خرید کالای قاچاق اختصاص دارد.
70 درصد
کالاهای خارجی
20درصد
کالای قاچاق
30 میلیون
سالانه بیشاز 30میلیون زائر و مسافر و گردشگر به مشهد سفر میکنند که 10برابر جمعیت مشرفشده به حج و 9برابر جمعیت ساکن در شهر مشهد هستند
10 برابر جمعیت مشرفشده به حج
9 برابر جمعیت ساکن در شهر مشهد
250 میلیون نفر
شنیدهها حاکی از آن است امروزه 250میلیون نفر در دنیا بهطور مستقیم در صنعت گردشگری فعالاند
43 درصد
حدود 43درصد از گردشگران خارجی کشورمان از منطقه خاورمیانه و عمدتا عرب هستند
8 درصد
سهم ایران از درآمدهای صنعت گردشگری دنیا فقط 8درصد است.
درحالیکه در دهه50 میلادی، 5شهر پربازدید گردشگران، 71درصد از گردش مالی این صنعت را به خود اختصاص میدادند، با افزایش رقابت میان شهرها برای جذب گردشگران، در دهه اخیر، این سهم به 31درصد کاهش یافته است.
طبق پیشبینیهای سازمان جهانی گردشگری، تجارت بینالملل دنیا تا سال2020 دراختیار صنعت گردشگری قرار خواهد گرفت و سهم کشورهای درحالتوسعه به میزان شایانتوجهی افزایش خواهد یافت
به گزارش سازمان جهانی گردشگری در سال2017 بیشترین درآمد حاصل از گردشگری در کل دنیا به شرح زیر است:
211 میلیارد دلار
آمریکا با 77میلیون نفر
68 میلیارد دلار
اسپانیا با 82 میلیون نفر
61 میلیارد دلار
فرانسه با 87 میلیون نفر
میانگین درآمد ورود هر گردشگر به ایران برابر 30 بشکه نفت است.
براساس اطلاعات ارائهشده ازسوی کشورهای عضو آژانس گردشگری سازمان ملل متحد، صنعت گردشگری بهطور میانگین درحدود 5درصد از تولید ناخالص داخلی کشورها و 7درصد از اشتغال (مستقیم و غیرمستقیم) را به خود اختصاص میدهد. این ارقام در کشورهای درحالتوسعه میتواند تا 25درصد نیز افزایش یابد
بهازای ورود هر گردشگر
2 تا 6 شغل مستقیم و 5 تا 9 شغل غیرمستقیم ایجاد میشود
غیرمستقیم
5 تا 9 شغل
مستقیم
2 تا 6 شغل
5 مؤلفه مهم در برنامهریزی طرحهای گردشگری در دنیای مدرن عبارتاند از:
توجهبه نمادهای تجربی و احساسی که به تجربه تفریحات و هیجانات ارزانقیمتتر و قابلدسترستر برای همگان کمک میکنند و بر روابط میانفردی تمرکز دارند.
تمرکز بر شادمانی و لذت بهتدریج جایگزین نگاه سنتی و تمرکز صرف بر هزینهها میشود. اقتصاددانان حوزه گردشگری معتقدند نرخ تولید ناخالص ملی، همه مؤلفهها را بهجز مؤلفههایی که حقیقتا به زندگی ارزش میدهند، درنظر میگیرند.
صنعت گردشگری تمرکز خود را بر اخلاقیات و ارزشهای زندگی افزایش میدهد و در حوزههایی نظیر پایداری و مسئولیتپذیری که برای همه شهروندان اهمیت دارند، متمرکز میشود.
براساس آمارهای سازمان ملل متحد، 61درصد از جمعیت کره زمین تا سال2030 شهرنشین خواهد بود و زندگی 5میلیارد انسان در شهرها، اهمیت گردشگری بهعنوان یکی از مؤلفههای کلیدی توسعه درونی شهرها را دوچندان میسازد.
جاذبههای گردشگری که بهخوبی میان محیط زیست و نشاط شهروندان توازن ایجاد میکنند، گردشگران بیشتری را بهسوی خود جلب میکنند.
با این توصیف، ورود گردشگر به شهر و کشورمان افزایش نمییابد جز با آمادهسازی و فراهمکردن شرایط که یکی از این بسترسازیها بهجاآوردن فرهنگ صحیح میزبانی است. توصیه میکنیم با اسکن این کدها با ریز و درشت برخورد و رفتار با گردشگران و زائران آشنا شوید؛ بهویژه در این ایام که بهدلیل مناسبتهای پیش رو شاهد ورود خیل عظیمی از زائران به مشهدالرضا(ع) خواهیم بود.