مدیرکل راهبری و نظارت بر حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری مشهد: ایمن‌ترین حمل‌و‌نقل کشور را داریم ۲۱ هزار میلیارد تومان اعتبار برای ۱۲ پروژه عمرانی شهر مشهد ساخت و خرید ۳۴۰ چشمه سرویس بهداشتی جدید در مشهد تا پایان سال ۱۴۰۴ پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (یکشنبه، ۵ مرداد ۱۴۰۴) | احتمال تداوم آلودگی هوا تا صبح فردا بیش از نیمی از بوستان‌های شهر مشهد زمین بازی کودکان دارند | ۳۸۴ زمین به وسایل بازی استاندارد مجهز شدند آلودگی هوای مشهد از وضعیت اضطرار عبور کرد (یکشنبه، ۵ مرداد ۱۴۰۴) ۱۲ قرن کم‌آبی در مشهد پیشنهاد اضافه‌شدن کارگروه «جمعیت و خانواده» به آیین‌نامه نشان مشهدالرضا(ع) ارائه خدمات فرامرزی اتوبوسرانی مشهد و تقویت ناوگان منتهی به حرم مطهر رضوی در ایام اربعین مشهد باید به سمت رایگان شدن پروانه ساختمانی حرکت کند | احیای بافت‌های فرسوده نیازمند کمک دولت است آماده‌سازی ۳۰ دستگاه اتوبوس برای خدمت‌رسانی به زائران اربعین حسینی در کشور عراق تامین آب مورد نیاز برای آبیاری کمربند سبز جنوبی از بند گلستان اعزام ۴۵۰ نیروی خدمات شهری و اجرای برنامه‌های فرهنگی از مشهد به نجف + ویدئو بهره‌برداری موقت از ایستگاه دائمی استقبال از زائران در محور نیشابور-مشهد | ظرفیت همزمان میزبانی از دو هزار زائر پیاده در دهه پایانی صفر دو برابر شدن سهم منابع آلاینده داخلی | هشدار برای تنفس در مشهد شهردار مشهدمقدس خبر داد: نصب ۱۵۷ قطعه بتنی (سگمنت) تقاطع غیرهمسطح شهید فهمیده شمارش معکوس برای تکمیل پروژه بزرگ تقاطع غیرهم‌سطح انقلاب| روایت شهرآرانیوز از آخرین وضعیت پیشرفت کلان‌پروژه‌های شهر مجید طهوریان عسکری: مدیریت شهری تحول بزرگ در بولوار شاهنامه ایجاد کرد کمبود ۷۰۰۰ جای‌پارک در سطح شهر مشهد چرا هیچ خبری از پرداخت معوقات حقوق فروردین بازنشستگان تأمین‌اجتماعی نیست؟ معاون فرهنگی شهردار مشهد: تجمع کادر درمانی مشهد، فریادی علیه سکوت جهانی درقبال نسل‌کشی مردم غزه است
سرخط خبرها

مقاومت زنان و نوا‌های ماندگار شمال خراسان

  • کد خبر: ۵۰۵۱۸
  • ۰۸ دی ۱۳۹۹ - ۱۸:۰۶
مقاومت زنان و نوا‌های ماندگار شمال خراسان
نوا‌های محلی که توسط بخشی‌ها و هنرمندان شمال خراسان حفظ و صیانت شده، دربردارنده مقام‌ها و نغمه‌هایی است که بر مبنای شور و عرفان پایه‌گذاری شده است. این موسیقی از گذشته تا کنون برخاسته از سبک زندگی و باور‌های فرهنگی مردم آن خطه و به طور سنتی صیانت و منتقل شده است.
غلامرضا آذری خاکستر |شهرآرانیوز؛ نوا‌های محلی که توسط بخشی‌ها و هنرمندان شمال خراسان حفظ و صیانت شده، دربردارنده مقام‌ها و نغمه‌هایی است که بر مبنای شور و عرفان پایه‌گذاری شده است. این موسیقی از گذشته تا کنون برخاسته از سبک زندگی و باور‌های فرهنگی مردم آن خطه و به طور سنتی صیانت و منتقل شده است. یکی از ویژگی‌های کلام در نوا‌های شمال خراسان، بیان داستان‌های مختلف و نگاه پندآمیز وقایع زندگی مردم و به‌ویژه مقاوت زنان در شرایط سخت است که در این منطقه جغرافیایی با آن روبه‌رو بوده‌اند. نوا‌های ماندگار در شمال خراسان در کنار برداشت هنری در مسائل اجتماعی نیز تأثیرگذار هستند. آهنگ نیز همچون شعر توصیفی گاهی چنان سوز به پا می‌کند که مخاطب را حیران و گاهی حس و حال وطن‌پرستی‌اش را هویدا می‌کند؛ بنابراین راز ماندگاری این نوا‌ها را باید در مردمی بودن آن‌ها دانست. تاکنون درباره تاریخ پیدایش این نوا‌ها در شمال خراسان برخی پژوهشگران همچون استاد کلیم‌ا... توحدی پیشگام شده‌اند. توحدی پژوهش «هزار و یک شب» را که دربرگیرنده فلسفه شعر و موسیقی کرمانج خراسان است تألیف و به صورت مفصل کار کرده است.
 
فلسفه وجودی هر آهنگ با تاریخ و وقایع آن نیز در هم آمیخته است. به قولی، در خراسان و برخی نواحی ایران پس از هجوم بیگانگان و کشتار و انباشت اجساد زنان سرودی به نام «انارکی» می‌خواندند. زنان دور اجساد جمع می‌شدند و نار می‌زدند و گریه می‌کردند. یا در «ا... مزار» دختری بعد از مشاهده اجساد کشته‌شدگان بسیار و پیدا نکردن یارش در جست‌وجوی مزار او «ا... مزار» خوانده است.
 
دکتر یوسف متولی حقیقی طی مقالاتی به فلسفه آهنگ‌های شمال خراسان پرداخته است. از میان آهنگ‌های باقی‌مانده می‌توان به «خجه‌لوره»، «پری‌جان»، «لی‌یاره»، «ا... مزار»، «مرجان، دختر کرد»، «فاطمه‌جان»، «ننه‌خانم»، «کرم‌اصل‌خان»، «زهره» و «طاهر و سکینه» اشاره کرد. نوا‌ها و اشعار ماندگار طی سال‌های متمادی در شمال خراسان را می‌توان در ۲ محور مورد تحلیل کرد: نخست نوا‌هایی که محتوای رزمی و ملی دارند که با سوزوگداز همراه‌اند. دوم آن‌ها دربردارنده عشق‌های نافرجام و یک‌طرفه و حتی همراه با ظلم بوده‌اند. به طور کلی آهنگ‌های «ا... مزار» و «لی‌یاره» در ردیف نوا‌های سوزناک هستند که روایت آن‌ها تا اندازه‌ای با هم سنخیت دارد.
 
«لی یاره» داستان دلدادگی بهمن و گلنار است. دراواسط دوره قاجار طی تهاجمی به کرد‌های مناطق شمال خراسان تعدادی از زنان و کودکان به اسارت می‌روند. گلنار نیز در این شبیخون اسیر می‌شود. پس از آن، بهمن در جست‌وجوی گلنار دیوانه‌وار آواره کوه و بیابان شد و سرنوشت گلنار در آن سوی مرز‌ها در بازار‌های برده‌فروشی رقم خورد. پس از این رویداد، روایتی از این واقعه تلخ در بین بخشی‌ها و نوازندگان ایجاد شده که در آهنگی عاشقانه با عنوان «لی‌یاره» تجلی پیدا کرده است، نوا‌هایی که حکایت از ظلم و از طرفی ایستادگی زنان و مقاومت در برابر تجاوز بیگانگان به این خطه جغرافیایی دارد.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->