مرتضی اخوان | شهرآرانیوز؛ آذر۱۳۹۶ بود که غول طبیعت در حادثه اشترانکوه جان ۹ کوهنورد را گرفت که دراینمیان ۸ تن از آنها همنوردان مشهدی بودند؛ حادثهای که پاییز سال را به خزان تلخی برای جامعه ورزش کشور بدل کرد. باوجوداین تمام همدردیها و پیامها از عالیترین مقام دولت، ریاستجمهوری، بگیرید تا چهرهدرهمکشیدن و تسلیتگفتن مسئولان شهری و استانی فقط به روزهای حادثه خلاصه شد و بعد از آن تابهامروز که ۳ سال از این رویداد تلخ میگذرد، هیچ خبری از احقاق حق خانوادههای داغدار نبوده است.
البته هر سال با فرارسیدن سالگرد این حادثه دستکم به پیگیری اصحاب رسانه برای مدت معدودی غمنامه اشترانکوه و پرونده خواست خانوادهها برای مشخصشدن مقصران اصلی و احقاق حقشان به جریان میافتد؛ اما باز با فروکشکردن سروصداها فرایند مذکور به کما فرو میرود. گویی عزمی برای پایاندادن بر غم بیپایان خانوادههای داغدیده این فاجعه وجود ندارد؛ غمی که شاید به پذیرش خطایی آرام گیرد....
حادثهای که داغش تازه است
مرتضی غلامپور، ناصر اکبری، علیرضا عاملی، مجید زادهتراب، مهشید جانمحمدی، اکرم حقانی، علی قاسمزاده و سیدعلی حسینی ۸ کوهنورد مشهدی بودند که بههمراه همنورد محلی لرستانیشان امانا... جوکار آسمانی شدند.
روز پنجشنبه ۱۶آذر۱۳۹۶ یک تیم چهاردهنفره کوهنوردی از مشهد که متشکل از ۱۲ مرد و ۲ زن بودند، به قصد صعود به قله کلجنو در منطقه اشترانکوه به استان لرستان سفر کردند و در شهرستان الیگودرز یک راهنمای کوهنوردی محلی به نام امانا... جوکار نیز به آنها ملحق شد؛ سفر بیبازگشتی به دل کوه که جان ۹ تن را گرفت و ۶ نفر بهعنوان بازماندگان این حادثه برای همیشه تلخی آن روز را به یاد خواهند داشت. بعد از این حادثه بود که طی ۳ سال اخیر انواع و اقسام تلاشها از راهانداختن کمپین «احقاق حق» گرفته تا «شکایت به دادگاه» ازسوی خانوادههای داغدیده صورت گرفت، اما دستآخر همه آنها بنبستی بود که حاصل میشد.
البته دراینمیان شاید اتفاق تسکیندهندهای که برای خانوادهها رقم خورد، ابطال پروانه فعالیت باشگاه کوهنوردی «آزادگان» بود که بهاذعان اکثریت قریببهاتفاق خانوادهها مقصر اصلی بروز این سانحه بوده است. باوجوداین قصور باشگاه در مسئله بیمه ورزشکاران و پیگیریهایی که صورت گرفت، نشان داد بیمه هیچ دیهای برای این حادثه پرداخت نمیکند
کارشناسی غیرکارشناسی پرونده بزرگ!
موضوع مورد بحث جامعه کوهنوردی مشهد در احقاق حق خانوادههای داغدار دوستان همنوردشان در حادثه اشترانکوه، کارشناسی غیرکارشناسی است که روی این پرونده انجام شده و گویی با اعتراض آنها روبهرو شده است. عارف جلایر، سخنگوی کمپین «احقاق حق خانوادههای داغدار اشترانکوه»، دراینباره گفت: بعد از اینکه پرونده به دادگستری رفت، کارشناسی برای بررسی ابعاد آن و ارائه به دادگاه برای اعلام حکم معین شد که متأسفانه این کارشناس، یک کارشناسی خندهدار روی پرونده داشت.
کارشناسی که بهاذعان بسیاری از اهالی کوهنوردی با اشکالات اساسی روبهرو بود. ایرادی که جواد، ولی نژاد، یکی از اهالی کوهنوردی استان، نیز به آن اشاره و اظهار کرد: در این کارشناسی آمده که ۳۰درصد قصور بروز این حادثه با فدراسیون، ۳۰درصد با مرحوم غلامپور سرپرست گروه اعزامی، ۲۰درصد با مرحوم جوکار راهنمای محلی و ۲۰ درصد هم با خود کوهنوردان بوده است! این درحالی است که هیچ قصوری در این گزارش متوجه هیئت کوهنوردی استان و باشگاه آزادگان نیست!
ادعای فدراسیون و کارشناس مسئلهدار!
رضا رضایی، رئیس فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی، با ابراز گلایه از گزارش پانزدهصفحهای غیرکارشناسی کارشناس دادگستری گفت: به نظر بنده این گزارش کارشناسی مغرضانه تهیه شده است. با این گزارش وجاهت کارشناسی کارشناسان محترم دادگستری زیرسؤال میرود.
وی افزود: بعد از آنکه قرار شد دادگستری یک کارشناس را برای بررسی جزئیات حادثه انتخاب کند، شخصی بهعنوان کارشناس انتخاب شد که گویی تخصصی درزمینه ورزش کوهنوردی نداشت. ایرادی ندارد. دستکم ایشان باید از چند متخصص مشورت میگرفت. از طرفی شما وقتی میخواهی درباره یک مسئله گزارش بدهی، باید طرفین را بخواهی و صحبتهایشان را بشنوی. این آقا نه با خانوادهها صحبت کرده و نه با فدراسیون ارتباطی داشت.
رضایی تصریح کرد: ما میخواستیم از این کارشناس شکایت کنیم که خب به هر تقدیر بعد از اعتراض و ارائه مستندات قرار شد دادگستری تیم سهنفره کارشناسی برای بررسی ابعاد پرونده استخدام کند. عارف جلایر نیز با تأکید بر صحبتهای رئیس فدراسیون اضافه کرد: خواسته همه خانوادهها این است که کارشناسی را به تهران و متخصصان بیطرف بدهند. وی تصریح کرد: کارشناسان کارشناسی سهنفره هم کارشناس حوادث هستند و اطلاعاتی از کوهنوردی ندارند.
یک جای کار میلنگد
حسین امانی، پیشکسوت کوهنوردی استان، که بیش از ۲۰ سال سابقه پستهای مدیریتی در هیئت کوهنوردی را داشته است، درباره نظر کارشناسی در پرونده اشترانکوه گفت: به نظر من یک جای کار میلنگد. وی افزود: در فضای مدیریت ورزشی اگر نواقصی هست، باید آن را بومی کنیم و در ابتدا از هیئت استان و باشگاه توضیح بخواهیم و این نمیشود که مستقیم فدراسیون را مقصر بدانیم. امانی خاطرنشان کرد: این برنامه یک کار باشگاهی بوده و سهم باشگاه در برنامهریزی و این صعود از همه بیشتر بوده است، حالا چطور میشود که باشگاه هیچ قصوری در این حادثه ندارد؟!
عارف جلایر، سخنگوی کمپین «احقاق حق خانوادههای داغدیده حادثه اشترانکوه»، نیز با تأیید این صحبتها اظهار کرد: همه اهالی کوهنوردی بر سر این مسئله اتفاقنظر دارند که یک جای کار میلنگد. کارشناس محترم حتی با خانوادهها صحبت نکرده و در حلقه اهالی باشگاه آزادگان حرفهای آنها را شنیده و نظر داده است. این خیلی مشکوک است.
درخواست خانوادهها از رئیس قوه قضا
جواد، ولی نژاد، یکی از پیشکسوتان و پیگیران احقاق حقوق خانوادههای داغدیده اشترانکوه، گفت: حقیقت آن است که الان میخواهیم از همین تریبون از شخص حجتالاسلاموالمسلمین ابراهیم رئیسی، رئیس محترم دستگاه قضا، بخواهیم دستور بررسی ویژه و سریع این پرونده را بدهد؛ چراکه ما به هیئت کارشناسی سهنفره نیز که عاری از حضور افراد متخصص است، امیدی نداریم.
وی افزود: جالب است که پروندهای به این بزرگی که کلی افکار عمومی را جریحهدار کرد، تاجاییکه حتی رئیسجمهور هم تسلیت گفتند، چطور مدعیالعموم ندارد؟! وی خاطرنشان کرد: بعد از ۳ سال هیچ اقدامی انجام نشده و هنوز هیچ حکم قضایی صادر نشده است. برخی میخواهند با فرسایشیشدن پرونده و گذشت زمان از زیر بار قصور خود بگذرند.، ولی نژاد اذعان کرد: این روند ممکن است سالها طول بکشد، چنانکه سر حادثه فوت مجید وحیدیان، یکی از کوهنوردان مشهدی در سال ۸۷، بعد از ۱۱ سال حکم دادند!
داغ یک «عذرخواهی» بر دل خانوادهها
میگوید: «ما فقط انتظار همدردی و اعتراف به اشتباه داشتیم؛ اما آنقدر ما را اذیت کردند تا دردش همیشه با ما بماند.» این حرفها را مادر کوهنورد مرحوم علیرضا عاملی به زبان میآورد. بعد از گذشت ۳ سال هنوز بغض راه گلویش را بسته است و میگوید فقط یک عذرخواهی ساده و پذیرش قصور میخواستیم؛ اما صد تا انگ هم به بچههای ما زدند. او اضافه کرد: اگر از روز اول میآمدند و به اشتباهاتشان اعتراف میکردند، ما اینقدر اذیت نمیشدیم.
مسئلهای که پدر کوهنورد مرحوم علی حسینی نیز به آن اشاره کرد و گفت: من حاضرم چندبرابر پول دیه پسرم را بپردازم؛ ولی به ما نگویید شما دنبال پول هستید. مهرداد جانمحمدی، برادر کوهنورد مرحوم مهشید جانمحمدی، نیز اظهار کرد: درخواست ما این است که یک خبره کوهنوردی را برای کارشناسی انتخاب و بعد قانون را اجرا کنند. ما فقط همین را میخواهیم. هدف ما اجرای قانون است تا داغ دلمان کم شود.
التیام درد باشید، نه نمک بر زخم
به گفته خانواده حادثهدیدگان اشترانکوه در این ۳ سال هیچ حمایت و کمک مالی صورت نگرفته و حتی بیمه هم آب پاکی را روی دستشان ریخته است که بهدلیل کوتاهیهای صورتگرفته، هیچ حق بیمهای به آنها تعلق نمیگیرد. باوجوداین با گذشت ۳ سال از حادثه، خانوادهها تأکید دارند که بهدنبال پول نیستند و شاید دلشان با یک عذرخواهی ساده آرام بگیرد. شاید لازم باشد در این برهه، آنها که باید قصور فاجعه بزرگ را به گردن بگیرند، دستکم نمک روی زخم خانوادههای داغدیده نپاشند و التیامی بر درد آنها باشند. تعیین قصور مقصر و رأی عادلانه بماند برای دستگاه قضا که اگر نه امروز و فردا، اما حتما محقق خواهد شد.