فرنود فغفور مغربی - «گروه تئاتر سلما» برآمده از مؤسسهای قرآنی است که سالهاست معارف دینی را برای مخاطبان نوجوان و جوانش آموزش داده است. این گروه از روستای فارمد (روستایی درجاده سیمان) برآمده و امروزه در مناطق حاشیهای شهری و بعضاً سالنهای تئاتر اجرای آثار نمایشی داشته و دارد.
الهام فکور سالهاست که در قالب همین گروه، تئاترهای مذهبی را سروسامان داده و در این نوبت همراه با 30بازیگر نمایشی برگرفته از رویدادهای عاشورای حسینی و مدافعان حرم را بهصورت ترکیبی نگاشته و اجرای صحنهای داشته است. او نویسنده آثار مذهبی و همچنین مربی تئاتر برای فراگیران مؤسسه قرآنی است.
بازیگران این تئاتر همه از خانمهای دانشجو و طلبه انتخاب شدهاند و بدون دریافت دستمزد تئاتر را روی صحنه بردهاند. آنها معتقدند میتوان معارف دینی را در قالبهای نوین هنری متناسب با ذوقیات مخاطبان امروزی ارائه داد. در ادامه حاصل گفتوگوی ما با این هنرمند خوش ذوق را بخوانید.
اشارهای به سابقه هنری خودتان داشته باشید.
شاگرد بازیگری تئاتر استاد رحیمزاده بوده و هستم و در 4سال اخیر تاکنون 8تئاتر مذهبی را روی صحنه بردهام. گروهی دیگر هم با بازیگران آقا و خانم دارم که از جنبه آماری نهمین نوشته تئاتری من (ذکی) را روی صحنه میبرند. آنچه در تئاتر آموختهام و به دیگران تعلیم دادهام فقط تجربی بوده است. خود را نویسنده و کارگردان تجربی تئاتر آن هم از نوع مذهبی میدانم. در فرهنگسراهای مختلف مشهد و حتی سالن اصلی تئاتر مشهد، نمایشهایی را با مجوزهای لازم از اداره ارشاد، بنیاد شهید و سپاه امام رضا (ع) به روی صحنه بردهام.
مختصری درباره تئاتر «در مسیر عشق» بیان کنید.
نویسنده و کارگردان این نمایش خودم هستم. 30نفر بازیگر در این تئاتر نقشآفرینی میکنند. قصه این نمایش بازگوکننده برشهایی از ماجرای عاشوراست که با رویدادهای مربوط به مدافعان حرم پیوند میخورد. در این نمایش جنگ امام حسین(ع) با لشکر خصم، وداع امام با اهل حرم نشان داده شده و پیوندی تاریحی-معنوی میان این دو رویداد برقرار کردهایم.
دو ماه مشغول تمرین بازیگری بودهایم. آنها هفتهای سه جلسه و هر جلسه 5ساعت تمرین کردند .من میخواهم جوانها، معارف دینی را از طریق هنر و با زبان امروزی دریافت کنند.
چه پارامترهایی برای بازیگرانتان در نظر گرفتید؟
جدا از علاقه به بازیگری و توانایی اجرا بر روی صحنه که بخشی از آن ذاتی است موارد دیگری را برای خانمهای بازیگر در نظر گرفتیم. وقتی بچههایی که برای همکاری با گروه وارد کار میشوند و جنس ارتباطهای عفیفانه میان تیم بازیگران و سایر عوامل را میبینند دریافت میکنند در فضایی کاملاً اخلاقی وارد شدهاند. پیششرط ما برای آمدن بازیگر، چادری بودن خانمهاست. عملاً با عرف و قوانینی که در «سلما» داریم ذهنیت افرادی را که از پشت پرده تئاتر مثبت نیست تغییر دادیم.
در همین ماهها که برای «در مسیر عشق» تمرین میکردیم چند خانم دانشجو که ازجمله بازیگران ما بودند، تصمیم گرفتند که تحصیلات دینی و حوزوی را شروع کنند. چند بازیگرمان هم مشغول حفظ قرآن شدند.
اجراهای آتی گروه سلما کجا خواهد بود؟
پیش از این در فرهنگسرای قران و عترت اجرا داشتیم. در این روزها نمایشگاه بینالحرمین را در جاده سیمان راهاندازی کردیم. سالنی 500متری برای همین تئاتر در نظر گرفته شده است و بعد از آن افراد وارد بین الحرمین شده و شاهد فضاسازی مشابه کربلا برای مخاطبان هستند. موقعیت جغرافیایی منطقه و خشکی زمین هم یادآور بیآبی در روز عاشوراست. بازدیدکنندگان تئاتر در ادامه نیز در عزاداری سنتی ویژه عاشورا شرکت میکنند.
اثر شما اثری سفارشی است؟
نه! این اثری خصوصی است البته نهادها همیشه با ما همکاری داشتهاند. هزینهها را هم خیران تأمین کردند. البته هیچکدام از بازیگرانمان حقالزحمه تاکنون دریافت نکردهاند و همه دلی کار میکنند. حتی هزینه رفت و آمد به آنها داده نشده است.
چه بازخوردی از مردم و مخاطبان دریافت کردید؟
شب اول اجرا 800 نفربازدیدکننده داشتیم. فکر نمیکردیم اینطور استقبال شود مکرر بعد از اجرای تئاتر دختر خانمها به من مراجعه کردند و پرسیدند که آیا میتوانند به گروه ما بیایند و اصولاً برای تئاتری شدن باید چه مسیری را طی کنند. خوشحالم که با این اجرا خیلیها مسیرشان را در این هنر دیدند و امیدوارم در سالهای بعدی شاهد تئاترهای مذهبی دیگری باشیم.
چرا همه بازیگرانتان ولو برای نقشهای مردانه را خانمها اجرا میکنند؟
از ابتدا گروهمان را فقط خانمها تشکیل میدادند و بر همین روش ادامه دادیم. توانمندی و جدیت بازیگرانمان آن قدر بالاست که نقشهای مردانه را هم میتوانند آنها بازی
کنند.