درباره محمد بیک‌زاده؛ پژوهشگر خراسانی که تهیه‌کنندگی سریال امام‌علی(ع) را به عهده داشت پدرو آلمودووار، فیلم‌ساز اسپانیایی، فیلم «کریسمس تلخ» را می‌سازد ایستاده همچون کوه | به یاد حمید سبزواری، پدر شعر انقلاب، ‌در نهمین سالگرد درگذشت او نمایش آثار مهرجویی، بیضایی و فرهادی در جشنواره «سینما ریترواتو» ایتالیا ویژه‌برنامه‌های رادیو به مناسبت عید غدیر+ زمان پخش صفحه نخست روزنامه‌های کشور - چهارشنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۴ فیلم پیرپسر در اولین روز اکران میلیاردی شد! | نگاهی به آمار فروش فیلم‌های روی پرده عقد یک تفاهم‌نامه‌ برای تسهیل امور بیمه‌ای اصحاب رسانه نامزد‌های دو بخش جشن منتقدان سینما معرفی شدند + اسامی فیلم «مرد بارانی» بری لوینسون، نسخه ویژه نابینایان، منتشر می‌شود نگاهی به سریال‌های نمایش خانگی که در انتظار فصل دوم آنها هستیم معرفی برگزیدگان بخش هوش مصنوعی جشنواره مقاومت ارکستر سمفونیک تهران با «اکتبر ۱۹۰۴» روی صحنه می‌رود سفر محسن تنابنده و احمد مهران‌فر همراه با تیم فوتبال هنرمندان به روسیه اجرای نمایش «دوره‌گردها» کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، در سراسر کشور
سرخط خبرها

نیچه، مادرش و روشن‌فکران ما

  • کد خبر: ۶۷۹۲۹
  • ۰۱ خرداد ۱۴۰۰ - ۱۱:۳۲
نیچه، مادرش و روشن‌فکران ما
دکتر مهراب صادق نیا - عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب

دیوار‌های تنهایی ما از جایی شکل می‌گیرند که مرز‌های اخلاقی‌مان قرار دارند. هر اندازه که چارچوب اخلاقِ ما شخصی‌تر باشد، تنهایی ما بیشتر است و هر اندازه که مرز‌های اخلاقی ما در دنیای واقعی عمومی‌تر باشند تنهایی ما کمتر. هر چه همتایان اخلاقی ما (آنان که ارزش‌های اخلاقی‌شان با ما یکی است) بیشتر باشند، ما کمتر تنها هستیم و برعکس هر چه گمان بریم که ارزش‌ها و باورداشت‌های اخلاقی ما متمایز از دیگران است، بیشتر احساس تنهایی می‌کنیم. بد نیست اخلاق را با زبان مقایسه کنم. هر چه گویندگان و گوش‌دهندگان زبان ما زیاد باشند، احساس تنهایی ما کمتر است؛ زیرا امکان ارتباط و گفتگو با دیگران برای ما فراهم‌تر است و هر چه زبان ویژه‌تری داشته باشیم؛ مخاطبان و گوش‌دهندگان کمتری هم خواهیم داشت.


چندی پیش کتاب‌نامه‌های نیچه به مادرش را می‌خواندم. نامه‌هایی که از نوجوانی تا میان‌سالی برای مادرش می‌نوشته و همواره از ادبیّات صمیمی و روانی برخوردار هستند. او در همه این نامه‌ها می‌کوشد، خود را به فضای ذهنی مادرش نزدیک کند و با او زبان و اخلاق مشترک بسازد، تا بتواند با او وارد گفتگو شود.

 

این نامه را بخوانید ببینید چقدر کودکانه است، نیچه آن را در سال ۱۸۸۸ نوشته است، یعنی در ۴۴ سالگی:
مادر پیرم، اگر اشتباه نکنم، چند روز آینده کریسمس است ... در اینجا کمی زمستان است، البته نه به آن سردی که مجبور باشم خانه را گرم کنم. آفتاب و آسمان روشن و بی‌ابر تا چند روز آینده تمام و مه دوباره حکم‌فرما می‌شود. امروز مراسم خاک‌سپاری باشکوه یکی از شاهزادگان اینجا بود ... از هر لحاظ خوش‌حالم که دارم در نیزا مستقر می‌شوم. در این میان سه جعبه کتاب به اینجا ارسال کردم ... بهترین خبر‌ها را از دوستم کوزلیتس شنیده‌ام ... اگر بدانی با چه عباراتی شخصیّت‌های درجه یک سرسپردگی خود را به من بیان می‌دارند ... این حرفم را غیرممکن نمی‌دانی...
(نامه‌های نیچه به مادرش، لودگر لوتکه‌هاوس، ترجمه علی عبداللهی، ص. ۹۰)


نامه‌های نیچه به مادرش را که می‌خواندم، یاد خودم افتادم که وقتی به دیدار پدر و مادرِ پیرم می‌روم، در تمام مسیر چندین سناریو می‌چینم که بلکه بتوانم با آن‌ها چند ساعت بیشتر گفتگو کنم؛ ولی افسوس که همواره نقشه‌هایم نقش بر آب می‌شوند. هیچ وقت نتوانسته‌ام خود را وارد فضای ذهنی آنان کنم و، چون آنان از پیاز و خیار و سیب‌زمینی و ازدواج و طلاق این و آن بگویم و از درگیری‌شان با خرابی کولر و نشت پشت‌بام بشنوم.
چند روشنفکر ایرانی را سراغ دارید که این مهارت را داشته باشند که از دیوار‌های تنگی که برای خود ساخته‌اند، بیرون آمده و با مردمِ خیابان، ساده و صمیمی سخن بگویند؟ تا وقتی علم تنها در کلاس‌های دانشگاه دادوستد می‌شود و دانشگاهیان توان خیابانی کردنش را ندارند و نمی‌توانند آن را به پارک و خیابان بیاورند، نمی‌توان از تغییرات گسترده فرهنگی و اجتماعی سخن گفت.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->