ارزیابی مجموعه‌های تلویزیونی که درباره شهیدان سرفراز در دست ساخت است

شکیبا افخمی‌راد | شهرآرانیوز؛ ساخت آثار نمایشی از ابعاد و زوایای زندگی شهدا و رشادت هایشان یکی از موضوع‌های مهمی است که باید در برنامه ریزی‌های فرهنگی کشور به آن توجه شود. آثاری که می‌توانند جوان تر‌ها را با سبک زندگی این بزرگ مردان آشنا کند به ویژه که توجه به «سبک زندگی» و مقابله همه جانبه در برابر تلاش غرب در ترویج سبک زندگی غربی در ایران یکی از سرفصل‌ها و توصیه‌های اساسی رهبر معظم انقلاب در بیانیه «گام دوم انقلاب» است.

صداوسیما هم که پیش از این سریال هایی، چون «شوق پرواز»، «سیمرغ» و «صبح آخرین روز» را روی آنتن برده بود به تازگی تولید چند مجموعه دیگر با محوریت شهدا را آغاز کرده است، مجموعه‌هایی که اگر حرفه‌ای ساخته شوند، نه تنها می‌توانند تلویزیون را از رخوت این روزهایش نجات دهد، بلکه می‌توانند در تحقق ترویج و آشنایی سبک زندگی شهدا برای نسل جوان مثمرثمر باشند. در این نوشتار نگاهی داریم به وضعیت آثار در دست تولید تلویزیون با محوریت شهدا که تا امروز رسانه‌ای شده  است.

شهید باهنر

این روز‌ها سریال «راز ناتمام» با محوریت روایت زندگی پرفراز و نشیب شهید محمد جواد باهنر و رخداد‌های سال‌های پس از جنگ و نفوذ دشمن در ارکان دولت در زمان حال مراحل پایانی تصویربرداری خود را پشت سر می‌گذارد. مجموعه‌ای به کارگردانی و تهیه کنندگی امین امانی که در معاونت سیمای استان‌ها و با مشارکت مرکز کرمان تولید می‌شود. از نکات درخور توجه در این سریال، بازسازی چهره‌های مطرح سیاسی دهه‌های ۱۳۵۰ و ۱۳۶۰ است که تاکنون از گریم شخصیت‌های شهید بهشتی، آیت ا... رفسنجانی، شهید رجایی و شهید باهنر رونمایی شده است.

در روز‌های گذشته هم عکسی از شخصیت آیت ا... رفسنجانی و شهید باهنر به ترتیب با بازی رامین راستاد و فرهاد جم منتشر شد که به دلیل شباهت زیاد با شخصیت‌های اصلی در فضای مجازی بسیار با اقبال رو به رو شد. از میان دیگر بازیگران مجموعه «رازناتمام» می‌توان به نگین معتضدی، سیدجواد هاشمی، بهرام ابراهیمی، شهرام عبدلی، مریم کاویانی، مریم خدارحمی، مهدی امینی خواه، مسعود رحیم پور، مهدی کوشکی، محمدرضا علیرضایی، ابوالفضل همراه، لیلا بوشهری و علیرضا مهران اشاره کرد.

شهید تهرانی مقدم

از دیگر سریال‌های با محوریت شهدا که تاکنون به فرجام نرسیده است، می‌توان به سریال شهید تهرانی مقدم اشاره کرد. در تیر ۹۳ تفاهم نامه‌ای برای تولید مجموعه تلویزیونی «شهید حسن تهرانی مقدم» میان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شبکه سه سیما و مرکز سیما به امضا رسید، اما از آن موقع تاکنون این پروژه عملی نشده است. این درحالی است که زندگی شهید تهرانی مقدم به لحاظ نظامی، علمی و اجتماعی در کنار جنبه‌های عاطفی شخصیت او می‌تواند الگوی عملی برای زندگی دیگران باشد، البته سال ۹۸ فیلمی سینمایی با عنوان «آفتاب نیمه شب» به کارگردانی شهریار بحرانی با محوریت به تصویر کشیدن فرازی از زندگی شهید حسن تهرانی مقدم و مردان بلند بالایی که پس از پاییز ۶۳ برای اولین بار صنعت موشکی را در ایران اسلامی پایه گذاری کردند، ساخته شد، با این حال توقف تولید سریالی درباره شهید تهرانی مقدم همچنان جای انتقاد دارد.

شهید باکری

مجموعه تلویزیونی «عاشورا» با موضوع زندگی «شهید باکری» دیگر سریالی است که این روز‌ها مراحل فیلم برداری اش را طی می‌کند. هادی حجازی فر افزون بر کارگردانی سریال، ایفای نقش شهید مهدی باکری را برعهده دارد، از گریم او نیز رونمایی شده است. مجموعه ۷ قسمتی «عاشورا» به رشادت‌های لشکر ۳۱ عاشورا می‌پردازد و با نمایش فراز‌هایی از مجاهدت‌های خاموش برخی از دلاوران این لشکر در عملیات‌های خیبر و بدر و نمایش رشادت‌های «حمید باکری»، زندگی و شهادت «مهدی باکری» را محور داستان قرار داده است.

برای بازسازی صحنه‌های مربوط به جنگ، گروه سازنده با اعلام فراخوان برای بازی در نقش‌های مختلف این مجموعه، نزدیک به ۷ هزار ویدئو از افراد مستعد و علاقه‌مند بازیگری دریافت کردند که در نهایت ۴۰ نفر، منتخب نهایی برای شخصیت‌های اصلی و فرعی سریال «شهیدان باکری» شناخته شدند. «روح ا... زمانی» بازیگر نوجوان فیلم «خورشید» ساخته مجید مجیدی دیگر بازیگر این مجموعه است که نامش رسانه‌ای شده است، او نقش نوجوانی شهید «خسرو ملازاده» را ایفا می‌کند. تلاش گروه تولید این سریال بر این است که «عاشورا» را برای سالگرد شهادت شهید مهدی باکری (۲۵ اسفند) آماده پخش کند.

شهید بروجردی

شهید محمد بروجردی از شهدای ۸ سال دفاع مقدس است که تاکنون بار‌ها گروه‌های مختلف قصد ساخت سریال و فیلم سینمایی از زندگی شهید را داشتند، اما این موضوع محقق نشد تا اینکه امسال هم زمان با سالروز آزادسازی خرمشهر اعلام شد که نگارش سریال شهید بروجردی به وسیله حسین تراب نژاد آغاز شده است. در این سریال که در مرکز سیمافیلم تهیه و تولید می‌شود، تلاش شده به حضور مؤثر این شهید در بازه‌های زمانی مختلف توجه شود. علی آشتیانی پور، تهیه کنندگی سریال شهید بروجردی را برعهده دارد و هنوز نام کارگردان کار اعلام نشده است.

شهید صیاد شیرازی

یکی از مجموعه‌هایی که مدت هاست موضوع ساختش مطرح شده، سریالی درباره شهید صیاد شیرازی است که هنوز به سرانجام نرسیده است. جدیدترین خبر‌ها درباره این مجموعه مربوط به ۲۱ فروردین امسال هم زمان با سالروز شهادت اوست که مجید اکبرشاهی، مدیر گروه فیلم و سریال مرکز سیمافیلم، اعلام کرد: «شهید سپهبد صیاد شیرازی هم در انقلاب اسلامی و هم در دوران دفاع مقدس نقش برجسته و بسزایی داشت. برای تولید اثری درباره این شهید بزرگوار باید همه جوانب کار در نظر گرفته شود؛ از این رو با دعوت از آقای حبیب والی نژاد به عنوان تهیه کننده سریال امیدواریم کار خوب و مؤثری درباره این شهید ساخته شود.»

به گفته او، حبیب والی نژاد به عنوان تهیه کننده به همراه حسین حسنی - سرپرست نویسندگان - جلسه‌های خود را با ستاد کل نیرو‌های مسلح و ارتش آغاز کرده اند. در این مجموعه قرار است بخش‌هایی از زندگی شهید صیاد شیرازی که در دوران دفاع مقدس سپری شده است، به نمایش گذاشته شود. همچنین چگونگی ترور او از بخش‌های مهم سریال محسوب می‌شود.

شهید نادر مهدوی

تلویزیون ساخت سریالی با محوریت شهید نادر مهدوی، فرمانده ناوگروه دریایی ذوالفقار، وابسته به منطقه دوم نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست برنامه‌های خود دارد. به گفته مهدی شفیعی، تهیه کننده سریال، تحقیق و پژوهش برای این مجموعه با مراجعه به منابع مکتوب و همچنین گردآوری اسناد تصویری از شجاعت‌های نادر مهدوی و یارانش در رویارویی با نیرو‌های آمریکایی همچنین دفاع از حریم آبی کشور از سوی دلاورمردان نیروی دریایی از مدت‌ها پیش آغاز و به وسیله مریم امینی انجام شده است. همچنین براساس اخباری که پیش از این منتشر شده بود کارگردانی سریال برعهده مهدی جعفری، سازنده فیلم سینمایی «بیست و سه نفر»، است. موضوع این مجموعه نیز درباره رویارویی با زیاده خواهی‌های آمریکا در خلیج فارس به وسیله دلاورمردان نیروی دریایی سپاه و ارتش با محوریت شهید نادر مهدوی و هم رزمانش خواهد بود.

شهید سردار سلیمانی

ساخت سریال شهید قاسم سلیمانی اولین بار در بهمن سال ۹۸ از سوی علی دارابی ـ معاون امور استان‌های صداوسیما، اعلام شد. پروژه‌ای که گفته می‌شود یک مینی سریال درباره سپهبد شهید قاسم سلیمانی است و محور اصلی آن عملیات آزادسازی کرکوک و ماجرای حضور شبانه حاج قاسم سلیمانی در اربیل کردستان عراق برای نجات این شهر از چنگال داعش و جلوگیری از سقوط آن است. مهر ۹۹ نیز خبری منتشر شد که بعد از انتخاب سیدمرتضی فاطمی به عنوان تهیه کننده سریال «حاج قاسم» و گذراندن مراحل تحقیق و پژوهش فیلم نامه، روح ا... حجازی برای کارگردانی این سریال انتخاب شده است.

کارگردانی که ساخت آثار سینمایی مانند «زندگی خصوصی آقا و خانم میم»، «مرگ ماهی» و «اتاق تاریک» را در کارنامه دارد، هرچند چند ماه بعد خبرگزاری تسنیم از بهروز افخمی به عنوان یکی از گزینه‌های جدی کارگردانی سریال شهید قاسم سلیمانی نام برد. هنوز جزئیات دقیق تری درباره این مجموعه منتشر نشده است.

دیگر سریال‌ها با محوریت شهدا

از میان دیگر مجموعه‌هایی که خبر‌هایی درباره ساختشان رسانه‌ای شده است می‌توان به مجموعه «شهید زین الدین» اشاره کرد. سریالی که ۸ آذر ۹۹ اعلام شد ساخت آن به دلیل مشکلات مالی و نبود تأمین اعتبار هنوز کلید نخورده است. داستان این مجموعه قرار است از قبل انقلاب و نوجوانی شهید زین الدین آغاز شود و تا شهادتشان و بعد از انقلاب ادامه پیدا کند. در روز‌های گذشته تفاهم نامه‌ای میان استانداری قزوین و صداوسیما نیز برای ساخت سریال زندگی نامه سرلشکر خلبان شهید لشکری با عنوان «سوخته دل» امضاء شد. سریالی ۲۶ قسمتی که یک گروه ۱۷ نفره، نگارش فیلم نامه آن را انجام می‌دهند. رسول صانعی، کارگردان سینما و تلویزیون هم چندی پیش اعلام کرد که قرار است ساخت سریالی درباره شهید محسن حججی را آغاز کند.

او در این کار که تولید نیروی زمینی سپاه پاسداران است، افزون بر کارگردانی، نویسندگی را هم برعهده دارد. سیاوش حقیقی، تهیه کننده مشهدی هم قصد دارد سریالی با موضوع شهدای غواص لشکر ۲۱ امام رضا (ع) خراسان و نقش آن‌ها در عملیات‌های کربلای ۴ و ۵ تهیه کند. این سریال در ۱۵ قسمت ۴۰ دقیقه‌ای در مرکز سیمای استان‌های رسانه ملی تولید خواهد شد. نگارش فیلم نامه این سریال بر عهده ناصر مولوی وردنجانی است و کارگردانی آن را هادی حاجتمند، سینماگر خراسانی، بر عهده دارد.