ارزیابی اهداف سفر مذاکره کننده ارشد هسته‌ای کشورمان به اروپا

به گزارش شهرآرانیوز؛ باقری در این سفر درباره موضوعات مختلف با مقامات این کشور‌ها گفتگو کرد و یکی از محور‌های مهم این گفت وگوها، آماده سازی مقدمات مذاکرات پیش رو در وین بود. از سویی میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین المللی در وین، در صفحه توئیترش از موضوع ازسرگیری مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین استقبال کرد و نوشت: «مذاکرات احیای برجام از سر گرفته خواهد شد و هیچ جایگزین پذیرفتنی دیگری وجود ندارد.»

همچنین وزارت خارجه آلمان در توئیتی نوشت که مذاکرات وین درخصوص احیای برجام باید دقیقا از همان جایی که در تاریخ ۲۰ژوئن (۳۰ تیر) رها شده بود، از سرگرفته شود. در همین حال، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان، در توئیتی با اشاره به سفر اخیر باقری کنی، به تعدادی از کشور‌های اروپایی، نوشت: «این روز‌ها دکتر باقری گفتگو‌های موفقی را در اروپا دنبال می‌کند. ما در میز مذاکرات وین، آماده نیل به توافق خوب هستیم. بازگشت همه طرف‌ها به تعهدات، یک اصل مهم و راهگشاست.»

ایران راهکاری برای راستی آزمایی لغو تحریم‌ها می‌خواهد

علی باقری کنی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان، در گفتگو با روزنامه «گاردین» درباره مذاکرات اخیرش با همتایان اروپایی خود، درخصوص آماده سازی مقدمات مذاکرات وین گفت: ایران تعهدی می‌خواهد مبنی بر اینکه آمریکا دوباره از توافق هسته‌ای امضا شده توسط قدرت‌های جهانی خارج نمی‌شود. در مذاکرات وین، ایران و دیگر امضاکنندگان طرفین توافق، نتوانستند بر سر وسیله‌ای برای راستی آزمایی اینکه تحریم‌های آمریکا لغو شده و تأثیری عمل گرایانه روی تجارت با ایران داشته اند، به توافق برسند. ما به راستی آزمایی احتیاج داریم و این موضوع هنوز حل نشده است.

ما از قدرت‌های اروپایی می‌خواهیم فارغ از اینکه موضع آمریکا چه باشد، از طرف خودشان تضمین بدهند که با ایران تجارت خواهند کرد؛ و این کار احتمالا از طریق به کارگیری قانونی بازدارنده خواهد بود که تأثیر تحریم‌های آمریکا روی شرکت‌های اروپایی تجارت کننده با ایران را خنثی کند. وی افزود: ایران در مذاکرات وین، درخواست لغو تحریم‌های مرتبط با توافق هسته‌ای را دنبال می‌کند. علاوه بر این، هر گونه مذاکره درباره برنامه موشکی و امنیتی ایران و گنجانده شدن آن‌ها در توافق هسته‌ای مردود است و موضوعات دیگر به برجام مرتبط نیستند.

ما قصد نداریم درباره توان دفاعی یا امنیتمان مذاکره کنیم؛ فقط می‌گوییم طبق برجام، تحریم‌ها باید لغو شوند. ما یک توافق انجام داده بودیم و دیدگاهمان این است که باید اجرایی شود. ما به دنبال توافقی هستیم که نتایجی عمل گرایانه برای طرفین داشته باشد. هدف اصلی ما، رفع تحریم‌های غیرقانونی است که آن‌ها با تخطی از قطعنامه‌های سازمان ملل بر ملت ایران اعمال کردند.
اما با تشریح موضع کشورمان در مذاکرات پیش روی وین، پرسش این است که این مذاکرات چه سرنوشتی خواهد داشت؟ تحلیلگران در این باره نظرات متفاوتی دارند.

ایران هنوز در طرف‌های مقابل، حسن نیت نمی‌بیند

نوذر شفیعی، کارشناس مسائل بین المللی، در گفتگو با «ایسنا» در ارزیابی روند آغاز مذاکرات با توجه به زمان بندی اعلام شده و مذاکرات اخیر باقری کنی در اروپا در روز‌های گذشته به عنوان پیش درآمدی بر آن گفت: ایران به دلیل بی اعتمادی به آمریکا، شروطی را مطرح کرده است، ازجمله قانونی که مجلس شورای اسلامی وضع کرده که بر اساس آن، دولت متعهد شده است مادامی که تعهدات برجامی سایر کشور‌های عضو اجرا نشود،  ایران هم به تعهداتش عمل نکند و در مسیر هسته‌ای خودش گام بردارد. مواردی مانند قانون مجلس و راستی آزمایی در دستور کار ایران قرار دارد و البته پذیرش آن‌ها از سوی کشور‌های دیگر دشوار خواهد بود. همین الگو‌ها از طرف آمریکایی‌ها و همچنین اروپایی‌ها مطرح است که معنی بازگشت به برجام از جایی است که آمریکا از آن خارج شده بود تا برداشت پیچیده که شامل مطالبات جدید است.

در نتیجه، با موضوعاتی بسیار و حساس مواجه هستیم که مذاکرات را پیچیده می‌کند و برای حل این مسائل، علاوه بر اراده سیاسی و حسن نیت، پیش شرط‌هایی هم لازم است؛ از این رو معاون وزیر خارجه با سفر به فرانسه،  انگلیس و آلمان در حال رایزنی با طرف‌های اروپایی است؛ زیرا فرایند پیش رو سخت است و هنوز اراده و حسن نیت در طرف‌های مقابل دیده نمی‌شود.

دولت بایدن «طرح بی» ندارد

باربارا اسلاوین، تحلیلگر و رئیس بخش ایران شورای آتلانتیک، در گفتگو با «ایلنا» درباره چشم انداز از سرگیری مذاکرات وین گفت: انتظارات من از این نشست‌ها بسیار کم است. ایران حق دارد از اقدامات دولت قبلی ایالات متحده شکایت کند، اما بدون تمایل به مصالحه درباره اهداف حداکثری خود، به کاهش تحریم‌ها دست نخواهد یافت.

جلسه اول مذاکرات وین احتمالا نتیجه چندان ملموسی نخواهد داشت. هنوز چیزی مشخص نیست، اما به نظرم، شانس احیای برجام در بهترین حالت پنجاه پنجاه است. وی در ارزیابی خود گفت: دولت بایدن می‌داند که «طرح بی» قابل قبولی وجود ندارد و فقط دیپلماسی و رفع تحریم‌ها می‌تواند منجر به کنترل فعالیت‌های هسته‌ای ایران شود و تنها راه برای حل موضوع ایران، دیپلماسی است.