طنین نوای موسیقی خراسان در کرمان

شکیبا افخمی‌راد| دوازدهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی، یکشنبه‌شب، بعد از چهار روز میزبانی از ۲۰۰ هنرمند از ۲۰ استان کشور به کار خود پایان داد؛ هنرمندانی که درقالب تک‌نوازی، گروه‌نوازی و بازی‌های سنتی و آیینی روی صحنه رفتند و شهر کرمان را مملو از نوای موسیقی نواحی ایران کردند.
در این دوره از جشنواره هنرمندان خراسانی نیز حضور داشتند و با آواز‌های دلنشین خود و نوای سازی، چون دوتار، توانستند رضایت هنردوستان را جلب کنند. علاوه‌بر این، خراسان امسال تنها استانی بود که نماینده‌ای از گروه‌های بانوان فعال در کشور داشت. گروه موسیقی «هرای» از قوچان با حضور در این دوره از جشنواره توانستند اتفاقی خوب برای موسیقی خراسان و همچنین جشنواره موسیقی نواحی رقم بزنند. تقدیر از هادی قره‌خانی، خسرو کارگر، عبدا... امینی و عبدل‌احد درپور، چهار هنرمند پیش‌کسوت خراسانی، در اختتامیه جشنواره امسال از دیگر اتفاقات خوب برای خراسانی‌ها بود. با به پایان رسیدن این رویداد موسیقی به‌سراغ چندتن از هنرمندان خراسانی شرکت‌کننده در این رویداد رفتیم و درباره اجراهایشان و میزان رضایتشان از این دوره جشنواره به گفتگو نشستیم.

رقابت برای پیش‌کسوتان معنایی ندارد
محسن عسکریان، فرزند مرحوم استاد ذوالفقار عسکریان، با حضور در این دوره از جشنواره برای سه استاد آواز خراسان، دوتار نواخت. او با غلام‌رسول صوفی، غلام‌حسین غفاری و عبدا... امینی و پسر و نوه‌اش در چند اجرای مختلف روی صحنه رفت.
عسکریان جشنواره امسال را از لحاظ امکاناتی که دراختیار هنرمندان گذاشته شده بود و همچنین از نظر استقبال مردم خوب ارزیابی می‌کند. به‌گفته او، مردم کرمان از اجرای موسیقی محلی خراسان به‌خوبی استقبال کردند و با این موسیقی همراه شدند. این نوازنده در بخش دیگری از صحبت‌هایش به غیررقابتی بودن جشنواره، اشاره و آن را اتفاقی خوب تلقی می‌کند. به نظر او رقابت برای هنرمندان جوان خوب است، اما برای استادانی که هرکدام سال‌هاست در عرصه موسیقی فعالیت می‌کنند، معنایی ندارد، تاجایی‌که اگر جشنواره رقابتی باشد، بسیاری از این استادان در آن حضور پیدا نخواهند کرد.

ضرورت ادامه داشتن جشنواره نواحی
غلام‌حسین غفاری، پیش‌کسوت موسیقی که با همراهی محسن عسکریان در این دوره از جشنواره چهاربیتی‌های عاشقانه و عارفانه فولکلوریک خراسان را اجرا کرد، نیز از نحوه برگزاری جشنواره امسال راضی است. او از مسئولان درخواست می‌کند که برگزاری این جشنواره را ادامه دهند. غفاری می‌گوید: جشنواره‌ها هستند که می‌توانند موسیقی نواحی را زنده نگاه دارند و نسل جوان را با موسیقی اصیل ایران آشنا کنند، بنابراین مسئولان باید به‌درستی در این زمینه فعالیت کنند تا فرهنگ بومی و غنی ما در هیچ مقطعی کم‌رنگ نشود. او در بخش دیگری از صحبت‌هایش، گلایه‌هایی از نحوه برگزاری جشنواره موسیقی فجر مطرح می‌کند: «من در نخستین جشنواره فجر اجرا کردم، اما چندین سال است که به جشنواره دعوت نشده ام. ما الگوی جوانان هستیم، بنابراین وقتی به ما کم‌محلی شود، بی‌تردید نسل جوان هم دیگر رغبت نمی‌کنند که موسیقی نواحی را دنبال کنند.»

اجرای منظومه‌های خراسان در کرمان
محمدفاروق درپور به‌همراه ابراهیم تیموری و عبدل‌احد درپور در جشنواره دوازدهم حضور داشتند. به‌گفته محمدفاروق درپور، دوتارنواز گروه، بخشی از موسیقی تربت‌جام را منظومه‌ها تشکیل می‌دهند، از این‌رو او و گروهش نیز بخشی از زمان برنامه‌شان در جشنواره نواحی را به اجرای منظومه لیلی‌ومجنون و منظومه یوسف‌وزلیخا اختصاص دادند. این هنرمند توضیح می‌دهد: به‌خاطر طولانی بودن منظومه‌ها و نبود وقت کافی، آن‌ها مجبور شدند بخش‌های کوتاهی از این دو منظومه را اجرا کنند. همچنین به‌مناسبت میلاد رسول اکرم (ص)، این گروه چندین قطعه در مدح حضرت محمد (ص) نواخته‌اند. به نظر درپور نیز رقابتی نبودن جشنواره باعث همدلی بیشتر بین هنرمندان مناطق مختلف کشور می‌شود. او همچنین برگزاری جشنواره موسیقی نواحی را در معرفی این موسیقی به نسل جوان و همچنین آشنایی بیشتر هنرمندان با یکدیگر موثر می‌داند.

توجه به پیش‌کسوتان
غلام رسول صوفی نیز که در جشنواره امسال درکنار نوای دوتار محسن عسکریان دوبیتی‌های عاشقانه خواند، به استقبال خوب مخاطبان این رویداد از موسیقی خراسان اشاره می‌کند. به نظر او یکی از مزیت‌های جشنواره امسال، دعوت از دو گروه برگزیدگان جشنواره موسیقی جوان و پیش‌کسوتان موسیقی بوده است. این هنرمند با تاکید بر اینکه پیش‌کسوتان نباید از جشنواره‌ها کنار گذاشته شوند، ادامه می‌دهد: مسئولان نباید بگذارند پیش‌کسوتان در خانه بمانند. پیش‌کسوتان هم دوست دارند تشویق شوند و درکنار مردم به اجرای موسیقی بپردازند. به‌گفته صوفی، زمانی که هنرمند در جشنواره اجرا می‌کند و چند فرد هنردوست را می‌بیند، تشویق می‌شود که کارش را ادامه دهد، اما زمانی که کسی سراغش را نگیرد، سازش را کنار می‌گذارد و به‌سراغ کاروکاسبی دیگری می‌رود.