مجلس شورای اسلامی (قوه مقننه) رکن اصلی نهاد قانون‌گذاری در کشور ایران است که وظیفه انحصاری وضع قانون و نظارت بر اجرای آن را در جمهوری اسلامی برعهده دارد. در قانون اساسی مشروطه و قانون اساسی جمهوری اسلامی پیش از بازنگری، نام این نهاد مجلس شورای ملی بوده است، هرچند که در ۳۱تیر۱۳۵۹ نمایندگان مجلس این نهاد را «مجلس شورای اسلامی» نام‌گذاری کردند. مصوبات مجلس شورای اسلامی اگر به تأیید شورای نگهبان برسد، برای اجرا به رئیس‌جمهور ابلاغ می‌شود.
مجلس شورای اسلامی از دیگر قوا مستقل است. بر طبق اصل۶۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مجلس شورای اسلامی از نمایندگان ملت که به‌طور مستقیم و با رأی مخفی انتخاب می‌شوند، تشکیل می‌شود. دوره نمایندگی در این مجلس ۴سال است که انتخابات هر دوره باید پیش از پایان دوره قبل برگزار شود، به‌طوری‌که کشور در هیچ زمان بدون مجلس نباشد. عده نمایندگان مجلس ۲۷۰نفر است و از تاریخ همه‌پرسی سال۱۳۶۸ پس از هر ۱۰سال، با درنظرگرفتن عوامل انسانی، سیاسی، جغرافیایی و نظایر آن‌ها، نهایت ۲۰نماینده می‌تواند اضافه شود.
زرتشتیان و کلیمیان هرکدام یک نماینده و مسیحیان آشوری و کلدانی درمجموع یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هرکدام یک نماینده انتخاب می‌کنند. محدوده حوزه‌های انتخابیه و تعداد نمایندگان را قانون معین می‌کند. هم اکنون دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی است و تعداد نمایندگان آن ۲۹۰نفرند. پس از برگزاری انتخابات، جلسات مجلس شورای اسلامی با حضور دوسوم مجموع نمایندگان رسمیت می‌یابد و تصویب طرح‌ها و لوایح طبق آیین‌نامه مصوب داخلی انجام می‌شود، مگر در مواقعی که در قانون اساسی حدنصاب خاصی تعیین شده باشد.
برای تصویب آیین‌نامه داخلی موافقت دوسوم حاضران لازم است. مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش کامل آن از طریق رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود. فقط در شرایط اضطراری و در صورتی که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای رئیس‌جمهور یا یکی از وزرا یا ۱۰نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنی تشکیل می‌شود. مصوبات جلسه غیرعلنی در صورتی معتبر است که با حضور شورای نگهبان به تصویب سه‌چهارم مجموع نمایندگان برسد. گزارش و مصوبات این جلسات باید پس از برطرف‌شدن شرایط اضطراری برای اطلاع عموم منتشر شود.
هیئت‌رئیسه و انتخاب رئیس مجلس شورای اسلامی
طبق آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، مسن‌ترین فرد از نمایندگان حاضر به‌عنوان رئیس سنی و فرد بعدی به‌عنوان نایب‌رئیس و ۲نفر از جوان‌ترین نمایندگان حاضر به سمت دبیر معین می‌شوند و در جایگاه هیئت‌رئیسه قرار می‌گیرند. این ترکیب هیئت‌رئیسه سنی مجلس را تشکیل می‌دهد که وظیفه اداره جلسه افتتاحیه، انجام مراسم تحلیف، اقتراع شعب و اجرای انتخابات هیئت‌رئیسه موقت را برعهده دارد. انتخاب هیئت‌رئیسه موقت در دومین جلسه علنی مجلس انجام خواهد شد؛ ترکیب و طرز انتخاب آن مانند هیئت‌رئیسه دائم است، به‌جز اینکه اکثریت نسبی در انتخاب رئیس کافی خواهد بود.
هیئت‌رئیسه موقت بلافاصله پس از انتخاب، با متن سوگندنامه هیئت‌رئیسه دائم مراسم تحلیف را به‌جا خواهد آورد. پس از تصویب اعتبارنامه دست‌کم دوسوم مجموع نمایندگان، هیئت‌رئیسه موقت اقدام به انتخاب هیئت‌رئیسه دائم می‌کند. اعضای هیئت‌رئیسه دائم برای یک‌سال انتخاب می‌شوند. مبنای تجدید انتخابات سالیانه، سالروز انتخابات هیئت‌رئیسه قبلی است و در صورتی که با تعطیلات مصادف شود، در جلسه قبل از آن انجام می‌شود و مسئولیت هیئت‌رئیسه جدید از سالروز انتخابات قبل تفویض خواهد شد.
نهادهای وابسته مجلس شورای اسلامی
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دیوان محاسبات کشور، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی و کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۴نهاد زیرمجموعه مجلس شورای اسلامی است. علاوه‌براین، مجلس دارای ۳معاونت نظارت، قوانین و اجرایی است.
کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی
گروه‌هایی از نمایندگان هستند که با هدف بررسی تخصصی طرح‌ها و لوایح مطرح‌شده در مجلس تشکیل می‌شوند. برپایه اصل۶۶ قانون اساسی، تعداد کمیسیون‌ها و دوره تصدی نمایندگان در آن‌ها در آیین‌نامه داخلی مجلس مشخص خواهد شد. اکنون مجلس شورای اسلامی ۱۷کمیسیون تخصصی دارد.
مجلس
| شهرآرانیوز
نمایندگان مجلس ضمن موافقت با معافیت مالیاتی واردات دارو‌های ضروری فاقد مشابه تولید داخل، با تقلیل نرخ مالیات بر ارزش افزوده واردات برخی از اقلام خوراکی موافقت کردند.
کد خبر: ۱۷۱۲۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۵
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به تذکر و اخطار‌های نمایندگان استان‌های شمالی در خصوص کاهش مالیات بر ارزش افزوده برنج گفت: قرار نیست با این لایحه مجوز واردات به دولت داده شود.
کد خبر: ۱۷۱۲۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۵
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه مردم حاشیه شهر کرمان و اطراف به‌شدت درگیر مشکل کم‌آبی هستند، گفت: سه استان جنوب شرقی کرمان به شدت درگیر گرماست و شرایط در این بخش‌ها به شدت التهاب دارد.
کد خبر: ۱۷۱۲۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۵
بررسی طرح تاسیس سازمان ملی اقامت و لایحه تشکیل وزارت بازرگانی در دستور کار امروز نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار دارد.
کد خبر: ۱۷۱۲۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۵
رئیس فراکسیون سهام عدالت مجلس از ابلاغ و اجرای الگوی جدیدی برای مدیریت سهام عدالت خبر داد و گفت این مدل که به توافق همه گروه‌ها قرار می‌گیرد، به زودی ابلاغ و اجرا می‌شود.
کد خبر: ۱۷۱۲۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفت: استیضاح وزیر کشور برای کلّیت مجلس قابل قبول نیست و باید در روزهای آینده منتظر ماند تا ببینیم موضوع به کجا خواهد رسید.
کد خبر: ۱۷۱۲۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
نماینده مردم گرگان در مجلس گفت: بازنشستگان از بهار تا پاییز عمر خویش را برای خدمت به این کشور صرف کردند، امروز در زمستان سخت عمر چشم امیدشان به همسان‌سازی حقوق بازنشستگان است.
کد خبر: ۱۷۱۱۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
عضو کمیسیون عمران مجلس به پیگیری‌های کمیسیون متبوع خود برای توسعه حمل و نقل و ساخت مسکن و ضرورت تفکیک وزارت راه و شهرسازی اشاره کرد و گفت: با توجه به پیگیری‌های صورت گرفته طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی به‌زودی در صحن علنی مجلس اعلام وصول می‌شود.
کد خبر: ۱۷۱۱۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
سوال تعدادی از نمایندگان از وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در خصوص عدم حمایت لازم از معلولان و کوتاهی در تامین مسکن، درمان و اشتغال آن‌ها اعلام وصول شد.
کد خبر: ۱۷۱۰۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
رئیس مجلس شورای اسلامی به اخطار یکی از نمایندگان درباره چرایی عدم اعلام وصول طرح استیضاح وزیر کشور پاسخ داد.
کد خبر: ۱۷۱۰۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
نماینده مردم تربت جام در مجلس گفت: ۸۰ امضا برای استیضاح وزیر کشور تاکنون جمع شده و باید این استیضاح اعلام وصول شود.
کد خبر: ۱۷۱۰۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
نمایندگان مجلس با تصویب کلیات لایحه دوفوریتی الحاق یک بند به تبصره (۶) قانون بودجـه سال ۱۴۰۲ کل کشور گامی اساسی در جهت کاهش قیمت کالاهای اساسی برداشتند.
کد خبر: ۱۷۱۰۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
با تصویب نمایندگان مجلس در مدت ۲ سال توقف ماده ۵ قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران ساختمانی اصلاحیه ۱۶ آذر ۱۳۹۳ لازم‌الاجرا است.
کد خبر: ۱۷۱۰۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
عضو ناظر مجلس در شورای عالی بورس گفت: افزایش سرمایه شرکت‌های بورسی از محل تجدید ارزیابی دارایی‌های استهلاک پذیر و غیر استهلاک پذیر بازار سرمایه را نجات می‌دهد که باید در برنامه هفتم توسعه مدنظر قرار گیرد.
کد خبر: ۱۷۱۰۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
رئیس مجلس در پاسخ به تذکر نماینده بابل درباره افزایش فشار مالیاتی بر اصناف گفت: نرخ مالیات ۵۰ درصد اصناف صفر است، ۴۰ درصد دیگر یعنی تا سقف ۹۰ درصد حداکثر ۲۰ میلیون تومان است.
کد خبر: ۱۷۱۰۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
نمایندگان مجلس کلیات طرح دوفوریتی اصلاح ماده ۵ قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی را تصویب کردند.
کد خبر: ۱۷۱۰۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
اصلاح قانون بیمه کارگران ساختمانی و بررسی لایحه تشکیل وزارت بازرگانی، در دستور کار امروز نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار دارد.
کد خبر: ۱۷۱۰۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس گفت: اولین جلسه بررسی مستندات و موارد مربوط به انتخابات اخیر اتاق بازرگانی در کارگروه تخصصی کمیسیون اصل نود تشکیل شد.
کد خبر: ۱۷۱۰۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
مدیرکل امور مجلس قوه قضائیه از برگزاری چهارمین نشست مشترک نمایندگان مجلس شورای اسلامی و قوه قضائیه به میزبانی دستگاه قضاء خبر داد.
کد خبر: ۱۷۱۰۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۴
سخنگوی کمیسیون اصل نود گفت: با توجه به حضور غیرقانونی برخی کارمندان رسمی دولت در بدنه شستا علی‌رغم صراحت قانونی و تأکید نهادهای نظارتی بر تخلف بودن این مهم، نباید انتظار داشت افرادی که خود برخلاف قانون در مجموعه شستا حضور دارند و حقوق و مزایا دریافت می‌نمایند، توان مبارزه با فساد و تخلف را داشته باشند.
کد خبر: ۱۷۰۷۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۲