شهروندان، چشمان بینای مدیریت شهری

تا دلمان بخواهد علیه فساد صحبت می‌شود؛ در رسانه‌ها، سخنرانی‌ها و... ؛ مشهد و خراسان و ایران و این کشور و آن کشور هم ندارد. پادزهر فساد هم شفافیت است. ذره‌بین رسانه اگر روی روندها، مدیران، مناقصات و پرونده‌ها باشد، طبیعی است که زور و فشارِ فساد و رانت کمتر می‌شود.
بر اساس آنچه سازمان بین‌المللی شفافیت اعلام کرده، رتبه CPI یا همان شاخص شفافیتِ کشور ما با امتیاز 28 از 100 باعث شده که در رتبه صدوسی‌وهشتم در میان 180 کشور دنیا قرار بگیریم. این آمار مربوط به همین سال پیش است.
حالا ما چه کار می‌توانیم بکنیم؟ ما با لیست امید در سال 96 وارد میدان شدیم و یکی از قول‌هایی که دادیم، این بود که با مردم صادقانه حرف بزنیم و عمل کنیم و اصطلاحا شفاف و روراست باشیم؛ با شهروندانی که به ما رأی دادند یا ندادند.
از زمستان 96، شروع کردیم به شناسایی فرایندهای فسادزا. فروردین 97، اولین جلسه کمیته شفافیت در شورای شهر مشهد تشکیل شد. از آن موقع تا کنون، 11 جلسه در این کمیته برگزار شد. تیرماه 97 بود که سامانه فاش با هدف در اختیار قراردادن اطلاعات مربوط به فعالیت‌های مالی شهرداری مشهد به عموم شهروندان تأسیس شد. در این چهارچوب اقدامات ذیل در دستور کار کمیته قرار گرفت:
1. پیگیری اجرای طرح حمایت و تشویق گزارشگرانِ تخلفات
2. در اختیار قراردادن اطلاعات همه قراردادهای با ارزش بیش از 2.5 میلیارد ریال؛ آن هم به تفکیکِ عنوان، مبلغ، کارفرما، پیمانکار و تاریخ ابلاغ
3. در اختیار قراردادن همه اطلاعات شهرسازی (نمایش اطلاعات املاک بر اساس کد نوسازی و یا نقشه: ضوابط ساخت‌وساز، پروانه، عوارض شهرسازی، نمای ساختمان، پلیس ساختمان، پایانکار، کمیسیون ماده 100، آتش‌نشانی، اطلاعات عرصه، کمیسیون ماده77، بازدید از درختان، هیئت پارکینگ، کمیسیون ماده 7 و اشغال معبر)

4. در اختیار قراردادن اطلاعات مربوط به بودجه
5. در اختیار قراردادن اطلاعات مربوط به پروژه‌ها (جاری، عمرانی)
6. بررسی و اصلاح سامانه تعدیل ارجاع کار به کارشناسان رسمی دادگستری
7. اتصال سامانه یکپارچه شهرداری با کارشناسان رسمی دادگستری به منظور پایش و ارزیابی این سامانه و همچنین واگذاری کارها با سقف معین به کارشناسان
8. بررسی عملکرد شهرداری درخصوص نظام جامع پاسخ‌گویی
9. بررسی نتایج رتبه‌بندی دفاتر شهرسازی
10. بررسی عملکرد پلیس ساختمان
11. شفاف‎سازی 4 فرایند اجرایی از جمله «فرایند تأیید اجرای ضوابط در صدور پایانکار متناسب با شرایط زمان صدور»، «فرایند تصمیم‌گیری در شورای معماری مناطق»، «فرایند تعیین تراکم و تعداد طبقات در پروانه‌های ساختمانی»، «فرایند خدمات‌رسانی دفاتر الکترونیک»
12. بررسی طرح شفافیت مالی و عملکردی در سفرهای خارج از کشور
این اقدامات در چهارچوب کمیته شفافیت و سامانه فاش انجام شده است و حالا می‌بینیم تعداد اسناد منتشرشده شهرداری مشهد در سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، تا 4 تیر 1398، به عدد 95 سند رسیده است. بر این اساس شهرداری مشهد، بعد از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در رتبه سوم کشور قرار گرفته است. ما بیشترین اسناد را در مقایسه با شهرداری سایر شهرها منتشر کرده‌ایم و تنها از 2 وزارت‌خانه بسیار بزرگ کار و ارشاد، عقب هستیم. از این جنبه به خود می‌بالیم که مدیریت‌شهری در دوره پنجم (1396 تا کنون) توانسته کارنامه‌ای بی‌نظیر نسبت به سایر شهرداری‌ها به‌دست آورد. به امید آن روز که مدیریت‌شهری مشهد، از هرگونه فرایند فسادزا و معامله غیرشفاف پاک شود. شما شهروندان با چشم‌های بینا و زبان گویای خود، می‌توانید ناظران همیشه‌درصحنه مدیریت‌شهری باشید. ما به نظارت شما نیاز داریم.