انقلاب تابستانی ۱۴۰۱ | راهنمای شناخت طولانی‌ترین روز و کوتاه‌ترین شب سال

شهرآرانیوز - اگر اوایل سحر و اواخر غروب برایتان جذاب هستند، سه‌شنبه روز لذت‌بردن شماست. ۲۱ ژوئن (۳۱ خرداد) انقلاب تابستانی رخ می‌دهد؛ یعنی ساکنین نیم‌کره شمالی طولانی‌ترین روز و کوتاه‌ترین شب سال را خواهند داشت. در ایام بعد از انقلاب تابستانی به مرور از طول روز کاسته و به طول شب افزوده می‌شود.

امروز (سه‌شنبه ۳۱ خرداد) با انقلاب تابستانی در نیمکره شمالی تابستان آغاز می‌شود. در این روز خورشید در مسیر حرکت سالانه خود در میان صورت‌های فلکی دایره‌البروجی به شمالی‌ترین نقطه خود در آسمان در صورت فلکی سرطان با انحراف زاویه‌ای ۲۳.۵ درجه شمالی می‌رسد.

خورشید در انقلاب تابستانی طولانی‌ترین و بلندترین مسیر خود را در آسمان طی می‌کند و ساکنان نیمکره شمالی زمین می‌توانند طلوع و غروب خورشید را در شمالی‌ترین نقاط امتداد افق مشاهده کنید.

چه چیزی باعث انقلاب تابستانی می‌شود؟

انقلاب‌ها، اعتدال‌ها و فصول به این دلیل اتفاق می‌افتند که زمین به طور کامل به دور خورشید نمی‌چرخد. در عوض، محور زمین حدود ۲۳.۵ درجه کج می‌شود که باعث می‌شود هر نیم‌کره مقادیر متفاوتی از نور خورشید را در طول سال دریافت کند.

جرمی دیتون از Capital Weather Gang در مقاله‌ای در سال ۲۰۱۹ توضیح داده است:

محور زمین همیشه به جهت یکسانی است، بنابراین همانطور که این سیاره به دور خورشید می‌گردد، هر نیمکره‌اش مقادیر متفاوتی از نور خورشید را می‌بیند.

۳۱ خرداد (ژوئن) ساعت ۱۳:۳۸ خورشید در نقطه انقلاب تابستانی قرار می‌گیرد (البته هر سال زمان رسیدن خورشید به این نقطه حدود پنج ساعت و ۴۸ دقیقه تفاوت دارد) و نیمکره شمالی به سمت خورشید متمایل می‌شود و نور خورشید مستقیم‌تر می‌شود که هوای گرمتری را هم برای ما به ارمغان می‌آورد. در همین حال، در نیمکره جنوبی اولین روز زمستان و کوتاه‌ترین روز سال است.

چرا انقلاب تابستانی را جشن می‌گیریم؟

انسان‌ها در طول تاریخ انقلاب را با آیین‌هایی مانند آتش‌بازی و رقص‌های تشریفاتی جشن گرفته‌اند تا گذر فصول را نشان دهند. حتی برخی از فرهنگ‌های باستانی، مانند مایا‌ها یا آزتک‌ها، بنا‌های یادبود خاصی را برای مشخص‌کردن مسیر تغییر خورشید در آسمان ساخته‌اند.

«استون هنج» که بیش از ۵۰۰۰ سال پیش در انگلستان امروزی ساخته شده است، شاید شناخته‌شده‌ترین مکان دیدنی ماقبل تاریخ باشد. برخی از مورخان فکر می‌کنند دایره بزرگ سنگ‌های این ینا یک تقویم خورشیدی بوده که برای ردیابی فصول استفاده می‌شده است. یعنی در انقلاب تابستانی، طلوع خورشید کاملا با سنگ پاشنه سازه که خارج از دایره اصلی سازه قرار دارد، همسو می‌شود.

امروزه هزاران نفر هر سال در استون هنج گرد هم می‌آیند تا انقلاب و اعتدال و تغییر فصول را جشن بگیرند. در ایران قدیم طولانی‌ترین روز سال را گرامی می‌داشتند و آن را روز «چله تموز» می‌نامیدند که البته حالا از بین رفته است. «چله تابستان» اول تیر است.

واقعا چه زمانی تابستان شروع می شود؟

بسیاری از مردم انقلاب تابستانی را اولین روز تابستان می‌دانند، اما هیچ تعریف رسمی‌ای برای تاریخ شروع و پایان فصل‌ها وجود ندارد. هواشناسان و اقلیم‌شناسان تابستان را گرم‌ترین سه ماه سال (از اول ژوئن تا ۳۱ آگوست) تعریف می‌کنند. اما گرمای تابستانی بیشتر مواقع قبل از انقلاب می‌رسد.